Το Συμβούλιο της Ευρώπης εκτιμά ότι τουρκικό σχέδιο νόμου με το οποίο ποινικοποιείται η «παραπληροφόρηση» και το οποίο συζητείται το τρέχον διάστημα στην Άγκυρα αποτελεί «κώλυμα» για την ελευθερία της έκφρασης, δικαίωμα εγγυημένο δυνάμει της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΣΔΑ). Σε «κοινή επείγουσα γνωμοδότηση», που δημοσιοποίησε το βράδυ της Παρασκευής μαζί με τη Γενική Διεύθυνση Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και του Κράτους Δικαίου, η Επιτροπή της Βενετίας εκφράζει την «ανησυχία» της για «τις δυνητικές συνέπειες» του κειμένου, ειδικά του κινδύνου «ενίσχυσης της αυτολογοκρισίας» ενόψει των προσεχών προεδρικών και βουλευτικών εκλογών στην Τουρκία τον Ιούνιο του 2023. Αν και η συμβουλευτική επιτροπή αυτή, αρμόδια για ζητήματα που άπτονται του κράτους δικαίου στο Συμβούλιο της Ευρώπης, αναγνωρίζει πως είναι απαραίτητη η καταπολέμηση εκστρατειών παραπληροφόρησης, εκτιμά πως υπάρχουν ήδη στο τουρκικό νομικό οπλοστάσιο κείμενα που βάζουν στο στόχαστρο «τις πιο επικίνδυνες διαστάσεις των ‘ψευδών ή παραπλανητικών πληροφοριών’» και ότι δεν υπάρχει «επιτακτική κοινωνική ανάγκη» να υιοθετηθεί το υπό συζήτηση σχέδιο νόμου, το οποίο μπορεί να οδηγήσει σε «αυθαίρετους περιορισμούς της ελευθερίας της έκφρασης».
Το υπό συζήτηση νομοσχέδιο προβλέπει ότι η «διάδοση παραπλανητικών πληροφοριών» θα επισύρει ποινή φυλάκισης τριών ετών και στέρηση της κάρτας μέλους των αναγνωρισμένων δημοσιογραφικών ενώσεων της Τουρκίας για όσους διαπράττουν το αδίκημα αυτό. Κατά την άποψη του Συμβουλίου της Ευρώπης, το υπό εξέταση νομοσχέδιο στην Τουρκία παραβιάζει το άρθρο 10 της ΕΣΔΑ, που εγγυάται την ελευθερία της έκφρασης. Η γνωμοδότηση αυτή θα τεθεί προς υιοθέτηση στην προσεχή ολομέλεια της Επιτροπής της Βενετίας, την Παρασκευή 21η και το Σάββατο 22η Οκτωβρίου. Το νομοσχέδιο, που κατέθεσαν στο κοινοβούλιο μέλη του κυβερνώντος Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (ΚΔΑ), υιοθετήθηκε ήδη τον Σεπτέμβριο από δύο αρμόδιες επιτροπές. Την Τρίτη, ενώ άρχιζε η συζήτηση στην ολομέλεια επί του κειμένου που έχει κατατεθεί στην τουρκική εθνική αντιπροσωπεία, διαδήλωναν έξω από το κτίριο μέλη συλλογικών οργανώσεων και συνδικάτων τούρκων δημοσιογράφων, που χαρακτηρίζουν το νομοσχέδιο απόπειρα επιβολής περαιτέρω λογοκρισίας από μέρους των αρχών. Καθώς απομένει πλέον λιγότερος από ένας χρόνος ως τις προεδρικές και βουλευτικές εκλογές του Ιουνίου του 2023, ο αρχηγός του τουρκικού κράτους Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν αποπειράται να ασκήσει ακόμη πιο ασφυκτικό έλεγχο στον Τύπο και στους ιστότοπους κοινωνικής δικτύωσης, εκτιμούν παρατηρητές. Μη κυβερνητικές οργανώσεις καταγγέλλουν συχνά την καταστολή της ελευθεροτυπίας στην Τουρκία, η οποία καταλαμβάνει την 149η θέση της κατάταξης για το 2022 ως προς την ελευθερία του Τύπου που καταρτίζεται από τους Δημοσιογράφους Χωρίς Σύνορα (RSF).
Το προτεινόμενο νομοσχέδιο για την «παραπληροφόρηση» στην Τουρκία απειλεί την ελευθερία του λόγου και είναι ενδεχόμενο να πλήξει περαιτέρω τη δημοσιογραφία, πριν από τις εκλογές της επόμενης χρονιάς, σύμφωνα με την Επιτροπή της Βενετίας που είναι ένα συμβουλευτικό όργανο του Συμβουλίου της Ευρώπης. Η ίδια επιτροπή, κάλεσε του τουρκικό κοινοβούλιο να απορρίψει το αναφερόμενο νομοσχέδιο, ανακοινώνοντας ότι ποινές φυλάκισης και άλλα επακόλουθα από το νομοσχέδιο θα είναι δυσανάλογα των στόχων του και μπορούν να οδηγήσουν σε «αυθαίρετους περιορισμούς της ελευθερίας της έκφρασης». Η κυβέρνηση του προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν υποστηρίζει ότι η νομοθεσία αυτή θα αντιμετωπίσει την παραπληροφόρηση στον Τύπο, αλλά και στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Το κυβερνών Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης και οι σύμμαχοι του έχουν μία πλειοψηφία στο κοινοβούλιο και αναμένεται ότι θα ψηφίσουν το νομοσχέδιο ακόμη και μέσα στη νέα εβδομάδα. Οι επικριτές του νομοσχεδίου, συμπεριλαμβανομένων και των κομμάτων της αντιπολίτευσης, αλλά και των ενώσεων του Τύπου, ανησυχούν κυρίως για ένα άρθρο που λέει ότι αυτοί που διαδίδουν ψευδείς πληροφορίες σχετικά με την ασφάλεια της Τουρκίας, για να προκαλέσουν φόβο και να διαταράξουν τη δημόσια ασφάλεια θα βρίσκονται αντιμέτωποι με ποινές φυλάκισης από ένα ως τρία έτη.
«Η επιτροπή ανησυχεί ειδικότερα για τις πιθανές συνέπειες από μία τέτοια πρόβλεψη, κυρίως για τις σοβαρές συνέπειες της επιβολής προσωπικής λογοκρισίας και όχι μόνο υπό το πλαίσιο των επικείμενων εκλογών του Ιουνίου του 2023», όπως ανακοίνωσε αργά το βράδυ της Παρασκευής. Σύμφωνα με την ίδια επιτροπή, το νομοσχέδιο «αποτελεί μία παρέμβαση στην ελευθερία της έκφρασης,» η οποία προστατεύεται από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (ECHR). Η επιτροπή ζήτησε από τα μέλη του τουρκικού κοινοβουλίου να προσδιορίσουν τα σχετικά άρθρα στο νομοσχέδιο και να απορρίψουν το προσχέδιο της τροποποίησης τους, το οποίο συζητήθηκε την προηγούμενη εβδομάδα. Υπάρχουν εναλλακτικοί μη ποινικοί τρόποι για την αντιμετώπιση της παραπληροφόρησης και της εσφαλμένης διάδοσης πληροφοριών σε μία δημοκρατική κοινωνία, ανέφερε η Επιτροπή της Βενετίας στην 23σέλιδη έκθεσή της. Το κοινοβούλιο αναμένεται ότι θα ξανασυζητήσει το νομοσχέδιο την Τρίτη, μετά την ψήφιση των 15 πρώτων άρθρων την προηγούμενη εβδομάδα. Η Τουρκία βρίσκεται αντιμέτωπη με την αναστολή της συμμετοχής της στο Συμβούλιο της Ευρώπης μετά από μία κρίση του ECHR σχετικά με τη μη εφαρμογή μιας προγενέστερης απόφασης το 2019 που την καλούσε να αποφυλακίσει τον φιλάνθρωπο Οσμάν Καβαλά.
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news 
