Πολύ κοντά στη ζώνη του bear market φέρνει τα ευρωπαϊκά χρηματιστήρια ο πόλεμος στην Ουκρανία, ενώ καταγράφονται εκροές - ρεκόρ από τις αγορές, καθώς στο προσκήνιο βρίσκονται όλα τα δυσμενή σενάρια για την τροφοδοσία της γηραιάς ηπείρου με ρωσικό φυσικό αέριο και πετρέλαιο, που δημιουργούν δυναμική ανατροπής του βασικού σεναρίου οικονομικής ανάκαμψης μετά την πανδημία.
Είναι χαρακτηριστικό ότι ευρωπαϊκός δείκτης Stoxx 600, που έχασε 3,56% την Παρασκευή, χάνει πλέον 13,3% από το ιστορικό υψηλό που είχε καταγραφεί στις 26 Δεκεμβρίου, δηλαδή έχει ξεπεράσει το όριο της διόρθωσης, έχοντας απώλειες άνω του 10%.
Καθώς η πολεμική ένταση στην Ουκρανία κλιμακώνεται, οι αναλυτές προειδοποιούν ότι οι αγορές θα δυσκολευθούν πολύ να βρουν ένα νέο σημείο ισορροπίας για να αντιδράσουν ανοδικά, κάτι που καθιστά όλο και πιο πιθανή την καταγραφή απωλειών άνω του 20% από το ιστορικό υψηλό, δηλαδή την είσοδο σε καθοδική αγορά (bear market).
Αυτό θα ήταν ένα σημαντικό ορόσημο για τα ευρωπαϊκά χρηματιστήρια, που είχαν περάσει μια μακρά περίοδο ευφορίας και ανόδου (bull market) και κινδυνεύουν τώρα, με αφορμή τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, να μπουν σε μια περίοδο παρατεταμένης πτώσης (bear market), χωρίς μάλιστα αυτή τη φορά να υπάρχει η δυνατότητα ισχυρής παρέμβασης από την ΕΚΤ, δεδομένου ότι ο πληθωρισμός βρίσκεται σε επίπεδα - ρεκόρ και υπάρχει η προοπτική να ενισχυθεί ακόμη περισσότερο, «δένοντας τα χέρια» των τραπεζιτών, που δεν θα μπορούν να παρέμβουν με μεγάλες χορηγήσεις ρευστότητας και μείωση επιτοκίων, όπως έχουν κάνει σε προηγούμενες κρίσεις.
Η «βουτιά» του Stoxx 600
Η σημαντικότερη απειλή για την Ευρώπη έρχεται από τις ενεργειακές αγορές, όπου ήδη το μπρεντ έχει εκτιναχθεί στα 118 δολ. το βαρέλι, ενώ για πρώτη φορά, την Παρασκευή, το φυσικό αέριο στην Ολλανδία «έγραψε» τιμή υψηλότερη των 200 ευρώ/μεγαβατώρα.
Ο κύριος φόβος είναι ότι ένα εμπάργκο της Δύσης στα ρωσικά ενεργειακά προϊόντα, μια διακοπή των ροών από τη Ρωσία σε αντίποινα για τις κυρώσεις, ή κάποια καταστροφή στις υποδομές αγωγών της Ουκρανίας από τον πόλεμο θα προκαλούσε ενεργειακή «ασφυξία» στην Ευρώπη και εκτίναξη του κόστους της ενέργειας σε τέτοια επίπεδα, που θα έφερναν πρωτοφανή εκτίναξη πληθωρισμού και απότομη επιβράδυνση της ανάπτυξης.
Όπως σημειώνει ο Μάνος Χατζηδάκης, υπεύθυνος ανάλυσης της Beta Χρηματιστηριακή, «ο πανικός έχει επιστρέψει μετά από δύο χρόνια απουσίας στα Ευρωπαϊκά Χρηματιστήρια καθώς "κάθε ημέρα είναι μια καινούργια ημέρα" υπό την έννοια των πρωτόγνωρων –για μια ακόμα φορά- καταστάσεων που επικρατούν σε κομβικούς τομείς της οικονομίας.
Το μείγμα πληθωρισμός σε περιβάλλον χαμηλών επιτοκίων και τιμές ενέργειας σε επίπεδα ρεκόρ είναι αυτή τη στιγμή το βασικό οικονομικό πρόβλημα που η Ευρώπη καλείται να λύσει χωρίς -μέχρι τώρα- να έχουν δοθεί πειστικές απαντήσεις για τα μέσα που μπορούν να χρησιμοποιηθούν καθώς και την διάρκεια που ενδεχομένως να χρειαστεί για να θεωρηθεί η κατάσταση διαχειρίσιμη.
Μέχρι να δοθούν κάποιες πειστικές απαντήσεις τα πάντα μπαίνουν σε μια καθοδική αναθεώρηση: Εκτιμήσεις για την ανάπτυξη, κερδοφορία εταιριών, επιχειρηματικές συμφωνίες κλπ. Οι αγορές είθισται να ενσωματώνουν πάντα τα πιο απαισιόδοξα σενάρια στις τιμές ακολουθώντας μια συντηρητική λογική και να χτίζουν όταν υπάρξει αναίρεση των αρνητικών προσδοκιών. Αυτό εξηγεί πολλά από όσα συμβαίνουν τις τελευταίες δύο εβδομάδες στα Χρηματιστήρια».
Μαζική έξοδος κεφαλαίων
Η κλιμάκωση του πολέμου στην Ουκρανία οδηγεί τους επενδυτές στην έξοδο από τις ευρωπαϊκές αγορές, με τις εκροές κεφαλαίων να είναι οι πλέον επιθετικές των τελευταίων ετών, σύμφωνα με στοιχεία της Bank of America. Για την εβδομάδα που ολοκληρώθηκε στις 2 Μαρτίου, οι εκροές από τις ευρωπαϊκές μετοχές έφθασαν στα 6,7 δισ. δολάρια και ήταν οι πρώτες μετά από διάστημα 10 εβδομάδων.
«Η πορεία των αγορών αποτελεί μία απειλή για διεθνή ύφεση», εκτιμούν οι αναλυτές της ΒοfA, τονίζοντας ότι ο πόλεμος στην Ουκρανία είναι ικανός να δημιουργήσει ένα παρατεταμένο πληθωριστικό σοκ καθώς εκτινάσσονται οι τιμές εμπορευμάτων και οι επενδυτές θα πρέπει να διατηρήσουν πολύ αμυντική στάση έως ότου υπάρξει αποκλιμάκωση των συγκρούσεων.
Οι εκροές ρεκόρ από την Ευρώπη σημειώνονται καθώς ο πόλεμος αυξάνει τις ανησυχίες για επιβράδυνση της ανάπτυξης και εκτίναξη του πληθωρισμού. Αρκετές ευρωπαϊκές εταιρείες έχουν μεγάλη έκθεση στη Ρωσία, ενώ οι ευρωπαϊκές χώρες εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από τις εισαγωγές εμπορευμάτων από τη Ρωσία και την Ουκρανία. Ο δείκτης Stoxx Europe 600 έχει υποχωρήσει περίπου 13% από το ρεκόρ του Ιανουαρίου, ενώ πιο περιορισμένες είναι οι αντίστοιχες απώλειες για τον αμερικανικό S&P 500, καθώς φθάνουν στο 9%.
Το μεγαλύτερο θύμα του πολέμου είναι οι μετοχές τραπεζικών ομίλων, με ρεκόρ εκροών, ενώ αντίθετα κερδισμένοι, με αύξηση των εισροών, εμφανίζονται οι τομείς πρώτων υλών και ενέργειας. Σημειώνεται ότι οι μετοχές ευρωπαϊκών τραπεζών έχουν υποχωρήσει άνω του 20% σε σύγκριση με τα υψηλά τους, μετά τη ρωσική εισβολή, με το πλήγμα να είναι βαρύτερο σε σύγκριση με τις αμερικανικές τράπεζες και αυτές άλλων περιοχών, με τις δικές τους απώλειες να μην ξεπερνούν το 10%.
Ρεκόρ εκροών από ευρωπαϊκές μετοχές λόγω του πολέμου στην Ουκρανία
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news 
