Η ξεχασμένη απειλή του Covid-19 επανέρχεται στον ορίζοντα των χρηματιστηριακών αγορών μετά την απότομη χαλάρωση των περιοριστικών μέτρων στην Κίνα και «σβήνει» τις ελπίδες για ένα «ράλι του Άι Βασίλη», οδηγώντας χθες για δεύτερη ημέρα σε πτώση τη Wall Street, με τον τεχνολογικό δείκτη Nasdaq να βυθίζεται στο χαμηλότερο σημείο για το 2022, ενώ οι αγορές της Ασίας είχαν σοβαρές απώλειες στη σημερινή συνεδρίαση. Ο δείκτης αναδυόμενων αγορών της MSCI καταγράφει απώλειες της τάξεως του 24% από υψηλό που είχε σημειωθεί στις αρχές του έτους, στη χειρότερη επίδοσή του από την κρίση του 2008.
Η ξαφνική απόφαση του Πεκίνου να δώσει τέλος στην ακραία περιοριστική πολιτική του για την πανδημία έχει προκαλέσει γρήγορη μετάδοση του ιού στη χώρα και γεννά φόβους για νέο κύμα διεθνούς εξάπλωσής του, ή ακόμη και για την εμφάνιση μιας νέας παραλλαγής του, με μεγαλύτερη μεταδοτικότητα ή αυξημένα ποσοστά θνησιμότητας. Οι εξελίξεις των τελευταίων 24ώρων είναι αρκετά ανησυχητικές και προβληματίζουν τους επενδυτές, καθώς, όπως μεταδίδει το Bloomberg:
- Οι αμερικανικές αρχές ανακοίνωσαν ότι θα απαιτήσουν από τους επιβάτες αεροπορικών εταιρειών που προέρχονται από την Κίνα να επιδεικνύουν αρνητικά τεστ Covid-19. Ειδικοί στον τομέα της υγείας φοβούνται ότι η ανεξέλεγκτη εξάπλωση του ιού στην Κίνα θα μπορούσε να δημιουργήσει διεθνείς κινδύνους.
- Από τη στιγμή όπου ο Κινέζος ηγέτης, Σι Τζινπίνγκ εγκατέλειψε απότομα τις περιοριστικές πολιτικές της μηδενικής ανοχής στον Covid, εν μέσω διαμαρτυριών και οικονομικών ανησυχιών, δεκάδες εκατομμύρια Κινέζοι μολύνονται καθημερινά, ενώ οι επιστήμονες προβλέπουν ότι εκατομμύρια μπορεί να πεθάνουν.
- Ο υψηλός αριθμός ανθρώπων που επηρεάζονται σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα αυξάνει τις πιθανότητες εμφάνισης μιας νέας παραλλαγής του ιού, η οποία θα μπορούσε ενδεχομένως να παρακάμψει τις άμυνες σε έθνη που έχουν ήδη υποστεί πολλαπλά κύματα μόλυνσης και εκατομμύρια θανάτους.
- Οι ΗΠΑ ανακοίνωσαν ότι θα επεκτείνουν το πρόγραμμα επιτήρησης των ταξιδιωτών για να παρακολουθούν για νέες εκδοχές του ιού. Η νέα απαίτηση για ελέγχους θα ισχύει για όλους τους επιβάτες από την Κίνα, ανεξάρτητα από την εθνικότητα ή την κατάσταση εμβολιασμού και θα τεθεί σε ισχύ στις 5 Ιανουαρίου.
- Οι επιπτώσεις από την απόφαση του Πεκίνου να άρει ξαφνικά τις προφυλάξεις εξαπλώνονται ήδη σε τρίτες χώρες: Οι ιταλικές αρχές ανακοίνωσαν ότι αρχίζουν τεστ σε όλους τους εισερχόμενους επιβάτες από την Κίνα, καθώς το 50% των ταξιδιωτών που έφτασαν από τη χώρα στο Μιλάνο βρέθηκαν θετικοί στον Covid.
Έντονος προβληματισμός στις αγορές
Οι αμερικανικές μετοχές υποχώρησαν για δεύτερη ημέρα λόγω της ανησυχίας ότι το τέλος της περιοριστικής πολιτικής στην Κίνα θα μπορούσε να οδηγήσει σε αύξηση των κρουσμάτων σε όλο τον κόσμο. Ο S&P 500 έχασε 1,20% και υποχώρησε στο χαμηλότερο επίπεδο από τις αρχές Νοεμβρίου, ενώ οι τεχνολογικές μετοχές παρέμειναν υπό πίεση, με τον Nasdaq να χάνει 1,35%, παρά την ανάκαμψη της Tesla και να βυθίζεται σε νέο χαμηλό για το 2022.
Αναλυτές επισημαίνουν ότι, ύστερα από μια πολύ κακή χρονιά και με νέες ανησυχίες να έρχονται στο προσκήνιο δεν θα δούμε φέτος το ράλι του Άι Βασίλη στη Wall Street, καθώς οι επενδυτές δείχνουν μεγάλη επιφυλακτικότητα. Από το 1950, μόνο για 18 χρονιές έχει καταγραφεί πτώση των αμερικανικών μετοχών μετά τα Χριστούγεννα και φέτος όλα δείχνουν ότι αυτό θα επαναληφθεί, καθώς ο S&P 500 καταγράφει απώλειες 1,6% στις συνεδριάσεις μετά τα Χριστούγεννα.
Οι ασιατικές αγορές υποχώρησαν, όπως και οι τιμές του πετρελαίου στις σημερινές συναλλαγές. Ο ευρύτερος δείκτης μετοχών Ασίας-Ειρηνικού εκτός Ιαπωνίας της MSCI υποχώρησε κατά 1% και σημειώνει πτώση για τρίτη συνεχή εβδομάδα. Οι μετοχές της Κίνας άνοιξαν 0,4% χαμηλότερα, ενώ το χρηματιστήριο του Χονγκ Κονγκ υποχώρησε 1%. Ο ιαπωνικός Nikkei υποχώρησε περισσότερο από 1% σε χαμηλό σχεδόν τριών μηνών, ενώ ο δείκτης S&P/ASX 200 της Αυστραλίας έχασε 1,18%. Το πετρέλαιο μπρεντ σημείωνε μικρή πτώση, κατά 0,20%, στα 83 δολ. το βαρέλι, ενώ χθες το βράδυ είχε υποχωρήσει ως τα 82,6 δολ.
Οι νέες ανησυχίες για την πανδημία προστίθενται στην ήδη επιφυλακτική διάθεση των επενδυτών. Οι μετοχές παγκοσμίως έχουν χάσει το ένα πέμπτο της αξίας τους και πρόκειται για τη μεγαλύτερη πτώση από το 2008 σε ετήσια βάση, ενώ τα ομόλογα έχουν φέρει απώλειες 16% στους επενδυτές και το δολάριο έχει εκτιναχθεί φέτος 7% υψηλότερα, καθώς η απόδοση του αμερικανικού 10ετούς ομολόγου έχει ανεβεί πάνω από 3,80%, έναντι μόλις 1,5% στο τέλος του 2021 λόγω των επιθετικών αυξήσεων στα επιτόκια από τη Fed.
Οι οικονομικές και χρηματιστηριακές επιδράσεις
Η οικονομική και χρηματιστηριακή επίδραση των τελευταίων εξελίξεων σε ό,τι αφορά την πανδημία είναι πολύ δύσκολο να αξιολογηθεί σε αυτή τη φάση. Μια δυναμική επανεκκίνηση της κινεζικής οικονομίας με την άρση των περιορισμών θα μπορούσε να αυξήσει τις παγκόσμιες πληθωριστικές πιέσεις, ανεβάζοντας και τις τιμές του πετρελαίου και καθιστώντας ακόμη πιο δύσκολη την προσπάθεια των κεντρικών τραπεζών να ελέγξουν τον πληθωρισμό. Από την άλλη, όμως, η νέα έξαρση των κρουσμάτων μπορεί να οδηγήσει την Κίνα και άλλες κυβερνήσεις σε επαναφορά περιοριστικών μέτρων, που θα είχαν υφεσιακή επίδραση στην παγκόσμια οικονομία.
Ανάλυση της Nomura αναφέρει ότι θα μπορούσαν να υπάρξουν σημαντικά κύματα νέων κρουσμάτων σε ολόκληρη την Κίνα, που θα εξαπλωθούν από αστικές σε αγροτικές περιοχές, κατά τη διάρκεια των εορτασμών για το Σεληνιακό Νέο Έτος στις 22 Ιανουαρίου, οπότε και αναμένεται μεγάλη αύξηση των μετακινήσεων. «Η Κίνα μπορεί να βρεθεί σε δύσκολη κατάσταση λόγω της αναβλητικότητάς της να υιοθετήσει μια προσέγγιση "συμβίωσης με την Covid"», ανέφεραν οι αναλυτές της Nomura, σημειώνοντας ότι η προηγούμενη πολιτική μηδενικής ανοχής ενδέχεται να έχει υπερπροστατεύσει τους ανθρώπους, ενισχύοντας τον κίνδυνο αύξησης των λοιμώξεων μετά την κατάργηση των περιοριστικών μέτρων.
Σε ό,τι αφορά την κινεζική οικονομία, υπάρχουν ενδείξεις ότι η επιβράδυνση της ανάπτυξης είναι αρκετά σοβαρή και η κεντρική τράπεζα καταβάλλει συνεχείς προσπάθειες να παράσχει στήριξη, ώστε να αποφευχθούν τα χειρότερα. Η Λαϊκή Τράπεζα της Κίνας (PBOC) διοχέτευσε 201 δισ. γιουάν (28,82 δισ. δολ.) στις τράπεζες σήμερα, ανεβάζοντας το ποσό της ρευστότητας που έχει προσφέρει αυτή την εβδομάδα στα 794 δισ. γιουάν, με αποτέλεσμα το επιτόκιο μιας ημέρας στη διατραπεζική να υποχωρήσει σε νέο ιστορικό χαμηλό, στο 0,42%.
Στο νέο περιβάλλον που διαμορφώνεται, οι αγορές τιμολογούν μικρότερες αυξήσεις επιτοκίων από τη Fed, δίνοντας πιθανότητα 69% για μια αύξηση των επιτοκίων κατά 25 μονάδες βάσης τον Φεβρουάριο, ενώ βλέπουν τα αμερικανικά επιτόκια να κορυφώνονται στο 4,94% το πρώτο εξάμηνο του 2023 -μέχρι πρόσφατα τιμολογούσαν άνοδο πάνω από το 5%. Η Fed αύξησε τα επιτόκια κατά 50 μ.β. τον Δεκέμβριο, μετά από τέσσερις διαδοχικές αυξήσεις κατά 75 μ.β., αλλά έχει ανακοινώσει ότι μπορεί να χρειασθεί να διατηρήσει υψηλότερα επιτόκια για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα. Πάντως, αναλυτές σημειώνουν ότι το ενδεχόμενο μεγαλύτερων αυξήσεων στα επιτόκια δεν έχει απομακρυνθεί εντελώς, καθώς παραμένει πολύ ισχυρή η αμερικανική αγορά εργασίας.
Συντήρηση κεκτημένων στο ΧΑ
Στο ελληνικό χρηματιστήριο, είναι φανερή η διάθεση των επενδυτών να αποφύγουν επιθετικές κινήσεις προς τη μία ή την άλλη κατεύθυνση και να κλείσει η χρονιά, έστω χωρίς ένα ράλι τις τελευταίες ημέρες του έτους, αλλά πάντως με συντήρηση των κεκτημένων έως τώρα, καθώς το ΧΑ είναι μια από τις λίγες αγορές διεθνώς που κρατούν φέτος θετικό πρόσημο.
Χθες, το ΧΑ είχε τη 17η διαδοχική συνεδρίαση όπου ο Γενικός Δείκτης έκλεισε με μεταβολή μικρότερη του 1%, πιστοποιώντας ότι βρίσκεται σε διαδικασία συσσώρευσης πέριξ της περιοχής των 920 μονάδων, όμως κρατάει όλα τα κεκτημένα, κινούμενο ανοδικά για τρίτο διαδοχικό μήνα. Η αγορά βρίσκεται σε διαδικασία συσσώρευσης και συγκέντρωσης δυνάμεων για ενδεχόμενη ανοδική κίνηση με το νέο έτος και είναι χαρακτηριστικό ότι έκλεισε για 5η διαδοχική συνεδρίαση πάνω από το όριο των 920 μονάδων, κάτι που γίνεται για πρώτη φορά από τον περασμένο Απρίλιο.
Χθες, ο Γενικός Δείκτης έκλεισε στις 923,79 μονάδες με οριακή άνοδο 0,06%, χθες είχε κλείσει στις 923,26 μονάδες, την Παρασκευή είχε ολοκληρώσει τη συνεδρίαση στις 921,25 μονάδες, την Πέμπτη στις 924,20 μονάδες (νέα υψηλά 8μήνου), ενώ την προηγούμενη Τετάρτη 21/12 είχε κλείσει στις 923,86 μονάδες.
Πάντως, η επιδείνωση του διεθνούς περιβάλλοντος αναμένεται από σήμερα να επιδράσει και στην ελληνική αγορά, που αναμένεται ότι θα μπει στο δικό της τεστ αντοχής, καθώς τα διεθνή χαρτοφυλάκια βρίσκονται σε φάση μείωσης του επενδυτικού ρίσκου, προχωρώντας σε -προσεκτικές, έως τώρα- ρευστοποιήσεις.