Έως 300% οι «χρυσές» αποδόσεις στο ΧΑ: Πώς φτάσαμε στο μεγάλο φετινό ράλι

Την καλύτερη χρηματιστηριακή χρονιά από το 2019 και την τρίτη καλύτερη σε αποδόσεις από τη χρονιά – φούσκα του 1999 παρουσίασε το 2023 το ελληνικό χρηματιστήριο, καθώς ήταν ένα έτος όπου η συντριπτική πλειονότητα των μετοχών όλων των αποτιμήσεων κινήθηκε ανοδικά, ενώ δεκάδες ήταν οι περιπτώσεις όπου τα κέρδη ξεπέρασαν το 30%. Στο σύνολο της αγοράς, υπήρξε μετοχή με απόδοση πλέον του 300% (Δομική Κρήτης), στον FTSE 25 καταγράφηκαν αποδόσεις έως και 137% (Cenergy Holdings), ενώ στον Mid Cap η κορυφαία επίδοση έφτασε έως το εντυπωσιακό +213% (Intrakat).

Στον Large Cap υπήρξαν τρεις μετοχές με ράλι άνω του 100% (Cenergy Holdings, Πειραιώς και Aegean Airlines), δέκα μετοχές ξεπέρασαν σε απόδοση το 50%, ενώ συνολικά είκοσι τίτλοι είχαν διψήφιο ποσοστό απόδοσης. Στο χώρο του Mid Cap δύο μετοχές ξεπέρασαν το 100% και μία το 200%, εννέα μετοχές είχαν άνοδο άνω του 50%, ενώ 14 μετοχές ενισχύθηκαν πλέον του 23%.

Το 2023 το ελληνικό χρηματιστήριο πλασαρίστηκε μέσα στις τρεις κορυφαίες θέσεις παγκοσμίως, πίσω από τον τεχνολογικό Nasdaq που ενισχύθηκε άνω του 40% και τον ρωσικό δείκτη ΜΟΕΧ, που βεβαίως, είναι ειδική περίπτωση. Ο Γενικός Δείκτης του Χ.Α. έκλεισε το έτος με άνοδο 39,08%, o FTSE 25 ενισχύθηκε κατά 39,70%, ο Mid Cap κατέγραψε άνοδο κατά 59,47% σηματοδοτώντας την… επιστροφή των μετοχών μεσαίας κεφαλαιοποίησης, ενώ ο τραπεζικός κλάδος πρωτοστάτησε στην άνοδο με τον δείκτη να κάνει ράλι +65,73%.

Παράλληλα, και ο Δεκέμβριος ήταν ανοδικός, καθώς ο Γ.Δ. κατέγραψε άνοδο 1,41%, που σημαίνει ότι οι οκτώ από τους δώδεκα μήνες του 2023 ήταν ανοδικοί, καθώς σε τροχιά διόρθωσης βρέθηκαν μόνο οι Αύγουστος (-1,72%), Σεπτέμβριος (-7,86%) και Οκτώβριος (-1,34%).

Το ελληνικό χρηματιστήριο πρόσθεσε 22 δισ. ευρώ στην κεφαλαιοποίησή του φέτος, φτάνοντας στα 88,2 δισ. ευρώ, επίδοση που παραπέμπει στο 2009, όταν βεβαίως οι εισηγμένες ήταν περισσότερες, αρκετές μεγάλες πολυεθνικές δεν είχαν αποχωρήσει, ενώ οι τράπεζες ήταν σε ασύγκριτα υψηλότερες αποτιμήσεις.

Οι μέσες συναλλαγές το 2023 διαμορφώθηκαν στα 111 εκατ. ευρώ, ενισχυμένες κατά 50% έναντι του 2022 που ο τζίρος ήταν στα 74 εκατ. ευρώ, με την αγορά να αποκτά βάθος, ενώ ακόμη και στις ημέρες των εορτών δεν καταγράφηκαν φαινόμενα συναλλακτικής καθίζησης, όπως τα προηγούμενα χρόνια.

Για να φανεί η διαφορά, θυμίζουμε πως ο μέσος τζίρος του 2021 ήταν στα 70,8 εκατ. ευρώ, το 2020 ήταν στα 64,5 εκατ., το 2019 στα 67,3 εκατ., το 2018 στα 55,6 εκατ., το 2017 στα 58,7 εκατ., το 2016 στα 60,4 εκατ., το 2015 στα 85,6 εκατ. ευρώ και μόνο το 2014 οι μέσες συναλλαγές ήταν υψηλότερες από φέτος, καθώς είχαν ανέλθει στα 127 εκατ. ευρώ. Κορυφαία επίδοση των τελευταίων 15 ετών ήταν το 2010 όταν οι μέσες συναλλαγές ήταν στα 139,3 εκατ. ευρώ, με πολύ περισσότερες εισηγμένες όμως, με πολλές περισσότερες τραπεζικές μετοχές και «κανονικές» κεφαλαιοποιήσεις στον τραπεζικό κλάδο.

Για πρώτη φορά μετά από χρόνια, το χρηματιστήριο δημιουργεί πλούτο, «κουμπώνει» με την πορεία της οικονομίας, έχει αλληλουχία με τις ευρύτερες πολιτικοοικονομικές εξελίξεις και δείχνει ότι συνεχίζει να έχει μεγάλες προοπτικές. Και τούτο διότι, παρά την άνοδο των 22 δισ. ευρώ φέτος, το Χ.Α. εξακολουθεί να διαπραγματεύεται σε χαμηλά επίπεδα συγκριτικά με το ΑΕΠ, αποτιμώμενο αρκετά χαμηλότερα από τον ιστορικό του μέσο όρο (50%), πολύ κάτω από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο και ασύγκριτα πιο κάτω από τους αντίστοιχους συσχετισμούς των αμερικανικών αγορών, που ασφαλώς διέπονται από διαφορετική φυσιογνωμία.

«Κλειδί» για την εξαιρετική πορεία του ελληνικού χρηματιστηρίου το 2023 ήταν η εκλογή αυτοδύναμης κυβέρνησης μακράς πνοής, καθώς στη διπλή κάλπη της 21ης Μαΐου και της 25ης Ιουνίου, παρά τη διαδικασία της απλής αναλογικής, προέκυψε ισχυρή κυβέρνηση με φιλοεπενδυτικό προφίλ, κάτι που ήταν το κεντρικό στοίχημα και ο απαράβατος… όρος για την έλευση ισχυρών διεθνών κεφαλαίων στα εγχώρια assets, ενώ ήταν και ο κύριος καταλύτης για την ανάκτηση επενδυτικής βαθμίδας, ύστερα από 13 χρόνια που η χώρα παρέμεινε σε επενδυτική καραντίνα και στην κατηγορία junk.

Δεν είναι τυχαίο ότι η μεγαλύτερη άνοδος του 2023 επετεύχθη τη Δευτέρα 22 Μαΐου, μια ημέρα μετά το αποτέλεσμα – έκπληξη των πρώτων εκλογών, όπου η διαφορά μεταξύ Ν.Δ. και ΣΥΡΙΖΑ ξεπέρασε τις είκοσι μονάδες, κάτι που δεν είχε προεξοφληθεί, με τον Γενικό Δείκτη να κερδίζει εκείνη την ημέρα 6,09% και τον τραπεζικό δείκτη +12,47%. Η πολιτική σταθερότητα είναι το… άπαν σε ό,τι αφορά τη διαμόρφωση ενός ελκυστικού επενδυτικού προορισμού και ο κύριος καταλύτης για να έρθουν επενδυτικά κεφάλαια σε μια χώρα.

Η Ελλάδα και το Χ.Α. είναι πολύ μικρές οντότητες συγκριτικά με το μέγεθος της παγκόσμιας επενδυτικής πίτας, οπότε ένα ελάχιστο κομμάτι των τεράστιων κεφαλαίων που κυκλοφορούν διεθνώς να έρθει στη χώρα μας, δύναται να κάνει όχι απλώς τη διαφορά, αλλά να φέρει κοσμογονία.

Ένα μικρό δείγμα αυτών των αλλαγών έχει δει η Ελλάδα φέτος και ειδικά το τελευταίο τρίμηνο, μετά το placement της Εθνικής, την εξαγορά του 10% της Alpha Bank από τον ιταλικό κολοσσό UniCredit, το placement της Helleniq Energy, τα ομόλογα των Τιτάνα, Intralot, Eurobank, Πειραιώς και Ideal Holdings, αλλά και την πληθώρα των deals σε κλάδους όπως Ενέργεια, Ασφάλειες, Κατασκευές, Πληροφορική, Υποδομές, Υγεία κ.α.

Συνάμα, τα αποτελέσματα των ελληνικών εισηγμένων – και όχι μόνο – είναι εξαιρετικά τα τελευταία χρόνια, εξέλιξη που έρχεται να υποστηρίξει και με το παραπάνω τις αποτιμήσεις, καθώς παρά την ισχυρή άνοδο αρκετών μετοχών, ακόμη και αυτές που βρίσκονται στην κορυφή της κατάταξης, αν ζυγιστούν με όρους Ρ/Ε, δεν θεωρούνται ακριβές. Θυμίζουμε πως το ελληνικό χρηματιστήριο ξεκίνησε από εξαιρετικά χαμηλή βάση, καθώς έχασε όλο το υπερδεκαετές bull market των διεθνών αγορών, ενώ τώρα βρίσκεται σε διαδικασία επιστροφής, αντανακλώντας παρόμοια πορεία της οικονομίας αλλά και του κλάδου – ναυαρχίδα, που είναι οι τράπεζες.

Το ρεκόρ του Ιουλίου και η «βουτιά» τον Οκτώβριο

Ο Γενικός Δείκτης ξεκίνησε το έτος από τις 929,79 μονάδες που ήταν το τελευταίο κλείσιμο του 2022, ενώ έφτασε σε υψηλό εννέα και πλέον ετών στις 25 και 27 Ιουλίου 2023, όταν έκλεισε στις 1.345,935 και 1.345,63 μονάδες αντίστοιχα. Παράλληλα, είδε τα ενδοσυνεδριακά υψηλά των 1.351,68 μονάδων στις 27 Ιουλίου. Έως τότε, ο Γενικός Δείκτης έφτασε να καταγράφει άνοδο 44,72%, ενώ ο τραπεζικός δείκτης είδε απόδοση έως 73,27% την ίδια ημέρα.

Κατόπιν, το Χ.Α. έκανε διόρθωση περίπου 17,50% έως τις 9 Οκτωβρίου όταν ο Γενικός Δείκτης κατήλθε στο χαμηλό των 1.105,15 μονάδων ενδοσυνεδριακά, ενώ ο τραπεζικός δείκτης διόρθωσε 22,66% το ίδιο διάστημα, προξενώντας τριγμούς στο momentum. Έκτοτε όμως, με ένα εντυπωσιακό ράλι αποκατάστασης δείκτες και μετοχές επανήλθαν προς τα υψηλά τους, με το Χ.Α. να λαμβάνει και απαραίτητη ώθηση από το εξαιρετικό διεθνές κλίμα που ειδικά το τελευταίο τρίμηνο του έτους, ήταν απρόσμενα θετικό.

Αξίζει να σημειωθεί πως από το +44,72% που είχε κάνει ο Γ.Δ. έως τα τέλη Ιουλίου, στις 9 Οκτωβρίου η άνοδος είχε περιοριστεί στο +19,52%, ενώ τα κέρδη του τραπεζικού δείκτη από το +73,27% είχαν πέσει στο 34%. Από εκείνη την ημέρα η αγορά έβγαλε ένστικτο αυτοσυντήρησης, ενώ συνδυαστικά με το «τρέξιμο» κάποιων διαρθρωτικών αλλαγών από την πλευρά της κυβέρνησης που έδειξε ουσιαστικό ανασκούμπωμα, άλλαξε η ατζέντα και η εικόνα της αγοράς.

Μετά από ένα καλοκαίρι με κυριαρχία… μαύρων ειδήσεων με πυρκαγιές, καταστροφές και πλημμύρες, η αγορά από τα μέσα Οκτωβρίου εισήλθε εκ νέου σε συνθήκες κανονικότητας, εστιάζοντας στα οικονομικά δεδομένα, στα θεμελιώδη των εταιρειών, αλλά και στα νέα στοιχήματα, όπως η αποεπένδυση του ΤΧΣ από τις τράπεζες και τα πολλαπλά deals με καταλύτη τον ενεργειακό και κατασκευαστικό τομέα.

Σε κάθε περίπτωση, το Χ.Α. υποδέχεται το 2024 από πολύ βελτιωμένη αφετηρία, με πλήρως αναβαθμισμένο προφίλ, ενώ με τις διεθνείς αγορές σε ακάθεκτο ράλι κορυφής και ιστορικών ρεκόρ, η αγορά δείχνει ότι έχει εξαιρετικές προοπτικές να χτίσει πάνω στην «προίκα» του 2023.

Οι αποδόσεις στη μεγάλη και μεσαία κεφαλαιοποίηση το 2023