Ο «κόκκινος» Σεπτέμβριος για το ΧΑ: Πόσο έχασαν δείκτες και μετοχές

Μήνας σοβαρής πτώσης – διόρθωσης που προκάλεσε τριγμούς στο momentum του ελληνικού χρηματιστηρίου και έφερε προβληματισμό για τη συνέχεια ήταν ο φετινός Σεπτέμβριος, με τα στατιστικά του στοιχεία να είναι ευθέως χαρακτηριστικά του κλίματος που επικράτησε.

Ήταν ο πλέον πτωτικός μήνας από το καλοκαίρι του 2022, όταν οι φόβοι για πρόωρες εκλογές είχαν βυθίσει το ελληνικό χρηματιστήριο έως την περιοχή των 790 μονάδων, ενώ η αγορά απώλεσε σχεδόν όλα τα κέρδη από τον «αέρα» της θριαμβευτικής επικράτησης της Νέας Δημοκρατίας στις πρώτες εκλογές, αυτές της 21ης Μαΐου, που ήταν και αυτές που φόρτισαν το momentum.

Και είναι ασφαλώς εντυπωσιακό ότι η αλλαγή του σκηνικού στο ελληνικό χρηματιστήριο με τον καταιγισμό πωλήσεων και την απώλεια κερδών τεσσάρων μηνών, ήρθε σε έναν μήνα με δύο αναβαθμίσεις από οίκους όπως DBRS και Moody’s. Το μήνα που η Ελλάδα πήρε επενδυτική βαθμίδα από την (αναγνωρισμένη) DBRS και κέρδισε δύο… πίστες βελτίωσης από την (αυστηρή) Moody’s, το ελληνικό χρηματιστήριο υποχώρησε κατά 7,86% σε επίπεδο Γενικού Δείκτη, ξεπερνώντας και τον περασμένο Μάρτιο όπου η πτώση ήταν 6,61%.

Στην περίπτωση αυτή ίσχυσε, όπως αναφέρουν αναλυτές, η αρχή των αγορών "buy the rumour, sell the fact" («αγόρασε τη φήμη, πούλα την πληροφορία»), καθώς οι πολυσυζητημένες αναβαθμίσεις, ενόψει των οποίων κέρδισε έδαφος η αγορά τους προηγούμενους μήνες, έδωσαν το έναυσμα ρευστοποίησης κερδών. Ο Σεπτέμβριος τήρησε την παράδοση που συνήθως τον θέλει έναν αρνητικό μήνα για το Χ.Α. καθώς θυμίζουμε ότι πέρυσι ο συγκεκριμένος μήνας έκλεισε με πτώση 7,4%, ενώ το 2021 είχε απώλειες 6,3%.

Ο FTSE 25 έχασε σε επίπεδο Σεπτεμβρίου 7,82%, o Mid Cap υποχώρησε κατά 8,31%, ενώ ο τραπεζικός δείκτης είχε διόρθωση κατά 13,64%. Έτσι, σε επίπεδο 9μήνου, τα κέρδη του Χ.Α. διαμορφώνονται ως εξής: Ο Γενικός Δείκτης ενισχύεται σε ποσοστό 30,07%, ο Large Cap ενισχύεται κατά 30,28%, ο Mid Cap είναι στο +40,68%, ενώ ο τραπεζικός δείκτης κερδίζει 43,34%. 

Η επίσπευση της πώλησης των πακέτων του ΤΧΣ στις τράπεζες, αρχής γενομένης από το 1,4% της Eurobank και το 20% της Εθνικής τον Νοέμβριο, οι φυσικές καταστροφές που έπληξαν την ελληνική οικονομία και μεγάλο τμήμα της παραγωγής, οι περιπτώσεις των Epsilon Net και Αλουμύλ, αλλά και κάποια αποτελέσματα που δεν δικαιώνουν τις προσδοκίες επενδυτών και αναλυτών, φαίνεται πως έχουν σπείρει το ζιζάνιο της αμφιβολίας στην αγορά, οπότε οι επενδυτές επιλέγουν πιο συντηρητικές πρακτικές, «κλειδώνοντας» κέρδη.

Την ίδια ώρα, το διεθνές κλίμα κάθε άλλο παρά ευνοϊκό είναι, καθώς αυτή την εβδομάδα ο πανευρωπαϊκός Stoxx 600 βρέθηκε σε χαμηλό έξι μηνών, ενώ πτωτικά κινούνται γενικά και οι υπόλοιποι ευρωπαϊκοί δείκτες αλλά και οι δείκτες της Wall Street. Κύριος παράγοντας πίεσης, το γεγονός ότι οι κεντρικές τράπεζες προσανατολίζονται να κρατήσουν σε υψηλά επίπεδα για μεγαλύτερη χρονική περίοδο τα επιτόκιά τους.

Όπως εύστοχα σημειώνει ο υπεύθυνος ανάλυσης της Beta Χρηματιστηριακή Μάνος Χατζηδάκης, «φαίνεται ότι επί του παρόντος οι θετικές ιδιαιτερότητες των αναβαθμίσεων που θα υποστήριζαν την ελληνική Αγορά δεν έχουν τη δύναμη ενός καταλύτη διαφοροποίησης από την τάση του εξωτερικού. Από εκεί και πέρα και φθηνές μετοχές στο ΧΑ υπάρχουν και καλά μερίσματα θα δοθούν το 2023. Προέχει ωστόσο η επιστροφή της ηρεμίας στις κυριότερες αγορές και μάλλον αυτή συνδέεται με την αποτελεσματικότητα των μέτρων σύσφιξης που έχουν λάβει οι κεντρικές τράπεζες».

Σε ό,τι αφορά το επενδυτικό ενδιαφέρον για τις τραπεζικές μετοχές και τις αποτιμήσεις τους, σημαντική είναι η επιτυχής ολοκλήρωση της δημόσιας προσφοράς για την Optima Bank, που ολοκληρώθηκε χθες με υπερκάλυψη κατά 3,7 φορές, όπως ανακοινώθηκε από Alpha Bank και Εθνική. Η τιμή διάθεσης διαμορφώθηκε στα 7,20 ευρώ ανά μετοχή, στο υψηλότερο σημείο του εύρους, με τη σχέση τιμής προς λογιστική αξία να ξεπερνά τη μία φορά και να είναι η υψηλότερη μεταξύ των μετοχών του κλάδου.

Οι αποδόσεις σε FTSE 25 και Mid Cap

Τα στατιστικά μπορεί να κουράζουν, όμως αντανακλούν ξεκάθαρα την εικόνα που επικράτησε στην αγορά. Τον Σεπτέμβριο λοιπόν μόνο είκοσι μετοχές του Χ.Α. διασώθηκαν με θετικό πρόσημο, ενώ 16 μετοχές είχαν πτώση άνω του 20%, 32 έχασαν άνω του 15% της αξίας τους, 57 υποχώρησαν πλέον του 10%, 95 άνω του 5% και συνολικά 115 τίτλοι είχαν αρνητική πορεία.

Στο χώρο του Large Cap μόνο τρεις μετοχές είχαν θετικό πρόσημο το μήνα (Motor Oil, ΟΠΑΠ και ΟΤΕ), ενώ στην κορυφή των απωλειών βρέθηκαν οι Viohalco και Aegean Airlines που έχασαν το 24,40% και 20,50% της αξίας τους. Σημαντικές απώλειες είχαν επίσης οι Alpha Bank (-19,10%), ElvalHalcor (-17%), Ελλάκτωρ (-16,70%), Εθνική Τράπεζα (-14,90%), ΕΥΔΑΠ (-14,80%) κ.λπ.

Κάποιες από τις μετοχές που διόρθωσαν είχαν πρωτοστατήσει στο ράλι του πρώτου 8μήνου, άλλες πιέστηκαν λόγω αρνητικών εξελίξεων όπως η Ελλάκτωρ που έχασε το συμβόλαιο της Αττικής Οδού, ενώ υπάρχουν και μετοχές που πιέστηκαν χωρίς να έχουν συμμετάσχει στο πρότερο ράλι όπως ElvalHalcor, ΕΥΔΑΠ, Τέρνα Ενεργειακή, Quest Συμμετοχών, Helleniq Energy και Lamda Development.

Εντύπωση προκαλεί το γεγονός ότι σε μια περίοδο μεγάλης ανόδου της τιμής του πετρελαίου, οι Motor Oil και Helleniq Energy έχουν εντελώς διαφορετική εικόνα, με την πρώτη να ξεχωρίζει με άνοδο 1,90% το μήνα και τη δεύτερη να υποχωρεί κατά 10,40%.

Πάντως, σε επίπεδο 9μήνου, αρκετά blue chips κρατάνε πολύ σημαντικές αποδόσεις, όπως φαίνεται και στον πίνακα. Η Cenergy Holdings κρατάει κέρδη 117,5%, Aegean Airlines +98,50%, Πειραιώς +95,40%, Mytilineos +71,80%, Jumbo +62,70% κ.ο.κ.

Στον Mid Cap πρώτη σε απώλειες το μήνα που φεύγει ήταν η Αλουμύλ που υποχώρησε κατά 35,90% μετά τις άστοχες δηλώσεις σε συνέντευξη του διευθύνοντος συμβούλου Γιώργου Μυλωνά που από την αγορά θεωρήθηκαν ως καμπανάκι κινδύνου, συνδυαστικά με τη μεγάλη μείωση της κερδοφορίας το εξάμηνο.

Η Πλαστικά Θράκης υποχώρησε κατά 21,90%, η Epsilon Net -17,40% μετά τη γνωστή ιστορία με την πτωτική αναθεώρηση μεγεθών, η Τεχνική Ολυμπιακή -13,80%, AVAX -13,40% (λόγω απώλειας της Αττικής Οδού), Profile -12,40%, Intracom Holdings -11% κ.λπ. Θετικά διαφοροποιήθηκε μόνο η Ideal Holdings που είχε άνοδο 5,20%, καθώς επίσης και η Κρι Κρι (+0,20%) που παρουσίασε αυτή την εβδομάδα εξαιρετικά αποτελέσματα εξαμήνου.

Σε επίπεδο εννεαμήνου, η Intrakat κρατάει κέρδη 105,5%, AVAX +77,60%, ΕΧΑΕ +54,50%, Ideal Holdings +51%, Entersoft +49,60%, Epsilon Net +47,50%, Profile +45,40% κ.λπ.

H χθεσινή αντίδραση

Χθες το Χ.Α. αντέδρασε θετικά επανακτώντας τις 1.200 μονάδες χωρίς όμως μεγάλη ένταση και δυναμική, ενώ και ο τζίρος ήταν περιορισμένος, κάτι που καθιστά επισφαλή οποιαδήποτε συμπεράσματα. Σε ένα ανοδικό διεθνές κλίμα, μετά τις ανακοινώσεις θετικών στοιχείων για τον πληθωρισμό σε Ευρώπη και ΗΠΑ, το Χ.Α., που τις τελευταίες ημέρες είχε βρεθεί σε υπερπουλημένα επίπεδα, αντέδρασε ανοδικά, περιορίζοντας μερικώς τις απώλειες της εβδομάδας και του μήνα.

Το αν θα κρατήσει αυτή την περιοχή μένει να αποδειχτεί, όμως ούτε οι όγκοι, ούτε οι τζίροι «εγγυώνται» ότι υπάρχει σοβαρό αγοραστικό ενδιαφέρον για την αλλαγή πλεύσης. Σε κάθε περίπτωση, η αντίδραση της Παρασκευής ήρθε πρωτίστως λόγω του ότι δείκτες και μετοχές βρέθηκαν σε υπερπουλημένα επίπεδα, οπότε «στέγνωσαν» οι ρευστοποιήσεις και με λίγες αγορές άλλαξε η εικόνα.

Ο Γ.Δ. έκλεισε στις 1.209,34 μονάδες με άνοδο 1,34%, ο FTSE 25 ολοκλήρωσε τη συνεδρίαση στις 2.933,29 μονάδες με άνοδο 1,37%, ο Mid Cap υπεραπέδωσε με άνοδο 1,97% στις 1.985,63 μονάδες, ενώ ο τραπεζικός δείκτης έκλεισε τις 918,16 μονάδες με άνοδο 0,53%.

Η αξία συναλλαγών παρέμεινε σε πολύ χαμηλά επίπεδα για τα στάνταρ της αγοράς, διαμορφούμενη στα 73,74 εκατ. ευρώ, επηρεασμένη και από τη δημόσια εγγραφή της Optima Bank. Η μέση αξία συναλλαγών την εβδομάδα μειώθηκε στα 82,2 εκατ. ευρώ, καταγράφοντας πτώση κατά 20,9% έναντι της αμέσως προηγούμενης. Σε επίπεδο Σεπτεμβρίου, οι μέσες συναλλαγές ήταν στα 110,2 εκατ. ευρώ, ενώ το 9μηνο διαμορφώθηκαν στα 106 εκατ. ευρώ, ενισχυμένες κατά 43,4% έναντι του 2022.

Οι αποδόσεις σε μεγάλη και μεσαία κεφαλαιοποίηση

Πηγή: Beta Χρηματιστηριακή