«Πράσινο» από Κομισιόν για κρατικές ενισχύσεις 5,2 δισ. στο υδρογόνο

Η Επιτροπή ενέκρινε, βάσει των κανόνων της ΕΕ για τις κρατικές ενισχύσεις, δεύτερο σημαντικό έργο κοινού ευρωπαϊκού ενδιαφέροντος (ΣΕΚΕΕ) για τη στήριξη της έρευνας και της καινοτομίας, την πρώτη βιομηχανική αξιοποίηση και την κατασκευή σημαντικών υποδομών στην αξιακή αλυσίδα υδρογόνου. Το έργο, που ονομάζεται «IPCEI Hy2Use», καταρτίστηκε και κοινοποιήθηκε από κοινού από δεκατρία κράτη μέλη: Αυστρία, Βέλγιο, Γαλλία, Δανία, Ελλάδα, Ισπανία, Ιταλία, Ολλανδία, Πολωνία, Πορτογαλία, Σλοβακία, Σουηδία και Φινλανδία.

Η πρόεδρος της Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν σημείωσε ότι «το υδρογόνο μπορεί να αλλάξει τα δεδομένα για την Ευρώπη. Είναι καίριας σημασίας για τη διαφοροποίηση των ενεργειακών μας πηγών και θα μας βοηθήσει να μειώσουμε την εξάρτησή μας από το ρωσικό αέριο. Πρέπει να αυξήσουμε την κλίμακα αυτού του εξειδικευμένου τμήματος της αγοράς. Γι' αυτό και δημιουργούμε μια τράπεζα υδρογόνου. Θα αυξήσουμε επίσης τη χρηματοδοτική συμμετοχή μας σε σημαντικά έργα κοινού ευρωπαϊκού ενδιαφέροντος. Έτσι, θα συμβάλουμε στην επίτευξη ρηξικέλευθων καινοτομιών, με θετικές δευτερογενείς επιπτώσεις για το σύνολο της οικονομίας της ΕΕ, και θα συνεισφέρουμε στην ενίσχυση της οικονομίας του μέλλοντος».

Τα κράτη μέλη θα παράσχουν δημόσια χρηματοδότηση ύψους έως και 5,2 δισ. ευρώ, η οποία αναμένεται να οδηγήσει σε ιδιωτικές επενδύσεις ύψους επιπλέον 7 δισ. ευρώ. Στο πλαίσιο αυτού του ΣΕΚΕΕ, 29 εταιρείες που δραστηριοποιούνται σε ένα ή περισσότερα κράτη μέλη, στις οποίες περιλαμβάνονται μικρομεσαίες («ΜΜΕ») και νεοφυείς επιχειρήσεις, θα συμμετάσχουν σε 35 έργα.

Το IPCEI Hy2Use θα καλύπτει ένα ευρύ μέρος της αξιακής αλυσίδας υδρογόνου, με τη στήριξη i) της κατασκευής υποδομών που σχετίζονται με το υδρογόνο, ιδίως ηλεκτρολυτικές κυψέλες μεγάλης κλίμακας και υποδομές μεταφοράς, για την παραγωγή, την αποθήκευση και τη μεταφορά ανανεώσιμου υδρογόνου και υδρογόνου χαμηλών ανθρακούχων εκπομπών· και ii) την ανάπτυξη καινοτόμων και πιο βιώσιμων τεχνολογιών για την ενσωμάτωση του υδρογόνου στις βιομηχανικές διαδικασίες σε πολλούς τομείς, ιδίως εκείνους στους οποίους η απανθρακοποίηση είναι πιο δύσκολη, όπως ο χάλυβας, το τσιμέντο και το γυαλί. Το ΣΕΚΕΕ αναμένεται να ενισχύσει τον εφοδιασμό με ανανεώσιμο υδρογόνο και υδρογόνο χαμηλών ανθρακούχων εκπομπών, μειώνοντας με τον τρόπο αυτό την εξάρτηση από τον εφοδιασμό με φυσικό αέριο.

Αρκετά έργα αναμένεται να υλοποιηθούν στο εγγύς μέλλον, καθώς διάφορες ηλεκτρολυτικές κυψέλες μεγάλης κλίμακας αναμένεται να τεθούν σε λειτουργία έως το 2024-2026 και πολλές από τις καινοτόμες τεχνολογίες να αξιοποιηθούν έως το 2026-2027. Η ολοκλήρωση του συνολικού έργου είναι προγραμματισμένη για το 2036, με διαφορετικά χρονοδιαγράμματα ανάλογα με το έργο και τις εμπλεκόμενες εταιρείες.

Η Νορβηγία, ως μέλος του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου, συμμετέχει επίσης στο «IPCEI Hy2Use» με δύο επιμέρους έργα. Αρμόδια για την αξιολόγηση της κρατικής ενίσχυσης που κοινοποίησε η Νορβηγία είναι η Εποπτεύουσα Αρχή της ΕΖΕΣ.

Το IPCEI Hy2Use ακολουθεί και συμπληρώνει το πρώτο ΣΕΚΕΕ στην αξιακή αλυσίδα υδρογόνου, το «IPCEI Hy2Tech», το οποίο ενέκρινε η Επιτροπή στις 15 Ιουλίου 2022. Αν και αμφότερα τα ΣΕΚΕΕ αφορούν την αξιακή αλυσίδα υδρογόνου, το Hy2Use επικεντρώνεται σε έργα τα οποία δεν καλύπτονται από το Hy2Tech, και συγκεκριμένα υποδομές που σχετίζονται με το υδρογόνο και εφαρμογές υδρογόνου στον βιομηχανικό τομέα (ενώ το Hy2Tech επικεντρώνεται στους τελικούς χρήστες στον τομέα της κινητικότητας).

Στο ΣΕΚΕΕ θα λάβουν μέρος 35 έργα από 29 εταιρείες, συμπεριλαμβανομένων μικρομεσαίων και νεοφυών επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται σε ένα ή περισσότερα κράτη μέλη. Οι άμεσοι συμμετέχοντες θα συνεργαστούν στενά μεταξύ τους μέσω των πολυάριθμων συνεργασιών που προβλέπεται να πραγματοποιηθούν, καθώς και με περισσότερους από 160 εξωτερικούς εταίρους, όπως πανεπιστήμια, ερευνητικούς οργανισμούς και ΜΜΕ σε ολόκληρη την Ευρώπη.