«Η εξορυκτική δραστηριότητα στην Ευρωπαϊκή Ένωση λειτουργεί με το πιο αυστηρό νομικό πλαίσιο σε ό,τι αφορά τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις. Δυστυχώς αυτό έχει οδηγήσει τα τελευταία 30 χρόνια σε μείωση της παραγωγής εντός Ευρώπης πάνω από 35%. Ταυτόχρονα, έχουν εκτοξευθεί οι εισαγωγές μας από τρίτες χώρες, οι οποίες δεν κρύβουν ότι έχουν πολύ χαλαρότερο πλαίσιο». Αυτό ανέφερε ο πρόεδρος του Συνδέσμου Μεταλλευτικών Επιχειρήσεων (ΣΜΕ) κ. Κωνσταντίνος Γιαζιτζόγλου περιγράφοντας τις δραστικές αλλαγές που έχουν συμβεί στον κλάδο τα τελευταία χρόνια σε ενημερωτική συνάντηση με δημοσιογράφους.
Σύμφωνα με τον κ. Γιαζιτζόγλου, η Ευρώπη δεν είχε πολεμικές συρράξεις στην περιοχή της, είχε άψογη εφοδιαστική αλυσίδα και φθηνούς προμηθευτές από την Ασία. Όλα αυτά τα τελευταία χρόνια ανατράπηκαν. Απαιτείται πλέον νέο παραγωγικό μοντέλο με στόχο τη μείωση της εξάρτησης από τρίτες χώρες όπου η επάρκεια πρώτων υλών είναι απαραίτητη.
Στην Ελλάδα παρά το αυστηρό κανονιστικό πλαίσιο ο κλάδος έχει δείξει σημαντικές αντοχές. Είμαστε η πρώτη χώρα σε παραγωγή βωξίτη στην Ευρώπη, η πρώτη χώρα στην Ευρώπη στο σιδηρονικέλιο και 13η στον κόσμο, πρώτη χώρα στην Ευρώπη στον μπετονίτη και 3η στον κόσμο, πρώτη σε περλίτη στην Ευρώπη και 2η στον κόσμο, 3η χώρα στην παραγωγή μαρμάρου στην Ευρώπη και 7η στον κόσμο, ενώ έχουμε το δεύτερο σε μέγεθος κοίτασμα ατταπουλγίτη στον κόσμο.
Τώρα μάλιστα που η Ευρώπη έχει μεγάλες ανάγκες για γάλλιο (χρησιμοποιείται κυρίως στην παραγωγή μικροτσιπ), επειδή σταμάτησαν οι εισαγωγές από την Κίνα, η χώρα μας ως η μεγαλύτερη παραγωγός βωξίτη που εμπεριέχει γαλλιο θα αναλάβει να τροφοδοτήσει την Ευρώπη μέσα από μια επένδυση 100 εκατ. ευρώ του ομίλου Μυτιληναίου, που μετά την εξαγορά της Imerys Βωξίτες ελέγχει όλη την παραγωγή βωξίτη στην Ελλάδα.
Ο κλάδος αντιπροσωπεύει το 3,1% του ΑΕΠ, το 65% της παραγωγής εξάγεται και απασχολούνται άμεσα 18.000 εργαζόμενοι με τις εταιρείες να απασχολούν το 4% του ενεργού πληθυσμού στην περιφέρεια. Οι επενδύσεις σε ετήσια βάση προσεγγίζουν τα 400 εκατ. ευρώ.
700 ημέρες για μια περιβαλλοντική αδειοδότηση
Το μεγαλύτερο πρόβλημα του συνδέσμου είναι ο χρόνος των αδειοδοτήσεων. Για παράδειγμα, μια περιβαλλοντική άδεια σε εξορυκτική επιχείρηση βγαίνει σε 700 ημέρες, ενώ σε οποιαδήποτε άλλη δραστηριότητα εντός 300 ημερών.
«Ο κλάδος μας κατηγορείται ως μέρος του προβλήματος της περιβαλλοντικής καταστροφής. Αυτό όμως είναι μύθος. Η στατιστική λέει ότι, είτε μιλάμε για στέρεους, είτε για υγρούς, είτε για αέριους ρύπους, η εξορυκτική δραστηριότητα συνεισφέρει σε παγκόσμια κλίμακα ποσοστά κάτω του 3%. Δεν είναι αμελητέο αλλά πρωταθλητές στους ρύπους είναι η ενέργεια και οι μεταφορές», επισήμανε ο κ. Γιαζιτζόγλου και ανέφερε το εξής παράδειγμα: «Είναι υποκριτικό να ταξιδεύουμε με το υπερμέγεθες αυτοκίνητό μας το οποίο διαθέτει έναν κινητήρα που ποτέ δεν θα τον αξιοποιήσουμε και από την άλλη να διαμαρτυρόμαστε για ένα σκαπτικό μηχάνημα που είτε μας αρέσει είτε όχι έχει βελτιστοποιηθεί, για λόγους κόστους, πριν τεθεί το θέμα της περιβαλλοντικής επίπτωσης».
Η πολιτική ηγεσία του αρμόδιου υπουργείου περιβάλλοντος είναι θετική στην επιτάχυνση των διαδικασιών για αδειοδοτήσεις καθώς αυτό είναι και το μήνυμα των Βρυξελλών έχοντας χαρακτηρίσει μεγάλο αριθμό ορυκτών ως κρίσιμες πρώτες ύλες. Η τελευταία εξέλιξη καταδεικνύει ότι και στην Ευρωπαϊκή Ένωση έχουν αντιληφθεί ότι στον τομέα των πρώτων υλών πρέπει να αλλάξουμε πολιτική και σε πρώτη φάση να παταχθεί η γραφειοκρατία. Μάλιστα στο υπουργείο υπάρχει και μια κινητικότητα για τη μελλοντική διευκόλυνση των εταιρειών στην εξόρυξη σπάνιων γαιών όπως είναι το λίθιο και το σκάνδιο.
Πρόβλημα και με την εξεύρεση εξειδικευμένου προσωπικού
Σύμφωνα με τον πρόεδρο του ΣΜΕ, ο εξορυκτικός κλάδος μπορεί, στα πλαίσια των δυνατοτήτων του υπεδάφους μας, να εξασφαλίσει τα απαραίτητα ορυκτά, με δυο προϋποθέσεις: Η πρώτη είναι ότι η ανταγωνιστικότητά μας, τόσο εντός όσο και εκτός των συνόρων, δεν θα βάλλεται από πολιτικές οι οποίες αποφασίζονται χωρίς κανείς να βλέπει τη συνολική εικόνα και η δεύτερη είναι ότι οι ηγεσίες θα εξηγήσουν στις κοινωνίες ότι δεν μπορεί να γίνει «ομελέτα χωρίς να σπάσουμε αυγά».
Ένα άλλο θέμα που επηρεάζει αρνητικά τον κλάδο των εξορύξεων και των πρώτων υλών είναι η δυσκολία εύρεσης εργατικού δυναμικού. «Πλέον δεν ψάχνουμε ανειδίκευτους εργάτες αλλά ανθρώπους με δεξιότητες», τονίζει ο κ. Γιαζιτζόγλου και προσθέτει: «Για να χειριστεί κάποιος σήμερα ένα μηχάνημα πρέπει να είναι τουλάχιστον απόφοιτος λυκείου με καλές επιδόσεις και γνώση ξένης γλώσσας και να έχει προηγηθεί ένας χρόνος εντατικής εκπαίδευσης».
Φέτος ο Σύνδεσμος Μεταλλευτικών Επιχειρήσεων γιορτάζει 100 χρόνια από την ίδρυσή του και έχει οργανώσει σειρά εκδηλώσεων σε διάφορα σημεία της Ελλάδος. Το μήνυμα θα είναι ότι: το μέλλον δεν μπορεί να υπάρξει χωρίς πρώτες ύλες. Το πώς θα τις παράξουμε και κυρίως πώς θα τις καταναλώσουμε είναι ευθύνη όλων μας.
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news 
