Το χρονικό της κρίσης στον Περσικό Κόλπο

Οι επιθέσεις στις πετρελαϊκές εγκαταστάσεις της Σαουδικής Αραβίας προκάλεσαν το μεγαλύτερο ενδοσυνεδριακό άλμα των τιμών του πετρελαίου τα τελευταία σχεδόν 30 χρόνια, εγείροντας φόβους για μια στρατιωτική κλιμάκωση ανάμεσα στις Ηνωμένες Πολιτείες και στο Ιράν.

Σχεδόν τρία εικοσιτετράωρα μετά την επίθεση με μη επανδρωμένα αεροσκάφη πετρελαϊκές εγκαταστάσεις της εταιρείας Aramco στο Αμπκάικ, το μεγαλύτερο διυλιστήριο του κόσμου, και στο πετρελαϊκό κοίτασμα του Χουραΐς, το χρονικό των εξελίξεων καταγράφεται ως εξής:

• Νωρίς το πρωί του Σαββάτου, δύο επιθέσεις μη επανδρωμένων αεροσκαφών σε δύο εργοστάσια της σαουδαραβικής πετρελαϊκής εταιρείας Aramco στις επαρχίες Αμπκάικ και Χουράις προκαλούν πυρκαγιές στις πετρελαϊκές εγκαταστάσεις.

• Λίγες ώρες μετά την επίθεση, οι αντάρτες Χούθι της Υεμένης, που πολεμούν τον σαουδαραβικό στρατιωτικό συνασπισμό αναλαμβάνουν την ευθύνη για την επίθεση.

• Το Σάββατο το βράδυ ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Μάικ Πομπέο αποκλείει την εμπλοκή της Υεμένης και κατηγορεί ευθέως το Ιράν για την επίθεση στις πετρελαϊκές εγκαταστάσεις .

• Η Τεχεράνη, δια του εκπροσώπου του ιρανικού υπουργείου Εξωτερικών Αμπάς Μουσαβί, απορρίπτει τις πρωινές ώρες της Κυριακής ως «παράλογες» τις κατηγορίες του Αμερικανού ΥΠΕΞ.

• Αργότερα την Κυριακή, μετά τις κατηγορίες Πομπέο, ένας διοικητής των Ιρανών Φρουρών της Επανάστασης δηλώνει πως οι αμερικανικές βάσεις και τα αμερικανικά αεροπλανοφόρα στην περιοχή βρίσκονται εντός της εμβέλειας των ιρανικών πυραύλων.

• Τα ξημερώματα Κυριακής προς Δευτέρα, ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ δηλώνει ότι οι ΗΠΑ πιστεύουν ότι ξέρουν ποιός κρύβεται πίσω από τις επιθέσεις, προειδοποιώντας ότι η Ουάσινγκτον είναι «με το δάκτυλο στην σκανδάλη» έτοιμη για αντίποινα για τις επιθέσεις.

• Χθες Δευτέρα πρωί οι Χούθι της Υεμένης ανακοινώνουν πως τα εργοστάσια επεξεργασίας πετρελαίου της Aramco εξακολουθούν να αποτελούν στόχο και μπορεί να δεχθούν επίθεση «ανά πάσα στιγμή».

• Η Βρετανία χαρακτηρίζει σοβαρό και εξοργιστικό γεγονός τις επιθέσεις, τονίζοντας ότι χρειάζεται πλήρης εξακρίβωση των στοιχείων ως προς το ποιος έχει την ευθύνη για αυτή πριν δοθεί η απάντηση. Η Γαλλία καταδικάζει τις επιθέσεις, ενώ η ΕΕ προειδοποιεί κατά μιας «πραγματικής απειλής για την περιφερειακή σταθερότητα» στη Μέση Ανατολή. Η εκπρόσωπος του κινεζικού υπουργείου Εξωτερικών δηλώνει ότι, απουσία ολοκληρωμένης έρευνας, η απόδοση ευθύνης είναι πολύ ανεύθυνη πράξη.

• Το ρωσικό υπουργείο Εξωτερικών το μεσημέρι της Δευτέρας αναφέρει ότι είναι απαράδεκτο να τίθενται προς συζήτηση πιθανά απαντητικά μέτρα ισχύος, τονίζοντας ότι είναι αντιπαραγωγικό να χρησιμοποιηθεί το περιστατικό για κλιμάκωση των εντάσεων με το Ιράν.

• Ο απεσταλμένος των Ηνωμένων Εθνών στην Υεμένη, Μάρτιν Γκρίφιθς, δηλώνει στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ πως δεν είναι «απολύτως σαφές» ποιος βρίσκεται πίσω από την επίθεση αλλά πρόσθεσε πως αυτή αύξησε τις πιθανότητες μιας περιφερειακής σύγκρουσης.

• Νωρίς το απόγευμα, ο υπό την ηγεσία της Σαουδικής Αραβίας στρατιωτικός συνασπισμός που μάχεται εναντίον των σιιτών ανταρτών Χούθι στην Υεμένη ανακοινώνει πως, σύμφωνα με τα προκαταρκτικά ευρήματα, η επίθεση πραγματοποιήθηκε με ιρανικά όπλα και δεν προήλθε από την Υεμένη.

• Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου τονίζει ότι το Ισραήλ είναι έτοιμο για την πιθανότητα να εμπλακεί σε έναν αμερικανική-ιρανική σύγκρουση ως αποτέλεσμα των επιθέσεων στην Aramco.

• Ο Ιρανός πρόεδρος Χασάν Ροχανί χαρακτηρίζει χθες βράδυ ότι οι επιθέσεις στις πετρελαϊκές εγκαταστάσεις της Aramco ήταν ένα «ανταποδοτικό μέτρο» του «λαού της Υεμένης» στις επιθέσεις που δέχονται καθημερινά στη χώρα τους.

• Ο Τραμπ λέει ότι «φαίνεται πως το Ιράν» είναι υπεύθυνο για τις επιθέσεις. Προσθέτει ότι είναι αποφασισμένος να βοηθήσει τη Σαουδική Αραβία, αλλά θέλει να αποφύγει μια σύγκρουση με το Ιράν.

• Ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ δηλώνει ότι ανησυχεί πολύ για τον κίνδυνο κλιμάκωσης μετά τις επιθέσεις στη Σαουδική Αραβία, κατηγορώντας την Τεχεράνη ότι «αποσταθεροποιεί όλη τη Μέση Ανατολή».