Το σχέδιο του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ για τον τερματισμό του πολέμου στη Λωρίδα της Γάζας έχει προκαλέσει έντονες διαφωνίες εντός της κυβέρνησης του Ισραήλ, υπό τον πρωθυπουργό Μπενιαμίν Νετανιάχου.
Παρά την αποδοχή της αμερικανικής πρότασης από τον Νετανιάχου, οι υπερεθνικιστές εταίροι του στην κυβέρνηση εκφράζουν ισχυρές αντιρρήσεις. Η αντίθεσή τους στο σχέδιο μπορεί να οδηγήσει σε πολιτική κρίση και ενδεχομένως σε πρόωρες εκλογές στο Ισραήλ.
Το αμερικανικό σχέδιο 20 σημείων προβλέπει την αποστρατιωτικοποίηση της Γάζας και αποκλείει ρόλο για τη Χαμάς, επιτρέποντας ωστόσο στα μέλη της να παραμείνουν στον θύλακα εφόσον αποκηρύξουν τη βία και παραδώσουν τα όπλα.
Η παλαιστινιακή οργάνωση Χαμάς απάντησε θετικά, δηλώνοντας έτοιμη να διαπραγματευθεί την απελευθέρωση των ομήρων και να συμμετάσχει σε συζητήσεις για το μέλλον της Γάζας. Ωστόσο, η προοπτική παραμονής ή συμμετοχής της Χαμάς στις συνομιλίες προκάλεσε την οργή των ακροδεξιών εταίρων του κυβερνητικού συνασπισμού.
Ο υπουργός Εθνικής Ασφάλειας Ιταμάρ Μπεν-Γκβιρ τόνισε πως «δεν μπορούμε να συμφωνήσουμε υπό οποιεσδήποτε συνθήκες σε ένα σενάριο αναβίωσης της τρομοκρατικής οργάνωσης», απειλώντας με αποχώρηση από την κυβέρνηση.
Αν οι ακροδεξιοί υπουργοί θεωρήσουν ότι ο Νετανιάχου έκανε υπερβολικές υποχωρήσεις, ο κυβερνητικός συνασπισμός – ο πιο ακροδεξιός στην ιστορία του Ισραήλ – ενδέχεται να καταρρεύσει πριν τις προγραμματισμένες εκλογές του Οκτωβρίου 2026.
Σε περίπτωση που επιμείνουν στη συνέχιση του πολέμου, κινδυνεύουν να συγκρουστούν με τις οικογένειες των ομήρων και να αποξενωθούν περαιτέρω από την ισραηλινή κοινωνία και τους διεθνείς συμμάχους.
Η συνέχιση των μαχών απειλεί, επίσης, να υπονομεύσει τις ελπίδες του Ισραήλ για ένταξη νέων αραβικών και μουσουλμανικών χωρών στις Συμφωνίες του Αβραάμ, όπως η Σαουδική Αραβία και η Ινδονησία.
Διεθνείς πιέσεις και εσωτερικές αντιδράσεις
Η επέκταση των Συμφωνιών του Αβραάμ αποτελεί βασική προτεραιότητα για την κυβέρνηση Τραμπ. Ωστόσο, το Ριάντ έχει ξεκαθαρίσει πως δεν θα εξομαλύνει τις σχέσεις του με το Ισραήλ χωρίς τερματισμό του πολέμου και ορατή προοπτική παλαιστινιακού κράτους.
Ο Αμερικανός πρόεδρος έχει ζητήσει από το Ισραήλ την αναστολή των βομβαρδισμών στη Γάζα, ώστε να ξεκινήσουν οι διαπραγματεύσεις για το σχέδιο. Οι σχετικές συζητήσεις αναμένεται να αρχίσουν με έμμεσες διαπραγματεύσεις Ισραήλ-Χαμάς στο Σαρμ ελ Σέιχ της Αιγύπτου, με θέμα την απελευθέρωση των ομήρων.
Ωστόσο, ο υπουργός Οικονομικών Μπεζαλέλ Σμότριχ χαρακτήρισε την αναστολή των βομβαρδισμών «σοβαρό λάθος». Τόσο ο ίδιος όσο και ο Μπεν-Γκβιρ, των οποίων τα κόμματα διαθέτουν 13 έδρες στην Κνεσέτ, ζητούν τη συνέχιση των στρατιωτικών επιχειρήσεων στη Γάζα, απειλώντας με αποχώρηση από την κυβέρνηση.
Ο Ισραηλινός δημοσκόπος Μίτσελ Μπάρακ εκτιμά ότι η κυβέρνηση πλησιάζει στο τέλος της, αν και τονίζει πως η κατάρρευση δεν αναμένεται άμεσα, καθώς η αντιπολίτευση στηρίζει το σχέδιο Τραμπ και οι ακροδεξιοί εταίροι έχουν περιορισμένες επιλογές.
Στο μεταξύ, ο ηγέτης της αντιπολίτευσης Γιαΐρ Λαπίντ προσέφερε στήριξη στην κυβέρνηση για να προχωρήσει η εφαρμογή του σχεδίου Τραμπ και να αποφευχθεί η κατάρρευση, προτείνοντας συμφωνία για ημερομηνία εκλογών και «ασφάλιση» έναντι των «ακραίων και ανεύθυνων» εταίρων της κυβέρνησης.