Το «Voyager 1» άκουσε για πρώτη φορά τον βόμβο του μεσοαστρικού διαστήματος

Τα όργανα στο Voyager 1 της Αμερικανικής Διαστημικής Υπηρεσίας (NASA), το οποίο, πριν περίπου εννέα χρόνια (2012), βγήκε από την επικράτεια του ηλιακού μας συστήματος, ανίχνευσαν για πρώτη φορά και έστειλαν στη Γη τον αχνό μονότονο, μόνιμο και απόκοσμο βόμβο του μεσοαστρικού διαστήματος.

Ο ανεπαίσθητος ήχος προκαλείται από τις συνεχείς δονήσεις των αερίων στο μεσοαστρικό χώρο. Στην ουσία πρόκειται για τον θόρυβο υποβάθρου στις αχανείς εκτάσεις ανάμεσα στα άστρα. Αυτές οι δονήσεις, που αποκαλούνται μόνιμα κύματα πλάσματος, εντοπίσθηκαν στις ραδιοσυχνότητες και είναι πολύ αδύναμες για να ακουστούν από το ανθρώπινο αυτί, σύμφωνα με τους ερευνητές του Πανεπιστημίου Κορνέλ των ΗΠΑ που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό αστρονομίας Nature Astronomy, σύμφωνα με το πρακτορείο Ρόιτερς.

Το Voyager 1 είχε εκτοξευθεί το Σεπτέμβριο του 1977 και σήμερα βρίσκεται σε απόσταση περίπου 22,7 δισεκατομμυρίων χιλιομέτρων από τη Γη ή 152 φορές την απόσταση Γης-Ήλιου και αποτελεί το πιο μακρινό ανθρώπινο κατασκεύασμα στο διάστημα. Έχοντας επισκεφθεί πριν δεκαετίες το Δία (1979) και τον Κρόνο (1980) και συνεχίζοντας την «Οδύσσεια» του πέρα από τις εσχατιές του ηλιακού μας συστήματος (ηλιόπαυση), συνεχίζει να συλλέγει και να μεταδίδει δεδομένα, επιτρέποντας στους επιστήμονες να κατανοήσουν καλύτερα το μεσοαστρικό χώρο. 

Οι απέραντες περιοχές ανάμεσα στα αστρικά (ηλιακά) συστήματα του γαλαξία μας δεν είναι τελείως κενές, καθώς ύλη (κυρίως αέρια) και ακτινοβολία συνθέτουν το λεγόμενο μεσοαστρικό ή διαστρικό μέσο. Περίπου το 15% της ορατής ύλης του γαλαξία μας αποτελείται από τέτοια μεσοαστρικά αέρια, σκόνη και σωματίδια κοσμικής ακτινοβολίας. Ένα μεγάλο μέρος του μεσοαστρικού μέσου βρίσκεται σε μορφή ιονισμένου (ηλεκτρικά φορτισμένου) πλάσματος. Σε αυτό το πλάσμα ανάμεσα στα άστρα υπάρχουν μόνο 0,1 άτομα ανά κυβικό εκατοστό, ενώ στον αέρα της Γης υπάρχουν δισεκατομμύρια άτομα.

Προηγουμένως, το Voyager 1 είχε ανιχνεύσει διαταραχές στα μεσοαστρικά αέρια, οι οποίες προκαλούνται από τις περιοδικές ηλιακές εκλάμψεις. Τώρα το σκάφος αποκάλυψε τις μόνιμες δονήσεις των αερίων, οι οποίες είναι άσχετες με την ηλιακή δραστηριότητα και προκαλούν ένα βόμβο με συχνότητα περίπου 3 kHz.

Έπειτα από 44 χρόνια ταξιδιού, το Voyager 1 -που παρά την αρίθμηση του είχε εκτοξευθεί λίγες εβδομάδες μετά το δίδυμο σκάφος Voyager 2- θα συνεχίσει την περιπέτεια του, αλλά κάποια στιγμή θα πάψει να τροφοδοτείται με ενέργεια, πιθανώς μέσα σε αυτή τη δεκαετία.