Ειδικοί απεσταλμένοι για το Αφγανιστάν αναμένεται να συναντηθούν σήμερα στη Ντόχα υπό την αιγίδα του ΟΗΕ για να συζητήσουν τη δέσμευση της διεθνούς κοινότητας στη χώρα, αν και η συμμετοχή των ντε φάκτο ηγετών της, των Ταλιμπάν, δεν είναι βέβαιη. Στη διάρκεια της διήμερης συνάντησης στην πρωτεύουσα του Κατάρ αναμένεται να συζητηθεί η ενίσχυση της δέσμευσης της διεθνούς κοινότητας με πιο συντονισμένο τρόπο στο Αφγανιστάν, επεσήμανε την Πέμπτη στους δημοσιογράφους εκπρόσωπος του γενικού γραμματέα του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες.
Η κυβέρνηση των Ταλιμπάν δεν έχει αναγνωριστεί από καμία χώρα αφότου αυτοί κατέλαβαν την εξουσία τον Αύγουστο του 2021. Στο Αφγανιστάν οι Ταλιμπάν εφαρμόζουν μια ιδιαίτερα αυστηρή εκδοχή του ισλαμικού νόμου (σαρία) με αποτέλεσμα στη χώρα να έχουν επιβληθεί διεθνείς κυρώσεις και να έχει απομονωθεί από τη διεθνή κοινότητα.
Πολλές κυβερνήσεις και οργανώσεις αρωγής έχουν αναστείλει ή μειώσει την παροχή βοήθειας στο Αφγανιστάν, όπου ο μισός πληθυσμός ζει κάτω από το όριο της φτώχειας και 15 εκατομμύρια άνθρωποι βρίσκονται σε κατάσταση επισιτιστικής ανασφάλειας, σύμφωνα με την Παγκόσμια Τράπεζα. Χθες, μία ημέρα πριν την έναρξη της συνόδου στο εμιράτο του Κόλπου, το οποίο φιλοξενούσε για καιρό τις ειρηνευτικές συνομιλίες μεταξύ ΗΠΑ και Ταλιμπάν, η κυβέρνηση του κινήματος έθεσε όρους για τη συμμετοχή της στις συνομιλίες.
«Αν το Ισλαμικό Εμιράτο του Αφγανιστάν συμμετάσχει ως επίσημος εκπρόσωπος του Αφγανιστάν και αν υπάρχει πιθανότητα να διεξαχθούν ειλικρινείς συνομιλίες» με τον ΟΗΕ, «η συμμετοχή θα είναι επωφελής», τόνισε σε ανακοίνωσή του το υπουργείο Εξωτερικών του Αφγανιστάν.
Υψηλόβαθμη διπλωματική πηγή δήλωσε στο AFP ότι η αντιπροσωπεία των Ταλιμπάν έχει απαιτήσει πρόσωπο με πρόσωπο συνάντηση με τον Γκουτέρες και δεν επιθυμεί την παρουσία άλλων Αφγανών στις συνομιλίες, στην οποία έχουν προσκληθεί εκπρόσωποι της κοινωνίας των πολιτών. Κανένας Αφγανός δεν είχε προσκληθεί στην πρώτη αυτού του είδους συνάντηση που είχε πραγματοποιηθεί στη Ντόχα τον Μάιο του 2023.
Δικαιώματα των γυναικών
Οι 25 ειδικοί απεσταλμένοι και άλλες αντιπροσωπείες που έχουν κληθεί στη Ντόχα αναμένεται να συζητήσουν και τις συστάσεις ανεξάρτητης αξιολόγησης του ΟΗΕ για το Αφγανιστάν, η οποία συνδέει ενδεχόμενη αναγνώριση της κυβέρνησης των Ταλιμπάν με την άρση των περιορισμών που έχουν επιβληθεί στις γυναίκες.
Από το 2021 οι αρχές των Ταλιμπάν έχουν αποκλείσει τις γυναίκες από τη δημόσια ζωή και την εκπαίδευση, με τον ΟΗΕ να χαρακτηρίζει την πολιτική τους «απαρτχάιντ φύλου». Η ανεξάρτητη αξιολόγηση, την οποία στηρίζουν οι δυτικές χώρες, συστήνει επίσης τον διορισμό ειδικού επιτρόπου του ΟΗΕ για το Αφγανιστάν, κάτι που οι Ταλιμπάν απορρίπτουν. Πριν τη συνάντηση στη Ντόχα ο ειδικός απεσταλμένος της ΕΕ για το Αφγανιστάν Τόμας Νίκλασον είχε εκτιμήσει ότι πρόκειται για μια «σημαντική ευκαιρία να συναντηθούμε για να έχουμε σοβαρές συνομιλίες» και «να δεσμευθούμε στον δρόμο που θα ακολουθήσουμε».
Η ομάδα εργασίας του ΟΗΕ για τις Γυναίκες, την Ειρήνη και την Ασφάλεια θεωρεί τη συνάντηση «σημαντική ευκαιρία για τον ΟΗΕ, το Συμβούλιο Ασφαλείας και τη διεθνή κοινότητα προκειμένου να επαναλάβουν ότι τα δικαιώματα των γυναικών δεν είναι διαπραγματεύσιμα». «Ο σεβασμός στα δικαιώματα των γυναικών θα πρέπει να αποτελεί κεντρικό στόχο της δέσμευσης της διεθνούς κοινότητας στο Αφγανιστάν και προτεραιότητα της ημερήσιας διάταξης των συζητήσεων στη Ντόχα», υπογράμμισε η ομάδα εργασίας σε ανακοίνωσή της.