Με την πανδημία να βάζει «λουκέτο» στις περισσότερες από τις δραστηριότητές μας το 2020 οι παγκόσμιες εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα παρουσίασαν την μεγαλύτερη πτώση στην πρόσφατη ιστορία. Ένας ωστόσο τομέας πήγε αντίθετα στο ρεύμα παρουσιάζοντας μάλιστα αύξηση εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα την περασμένη χρονιά. Ο λόγος για τα αυτοκίνητα τύπου SUV (Sports Utility Vehicles).
Ειδικότερα, σε μία χρονιά που οι συνολικές εκπομπές ενέργειας στον κόσμο μειώθηκαν κατά περίπου 7%, καταγράφοντας τη μεγαλύτερη πτώση στην ιστορία - περίπου πέντε φορές μεγαλύτερη από την πτώση κατά την παγκόσμια οικονομική κρίση του 2009, οι εκπομπές από SUV, εκτιμάται ότι έχουν σημειώσει ελαφρά αύξηση 0,5%.
Σύμφωνα με εκτιμήσεις του Ιnternational Εnergy Αgency, οι εκπομπές από SUV σχεδόν τριπλασιάστηκαν την τελευταία δεκαετία, προσθέτοντας 300 εκατ. τόνους διοξειδίου του άνθρακα λόγω της αυξανόμενης ζήτησης τους σε όλο τον κόσμο, η οποία ξεπέρασε την ανάπτυξη άλλων τμημάτων της αγοράς αυτοκινήτων. Σήμερα, οι εκπομπές των SUV είναι συγκρίσιμες με εκείνες ολόκληρης της ναυτιλιακής βιομηχανίας, συμπεριλαμβανομένης και της διεθνούς ναυτιλίας.
Το ΙΕΑ εκτιμά ότι η μείωση της ζήτησης πετρελαίου από το αυξημένο μερίδιο των ηλεκτρικών οχημάτων στη συνολική αγορά αυτοκινήτων το 2020 ακυρώθηκε εντελώς από την αύξηση των πωλήσεων SUV κατά την ίδια περίοδο. Η πανδημία Covid-19 οδήγησε επίσης τους καταναλωτές να αναβάλουν τις αγορές νέων οχημάτων. Εκτιμάται ότι 9 εκατ. άτομα καθυστέρησαν την αντικατάσταση του παλιού τους αυτοκινήτου και η παρατεταμένη χρήση αυτών των παλαιότερων, λιγότερο αποδοτικών οχημάτων αύξησε τη ζήτηση πετρελαίου κατά 50.000 βαρέλια την ημέρα το 2020, σύμφωνα με την ανάλυση του IEA.
Οι παγκόσμιες πωλήσεις αυτοκινήτων μειώθηκαν κατά περίπου 14% το 2020 σε σύγκριση με το 2019, σύμφωνα με προκαταρκτικά στοιχεία της Marklines. Σε αντίθεση με τις πωλήσεις οχημάτων εσωτερικής καύσης, οι πωλήσεις ηλεκτρικών αυτοκινήτων κατά τους πρώτους 11 μήνες του 2020 αυξήθηκαν κατά περίπου 50%, ή 850.000 οχήματα, συγκριτικά με το 2019, σύμφωνα με την EV Volumes. Σε πολλές μεγάλες ευρωπαϊκές αγορές αυτοκινήτων - συμπεριλαμβανομένης της Γερμανίας, της Γαλλίας και του Ηνωμένου Βασιλείου - το μερίδιο αγοράς ηλεκτρικών αυτοκινήτων ήταν πάνω από 15% τον Νοέμβριο του 2020.
Παράλληλα με την αύξηση των πωλήσεων ηλεκτρικών αυτοκινήτων, ωστόσο, συνεχίστηκε μια άλλη τάση το 2020: η αυξανόμενη προτίμηση για μεγαλύτερα αυτοκίνητα όπως τα SUV. Ο αριθμός των SUV που πωλήθηκαν το 2020 εκτιμάται ότι έχει μειωθεί κατά περίπου 3 εκατ., ή σχεδόν 10%, από το προηγούμενο έτος. Ωστόσο, το μερίδιο των SUV στις συνολικές πωλήσεις αυτοκινήτων αυξήθηκε σε 42% το 2020, περίπου 3 ποσοστιαίες μονάδες πάνω από το 2019.
Το μερίδιο των SUV στις συνολικές πωλήσεις συνέχισε να αυξάνεται σε βασικές αγορές όπως οι Ηνωμένες Πολιτείες, η Ευρώπη και η Κίνα. Ο παγκόσμιος στόλος των SUV εκτιμάται ότι μπορεί να ξεπεράσει τα 280 εκατ. οχήματα το 2020, όταν το 2010 έφτανε τα 50 εκατ. Υπολογίζεται ότι τα SUV καταναλώνουν κατά μέσο όρο πάνω από 20% περισσότερη ενέργεια από ένα μεσαίο αυτοκίνητο.
Τα τελευταία δεδομένα ωστόσο δείχνουν παράλληλα και αυξημένη διαθεσιμότητα ηλεκτρικών SUV. Το 2019, περισσότερα από 100 ηλεκτρικά μοντέλα SUV ήταν διαθέσιμα παγκοσμίως. Το 2020, το 44% των συνολικών διαθέσιμων μοντέλων ηλεκτρικών αυτοκινήτων ήταν SUV, αυξάνοντας το μερίδιό τους από 38% το 2019. Ωστόσο, αυτό δεν έχει μεταφραστεί ακόμη σε σημαντικές πωλήσεις ηλεκτρικών SUV, καθώς σχεδόν το 97% των SUV που πωλήθηκαν το 2020 είχαν κινητήρες με ορυκτά καύσιμα.
Τα SUV δημιουργούν νέα ρεκόρ στο μερίδιο αγοράς στις Ηνωμένες Πολιτείες, την Ευρωπαϊκή Ένωση, την Κίνα και την Ινδία. Στις Ηνωμένες Πολιτείες, το μερίδιο των SUV ξεπέρασε το 50% το 2020. Στην Ευρωπαϊκή Ένωση, το μερίδιο των SUV αυξήθηκε κατά περίπου 3 ποσοστιαίες μονάδες το 2020 σε 39%. Παρόμοια αύξηση παρατηρήθηκε στην Κίνα.
Για να καταφέρουμε να φτάσουμε τους κλιματικούς στόχους της Συμφωνίας του Παρισιού, το μερίδιο των ηλεκτρικών SUV στις συνολικές πωλήσεις SUV πρέπει να αυξηθεί γρήγορα σε πάνω από 35% έως το 2030. Η συνεχιζόμενη δημοτικότητα μεγαλύτερων και λιγότερο αποδοτικών αυτοκινήτων θα μπορούσε να καθυστερήσει αυτήν τη μετάβαση.