Ο πόλεμος για τον χαλκό: Το άλμα τιμών και το έλλειμμα στην παραγωγή

Σε σίριαλ με πολλά επεισόδια έχει μετατραπεί η προσπάθεια της BHP Billiton να εξαγοράσει την Anglo American, η οποία εξακολουθεί να αντιστέκεται, ώστε να γίνει κυρίαρχος παίκτης στην παγκόσμια αγορά χαλκού. Ο χαλκός είναι αυτή την περίοδο το μέταλλο που προσελκύει έντονο ενδιαφέρον, με τη διεθνή τιμή του να έχει εκτοξευτεί πάνω από τα 10.000 δολάρια/ουγκιά, καθώς στην παγκόσμια αγορά καταγράφεται σοβαρό έλλειμμα παραγωγής και επενδύσεων σε ορυχεία.

Όλοι οι μεγάλοι όμιλοι που δραστηριοποιούνται στον τομέα των μετάλλων θέλουν να αυξήσουν την παραγωγή χαλκού για να επωφεληθούν από την αυξανόμενη ζήτηση στα ηλεκτρικά οχήματα, τις υποδομές δικτύου και τα κέντρα δεδομένων. Εάν η Anglo American εξαγοραστεί από την BHP θα δημιουργηθεί ο μεγαλύτερος παραγωγός χαλκού παγκοσμίως, έχοντας στον έλεγχό της το 10% της παγκόσμιας αγοράς. Αυτό θα άλλαζε τους συσχετισμούς στην κορυφή της αγοράς, αλλά δεν θα έλυνε ως δια μαγείας το πρόβλημα της ανεπαρκούς παραγωγής.

Βάσει των στοιχείων που υπάρχουν, όλα δείχνουν ότι η παραγωγή από τα υπάρχοντα ορυχεία θα μειωθεί τα επόμενα χρόνια και οι εταιρείες θα πρέπει να δαπανήσουν περισσότερα από 150 δισεκατομμύρια δολάρια μεταξύ 2025 και 2032 προκειμένου να καλύψουν τις ανάγκες εφοδιασμού του κλάδου, σύμφωνα με την CRU Group.

Ο χαλκός μοιάζει με τον τελευταίο εναπομείναντα κίνδυνο εφοδιασμού για τη βιομηχανία ηλεκτρικών οχημάτων, ενώ το πρόβλημα της προσφοράς είναι αυτό που έχει τροφοδοτήσει το ράλι του μετάλλου, με διψήφια ποσοστά ανόδου από την αρχή του έτους για την τιμή του. Σε αντίθεση με την τελευταία φορά που οι τιμές έφτασαν τα 10.000 δολάρια, η ζήτηση χαλκού είναι σχετικά σταθερή, τουλάχιστον προς το παρόν και η φυσική αγορά έχει αρκετά καλό εφοδιασμό. Όμως η άνοδος η άνοδος τροφοδοτείται από τους επενδυτές που στοιχηματίζουν σε επικείμενες ελλείψεις και την προσδοκία ότι τα στελέχη των ορυχείων και οι μέτοχοί τους δεν είναι έτοιμοι να χρηματοδοτήσουν και να κατασκευάσουν αρκετά νέα έργα - και θα προτιμούσαν αντί αυτού να εξαγοράσουν τους αντιπάλους τους.

Οι λόγοι πίσω από την υποεπένδυση δεν είναι καινούργιοι, αλλά με τον καιρό καθίσταται πιο δυσχερείς: τα κοιτάσματα υψηλής ποιότητας είναι όλο και πιο δύσκολο να βρεθούν, το ίδιο και η χρηματοδότηση για τους μικρότερους ομίλους, ενώ παράλληλα υπάρξει μία πραγματική εκτόξευση κοινωνικών αλλά και οικολογικών αντιδράσεων έναντι έργων εξόρυξης. 

Μιλώντας στην ετήσια συνάντηση της βιομηχανίας χαλκού Cesco Week τον Απρίλιο, η επικεφαλής της στρατηγικής της BHP για το χαλκό και την ποτάσα Λ. Ούιτον, παρουσίασε τις αιτίες για τις οποίες η εξόρυξη του μετάλλου έχει καταστεί όλο και πιο δύσκολη. Όπως είπε υπήρξε μεγάλη στήριξη σε παλιά ορυχεία, των οποίων η περιεκτικότητα όλο και μειώνεται, ενώ την ίδια ώρα η πρόκληση να καλυφθεί η προσφορά γίνεται όλο και πιο έντονη. 

Ενώ η αγορά χαλκού είναι σχετικά καλά εφοδιασμένη προς το παρόν, οι αναλυτές και ένα αυξανόμενο πλήθος hedge funds είναι όλο και πιο αισιόδοξοι για τις προοπτικές, πιστεύοντας ότι έχει τη δυνατότητα να σημειώσει ράλι σε πρωτοφανή επίπεδα τα επόμενα χρόνια, καθώς η αγορά αντιμετωπίζει αυξανόμενες ελλείψεις.

Μια βασική πρόκληση είναι ότι τα νέα ορυχεία χρειάζονται χρόνια και συχνά δεκαετίες για να αναπτυχθούν και έτσι οι αποφάσεις πρέπει να υπολογίζονται με βάση το κατά πόσον οι τιμές του χαλκού στο μέλλον θα δικαιολογήσουν την επένδυση. Σύμφωνα με την BlackRock World Mining Fund για να δικαιολογηθεί μία επένδυση σε ένα νέο ορυχείο η τιμή του μετάλλου θα πρέπει να φθάσει στα 12.000 δολάρια και ως εκ τούτου οι χρηματοδότες τότε θα είναι έτοιμοι να «ρίξουν» τα κεφάλαιά τους σε ανάλογα projects. 

Το πρόβλημα χρηματοδότησης γίνεται πιο δύσκολο καθώς έχουν «μαζέψει» τα περιθώρια και στην κινεζική αγορά, με τους κινεζικούς ομίλους να αντιστοιχούν στο 40% της παγκόσμιας προσφοράς την τελευταία 10ετία, ένα ποσοστό που εκτιμάται από την McKinsey ότι την επόμενη 5ετία θα υποχωρήσει στο 16%. 

Οι μαζικές κινεζικές επενδύσεις σε μεταλλεία εκτός της κινεζικής επικράτειας έχουν ήδη ανατρέψει τις αγορές βασικών μετάλλων μπαταρίας, όπως το νικέλιο, το λίθιο και το κοβάλτιο, ωθώντας τα όλα σε πλεονάσματα. Ο χαλκός είναι επίσης βασικό συστατικό στις μπαταρίες και τους κινητήρες των ηλεκτρικών οχημάτων, αλλά η παγκόσμια αγορά είναι τόσο μεγάλη που η Κίνα δεν θα μπορέσει να λύσει μόνη της την πρόκληση του εφοδιασμού της βιομηχανίας.