Ημέρες Μαρτίου του 2020 στα χρηματιστήρια, όταν ο κορονοϊός οδηγούσε απότομα τους επενδυτές σε δραστικό περιορισμό του ρίσκου στα χαρτοφυλάκιά τους, οδηγώντας σε δραματική πτώση των μετοχών, θύμισε η χθεσινή, καθώς οι επενδυτές καλούνται να σταθμίσουν έναν άγνωστο και δυνητικά επικίνδυνο εχθρό, τη μετάλλαξη Όμικρον του Covid-19.
Οι επενδυτές σε όλα τα χρηματιστήρια άρχισαν να διαχειρίζονται τη νέα απειλή με τη λογική «πούλα τώρα, κάνε ερωτήσεις αργότερα». Οι αντιδράσεις τους ενδεχομένως να έχουν στοιχεία υπερβολής, καθώς οι επιστήμονες δεν έχουν καταλήξει ακόμη σε ένα οριστικό πόρισμα για την επικινδυνότητα του νέου στελέχους, δηλαδή κατά πόσο μπορεί να είναι περισσότερο μεταδοτικός από το στέλεχος Δέλτα και αν μπορεί να κάμπτει με μεγαλύτερη ευκολία τις αντιστάσεις που δημιουργούν τα εμβόλια.
Αυτό είναι και το μεγαλύτερο πρόβλημα, σε αυτή την φάση για τις αγορές, ενώ σε δεύτερο χρόνο θα κριθεί ο βαθμός αντοχής των οικονομιών σε νέα περιοριστικά μέτρα: θα χρειασθούν αρκετές εβδομάδες μέχρι να καταλήξει η παγκόσμια επιστημονική κοινότητα σε συμπεράσματα για το στέλεχος Όμικρον και αυτό ανοίγει ένα αρκετά μεγάλο χρονικό πεδίο αβεβαιότητας, όπου το επενδυτικό κλίμα θα βρίσκεται στο έλεος της νέας μετάλλαξης, με τους επενδυτές να προσπαθούν να βγάζουν συμπεράσματα για να καθορίζουν την επενδυτική τους πολιτική κινούμενοι στο σκοτάδι ή, στην καλύτερη περίπτωση, στο ημίφως.
Όπως σημειώνει το "Bloomberg", οι ταξιδιωτικές απαγορεύσεις και άλλες άμυνες που ύψωσαν αιφνιδιαστικά τα κράτη έναντι του Όμικρον αγοράζουν χρόνο για τους επιστήμονες, ώστε να απαντήσουν σε βασικά ερωτήματα που θα μπορούσαν να αποτρέψουν ένα άλλο κύμα θανάτων. Εργαστήρια στην Ευρώπη, τις ΗΠΑ και την Αφρική προετοιμάζονται για δοκιμές για να δουν πώς είναι πιθανό να συμπεριφερθεί η νέα παραλλαγή σε άτομα που έχουν εμβολιασθεί ή έχουν μολυνθεί προηγουμένως.
Η έρευνα στον πραγματικό κόσμο θα είναι επίσης σημαντική, καθώς οι υγειονομικές αρχές παρακολουθούν στενά την επιδημία στη Νότια Αφρική για να διαπιστώσουν πόσο πιο μεταδοτική θα είναι η νέα παραλλαγή καθώς εξαπλώνεται και αν είναι πιο επικίνδυνη ή θανατηφόρα.
Οι ερωτήσεις θα χρειασθούν εβδομάδες για να απαντηθούν, ανέφεραν επιστήμονες και υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής. Η αναζήτηση κατανόησης αρχίζει από το νέο στέλεχος που ενσωματώνει 50 μεταλλάξεις, περισσότερες από 30 από τις οποίες βρίσκονται στην πρωτεΐνη αιχμής του ιού (ακίδα), η οποία είναι το όπλο που χρησιμοποιεί ο Covid-19 για να εισβάλει στα κύτταρα των θυμάτων. Θα συνεχισθεί μέσω εργαστηριακών εργασιών και τέλος σε παρατηρήσεις ασθενειών και προτύπων μετάδοσης στην πραγματική ζωή.
Όπως τονίζει η Γουέντι Μπάρκλεϊ, επικεφαλής του τμήματος μολυσματικών ασθενειών στο Imperial College London, αυτό που είναι σαφές μέχρι στιγμής είναι ότι ένας αστερισμός μεταλλάξεων έχουν ενωθεί και μπορεί να κάνουν το Όμικρον να εξαπλωθεί πιο γρήγορα. «Συνολικά στα χαρτιά, είναι πολύ εύλογο από βιολογική άποψη ότι αυτός ο ιός έχει αυξημένη μεταδοτικότητα», τονίζει. «Οι ερευνητές πρέπει να εφαρμόσουν τις γνώσεις που έχουν αποκτήσει σε περισσότερο από ένα χρόνο έντονης μελέτης του ιού. Από εκεί ξεκινάς, και μετά προσπαθείς να υποστηρίξεις αυτού του είδους την προσέγγιση εξετάζοντας την επιδημιολογία και τις εργαστηριακές μελέτες».
Η Ευρώπη σε δοκιμασία
Στο επίκεντρο της νέας κρίσης της πανδημίας βρίσκεται, αναμφίβολα, η Ευρώπη, καθώς ήδη, πριν αρχίσει να μεταδίδεται στη Νότια Αφρική και να εμφανίζεται στη Γηραιά Ήπειρο το νέο στέλεχος (προς το παρόν υπάρχει μόνο ένα επιβεβαιωμένο κρούσμα), ήδη η Ευρώπη βρισκόταν υπό έντονη πίεση της πανδημίας, που έχει οδηγήσει τις περισσότερες χώρες σε λιγότερο ή περισσότερο αυστηρά μέτρα περιορισμού της κινητικότητας.
Η νέα παραλλαγή θα δοκιμάσει την ικανότητα της ευρωπαϊκής οικονομίας να αντέξει νέους περιορισμούς των δραστηριοτήτων. Όπως τονίζει το "Bloomberg", το νέο στέλεχος από τη Νότια Αφρική προσθέτει νέα στοιχεία στον πονοκέφαλο των αυξανόμενων λοιμώξεων που έχουν ήδη αναγκάσει την Αυστρία και τη Σλοβακία να επιβάλουν lockdown και ρίχνει σκιές στις οικονομικές προοπτικές της Ευρώπης.
Ευρωπαίοι κεντρικοί τραπεζίτες εξέφραζαν εμπιστοσύνη στην ικανότητα της οικονομίας να αντιμετωπίσει νέους περιορισμούς πριν αποκαλυφθεί η νέα παραλλαγή και αρχίσουν ακαριαία οι αρχές να επιβάλλουν νέους ταξιδιωτικούς περιορισμούς από χθες. Τα στοιχεία υψηλής συχνότητας για τις οικονομίες, πάντως, δείχνουν ότι οι μώλωπες που αφήνουν στην ανάπτυξη τέτοια μέτρα γίνονταν όλο και λιγότερο επώδυνοι με κάθε διαδοχικό lockdown, κάτι που δίνει ορισμένους λόγους για ελπίδα.
Ο αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, Λουίς ντε Γκουίντο εμφανίσθηκε σχετικά αισιόδοξος χθες, δηλώνοντας, σχετικά με την αύξηση των κρουσμάτων στην Ευρώπη, αλλά χωρίς να λαμβάνει υπόψη το νέο στέλεχος, ότι «οι επιπτώσεις της στην οικονομία θα είναι πιο περιορισμένες από το προηγούμενο έτος. Είμαι αισιόδοξος». Ο Ισπανός τραπεζίτης συνέχισε λέγοντας ότι «ωστόσο, ενδέχεται να επηρεάσει με μεγαλύτερη ένταση τα συνεχιζόμενα προβλήματα με τη συμφόρηση στην εφοδιαστική αλυσίδα και το ενεργειακό κόστος με μεγαλύτερη ένταση».
Τα στοιχεία από τη Γαλλία υποστηρίζουν την άποψή του, σημειώνει το "Bloomberg". Η οικονομική δραστηριότητα στη δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία της ευρωζώνης μειώθηκε κατά 29 ποσοστιαίες μονάδες κατά τη διάρκεια του αρχικού αποκλεισμού Μαρτίου - Μαΐου το προηγούμενο έτος. Ωστόσο, το δεύτερο lockdown, τον Οκτώβριο του 2020 μείωσε τη δραστηριότητα μόνο κατά 4 ποσοστιαίες μονάδες, ενώ ένα που ξεκίνησε τον Απρίλιο είχε σχεδόν αμελητέο αντίκτυπο.
Εάν αυτό το μοτίβο ακολουθήσουν οι οικονομίες της Ευρώπης, κάτι που φαίνεται να συμβαίνει, όπως προκύπτει από στοιχεία της Bloomberg Economics, αυτό δημιουργεί την προοπτική ότι η ευρύτερη οικονομία θα μπορούσε απλά να αντιμετωπίσει ένα δεύτερο χειμώνα σοβαρών περιορισμών χωρίς την ανάγκη προσφυγής σε νέα έκτακτη δημοσιονομική βοήθεια, ή εκτροχιάζοντας τα σχέδια της ΕΚΤ να απομακρυνθεί από έκτακτα μέτρα αντιμετώπισης της κρίσης.
Πάντως, όλα αυτά δεν σημαίνουν ότι οι ευρωπαϊκές οικονομίες είναι άτρωτες, ιδιαίτερα αν επαληθευθεί το χειρότερο σενάριο, δηλαδή να επιβεβαιωθεί η υψηλή μεταδοτικότητα του Όμικρον, μέσα από μια απότομη αύξηση κρουσμάτων, νοσηλειών και θανάτων και να υποχρεωθούν οι κυβερνήσεις να επιβάλλουν γενικά lockdown, όπως αυτά που εφαρμόσθηκαν στην εκκίνηση της πανδημίας. Τα πλήρη lockdown ενδέχεται να εξακολουθούν να κοστίζουν 0,5% του τριμηνιαίου ΑΕΠ ανά εβδομάδα, σύμφωνα με υπολογισμούς οικονομολόγων της Citi, οι οποίοι σημειώνουν ότι τα μέτρα αυτά τείνουν να έχουν αποπληθωριστικές συνέπειες και ενδέχεται να απαιτούν μεγαλύτερο κρατικό δανεισμό και νομισματική στήριξη, εάν διατηρηθούν για σημαντική χρονική περίοδο.
Η Αλίν Σούλινγκ της ABN Amro τονίζει ότι αυτή τη φορά η επίδραση στις οικονομίες είναιι διαφορετική από τα πρώτα lockdown που προκάλεσαν την άμεση συρρίκνωση της παγκόσμιας ανάπτυξης, αν και η κληρονομιά αυτής της ύφεσης παραμένει. «Οι οικονομίες είναι πράγματι πιο ανθεκτικές. Έτσι, ο αντίκτυπος θα είναι λιγότερο δραματικός από ό,τι κατά τη διάρκεια προηγούμενων κυμάτων. Αλλά εξακολουθούμε να βρισκόμαστε σε μια οικονομία που δεν έχει ακόμη ανακάμψει πλήρως από τα κύματα που έχουμε δει μέχρι στιγμής».
Χύθηκε... αίμα στις αγορές
Στις δραματικές χθεσινές συναλλαγές σε όλες τις αγορές, χύθηκε... αίμα. Τελευταία πήρε τη σκυτάλη της πτώσης η Wall Street, ενώ στις ευρωπαϊκές αγορές σημειώθηκε το μεγαλύτερο sell-off εδώ και 17 μήνες και οι τιμές του πετρελαίου υποχώρησαν περισσότερο από 10 δολάρια το βαρέλι, καθώς οι φόβοι για τη νέα παραλλαγή του κορονοϊού οδήγησαν τους επενδυτές σε ασφαλή καταφύγια.
Ο Dow Jones έκλεισε με πτώση 2,53% στις 34.899,34 μονάδες, σημειώνοντας τη μεγαλύτερη ποσοστιαία πτώση σε περισσότερο από ένα χρόνο. Ο S&P 500 έχασε 2,27%, τη χειρότερη ημερήσια πτώση από τις 25 Φεβρουαρίου και ο Nasdaq σημείωσε πτώση 2,23%, τη μεγαλύτερη πτώση μέσα σε δύο μήνες.
Ο ευρωπαϊκός δείκτης αναφοράς STOXX 600 έκλεισε 3,7% χαμηλότερα την ημέρα, μένοντας χαμηλά κατά 4,5% για την εβδομάδα. Ο δείκτης μεταβλητότητας του δείκτη έφθασε στο υψηλότερο επίπεδο των τελευταίων σχεδόν 10 μηνών. Ο παγκόσμιος χρηματιστηριακός δείκτης MSCI υποχώρησε 1,81%, η μεγαλύτερη πτώση του σε περισσότερο από ένα χρόνο. Ο γαλλικός CAC 40 έχασε 4,8%. Ο βρετανικός FTSE 100 σημείωσε πτώση 3,6%, ενώ ο γερμανικός DAX σημείωσε πτώση 4,2% και ο ισπανικός IBEX έχασε 5,0%. Ο δείκτης ασιατικών μετοχών της MSCI εκτός Ιαπωνίας σημείωσε πτώση 2,44%, τη μεγαλύτερη πτώση από τα τέλη Ιουλίου.
Στα εμπορεύματα, οι τιμές του πετρελαίου έπεσαν. Η τιμή του χρυσού έχασε τα αρχικά κέρδη της και υποχώρησε 0,09%. Το αμερικανικό αργό σημείωσε τελευταία πτώση 12%, στα 69,02 δολάρια το βαρέλι, ενώ το μπρεντ υποχώρησε 10,5% στα 73,59 δολάρια.
Καθώς οι επενδυτές έσπευσαν να αναζητήσουν ασφαλή περιουσιακά στοιχεία, το ιαπωνικό γεν ενισχύθηκε 1,87% έναντι του δολαρίου, ενώ η στερλίνα διαπραγματεύτηκε στα 1,3331 δολάρια, σημειώνοντας άνοδο 0,08%. Ο δείκτης του δολαρίου υποχωρεί σε ποσοστό 0,757%, με το ευρώ να σημειώνει άνοδο 1% στα 1,1318 δολάρια.
Οι αποδόσεις του χρέους του υπουργείου Οικονομικών των ΗΠΑ σημείωσαν τη μεγαλύτερη πτώση τους από την έναρξη της πανδημίας, καθώς οι επενδυτές έσπευσαν στο ασφαλέστερο καταφύγιο. Τα 10ετή κρατικά ομόλογα αναφοράς σημείωσαν άνοδο, που οδήγησε την απόδοσή του χαμηλότερα, στο 1,4867%. Η απόδοση του διετούς ομολόγους μειώθηκε στο 0,4941%, από 0,644%.
Στην Αθήνα, ο πανικός που δημιούργησε στους επενδυτές η εμφάνιση της αφρικανικής μετάλλαξης και ο φόβος ότι μπορεί να οδηγήσει σε ένα νέο lockdown αποτυπώθηκε στην εκτίναξη της αξίας των συναλλαγών στα 123,5 εκατ. ευρώ, με απόλυτη επικράτηση των πτωτικών μετοχών, που έφθασαν στις 120 έναντι μόλις 12 ανοδικών. Σε αυτό το sell-off, ο Γενικός Δείκτης υποχώρησε 4,45% στις 858,93 μονάδες, ενώ για την εβδομάδα οι απώλειες έφθασαν στο 6,12%. Ο δείκτης υψηλής κεφαλαιοποίησης είχε πτώση 4,61% στις 2.058,55 μονάδες, με εβδομαδιαίες απώλειες 6,68%, ενώ ο δείκτης μέσης κεφαλαιοποίησης κινήθηκε 4,55% χαμηλότερα στις 1.464,17 μονάδες.
Στο στόχαστρο των ρευστοποιήσεων βρέθηκαν οι τραπεζικές μετοχές, με τον κλαδικό δείκτη να υποχωρεί 6,41% στις 546,35 μονάδες και να εμφανίζει πτώση 9,94% για την εβδομάδα. «Βουτιά» 8,18% για την Alpha Bank, με την Τράπεζα Πειραιώς να υποχωρεί 7,90%, τη Eurobank να κλείνει στο -5,01%, ενώ 4,80% χαμηλότερα ολοκλήρωσε τη συνεδρίαση η μετοχή της Εθνικής Τράπεζας.
Καμία μετοχή της υψηλής κεφαλαιοποίησης δεν κατόρθωσε να διασωθεί από τις γενικευμένες ρευστοποιήσεις. Η Aegean Airlines υποχώρησε 6,77%, καθώς ο πρώτος κλάδος που πλήττεται από τη νέα μετάλλαξη είναι αυτός των αερομεταφορών, με απαγόρευση ταξιδιών προς την Ευρώπη από αρκετές χώρες της Αφρικής. Απώλειες άνω του 5% για ΔΕΗ, ΕΛΠΕ, Lamda Development, ΟΠΑΠ, Titan, Motor Oil, Coca-Cola HBC και Τέρνα Ενεργειακή και άνω του 3% για ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ και Jumbo, ενώ υψηλότερα του 2% ήταν η πτώση για ΑΔΜΗΕ, ΟΤΕ, ΕΧΑΕ και ΕΥΔΑΠ. Στο 1,98% η υποχώρηση της Ελλάκτωρ, στο 1,97% για τον ΟΛΠ, ενώ ο τίτλος της Sarantis πέρασε τη λαίλαπα αρκετά ήπια με υποχώρηση 0,23%.
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news 
