Άνθρωπος με βαθιά αίσθηση του χρέους προς την πατρίδα, το επιχειρείν και την κοινωνία, ο Θεόδωρος Παπαλεξόπουλος πρωταγωνίστησε στην επιχειρηματική και οικονομική ζωή της χώρας μας για πολλές δεκαετίες, αφήνοντας ανεξίτηλα τα ίχνη του.
«Έχουμε χρέος σποράς», ήταν η προσφιλής του έκφραση.
Ο Θεόδωρος Παπαλεξόπουλος, που απεβίωσε την περασμένη Πέμπτη, ήταν άνθρωπος της δράσης που διακρινόταν για την εργατικότητά του. «Ποτέ στην ζωή μου δεν δούλεψα. Η εργασία μου ήταν πάντα μια απόλαυση», συνήθιζε να λέει.
Παρακολουθώντας στενά τις διεθνείς εξελίξεις και δίνοντας μεγάλο βάρος στην ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας, συνέβαλε αποφασιστικά στη διεθνοποίηση της Τιτάν και στην επέκτασή της στη μακρινή και ιδιαίτερα απαιτητική αγορά των ΗΠΑ, αλλά και στις γειτονικές αγορές των Βαλκανίων και της Αιγύπτου. Έτσι, αποκτώντας αξιόλογο μέγεθος και αποτύπωμα στην αγορά, η Τιτάν απέκρουσε τους επεκτατικούς στόχους των μεγάλων πολυεθνικών της τσιμεντοβιομηχανίας, επιτυγχάνοντας μια αυτόνομη μια ιδιαίτερα επιτυχή επιχειρηματική πορεία μέχρι σήμερα. «Να μην αντιμετωπίζουμε τις εξελίξεις αλλά να τις προλαμβάνουμε. Να είμαστε proactive», έλεγε στους συνεργάτες του.
Πρωτοπόρος ο ίδιος, εισήγαγε πρώτος την έννοια της εταιρικής κοινωνικής ευθύνης στο εγχώριο επιχειρείν και υπογράμμισε την σημασία της διαφάνειας. Το 2002, για τον εορτασμό των 100 χρόνων της διαδρομής της Τιτάν, επέλεξε την «εταιρική κοινωνική ευθύνη» ως το κύριο θέμα των εορταστικών εκδηλώσεων της εταιρίας.
Άνθρωπος της δράσης, συνήθιζε να λέει: «να μην ακούω συνέχεια "πρέπει να κάνουμε". Θέλω να ακούω "θα κάνουμε"», «φθάνει πιά το "επειδή". Φθάσε γρήγορα στο "δια ταύτα"». Έδινε βαρύτητα στη μέθοδο και τα αποτέλεσματα.
Μαζί με τον Δημήτρη Μαρινόπουλο δημιούργησαν το Ίδρυμα Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών (ΙΟΒΕ), το πρώτο ανεξάρτητο think tank στην Ελλάδα, αναβαθμίζοντας τον δημόσιο διάλογο για την οικονομία και τις μεγάλες προκλήσεις που αντιμετώπιζε η χώρα. Ήταν η εποχή της αποκατάστασης της Δημοκρατίας και της ένταξης της Ελλάδας στην ΕΟΚ. Βαθιά ευρωπαϊστής θεωρούσε κρίσιμη τη δημιουργία ενός ανεξάρτητου κέντρου επιστημονικής σκέψης το οποίο να συμβάλει στο δημόσιο διάλογο για τις προκλήσεις και τις ευκαιρίες που δημιουργούσε για τη χώρα η ευρωπαϊκή προοπτική.
Αφιέρωσε πολύ χρόνο και ενέργεια μέσω της Κίνησης Πολιτών για μια Ανοιχτή Κοινωνία, της οποίας ήταν συνδημιουργός, για την κινητοποίηση πολιτών από όλο το φάσμα των πολιτικών αντιλήψεων με στόχο της αναμόρφωση της ελληνικής κοινωνίας, την ενδυνάμωση των θεσμών, της διακυβέρνησης, της διαφάνειας και της δημοκρατίας.
Στην ανακοίνωσή του, ο ΣΕΒ, του οποίου ο Θεόδωρος Παπαλεξόπουλος ήταν πρόεδρος από το 1982 έως το 1988, υπογράμμισε: «Ο Θεόδωρος Παπαλεξόπουλος διέθετε ευρύτατη παιδεία και βαθιά μόρφωση. Ήταν πνεύμα ιδιαίτερα ανήσυχο, καλλιεργημένο, πρωτοπόρο και ανοικτό στο καινούργιο, έχοντας το χάρισμα να ακούει, να εμπνέει και να υλοποιεί με προσοχή στη λεπτομέρεια.
Υπηρετούσε αρχές, πίστευε σε αξίες, και είχε συνείδηση της ηθικής ευθύνης και της κοινωνικής αποστολής του επιχειρηματία.
Πίστευε στον ευρύτερο ρόλο της επιχειρηματικότητας ως διαρκούς δύναμης προόδου και δημιουργίας, που αφουγκράζεται τα μηνύματα των καιρών και προσφέρει στην κοινωνία, δείχνοντας τον δρόμο μπροστά.
Δημιούργησε θεσμούς στην εκπαίδευση με το ALBΑ, στην επιστημονική έρευνα και τεκμηρίωση με το ΙΟΒΕ, αλλά και στο χώρο της Κοινωνίας των Πολιτών. Ήταν ταυτόχρονα κοσμοπολίτης και βαθιά Έλληνας, πιστεύοντας ότι η σύγκλιση με την Ευρώπη –στην παιδεία, την υγεία, την κοινωνική ασφάλεια, τη δικαιοσύνη, την οικονομία, τη δημόσια διοίκηση- υπηρετεί την ανάπτυξη της χώρας και την ευημερία του λαού μας.»
Οι πρώην πρόεδροι του ΣΕΒ για τον Θεόδωρο Παπαλεξόπουλο
Ιάσων Στράτος: «Ήταν ηγετικός, ειλικρινής και μεθοδικός. Δούλευε με επιμονή, ευσυνειδησία και ήταν χαρισματικός στην επικοινωνία. Πίστευε ότι ο ρόλος του ΣΕΒ ήταν η κοινωνική προσφορά».
Στέλιος Αργυρός: «Ήταν άνθρωπος της δημιουργίας. Πρότυπο Ηγέτη. Και πάνω από όλα ευπατρίδης. Θα λείψει».
Οδυσσέας Κυριακόπουλος: «Ευπατρίδης, ηγέτης του βιομηχανικού χώρου και της ιδιωτικής πρωτοβουλίας στην μεταπολίτευση. Ανέλαβε την ηγεσία του ΣΕΒ στην δύσκολη περίοδο της πρώτης "σοσιαλιστικής" διακυβέρνησης της χώρας και της ένταξης της χώρας στην ΕΟΚ. Αγωνίστηκε για την αναγκαία προετοιμασία της Ελληνικής παραγωγής για να διασφαλιστεί η ανταγωνιστικότητα των ελληνικών εταιρειών. Ήταν υπόδειγμα επιχειρηματία. Οραματιστής αλλά και πηγή έμπνευσης για όλους μας που ακολουθήσαμε το παράδειγμα του. Συνιδρυτής και μεγάλος υποστηρικτής του ΙΟΒΕ και του ΑLBA».
Δημήτρης Δασκαλόπουλος: «Είμαι μάλλον ο τελευταίος πρόεδρος του ΣΕΒ που νουθετήθηκε από τον Θ. Παπαλεξόπουλο επί της ακμής του. Δάσκαλος, με όλο το περιεχόμενο της λέξης. Επαΐων και πείσμων, σοφός και αυστηρός, ωθούσε προς βελτίωση και προκαλούσε τον σεβασμό. Του είμαι ευγνώμων για τα μαθήματα που μου έδωσε».
Θεόδωρος Φέσσας: «Ο Θεόδωρος Παπαλεξόπουλος υπήρξε ο χαρισματικότερος πρόεδρος του ΣΕΒ των τελευταίων δεκαετιών. Διακρίθηκε για την εργατικότητα, την ευθύτητα του χαρακτήρα, την ευρυμάθεια και το καινοτόμο πνεύμα του. Πέτυχε σε ότι ασχολήθηκε κι αφήνει πίσω του αξιολογότατο έργο, που τιμά την επιχειρηματική οικογένεια της χώρας».
Το βιογραφικό του Θεόδωρου Παπαλεξόπουλου
- Γεννήθηκε στη Λωζάνη και πέρασε τα παιδικά του χρόνια στο Παρίσι, τη Λωζάνη και το Λονδίνο. Απεφοίτησε ως Διπλωματούχος Πολιτικός Μηχανικός από το Ομοσπονδιακό Πολυτεχνείο της Ζυρίχης και επιμορφώθηκε σε θέματα διοίκησης επιχειρήσεων στo INSEAD, στη Γαλλία.
- Στην Ελλάδα ήλθε το 1950, εκπλήρωσε την στρατιωτική του θητεία στο Ναυτικό και διετέλεσε Επιμελητής του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου.
- Από το 1952 δραστηριοποιήθηκε στο χώρο της βιομηχανίας, κυρίως στον κλάδο τσιμέντου και από το 1961 άρχισε να απασχολείται στην Α.Ε. Τσιμέντων ΤΙΤΑΝ της οποίας διετέλεσε Αντιπρόεδρος και αργότερα Σύμβουλος Διοίκησης του Ομίλου.
- Ήταν Πρόεδρος του Συνδέσμου Επιχειρήσεων & Βιομηχανιών (ΣΕΒ) από το 1982 ως το 1988.
- Διετέλεσε επίσης μέλος της Ευρωπαϊκής Στρογγυλής Τράπεζας Βιομηχάνων (European Round Table for Industry) και του Δ.Σ. του Συνδέσμου για τη Νομισματική Ένωση της Ευρώπης (Association for the Μonetary Union of Europe).
- Στα χρόνια της επαγγελματικής του πορείας, ο Θεόδωρος Παπαλεξόπουλος υπήρξε επίσης:
- Ιδρυτικό Μέλος & Επίτιμος Πρόεδρος του Ιδρύματος Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών (ΙΟΒΕ).
- Ιδρυτικό Μέλος και πρώτος Πρόεδρος του «Συμβουλίου Ελληνο-Τουρκικής Επιχειρηματικής Συνεργασίας».
- Ιδρυτικό Μέλος και Επίτιμος Πρόεδρος της «Κίνησης Πολιτών για μια Ανοικτή Κοινωνία».
- Αντιπρόεδρος «Ιδρύματος Μείζονος Ελληνισμού».
- Ιδρυτικό μέλος και πρώτος Αντιπρόεδρος του Σωματείου «Διεθνής Διαφάνεια – Ελλάς».
- Μέλος Τιμητικής Επιτροπής «Ελληνικού Ιδρύματος Ευρωπαϊκής και Εξωτερικής Πολιτικής» (ΕΛΙΑΜΕΠ).
- Ιδρυτής & πρώτος Πρόεδρος του Συλλόγου «Οφέλτης - Ο Φίλος της Νεμέας».
- Μέλος της Αδελφότητος Οφφικιάλων της Αγίας του Χριστού Μεγάλης Εκκλησίας «Παναγία Παμμακάριστος» του Οικουμενικού Πατριαρχείου. Του απενεμήθη το οφφίκιο του Άρχοντος Μαῒστορος.
- Ιδρυτικό μέλος του νυν ALBA Graduate Business School.
- Επίτιμος Διδάκτωρ Τμήματος Χρηματοοικονομικής και Τραπεζικής Διοικητικής Πανεπιστημίου Πειραιώς.
- Επίτιμος Διδάκτωρ Αμερικανικού Κολλεγίου Ελλάδος – DEREE.
- Βραβεύθηκε από την Ακαδημία Αθηνών – στην κατηγορία «Τάξη των Ηθικών και Πολιτικών Επιστημών» - για τη σημαντική του δράση στην Αναστήλωση της Νεμέας και στον Κοινωνικό και Περιβαλλοντικό Τομέα, για την ουσιαστική του συμβολή στην ανασυγκρότηση της Ορθοδόξου Εκκλησίας της Αλβανίας, για τις δωρεές του στο Οικουμενικό Πατριαρχείο και για την κοινωνική του προσφορά.
- Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Κωστής Στεφανόπουλος, του απένειμε τον Χρυσούν Σταυρόν του Τάγματος του Φοίνικος για το κοινωνικό του έργο.