Στο στόχαστρο των ευρωπαϊκών εποπτικών αρχών εισέρχονται, πλέον, οι συναλλαγές στις αγορές κρυπτονομισμάτων, με βασικό στόχο να προστατευθούν επενδυτές και καταναλωτές από μία αγορά που θεωρείται αρκετά επικίνδυνη, τουλάχιστον για όσους δεν γνωρίζουν όλα τα μυστικά της.
Οι εταιρείες διαχείρισης και πώλησης κρυπτονομισμάτων θα εξακολουθήσουν να λαμβάνουν άδεια λειτουργίας από τις αρχές των κρατών – μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όμως, οι μεγαλύτερες εξ αυτών θα εποπτεύονται στενά από την Ευρωπαϊκή Αρχή Ελέγχου Κεφαλαιαγορών (European Securities and Markets Authority - ESMA), η οποία αρχίζει τώρα να συλλέγει όλα τα απαραίτητα στοιχεία για τις συναλλαγές κρυπτονομισμάτων, στα οποία περιλαμβάνονται τόσο οι αγορές spot όσο και αυτές παραγώγων τους.
«Η κάλυψη θα πρέπει να περιλαμβάνει όλα τα μεγάλα χρηματιστήρια και τα κρυπτογραφικά περιουσιακά στοιχεία, ώστε να παρέχει μια δίκαιη εκπροσώπηση του τοπίου της αγοράς κρυπτογράφησης», αναφέρει η ESMA σε ανακοίνωσή της.
Οι ρυθμιστικές αρχές χρησιμοποιούν τα δεδομένα συναλλαγών για να εντοπίζουν καταχρήσεις στις αγορές, να ανακαλύπτουν ποιος βρίσκεται σε κάθε πλευρά μιας συναλλαγής και να αναζητούν επικίνδυνες συσσωρεύσεις θέσεων που θα μπορούσαν να υπονομεύσουν την ομαλή λειτουργία των αγορών.
«Τα δεδομένα θα πρέπει να είναι διαθέσιμα σε καθημερινή βάση και να περιλαμβάνουν πρόσβαση σε βιβλία εντολών, όπου να βλέπουμε τα spreads και τη ρευστότητα σε όλα τα χρηματιστήρια και τα ζεύγη συναλλαγών (σε fiat και κρυπτογράφηση)», ξεκαθαρίζει η ΕSMA, στην προκήρυξη του διαγωνισμού για την επιλογή της εταιρείας που θα συγκεντρώνει τα στοιχεία.
Ουσιαστικά, μεταφέρεται και στην αγορά των crypto το μοντέλο εποπτείας των οργανωμένων χρηματιστηριακών αγορών, όπου η εκάστοτε εποπτική αρχή παρακολουθεί σε συνεχή βάση τις συναλλαγές για να μπορεί να εντοπίζει περιπτώσεις αθέμιτων πρακτικών και να παρεμβαίνει.
Το νέο ευρωπαϊκό πλαίσιο των εποπτικών ελέγχων
Η όλη διαδικασία ξεκίνησε στις αρχές Ιουλίου μετά τη συμφωνία μεταξύ εκπροσώπων των κρατών – μελών της ΕΕ και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για επιβολή κανόνων στην αγορά κρυπτονομισμάτων, την οποία η Ένωση χαρακτηρίζει ως «αγορά Άγρια Δύση», με το νομοθετικό πλαίσιο να λαμβάνει την κωδική ονομασία «Markets in Crypto-assets (MiCA)».
Σε παγκόσμιο επίπεδο, τα περιουσιακά στοιχεία κρυπτογράφησης είναι σε μεγάλο βαθμό μη ρυθμιζόμενα, με τους εθνικούς φορείς στην ΕΕ να υποχρεούνται μόνο να προχωρούν σε ελέγχους για την καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες. Οι εταιρείες κρυπτονομισμάτων θα χρειάζονται πλέον άδεια και διασφαλίσεις για τους πελάτες τους προκειμένου να εκδίδουν και να πωλούν κρυπτονομίσματα εντός της ΕΕ.
«Οι πάροχοι υπηρεσιών κρυπτογραφικών περιουσιακών στοιχείων θα πρέπει να τηρούν αυστηρές απαιτήσεις για την προστασία των χαρτοφυλακίων των επενδυτών και να καθίστανται υπεύθυνοι σε περίπτωση που χάσουν τα κρυπτογραφικά περιουσιακά στοιχεία των επενδυτών», σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Μέσω του νέου θεσμικού πλαισίου, δίνεται στους εκδότες κρυπτογραφικών περιουσιακών στοιχείων και στους παρόχους σχετικών υπηρεσιών ένα «διαβατήριο» για να εξυπηρετούν πελάτες σε ολόκληρη την ΕΕ από μια ενιαία βάση, όπως ακριβώς συμβαίνει και με την παροχή χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών στην ενιαία αγορά. Παράλληλα, όλα τα stablecoins, οι τιμές των οποίων συνδέονται με βασικά νομίσματα, θα εποπτεύονται από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα.
Ο Robert Kopitsch, γενικός γραμματέας της ομάδας λόμπι Blockchain for Europe, στην οποία ανήκουν τα μεγάλα χρηματιστήρια Binance και Crypto.com, έχει δηλώσει ότι οι κανόνες είναι «δύσκολοι» και πρόσθεσε ότι υπάρχει φόβος πως «τα stablecoins δεν θα έχουν ουσιαστικά κανέναν τρόπο να είναι κερδοφόρα».
Αντίθετα, ιδιαίτερα ικανοποιημένη εμφανίστηκε η Coinbase Global, ένα σημαντικό παγκόσμιο ανταλλακτήριο κρυπτογράφησης, η οποία σε ανακοίνωσή της υποστήριξε ότι «ένα εναρμονισμένο ενιαίο σύνολο κανόνων για ολόκληρη την ΕΕ θα μας επιτρέψει να επενδύσουμε, να επιταχύνουμε και να κλιμακώσουμε τις προσπάθειες ανάπτυξής μας σε ολόκληρο το μπλοκ».
Η AFME, που εκπροσωπεί τις χρηματιστηριακές αγορές της Ευρώπης, δήλωσε ότι οι κανόνες θα μειώσουν τον κατακερματισμό και θα στηρίξουν την ανάπτυξη μιας ισχυρής και εύρυθμης αγοράς. Χρειάζεται, ωστόσο, περισσότερη σαφήνεια για να διασφαλιστεί ότι οι εταιρείες «φύλαξης» των περιουσιακών στοιχείων κρυπτογράφησης θα είναι υπεύθυνες μόνο σε περιπτώσεις αμέλειας ή κακής συμπεριφοράς και όχι για γεγονότα που βρίσκονται εκτός του ελέγχου τους, όπως επίθεση από χάκερ, δήλωσε η AFME.