Ένα καινοτόμο σύστημα που αξιοποιεί την τεχνολογία των QR codes για τη βελτίωση της εμπειρίας αγορών σε σούπερ μάρκετ για άτομα με οπτική αναπηρία ανέπτυξε η ομάδα «Supervision», αποτελούμενη από μαθήτριες του 2ου Γυμνασίου Χαριλάου Θεσσαλονίκης.
Οι μαθήτριες της Γ’ Γυμνασίου, Έλενα Αγρόδημου, Εμμέλεια Καλαϊτζή και Αφροδίτη Κουτσικάκη, υπό την καθοδήγηση της εικαστικού Έλενας Κασιμάτη, συμμετείχαν στον 4ο Πανελλήνιο Διαγωνισμό Κοινωνικής Καινοτομίας 2025, παρουσιάζοντας το «BrailleVoice». Η πρωτοβουλία εντάχθηκε στο πλαίσιο του μαθήματος εργαστηρίων δεξιοτήτων.
Στον τελικό της διοργάνωσης, που πραγματοποιήθηκε τον Μάιο στην Αθήνα, η ομάδα διακρίθηκε ανάμεσα σε 77 σχολικές συμμετοχές από όλη την Ελλάδα, εξασφαλίζοντας το πρώτο πανελλήνιο βραβείο. Το βραβείο συνοδεύτηκε από χρηματικό έπαθλο 1.500 ευρώ για υλικοτεχνική υποδομή στο σχολείο, προσφορά της Samsung, χορηγού του διαγωνισμού.
Μετά από τέσσερα χρόνια διεξαγωγής του διαγωνισμού στην Ελλάδα, η Samsung διοργάνωσε για πρώτη φορά και τον 1ο Πανευρωπαϊκό Διαγωνισμό με συμμετοχή χωρών της Ευρώπης. Η ομάδα Supervision και το «BrailleVoice» αναδείχθηκαν ως η κορυφαία ιδέα της τετραετίας, εκπροσωπώντας την Ελλάδα στους 10 φιναλίστ του πρώτου Ευρωπαϊκού Διαγωνισμού Samsung Solve for Tomorrow, που πραγματοποιήθηκε στο Μιλάνο στις 30 Οκτωβρίου 2025.
Το «BrailleVoice» λειτουργεί μέσω ειδικά σχεδιασμένης εφαρμογής για έξυπνα κινητά τηλέφωνα. Οι χρήστες σαρώνουν QR codes σε ράφια και διαδρόμους, λαμβάνοντας άμεσα ηχητικές πληροφορίες για κατηγορίες προϊόντων, τιμές, συστατικά, ημερομηνίες λήξης, προσφορές και οδηγίες κίνησης εντός του καταστήματος.
Στόχος της ιδέας είναι η άρση των εμποδίων στην πληροφόρηση, προσφέροντας αυτονομία, ανεξαρτησία και ασφάλεια σε μια καθημερινή δραστηριότητα. Παράλληλα, το σύστημα αποτελεί μια χαμηλού κόστους αλλά υψηλής προστιθέμενης αξίας λύση για τις σύγχρονες επιχειρήσεις λιανικής.
Σύμφωνα με τις μαθήτριες, "πάνω από 30 εκατομμύρια Ευρωπαίοι ζουν με σοβαρά προβλήματα όρασης σύμφωνα με στατιστικά στοιχεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης Τυφλών". Η δυσκολία πρόσβασης στα σούπερ μάρκετ επηρεάζει σημαντικά την ανεξαρτησία και την κοινωνική ένταξη, γεγονός που ενισχύει τη σημασία της επέκτασης της εφαρμογής σε όλη την Ευρώπη.
Οι δημιουργοί του «BrailleVoice» επιδιώκουν το σύστημα να αποτελέσει ευρωπαϊκό πρότυπο για την προσβασιμότητα στο λιανικό εμπόριο, ενισχύοντας την κοινωνική ένταξη μέσω της τεχνολογίας. Στόχος τους είναι η εφαρμογή να επεκταθεί και σε άλλους χώρους, όπως μουσεία και φαρμακεία, υπογραμμίζοντας πως η προσβασιμότητα αποτελεί δικαίωμα όλων.
Το σύστημα περιλαμβάνει την τοποθέτηση ανάγλυφων ετικετών QR codes στην αρχή κάθε διαδρόμου και σε κάθε ράφι. Κάθε ετικέτα μπορεί να περιλαμβάνει βασικές οδηγίες σε γραφή Braille.
Η εφαρμογή για κινητά τηλέφωνα, συμβατή με VoiceOver και TalkBack, καθοδηγεί φωνητικά τους χρήστες για τον εντοπισμό και τη σάρωση του QR code. Παρέχει δομημένες και ακριβείς πληροφορίες από τη βάση δεδομένων του καταστήματος και επιτρέπει τη δημιουργία λίστας αγορών.
Επιπλέον, αξιοποιώντας πληροφορίες κάτοψης του σούπερ μάρκετ, η εφαρμογή καθοδηγεί ενεργά τους χρήστες στα σημεία ενδιαφέροντος και προσφέρει προσωποποιημένες ενημερώσεις. Διαθέτει δυνατότητα αποστολής ειδοποιήσεων για εκπτώσεις, κουπόνια και προσφορές, αξιοποιώντας τεχνολογίες εγγύτητας, προσφέροντας μια πλήρως ισότιμη εμπειρία αγορών.
Η σημασία της καινοτομίας στην εκπαίδευση
Η εικαστικός Έλενα Κασιμάτη, συντονίστρια του προγράμματος εργαστηρίων δεξιοτήτων, επιδιώκει τη σύνδεση τέχνης, δημιουργικότητας και καινοτομίας, με στόχο την προώθηση ιδεών με κοινωνικό αντίκτυπο από τους μαθητές.
Όπως σημειώνει, η επιτυχία της ομάδας Supervision και η διάκρισή της σε ευρωπαϊκό επίπεδο αποτελεί έμπνευση και επιβεβαιώνει τη σημασία της υποστήριξης των νέων στη δημιουργία ενός καλύτερου αύριο. Τονίζει επίσης τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν τα δημόσια σχολεία στην εφαρμογή εργαστηριακών μαθημάτων λόγω ελλείψεων σε υποδομές και ωρολόγιο πρόγραμμα.
Η κ. Κασιμάτη προτρέπει τους εκπαιδευτικούς να ενθαρρύνουν τη σύνδεση δημιουργικότητας και τεχνολογίας, καλλιεργώντας δεξιότητες ζωής και κριτική σκέψη στους μαθητές, επισημαίνοντας ότι "χρειαζόμαστε πρώτα ανθρώπους".