Σε άκρως επικίνδυνη ζώνη εισέρχεται το διεθνές σύστημα των αγορών, που ως τώρα είχε αντιμετωπίσει με ψυχραιμία την κατακόρυφη αύξηση του γεωπολιτικού κινδύνου με το ξέσπασμα του νέου πολέμου του Ισραήλ με τη Χαμάς. Η σοκαριστική τραγωδία που σημειώθηκε χθες το βράδυ με τον βομβαρδισμό νοσοκομείου στη Γάζα με εκατοντάδες θύματα ήδη υπονομεύει τη διπλωματική προσπάθεια του Αμερικανού προέδρου και αυξάνει κατακόρυφα την ένταση στη Μέση Ανατολή. Την ίδια ώρα, εντείνονται οι ανησυχίες για νέα αύξηση επιτοκίων στις ΗΠΑ το προσεχές τρίμηνο, δημιουργώντας άλλη μία πηγή πιέσεων στα χρηματιστήρια.
Οι αναλυτές παρακολουθούν πολύ στενά τις τιμές του πετρελαίου, που αποτελούν τον ιμάντα μεταβίβασης του γεωπολιτικού κινδύνου στις αγορές. Ήδη στις συναλλαγές στην Ασία, μετά τα τραγικά γεγονότα στη Γάζα, τα συμβόλαια του μπρεντ κέρδιζαν τα ξημερώματα 2% η τιμή διαμορφωνόταν κοντά στα 92δολ. το βαρέλι, ενώ νωρίτερα διαπραγματεύονταν στα 89 δολ. το βαρέλι.
Οι διεθνείς εξελίξεις έχουν ιδιαίτερη βαρύτητα αυτή την περίοδο για το ελληνικό χρηματιστήριο, όπως σημειώνουν αναλυτές, καθώς μία από τις σημαντικότερες χρηματιστηριακές συναλλαγές εδώ και πολλά χρόνια, το placement του 20% των μετοχών της Εθνικής, είναι ένα στοίχημα που απαιτεί την εκδήλωση ισχυρού διεθνούς επενδυτικού ενδιαφέροντος. Προς το παρόν δεν έχει αλλάξει ο σχεδιασμός για να προχωρήσει η συναλλαγή τον Νοέμβριο, όμως στο ΧΑ επικράτησε τις δύο πρώτες ημέρες της εβδομάδας έντονη επιφυλακτικότητα, που εκφράσθηκε κυρίως μέσα από τη σοβαρή υποχώρηση της αξίας των συναλλαγών (χθες στα 63 εκατ. ευρώ).
Οι φόβοι για γενίκευση της σύγκρουσης στη Μέση Ανατολή έχουν αυξηθεί κατακόρυφα από χθες, όταν μια σφοδρή έκρηξη σε νοσοκομείο της Γάζας οδήγησε σε πολύνεκρη τραγωδία, με εκτιμήσεις ακόμη και για περισσότερα από 500 θύματα. Η έκρηξη αποδίδεται από τους Παλαιστίνιους σε αεροπορικό βομβαρδισμό από το Ισραήλ, ενώ από το Τελ Αβίβ τονίζεται με μεγάλη έμφαση ότι πρόκειται για πλήγμα από πύραυλο που εκτόξευσε η τρομοκρατική οργάνωση Ισλαμική Τζιχάντ και ότι υπάρχουν στοιχεία που επιβεβαιώνουν αυτό τον ισχυρισμό.
Σε κάθε περίπτωση, η πολύνεκρη τραγωδία είχε άμεσες πολιτικές και διπλωματικές συνέπειες, εκτροχιάζοντας τη διπλωματική προσπάθεια του προέδρου Τζο Μπάιντεν. Πριν την αναχώρησή του για το Ισραήλ, τα ξημερώματα, έγινε γνωστό ότι οι ηγέτες της Αιγύπτου, της Ιορδανίας και της Παλαιστινιακής Αρχής ακύρωσαν την προγραμματισμένη συνάντησή τους στον Αμμάν της Ιορδανίας με τον Αμερικανό πρόεδρο, καθώς έχουν πλέον να αντιμετωπίζουν οργισμένες εκδηλώσεις διαμαρτυρίας εντός των εδαφών τους, ενώ η Χεζμπολάχ κήρυξε για σήμερα παγκόσμια «Ημέρα Οργής» των μουσουλμάνων, εγείροντας ανησυχίες για επεισόδια τρομοκρατίας σε όλο τον κόσμο.
Στο νέο σκηνικό που διαμορφώνεται, η ελπίδα που υπήρχε ότι ο Αμερικανός πρόεδρος θα μπορούσε με την επίσκεψή του στη Μέση Ανατολή να φέρει μια συμφωνία με το Ισραήλ για μεγαλύτερη προστασία των αμάχων και για μια γρήγορη χερσαία επιχείρηση στη Γάζα με όσο το δυνατόν λιγότερες απώλειες αμάχων έχει εξασθενήσει σοβαρά, ενώ φιλικά αραβικά καθεστώτα, όπως αυτά της Αιγύπτου και της Ιορδανίας, δυσκολεύονται πλέον να συνεργασθούν με το Ισραήλ και τις ΗΠΑ και η σκληρή γραμμή του Ιράν κερδίζει έδαφος στον αραβικό κόσμο.
Η σημερινή ημέρα θα είναι εξαιρετικά κρίσιμη για την τροπή που θα πάρουν οι εξελίξεις και για να απαντηθεί το βασικό ερώτημα από τη σκοπιά των αγορών, δηλαδή πόσο σοβαρός είναι ο κίνδυνος γενίκευσης της σύρραξης, που θα μπορούσε να επιβεβαιώσει το ακραίο σενάριο του Bloomberg Economics για εκτίναξη της τιμής του πετρελαίου ακόμη και στα 150 δολ. το βαρέλι και στροφή της παγκόσμιας οικονομίας σε ύφεση. Θα πρέπει επίσης να απαντηθεί το ερώτημα πολλών συντελεστών των αγορών, που διατύπωσε χθες σε άρθρο του ο αναλυτής του Bloomberg, Τζον Όδερς, αν έχουν δίκιο οι αγορές να παραμένουν ήρεμες μπροστά στα δραματικά γεγονότα, ή αν είναι επικίνδυνος ο εφησυχασμός τους.
Την ίδια ώρα, μια απειλή που για λίγο είχε ξεχασθεί επανέρχεται στο προσκήνιο, καθώς τα χθεσινά στοιχεία για τις λιανικές πωλήσεις και τη βιομηχανική δραστηριότητα στις ΗΠΑ εξέπληξαν τους αναλυτές, δείχνοντας ότι η αμερικανική οικονομία είναι πολύ πιο ισχυρή από το αναμενόμενο, κάτι που σημαίνει ότι αυξάνονται και πάλι οι πιθανότητες να υποχρεωθεί η Fed σε μια ακόμη αύξηση επιτοκίου τους επόμενους τρεις μήνες.
Η απόδοση των διετών αμερικανικών ομολόγων, που αποτελούν το βαρόμετρο για τα βραχυπρόθεσμα επιτόκια, εκτινάχθηκε χθες στο υψηλότερο επίπεδο από το 2006, ενώ η απόδοση των 10ετών τίτλων αυξήθηκε πάνω από το 4,80%, συμβάλλοντας στην απώλεια των κερδών που σημείωναν οι αμερικανικές μετοχές και οδηγώντας τους βασικούς δείκτες σε κλείσιμο με μικρές απώλειες. Τα συμβόλαια swaps επιτοκίων, που συνδέονται με τις αποφάσεις της Fed για τα επιτόκια, έδειξαν ότι η αγορά τιμολογεί πλέον με πιθανότητες άνω του 60% μια αύξηση επιτοκίου κατά 0,25% τον Ιανουάριο, ενώ αρκετά πιθανή θεωρείται μια αύξηση τον Δεκέμβριο.
Οι πρώτες αντιδράσεις των χρηματιστηρίων στην περιοχή της Ασίας και του Ειρηνικού δείχνουν ότι οι αγορές κρατούν ακόμη την ψυχραιμία τους, με την υποχώρηση των δεικτών τα ξημερώματα να περιορίζεται σε ποσοστά κάτω του 1%. Αναλυτές τονίζουν, πάντως, ότι εάν δεν υπήρχαν τα νέα δραματικά γεγονότα στη Μέση Ανατολή και η άνοδος των αποδόσεων των ομολόγων στις ΗΠΑ η εικόνα θα έπρεπε να ήταν πολύ καλύτερη, καθώς τα στοιχεία για την ανάπτυξη στην Κίνα αποτέλεσαν ευχάριστη έκπληξη, δείχνοντας ότι απέδωσαν καρπούς τα μέτρα στήριξης της οικονομίας.
Σε κάθε περίπτωση, οι αγορές θα κινηθούν στην κόψη του ξυραφιού, ιδιαίτερα σήμερα, παρακολουθώντας κυρίως πώς θα εξελιχθεί το ταξίδι Μπάιντεν στη Μέση Ανατολή και αν μπορεί ο Αμερικανός πρόεδρος, στις παρούσες, εξαιρετικά αντίξοες συνθήκες, να πετύχει έστω και την ελάχιστη αποκλιμάκωση της έντασης και τη γενίκευση των συγκρούσεων με την εμπλοκή και άλλων δυνάμεων, με πρώτο βεβαίως το Ιράν.