Η τεχνητή νοημοσύνη (AI) αναδεικνύεται ως πολύτιμος αρωγός του φαρμακοποιού, προσφέροντας επεξεργασία δεδομένων και ενισχύοντας την ανθρώπινη κρίση, χωρίς να υποκαθιστά την ενσυναίσθηση και την ευθύνη του επαγγελματία υγείας. Το θέμα αυτό κυριάρχησε στη συζήτηση στρογγυλής τράπεζας για το μέλλον της φαρμακευτικής φροντίδας, που πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο του 25ου PHARMA point υπό τη διοργάνωση του Φαρμακευτικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης.
Στη συζήτηση, με τη συμμετοχή του προέδρου του Φαρμακευτικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης, Διονύσιου Ευγενίδη, και της γενικής διευθύντριας της Noufio Communication Services, Σοφίας Κούνουπα, δόθηκε έμφαση στο ότι το μέλλον της φαρμακευτικής φροντίδας ήδη διαμορφώνεται. Η AI παρουσιάστηκε ως “δεύτερος εγκέφαλος”, ένα εργαλείο που μπορεί να βελτιώσει την παροχή υπηρεσιών, όταν χρησιμοποιείται με ορθό τρόπο.
Η ενσωμάτωση της AI στα φαρμακεία εισάγει νέα εργαλεία, μεγαλύτερη ταχύτητα και ακρίβεια, αλλά παράλληλα προκαλεί προβληματισμό για τον ρόλο του ανθρώπινου παράγοντα. Όπως επισημάνθηκε, η τεχνητή νοημοσύνη ενισχύει τις δεξιότητες του φαρμακοποιού, χωρίς να τον αντικαθιστά, ενώ η τελική ευθύνη για κάθε απόφαση παραμένει στον ίδιο.
Η αρμονική συνεργασία ανάμεσα στην ανθρώπινη εμπειρία και την τεχνολογία θεωρείται απαραίτητη. Η εμπειρία του φαρμακοποιού παραμένει αναντικατάστατη, καθώς κανένας αλγόριθμος δεν μπορεί να αντιληφθεί πλήρως τις ανάγκες των ασθενών χωρίς τη συμβολή του επαγγελματία υγείας.
Ευθύνη, εμπιστοσύνη και προστασία δεδομένων
Το ζήτημα της ευθύνης αναδεικνύεται ως κομβικό. Σε περίπτωση σφάλματος, η ευθύνη βαραίνει όσους σχεδιάζουν, αναπτύσσουν και διαχειρίζονται τα συστήματα τεχνητής νοημοσύνης. Η AI λειτουργεί υποστηρικτικά και όχι ως αυτόνομος λήπτης αποφάσεων, ενώ η συμμετοχή των επαγγελματιών υγείας στην ανάπτυξη τέτοιων συστημάτων κρίνεται αναγκαία από την πολιτεία και το υπουργείο Υγείας.
Παρά την πρόοδο της τεχνολογίας, ο φαρμακοποιός εξακολουθεί να αποτελεί τον βασικό σύνδεσμο με τον ασθενή. Η σωστή αξιοποίηση της τεχνολογίας μπορεί να ελευθερώσει χρόνο για ουσιαστική φροντίδα, διατηρώντας τη στενή σχέση με τον πολίτη.
Ιδιαίτερη σημασία έχει η προστασία προσωπικών δεδομένων. Η τεχνητή νοημοσύνη πρέπει να ενσωματώνει αυστηρά μέτρα ασφάλειας, όπως κρυπτογράφηση και ελεγχόμενη πρόσβαση. Η συνεργασία μεταξύ τεχνολόγων, νομικών και επαγγελματιών υγείας είναι απαραίτητη για τη διατήρηση της εμπιστοσύνης του κοινού.
Το φαρμακείο του μέλλοντος: Έξυπνο και ανθρώπινο
Το φαρμακείο του μέλλοντος προβλέπεται να είναι πιο έξυπνο, αξιοποιώντας την τεχνολογία χωρίς να χάνει τον ανθρώπινο χαρακτήρα του. Οι φαρμακοποιοί αναγνωρίζουν ότι η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να απλοποιήσει χρονοβόρες διαδικασίες, επιτρέποντάς τους να επικεντρωθούν στη φροντίδα των ασθενών.
Η ενσωμάτωση της AI θα ξεκινήσει από την παραγωγή και τις φαρμακαποθήκες, πριν φθάσει ως ώριμο εργαλείο στα φαρμακεία. Ιδιαίτερη βαρύτητα δίνεται στα φαρμακεία της περιφέρειας, όπου η ανάγκη για αξιόπιστη πληροφόρηση είναι πιο έντονη.
Ο φαρμακοποιός διατηρεί τον ρόλο του ως υπεύθυνος για την υγεία των ασθενών και δεν περιορίζεται στη θέση του “συμβούλου ψηφιακής υγείας”. Η τεχνολογία οφείλει να υπηρετεί τον επαγγελματία, χωρίς να υποβαθμίζει τον ρόλο του.
Η τεχνητή νοημοσύνη στην καθημερινότητα των φαρμακείων
Η AI βρίσκεται ήδη στα ελληνικά φαρμακεία, μέσω συστημάτων που προβλέπουν παραγγελίες, ενισχύουν τη φαρμακοεπαγρύπνηση και υποστηρίζουν τη συμμόρφωση στη φαρμακοθεραπεία. Η ηλεκτρονική συνταγογράφηση, που κάποτε θεωρούνταν καινοτομία, αποτελεί πλέον καθημερινότητα σε όλα τα φαρμακεία.
Η πολιτεία καλείται να διασφαλίσει ότι η πρόσβαση στα έξυπνα εργαλεία θα είναι εφικτή για όλα τα φ