Την επίλυση ενός δύσκολου γρίφου καλούνται να βρουν οι τηλεπικοινωνιακοί πάροχοι που καλούνται να τρέξουν τα επενδυτικά τους πλάνα, έπειτα από χρόνια «άπνοιας», ενώ την ίδια στιγμή τα έσοδα τους βαλτώνουν, και αναζητούν νέες ροές εσόδων. Οι Big 3 των τηλεπικοινωνιών σχεδιάζουν να επενδύσουν περισσότερα από 5 δισ. ευρώ μέχρι το 2027 για να κλείσουν το χάσμα που χωρίζει την Ελλάδα του χαλκού από την Ευρώπη της οπτικής ίνας.
Όπως αντανακλάται και στα στοιχεία της ΕΕΤΤ, η ένταση των επενδύσεων των τηλεπικοινωνιακών παρόχων αυξάνεται χρόνο με τον χρόνο και είναι χαρακτηριστικό πως το 2022 οι επενδύσεις σε υποδομές και καινοτομία έφτασαν στα υψηλότερα επίπεδα της τελευταίας εξαετίας, πλησιάζοντας το 1 δισ. ευρώ.
Ειδικότερα, με εξαίρεση το 2017 όπου οι επενδύσεις των παρόχων έφτασαν τα 998 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων τα 328 εκατ. ευρώ ήταν για ανανέωση των αδειών και το 2020 όπου υπήρξε η δημοπράτηση του φάσματος 5G όπου έφτασαν τα 1,09 δισ. ευρώ, την περασμένη χρονιά οι πάροχοι πραγματοποίησαν επενδύσεις ύψους 924 εκατ. ευρώ με το βάρος να πέφτει στις υποδομές των δικτύων νέας γενιάς.
Η εκρηκτική άνοδος των δεδομένων κινητής που έπιασε απροετοίμαστους τους παρόχους και τους αναγκάζει σε ανασχεδιασμό των επενδυτικών τους σχεδίων και η αργή ταχύτητα του σταθερού δικτύου πιέζουν τους παρόχους μέσα σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα να αλλάξουν όλη την τηλεπικοινωνιακή ραχοκοκκαλιά της χώρας με στόχο να περάσει στη ψηφιακή εποχή.
Παράλληλα, η είσοδος των 5G δικτύων δημιούργησε όνειρα και φιλοδοξίες για το μέλλον τόσο για τους καταναλωτές όσο και τις επιχειρήσεις. Όμως, καθώς η υιοθέτηση του 5G κλιμακώνεται, με την πύκνωση των υποδομών να είναι απαραίτητη για να αυξηθεί η χωρητικότητα, οι πάροχοι βρίσκονται απέναντι στα υψηλά κόστη που έχουν επιφέρει οι νέες τεχνολογίες, και που εκτιμάται ότι θα αργήσουν να αποδώσουν τα κέρδη στα οποία στοχεύουν ΟΤΕ, Nova και Vodafone.
Οι πάροχοι βρίσκονται εν μέσω ενός δύσκολου μακροοικονομικού περιβάλλοντος, με τα λειτουργικά και χρηματοοικονομικά κόστη να αυξάνονται, ενώ την ίδια στιγμή ο αυξανόμενος ανταγωνισμός οδηγεί σε πτώση των τιμών και συμπίεση των περιθωρίων κέρδους. Την ίδια στιγμή, οι πάροχοι καλούνται να καλύψουν την αυξημένη κατανάλωση δεδομένων μέσα από το επενδυτικό τους πρόγραμμα.
Υψηλόβαθμα στελέχη του τηλεπικοινωνιακού κλάδου παραδέχονται πως τα κόστη έχουν αυξηθεί σημαντικά, ενώ έχουν σημειωθεί και σημαντικές ελλείψεις σε εξοπλισμό. Επισημαίνουν ωστόσο πως έχουν προβλεφθεί οι αυξήσεις στα έξοδα στα νέα επενδυτικά τους προγράμματα που έχουν ανακοινωθεί, υπογραμμίζοντας ωστόσο ότι οι προκλήσεις παραμένουν.
Να υπενθυμίσουμε επίσης, πως το καλοκαίρι ο επικεφαλής του ΟΤΕ Μ. Τσαμάζ σχολιάζοντας τον ανταγωνισμό και τον πόλεμο τιμών που έχει ξεσπάσει στην αγορά, είχε τονίσει πως «ο πόλεμος τιμών καθυστερεί τις επενδύσεις και μπορεί να οδηγήσει και στη χρεοκοπία».
Ανατιμήσεις και νέες πηγές εσόδων καθώς βαλτώνουν τα έσοδα
Παράλληλα και ενώ οι πάροχοι ανεβάζουν στροφές στα επενδυτικά τους πλάνα, τα έσοδα τους καταγράφουν ελάχιστη άνοδο την τελευταία εξαετία, με τις εταιρείες να μετασχηματίζονται περισσότερο σε τεχνολογικές σε μια προσπάθεια εξεύρεσης νέων ροών εσόδων.
Τα έσοδα από υπηρεσίες παραμένουν στάσιμα τα τελευταία χρόνια, καθώς κινούνται πέριξ των 5 δισ. ευρώ και τους ρυθμούς ανάπτυξης να κυμαίνονται κοντά στο 2% από το 2017 και να επιβραδύνουν μετά τον πόλεμο τιμών της τελευταίας διετίας.
Ειδικότερα, σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΕΤΤ, το 2022 τα έσοδα των τηλεπικοινωνιακών παρόχων έφτασαν στο υψηλότερο επίπεδο από το 2012 που είχαν φτάσει στα 5,32 δισ. ευρώ, καθώς διαμορφώθηκαν στα 5,22 δισ. ευρώ, καταγράφοντας ελάχιστη άνοδο από τα 5,1 δισ. ευρώ το 2021, με την κινητή να αποδεικνύεται το μεγαλύτερο στήριγμα της αγοράς.
Με τα έσοδα να παραμένουν στάσιμα και τις δαπάνες να αυξάνονται, οι πάροχοι στρέφονται τόσο στην ανάπτυξη νέων υπηρεσιών, αλλά και έχουν αυξήσει με έμμεσους τρόπους τα τιμολόγια μετά το κυβερνητικό «όχι» για τιμαριθμική αναπροσαρμογή των συμβολαίων.
Παράλληλα, έχουν επαναφέρει στο τραπέζι το ζήτημα υποχρέωσης των τεχνολογικών κολοσσών να συμβάλλουν οικονομικά στις επενδύσεις που υλοποιούνται για τις υποδομές δικτύων, οι οποίες είναι εντάσεως κεφαλαίου.
Όπως αναφέρουν στελέχη του κλάδου, οι ελληνικοί πάροχοι στηρίζουν την επιστολή που είχε σταλεί μέσα στη χρονιά στην Κομισιόν και την υπέγραφαν οι επικεφαλής των 20 μεγαλύτερων τηλεπικοινωνιακών ομίλων της Ευρώπης, μεταξύ των οποίων οι Deutsche Telekom, Vodafone, Telefónica και BT όπου τονιζόταν ότι «μια δίκαιη και αναλογική συνεισφορά από τους μεγαλύτερους παραγωγούς κίνησης στο κόστος της υποδομής δικτύου θα πρέπει να αποτελέσει τη βάση μιας νέας προσέγγισης».
Επίσης, ο ψηφιακός μετασχηματισμός που συντελείται σε όλη την οικονομία και την κοινωνία με τους πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης αποτελεί το νέο «Ελ Ντοράντο» για τους τηλεπικοινωνιακούς παρόχους που κινούνται δυναμικά, διεκδικώντας και αναλαμβάνοντας πολλά σημαντικά έργα, με το ύψος των συμβασιοποιημένων έργων να φτάνει κοντά στο 1 δισ. ευρώ το 2023.