Σε αναβάθμιση της εκτίμησής του για την πορεία της παγκόσμιας ανάπτυξης στο 3,1% για φέτος και στο 3,2% για το 2025 προχωρά το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ), στην επικαιροποιημένη έκθεση World Economic Outlook.
Η αναβάθμιση κατά 0,2% υψηλότερα σε σύγκριση με την προηγούμενη εκτίμηση οφείλεται στις καλύτερες προοπτικές των ΗΠΑ και ορισμένες αναδυόμενες αγορές, αλλά και στο νέο δημοσιονομικό πακέτο στήριξης που ανακοίνωσε η Κίνα.
Όπως σημειώνει το Ταμείο η πρόβλεψη για το 2024-25 είναι, ωστόσο, χαμηλότερη από τον ιστορικό (2000-19) μέσο όρο του 3,8%, εξαιτίας υψηλότερων βασικών επιτοκίων, απόσυρσης της δημοσιονομικής στήριξης εν μέσω υψηλού χρέους που επιβαρύνει την οικονομική δραστηριότητα και της χαμηλής υποκείμενης αύξησης της παραγωγικότητας.
Για τις προηγμένες οικονομίες, η ανάπτυξη προβλέπεται να μειωθεί ελαφρώς από 1,6% το 2023 σε 1,5% το 2024, προτού αυξηθεί σε 1,8% το 2025.
Στις Ηνωμένες Πολιτείες, η ανάπτυξη προβλέπεται να μειωθεί από 2,5% το 2023 σε 2,1% το 2024 και 1,7% το 2025, με τις καθυστερημένες επιδράσεις της σύσφιξης της νομισματικής πολιτικής, της σταδιακής δημοσιονομικής σύσφιξης και της εξασθένησης των αγορών εργασίας να επιβραδύνουν τη συνολική ζήτηση.
Η ανάπτυξη στη ζώνη του ευρώ αναμένεται να ανακάμψει από τον χαμηλό ρυθμό του 0,5% που εκτιμάται ότι θα είναι το 2023, ο οποίος αντανακλά τη σχετικά υψηλή έκθεση στον πόλεμο στην Ουκρανία, σε 0,9% το 2024 και σε 1,7% το 2025. Η ισχυρότερη κατανάλωση των νοικοκυριών, καθώς οι επιπτώσεις του σοκ στις τιμές της ενέργειας υποχωρούν και ο πληθωρισμός μειώνεται, στηρίζοντας την αύξηση του πραγματικού εισοδήματος.
Μεταξύ των άλλων προηγμένων οικονομιών, η ανάπτυξη στο Ηνωμένο Βασίλειο αναμένεται να αυξηθεί συγκρατημένα, από 0,5% το 2023 σε 0,6% το 2024, καθώς οι καθυστερημένες αρνητικές επιπτώσεις των υψηλών τιμών της ενέργειας θα μειωθούν, και στη συνέχεια σε 1,6% το 2025, καθώς ο αποπληθωρισμός θα επιτρέψει τη χαλάρωση των χρηματοπιστωτικών συνθηκών και την ανάκαμψη των πραγματικών εισοδημάτων.
Η παραγωγή στην Ιαπωνία αναμένεται να παραμείνει πάνω από το δυνητικό επίπεδο, καθώς η ανάπτυξη επιβραδύνεται από εκτιμώμενο 1,9% το 2023 σε 0,9% το 2024 και 0,8% το 2025, αντανακλώντας την εξασθένιση των εφάπαξ παραγόντων που στήριξαν τη δραστηριότητα το 2023, συμπεριλαμβανομένης της υποτίμησης του γεν, της ανερχόμενης ζήτησης και της ανάκαμψης των επιχειρηματικών επενδύσεων μετά από προηγούμενες καθυστερήσεις στην υλοποίηση έργων.
Στις αναδυόμενες και αναπτυσσόμενες οικονομίες, η ανάπτυξη αναμένεται να παραμείνει στο 4,1% το 2024 και να αυξηθεί στο 4,2% το 2025. Η ανάπτυξη στην Κίνα προβλέπεται στο 4,6% το 2024 και στο 4,1% το 2025, με αναθεώρηση προς τα πάνω κατά 0,4 ποσοστιαίες μονάδες για το 2024 σε σύγκριση με την προηγούμενη έκθεση του ΔΝΤ. Η αναβάθμιση αντανακλά τη μεταφορά από την ισχυρότερη από την αναμενόμενη ανάπτυξη το 2023 και τις αυξημένες κυβερνητικές δαπάνες για την ανάπτυξη ικανοτήτων έναντι φυσικών καταστροφών. Η ανάπτυξη στην Ινδία αναμένεται να παραμείνει ισχυρή στο 6,5% τόσο το 2024 όσο και το 2025, αντανακλώντας την ανθεκτικότητα στην της εγχώριας ζήτησης.
Πληθωρισμός και δημοσιονομική πολιτική
Ο πληθωρισμός μειώνεται ταχύτερα από ό,τι αναμενόταν στις περισσότερες χώρες, εν μέσω της άρσης των προβλημάτων από την πλευρά της προσφοράς και της περιοριστικής νομισματικής πολιτικής. Ο παγκόσμιος συνολικός πληθωρισμός αναμένεται να μειωθεί στο 5,8% το 2024 και στο 4,4% το 2025, με την πρόβλεψη για το 2025 να αναθεωρείται προς τα κάτω.
Με τον αποπληθωρισμό και τη σταθερή ανάπτυξη, η πιθανότητα μιας «ανώμαλης» προσγείωσης έχει υποχωρήσει και οι κίνδυνοι για την παγκόσμια ανάπτυξη είναι σε γενικές γραμμές ισορροπημένοι. Από την άλλη πλευρά, ο ταχύτερος αποπληθωρισμός θα μπορούσε να οδηγήσει σε περαιτέρω χαλάρωση των χρηματοπιστωτικών συνθηκών.
Χαλαρότερη δημοσιονομική πολιτική από ό,τι είναι απαραίτητο θα μπορούσε να συνεπάγεται προσωρινά υψηλότερη ανάπτυξη, αλλά με τον κίνδυνο μιας πιο δαπανηρής προσαρμογής αργότερα. Η ισχυρότερη δυναμική των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων θα μπορούσε να ενισχύσει την παραγωγικότητα με θετικές διασυνοριακές επιδράσεις.
Στην αρνητική πλευρά, νέες αυξήσεις στις τιμές των βασικών εμπορευμάτων από γεωπολιτικά σοκ -συμπεριλαμβανομένων των συνεχιζόμενων επιθέσεων στην Ερυθρά Θάλασσα- και διαταραχές της προσφοράς ή πιο επίμονος υποκείμενος πληθωρισμός θα μπορούσαν να παρατείνουν τις σφιχτές νομισματικές συνθήκες. Η όξυνση των προβλημάτων του τομέα των ακινήτων στην Κίνα ή, αλλού, και μία στροφή σε αυξήσεις φόρων και περικοπές δαπανών θα μπορούσαν επίσης να προκαλέσουν απογοητεύσεις στην ανάπτυξη.
Η βραχυπρόθεσμη πρόκληση για τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής είναι να διαχειριστούν με επιτυχία την πτώση του πληθωρισμού προς τον στόχο που έχουν θέσει η κεντρικές τράπεζες, διαβαθμίζοντας τη νομισματική πολιτική ανάλογα με τη δυναμική του υποκείμενου πληθωρισμού και -όπου οι πιέσεις στους μισθούς και τις τιμές είναι σαφώς διαλυόμενες- προσαρμόζοντας τη στάση τους σε λιγότερο περιοριστική.
Ταυτόχρονα, σε πολλές περιπτώσεις, με τον πληθωρισμό να υποχωρεί και τις οικονομίες να είναι σε θέση να απορροφήσουν καλύτερα τις επιπτώσεις της δημοσιονομικής σύσφιξης, απαιτείται μια νέα εστίαση στη δημοσιονομική εξυγίανση για την ανασυγκρότηση της δημοσιονομικής ικανότητας ώστε να αντιμετωπιστούν μελλοντικά σοκ, να συγκεντρωθούν έσοδα για νέες προτεραιότητες δαπανών και να περιοριστεί η αύξηση του δημόσιου χρέους.
Οι στοχευμένες και προσεκτικά διαδοχικές διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις θα ενισχύσουν την αύξηση της παραγωγικότητας και τη βιωσιμότητα του χρέους και θα επιταχύνουν τη σύγκλιση προς υψηλότερα επίπεδα εισοδήματος. Απαιτείται αποτελεσματικότερος πολυμερής συντονισμός, μεταξύ άλλων, για τη διευθέτηση του χρέους, για την αποφυγή της δυσπραγίας του χρέους και τη δημιουργία χώρου για τις αναγκαίες επενδύσεις, καθώς και για τον μετριασμό των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής.
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news 
