Αισιόδοξος για την επίδραση της αναβάθμισης της εγχώριας αγοράς σε αναπτυγμένη εμφανίζεται ο διευθύνων σύμβουλος της Alpha Finance, Δημήτρης Κωστόπουλος. Σε συνέντευξή του στο Business Daily επισημαίνει ότι η επιστροφή του ΧΑ στις ανεπτυγμένες αγορές θα φέρει περισσότερους και καλύτερης ποιότητας θεσμικούς επενδυτές, καθώς και καλύτερες αποτιμήσεις.
Επισημαίνει τα πλεονεκτήματα της εγχώριας αγοράς, την ελκυστικότητα των αποτιμήσεων και τους λόγους που οι μεγάλοι ξένοι θεσμικοί εξακολουθούν να παραβλέπουν την Ελλάδα. Σημειώνει ότι τα hedge funds κυριαρχούν ακόμα και εξηγεί τις προϋποθέσεις για την έλευση μακροπρόθεσμων θεσμικών.
Σημειώνει επίσης ότι θα πρέπει να γίνει συστηματικότερη προβολή του Χρηματιστηρίου ως μακροπρόθεσμου επενδυτικού - αποταμιευτικού εργαλείου, ώστε να έρθουν στην αγορά περισσότεροι ιδιώτες επενδυτές. Μιλάει για την κόπωση της αγοράς τους προηγούμενους μήνες, τη συμφωνία με την Kepler και ξεχωρίζει τις πιο ενδιαφέρουσες επενδυτικές επιλογές.
- Πριν λίγες εβδομάδες, η Alpha Finance ανακοίνωσε συνεργασία με την Kepler Cheuvreux. Θέλετε να μας πείτε δύο πράγματα για τη συμφωνία και τους στόχους της;
Δ. Κωστόπουλος: Πρόκειται για μια σημαντική συνεργασία για μας. Η συνεργασία αυτή ξεκίνησε στα πλαίσια της συμφωνίας που έχει ο όμιλος Alpha Bank με τη Unicredit. Η Unicredit έχει μετοχική συμμετοχή στην Kepler Cheuvreux και συνεργάζονται στα χρηματιστηριακά αλλά και στην επενδυτική τραπεζική για μετοχικές αγορές. Αυτό που λέμε equity capital markets. Στα πλαίσια της συνεργασίας μας με τη Unicredit ξεκινήσαμε και συζητήσεις με την Kepler Cheuvreux -μέσω της Unicredit- που κατέληξαν σε μια συμφωνία που ανακοινώσαμε στα μέσα Νοεμβρίου. Η Kepler Cheuvreux είναι η μεγαλύτερη ανεξάρτητη χρηματιστηριακή εταιρεία στην Ευρώπη. Έχει χρηματιστηριακά γραφεία στις μεγαλύτερες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες: Παρίσι, Λονδίνο, Στοκχόλμη, Μαδρίτη, Μιλάνο, Φρανκφούρτη, αλλά και στη Νέα Υόρκη και στο Ντουμπάι. Απασχολεί περισσότερους από 120 αναλυτές που καλύπτουν σχεδόν όλον τον ευρωπαϊκό μετοχικό χώρο με αναλύσεις για 1.000 μετοχές από όλους τους κλάδους και όλες τις διαβαθμίσεις κεφαλαιοποιήσεων. Οπότε, αυτό ήταν ένα πολύ ισχυρό κίνητρο για εμάς, για την Alpha Finance, να συνεργαστούμε και να μπούμε στον χώρο των μεγάλων ευρωπαϊκών θεσμικών επενδυτών. Η Kepler έχει ως πελάτες πάνω από 1.300 θεσμικούς επενδυτές, κυρίως στην Ευρώπη. Είναι παραδοσιακά μακροπρόθεσμοι επενδυτές, αυτό που λέμε long only funds. Και εδώ υπάρχει μια διαφοροποίηση σε σχέση με τους επενδυτές που βλέπουμε κυρίως στο Λονδίνο, όπου εκεί βρίσκονται τα hedge funds, τα οποία επενδύουν στις αναδυόμενες αγορές, σε αγορές υψηλού ρίσκου. Οι πελάτες της Kepler Cheuvreux, καθότι είναι κατά κύριο λόγο Ευρωπαίοι, είναι επενδυτές μακροπρόθεσμου χαρακτήρα και επενδύουν και στις ανεπτυγμένες αγορές και σε όλο το φάσμα των εισηγμένων εταιρειών. Δηλαδή, από μετοχές μεγάλης, μεσαίας αλλά και μικρής κεφαλαιοποίησης και σε όλους τους κλάδους. Από τράπεζες και βιομηχανίες μέχρι μετοχές τηλεπικοινωνιών, media και ναυτιλίας.
- Η συμφωνία αφορά κατά βάση τους εταιρικούς σας πελάτες ή και τη λιανική; Τον κόσμο που ασχολείται με το χρηματιστήριο;
Εμείς έχουμε συμφωνήσει -και εκεί ήταν η ευκαιρία που εκμεταλλευτήκαμε- να συνεργαστούμε στους θεσμικούς επενδυτές και στους εταιρικούς πελάτες του Ομίλου. Η Kepler, παρότι καλύπτει όλες τις μεγάλες ευρωπαϊκές αγορές, δεν κάλυπτε την Ελλάδα. Δεν είχε γραφείο στην Ελλάδα, αποχώρησε με την κρίση του 2010, και δεν είχε αναλυτές να καλύπτουν την ελληνική μετοχική αγορά. Συμφωνήσαμε εμείς, με τη δύναμη της Alpha Finance, να τους παρέχουμε τις αναλύσεις που βγάζουμε για τις ελληνικές εταιρείες και αυτοί μέσω της πλατφόρμας τους να τις διανέμουν στους θεσμικούς τους πελάτες. Οπότε αυτό ήταν ένα τεράστιο πλεονέκτημα για εμάς, διότι αποκτήσαμε πρόσβαση σε μια πολύ μεγάλη αγορά θεσμικής πελατείας, κυρίως ευρωπαϊκής. Αλλά, όπως ανέφερα, έχουν γραφεία σε Νέα Υόρκη και Ντουμπάι, οπότε έχουν πρόσβαση και στην αγορά των επενδυτών της Αμερικής και της Μέσης Ανατολής, μια σημαντική και ταχέως αναπτυσσόμενη αγορά.
- Η Kepler τι είδε στην Ελλάδα και αποφάσισε να προχωρήσει στη συνεργασία μαζί σας;
Είδαν μία αγορά η οποία έχει αρχίσει και αναπτύσσεται. Η Ελλάδα έχει πολύ καλούς ρυθμούς ανάπτυξης τα τελευταία χρόνια, βγαίνει από το κομμάτι των αναδυόμενων αγορών και περιμένουμε να μπούμε τα επόμενα χρόνια στις ανεπτυγμένες αγορές. Είχαμε εκτενείς συναντήσεις μαζί τους. Είδαν το προϊόν μας, το τμήμα ανάλυσης, το τμήμα πωλήσεων για θεσμικούς πελάτες, την ποιότητα της δουλειάς μας και προχωρήσαμε στη συνεργασία.
- Θα προωθούν τις αναλύσεις σας για ελληνικές μετοχές σε ξένους θεσμικούς επενδυτές και μετά, εφόσον υπάρχει ενδιαφέρον, θα εκτελούν τις εντολές αγοράς μέσω της Alpha Finance;
Η συνεργασία είναι σε τρία μέρη. Ένα είναι στην προώθηση των αναλύσεων της Alpha Finance για το ελληνικό χρηματιστήριο σε επενδυτές. Δεύτερο, στον τομέα του corporate access, οι συναντήσεις που κανονίζουμε μεταξύ θεσμικών επενδυτών και εταιρειών οι οποίες είναι εισηγμένες στο Χρηματιστήριο Αθηνών. Οπότε θα μπορούμε, μέσω της πλατφόρμας της Kepler, εταιρείες που είναι πελάτες μας εισηγμένες στο ελληνικό χρηματιστήριο -μεγάλης κεφαλαιοποίησης, μεσαίας κεφαλαιοποίησης και μικρής κεφαλαιοποίησης, να συμμετέχουν είτε σε conferences της Kepler ή να κάνουμε και στοχευμένα road shows. Να πηγαίνουμε δηλαδή συγκεκριμένες εταιρείες σε θεσμικούς πελάτες οι οποίοι έχουν ενδιαφέρον να επενδύσουν στην Ελλάδα. Το τρίτο κομμάτι της συνεργασίας είναι βεβαίως αυτό που αναφέρατε, που έχει να κάνει με το trading, την εκτέλεση εντολών των πελατών της Kepler στην Ελλάδα.
- Οπότε, η συμφωνία αυτή είναι σημαντική και για την εγχώρια αγορά ευρύτερα, με την έννοια ότι βοηθάει την καλύτερη ορατότητα του ελληνικού χρηματιστηρίου σε ξένους επενδυτές.
Πολύ σωστά. Δύο είναι τα σημαντικά σημεία αυτής της συμφωνίας για το ελληνικό χρηματιστήριο. Το ένα είναι ότι ο τύπος και η ποιότητα των επενδυτών της Kepler διαφέρουν σε σχέση με αυτούς που είχαμε δει τα προηγούμενα χρόνια. Δηλαδή, είναι επενδυτές μακροπρόθεσμου χαρακτήρα. Δεν είναι μόνο hedge funds -που είναι και αυτοί πελάτες τους- αλλά κυρίως ευρωπαϊκά θεσμικά χαρτοφυλάκια, τα οποία επενδύουν σε όλους τους τύπους εταιρειών. Δηλαδή μπορεί να επενδύσουν σε growth εταιρείες, σε εταιρείες value και στα λεγόμενα dividend plays - εταιρείες υψηλής μερισματικής απόδοσης. Μέχρι τώρα βλέπαμε στην Ελλάδα κυρίως hedge funds με πιο βραχυχρόνιο επενδυτικό ορίζοντα. Το δεύτερο σημαντικό κομμάτι είναι ότι η Kepler, όπως είπα, καλύπτει περίπου 1.000 ευρωπαϊκές εταιρείες, από όλους τους κλάδους και όλων των κατηγοριών κεφαλαιοποίησης. Δηλαδή, δεν εξειδικεύεται μόνο σε εταιρείες μεγάλης κεφαλαιοποίησης, αλλά και μεσαίας και μικρής κεφαλαιοποίησης. Και αυτό είναι πολύ καλό για την ελληνική αγορά, διότι η αλήθεια είναι ότι οι εταιρείες που είναι στο ελληνικό χρηματιστήριο για τα ευρωπαϊκά δεδομένα θεωρούνται εταιρείες μεσαίας και μικρής κεφαλαιοποίησης.
Τα συγκριτικά πλεονεκτήματα του Χρηματιστηρίου Αθηνών
- Η Ελλάδα είναι μια μικρή χώρα, περιφερειακή χώρα, με μικρή ρευστότητα στην αγορά και λίγες εισηγμένες μεγάλου μεγέθους. Ποια είναι τα συγκριτικά πλεονεκτήματα μιας αγοράς σαν το Χρηματιστήριο Αθηνών;
Η ελληνική αγορά είναι μέρος της ευρωπαϊκής αγοράς, η οποία με τη σειρά της είναι μέρος της παγκόσμιας χρηματιστηριακής αγοράς. Αυτό που έχουμε δει τα τελευταία χρόνια είναι ότι οι μετοχικοί επενδυτές στρέφονται κυρίως σε επενδύσεις τεχνολογίας και growth μετοχές, δηλαδή εταιρείες με υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης. Αυτές οι εταιρείες, κατά κύριο λόγο, δραστηριοποιούνται στην Αμερική και αυτός είναι ο λόγος που οι αμερικάνικοι δείκτες έχουν πολύ υψηλότερες αποδόσεις από τους ευρωπαϊκούς τα τελευταία χρόνια. Η Ευρώπη, αν και έχει δραστήριες χρηματιστηριακές αγορές, δεν θεωρείται από τους διεθνείς επενδυτές growth story αγορά, αλλά αυτό που λέμε στη γλώσσα μας value play, δηλαδή εταιρείες οι οποίες είναι χαμηλότερα αποτιμημένες από μια αναπτυξιακή εταιρεία, οι οποίες όμως μπορούν να αποδώσουν σε ένα μεσοπρόθεσμο ορίζοντα, κυρίως λόγω της πιο ελκυστικής τους αποτίμησης. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο μπαίνει και η Ελλάδα. Η εγχώρια αγορά εκτός του ότι είναι μέρος της λιγότερο ελκυστικής ευρωπαϊκής αγοράς έχει ορισμένα επιπλέον χαρακτηριστικά που δεν την ευνοούν. Πρώτον, εξαιτίας της κρίσης, όπου οι αποδόσεις κάθε άλλο παρά ελκυστικές ήταν, ζημιώθηκαν πολλοί επενδυτές τα προηγούμενα χρόνια με αποτέλεσμα να θέλει πολύ χρόνο η επαναφορά μας στο «ραντάρ» των επενδυτών ως μια ελκυστική επενδυτική πρόταση. Δεύτερον, το μικρό μέγεθός της αγοράς την κάνει να γίνεται “overlooked”, δηλαδή οι διεθνείς επενδυτές μας παραβλέπουν όταν κάνουν τις τοποθετήσεις τους λόγω της μικρής κεφαλαιοποίησης και της χαμηλής ρευστότητας σε σχέση με τις ευρωπαϊκές αγορές. Επενδύουν αλλού. Από την άλλη, όμως, έχουμε μια αγορά με πολύ ελκυστικά χαρακτηριστικά, ενώ την τελευταία τριετία είμαστε σε φάση δυναμικής ανάπτυξης όχι μόνο μέσω των αποδόσεων αλλά και των μεγάλων συναλλαγών, IPOs και placements, που έχουν γίνει, προσελκύοντας το ενδιαφέρον των επενδυτών για την ελληνική αγορά.
- Από πλευράς αποτιμήσεων που στέκονται οι εγχώριες εισηγμένες;
Αυτό που αναφέραμε, πως η Ελλάδα έχει γίνει overlooked από ξένους επενδυτές, έχει επίπτωση στις αποτιμήσεις. Έβλεπα τα P/E, την αποτίμηση επί των κερδών των εταιρειών: ο Γενικός Δείκτης είχε ένα P/E ratio 7,5 όταν ο ευρωπαϊκός κλάδος είναι κοντά στο 14. Και βεβαίως οι αμερικανικές μετοχές του S&P με τον κλάδο της τεχνολογίας είναι στο 25. Οπότε, ναι, μπορεί να μην έχουμε -να το πω έτσι- το growth story που μπορεί να έχει η Nvidia αλλά έχουμε επιλογές και οι αποτιμήσεις είναι πολύ ελκυστικές.
Εξακολουθούν να κυριαρχούν τα hedge funds -πότε θα έρθουν μακροπρόθεσμοι θεσμικοί
- Αναφερθήκατε στο προφίλ των επενδυτών. Πόσο έχει αλλάξει σε σχέση με πριν πέντε χρόνια; Η πλειοψηφία είναι πιο μακροπρόθεσμα θεσμικά κεφάλαια ή ακόμα κυριαρχούν τα hedge funds;
Εμείς αυτό που βλέπουμε είναι ότι ακόμα δεν έχει αλλάξει σημαντικά το προφίλ των επενδυτών. Πράγματι, και από τα placements των τραπεζών που πραγματοποιήθηκαν, μπήκαν μακροπρόθεσμοι επενδυτές, αλλά η αγορά μας εξακολουθεί να είναι χαρακτηρισμένη ως αναδυόμενη αγορά, γεγονός που συνεπάγεται περιορισμούς. Ακόμα δεν έχουμε δει την εισροή των επενδυτικών κεφαλαίων που θα θέλαμε να δούμε, τόσο ποιοτικά όσο και ποσοτικά.
- Πότε θα δούμε στην εγχώρια αγορά περισσότερα θεσμικά χαρτοφυλάκια;
Θεωρώ πως αυτό θα αλλάξει όταν επανέλθουμε στην κατηγορία των αναπτυγμένων αγορών. Όσο προχωρούμε και πλησιάζουμε προς την αναβάθμιση σε ανεπτυγμένη αγορά θα βλέπουμε πιο πολλούς από αυτούς τους επενδυτές. Πρέπει να σημειώσουμε ότι η εγχώρια αγορά βρίσκεται αυτή τη στιγμή σε μια μεταβατική περίοδο όπου βραχυχρόνια επηρεαζόμαστε αρνητικά. Αρνητικά με την έννοια ότι όσοι επενδύουν σε αναδυόμενες αγορές βλέπουν ότι έρχεται η αναβάθμιση, οπότε δεν αγοράζουν Ελλάδα, καθώς η χώρα μας δεν θα είναι στους δείκτες των αναδυόμενων τα επόμενα χρόνια. Από την άλλη πλευρά, όσοι επενδύουν σε ανεπτυγμένες αγορές περιμένουν πρώτα να γίνει η μετάταξη πριν προχωρήσουν σε τοποθετήσεις σε ελληνικές μετοχές. Οπότε, θεωρώ, είναι και αυτό ένας λόγος για τον οποίο ίσως τους τελευταίους μήνες έχουμε δει και μία μείωση της επενδυτικής δραστηριότητας στο Χρηματιστήριο Αθηνών.
Μεγάλα τα οφέλη από την αναβάθμιση του ΧΑ σε αναπτυγμένη αγορά
- Κάποιοι αμφιβάλλουν ότι θα μας ωφελήσει η αναβάθμιση σε ανεπτυγμένη αγορά. Λένε καλύτερα να είσαι στις αναδυόμενες αγορές και να ξεχωρίζεις όντας μέλος της ευρωζώνης, από το να πας στην κατηγορία Champions League αλλά με ομάδα που είναι πιο δύσκολο να ανταγωνιστεί τις μεγάλες αγορές. Εσείς πώς ακούτε αυτή την την κριτική;
Θα σας πω. Καταρχάς θα ήταν άσχημο, για να το θέσω έτσι, να είμαστε μέσα στην ευρωζώνη και να μην έχουμε το status ανεπτυγμένης αγοράς που έχουν όλες οι μεγάλες ευρωπαϊκές χώρες. Επίσης, να θυμίσω πως πριν την κρίση ήμασταν στην κατηγορία ανεπτυγμένων αγορών και το χρηματιστήριο είχε μια πολύ καλή δυναμική, προσέλκυε σημαντικό αριθμό ξένων επενδυτών και δεν είχε βρει προβλήματα στο να προσελκύσει ξένες θεσμικούς. Οπότε όχι, δεν θεωρώ πως έχουμε να χάσουμε. Η κατηγοριοποίηση μιας αγοράς ως ανεπτυγμένη σημαίνει πως το χρηματοοικονομικό περιβάλλον είναι πιο αποτελεσματικό, ο οικονομικός κίνδυνος είναι χαμηλότερος και αυτό βεβαίως οδηγεί σε υψηλότερες αποτιμήσεις. Στους δείκτες που κοιτάζουμε εμείς, οι ανεπτυγμένες αγορές πάντα έχουν μακράν καλύτερες αποτιμήσεις σε σχέση με τα emerging markets. Επιπλέον στα developed markets το πλήθος και η ποσότητα των κεφαλαίων που επενδύονται σε μετοχές είναι πολλαπλάσια από αυτά που επενδύονται στις αναδυόμενες. Ποιοτικά επίσης είναι και κεφάλαια, τα οποία είναι πιο μακροπρόθεσμου χαρακτήρα. Οπότε θεωρώ πως έχουμε μόνο να κερδίσουμε από την αναβάθμιση του χρηματιστηρίου.
- Ποια είναι τα βήματα για την αναβάθμιση του ΧΑ; Πόσος χρόνος θα απαιτηθεί;
Αυτό είναι δύσκολο να το προσδιορίσει κάποιος. Εξαρτάται από τις εταιρείες οι οποίες φτιάχνουν τους δείκτες που παρακολουθούν οι επενδυτές, δηλαδή ο MSCI που είναι ο πιο γνωστός, ο FTSE Russel και οι δείκτες S&P. Οι εταιρείες αυτές ανακοινώνουν πρώτα ότι μπαίνει μια αγορά σε μια λίστα παρακολούθησης ώστε να είναι ενήμερη η επενδυτική κοινότητα ότι θα υπάρξει μια μετάβαση και μετά δίνουν ένα χρονικό περιθώριο στην επενδυτική κοινότητα να ξέρει πότε θα αλλάξουν οι δείκτες. Αυτή η διαδικασία κρατάει κάποιο διάστημα. Δεν είναι κάτι που θα δούμε μέσα στον επόμενο μήνα. Είναι μια διαδικασία που έχει μια διάρκεια, όχι βεβαίως χρόνια, αλλά έχει μια διάρκεια μηνών.
- Δηλαδή, είναι κάτι που θα μπορούσαμε να δούμε το 2025;
Θεωρώ πως ναι, το 2025 θα μπορούσαμε να το δούμε.
Γιατί οι τράπεζες παραμένουν σε discount
- Αναφέρατε ότι οι διεθνείς επενδυτές εστιάζουν πολύ στο κομμάτι της τεχνολογίας. Εκεί η Ευρώπη υστερεί σε σχέση με την Αμερική πολύ και η Ελλάδα υστερεί ακόμα περισσότερο σε σχέση με την Ευρώπη. Πώς θα προχωρήσουμε μόνο με αυτές τις πιο παραδοσιακές εταιρείες που έχουμε; Δηλαδή με τράπεζες, τηλεπικοινωνίες, ενέργεια και κάποιες βιομηχανίες. Δεν είναι πολύ λίγες οι εταιρείες που έχουμε να προβάλλουμε στο εξωτερικό;
Μπορεί να είναι λίγες για το πλήθος των ευρωπαϊκών μετοχών, αλλά είναι πολύ καλές και αποδίδουν και πάρα πολύ καλά. Έχουμε από αρκετούς κλάδους εταιρείες οι οποίες μεγαλώνουν τους τζίρους τους, δραστηριοποιούνται πολύ καλά στην Ελλάδα αλλά και στο εξωτερικό και είναι εξαιρετικά κερδοφόρες. Οι ελληνικές τράπεζες έχουν μια πολύ καλή κερδοφορία και έχουν αρχίσει και δίνουν μερίσματα στους μετόχους τους. Έχουμε εταιρείες στο κομμάτι της μεταλλουργίας και του τσιμέντου, οι οποίες έχουν και εξαγωγικό προσανατολισμό και δραστηριοποιούνται και στο εξωτερικό, οπότε δεν έρχονται τα έσοδά τους μόνο από την Ελλάδα, απεναντίας έχουν ένα πολύ μεγάλο κομμάτι των εσόδων τους εκτός Ελλάδος, το μεγαλύτερο θα έλεγα. Έχουμε πολύ καλές εταιρείες στον κλάδο της ενέργειας, στον κλάδο των κατασκευών, ο οποίος αναζωογονείται, έχουμε και εταιρείες με τουριστικό προσανατολισμό, όχι αμιγώς ξενοδοχειακές εταιρείες, αλλά εισηγμένες όπως το Αεροδρόμιο ή οι εταιρείες ενοικίασης αυτοκινήτων ή η Aegean. Οπότε έχουμε κλάδους με πολύ καλή κερδοφορία που μπορούν να προσελκύσουν ξένους επενδυτές.
- Στις τράπεζες βλέπουμε σημαντική απόκλιση στις αποτιμήσεις. Βρίσκονται πολύ χαμηλότερα των ευρωπαϊκών τραπεζών. Γιατί υπάρχει αυτή η απόκλιση;
Η διαφορά στις αποτιμήσεις κατά τη γνώμη μου έχει να κάνει με δύο σημεία. Το πρώτο βασίζεται στο γεγονός ότι οι επενδυτές μπορεί να τις αποτιμούν με κάποιο επίπεδο ρίσκου υψηλότερο σε σχέση με τις ευρωπαϊκές μετοχές λόγω του παρελθόντος. Κακώς για μένα γιατί έχουμε γυρίσει σελίδα. Το δεύτερο σημείο έχει να κάνει με τις μερισματικές αποδόσεις. Οι ευρωπαϊκές τράπεζες εδώ και χρόνια για να ανταμείψουν τους μετόχους τους επιστρέφουν ένα μεγάλο μέρος των κερδών τους στον μέτοχο μέσω μερισμάτων ή μέσω επαναγοράς ιδίων μετοχών και αυτό βελτιώνει και την αποτίμησή τους. Οι ελληνικές τράπεζες μόλις φέτος ξεκίνησαν να δίνουν μερίσματα και ξεκίνησαν να κάνουν επαναγορές μετοχών. Οπότε είμαστε ακόμα στην αρχή. Πιστεύω πως όσο αυξάνονται οι μερισματικές αποδόσεις των ελληνικών τραπεζών και αυξάνονται και οι επαναγορές ιδίων μετοχών, τόσο θα βελτιώνονται και οι αποτιμήσεις των εγχώριων τραπεζικών μετοχών.
Πρέπει οι Έλληνες επενδυτές να επιστρέψουν στο Χρηματιστήριο
- Αναφέρατε πόσο σημαντική είναι η προσέλκυση ξένων επενδυτών. Ήδη όμως το 50% των επενδυτών είναι ξένοι αυτή τη στιγμή στο ελληνικό χρηματιστήριο. Ελέγχουν τη μισή κεφαλαιοποίηση. Μήπως τελικά εκεί που υστερούμε είναι ότι ο Έλληνας δεν ασχολείται με την αγορά και όχι ότι δεν έχουμε αρκετούς ξένους;
Ναι, σε αυτό έχετε δίκιο. Βλέπουμε ότι στο χρηματιστήριο δραστηριοποιούνται κυρίως οι ξένοι επενδυτές με τα ποιοτικά χαρακτηριστικά που αναφέραμε πιο πριν. Για την ώρα είναι κυρίως επενδυτές με βραχυπρόθεσμο ορίζοντα. Υπάρχουν οι Έλληνες θεσμικοί επενδυτές, οι οποίοι όμως δεν έχουν τα κεφάλαια υπό διαχείριση στις ελληνικές μετοχές, όπως είχαν προ κρίσης, γιατί και αυτός ο κλάδος είχε χτυπηθεί από την κρίση και τώρα έχει ξεκινήσει να ανακάμπτει και έχουμε και τους Έλληνες ιδιώτες. Οι Έλληνες ιδιώτες σίγουρα έχουν την μνήμη των μεγάλων απωλειών μέσα στην κρίση και αυτό επηρεάζει. Επιπλέον, τα τελευταία χρόνια οι επενδύσεις έχουν διεθνοποιηθεί και έχουν γίνει πολύ προσιτές για τον ιδιώτη. Δηλαδή μπορεί εύκολα κάποιος να αγοράσει Nvidia ή Apple ή να επενδύσει σε ένα ETF το οποίο να επενδύει σε πετρέλαιο ή ακόμα και σε κρυπτονομίσματα. Πριν 15 ή 20 χρόνια, αν κάποιος ιδιώτης στην Ελλάδα ήθελε να επενδύσει σε κάτι με υψηλότερο ρίσκο, το μόνο που μπορούσε ήταν οι ελληνικές μετοχές. Πρέπει να προβάλλουμε το θεσμό του Χρηματιστηρίου στους Έλληνες ιδιώτες, να δείξουμε ότι δεν είναι μόνο το «παίζω» χρηματιστήριο. Την αίσθηση που έχουν πολλοί ότι είναι μια σπέκουλα της μιας βδομάδας ή του ενός μήνα. Πρέπει να προωθήσουμε τον χρηματοοικονομικό αλφαβητισμό. Οι νέοι να δουν ότι μια επένδυση σε μετοχές είναι μακροπρόθεσμου ορίζοντα που μπορεί να αποφέρει κέρδη και μέσω μερισμάτων, αλλά και μέσω υπεραξιών. Ακριβώς όπως γίνεται στο εξωτερικό, στην Ευρώπη, βεβαίως και στην Αμερική, όπου για πολύ κόσμο, ένα μέρος της αποταμίευσης του γίνεται ή μέσω μετοχικών αμοιβαίων κεφαλαίων ή μέσω απευθείας αγοράς μετοχών, αλλά πάντα και με τη συμβολή κάποιου επαγγελματία που ειδικεύεται στα χρηματοοικονομικά. Στην Alpha Bank σαν όμιλος προωθούμε τον χρηματοοικονομικό αλφαβητισμό και μέσω του lQonomy με δράσεις και στα σχολεία για να εκπαιδευτούν οι νέοι και να έχουν έτσι μια πολύ καλύτερη κατανόηση της οικονομίας αλλά και των επενδύσεων.
- Σε μια εποχή όπου συζητάμε πολύ για την απουσία υψηλών αποδόσεων η λογική ότι επενδύω στο Αεροδρόμιο ή την ΕΥΔΑΠ προσβλέποντας σε ένα καλό μέρισμα δεν υπάρχει. Φαίνεται να έχουμε κολλήσει στο 1999.
Σίγουρα θα πρέπει να στηριχθεί η προώθηση του θεσμού και χωρίς να θέλω να μπλέξω στα χωράφια άλλων, σε άλλες χώρες υπάρχουν και φορολογικές ελαφρύνσεις για όσους επενδύουν μακροπρόθεσμα στο χρηματιστήριο. Η καλύτερη διαφήμιση για μια επένδυση -και αυτό ισχύει και για το Χρηματιστήριο μας- είναι όταν υπάρχουν καλές αποδόσεις για τους επενδυτές. Οι αποδόσεις έρχονται με καλές εισηγμένες εταιρείες, με οικονομική ανάπτυξη, αύξηση της κερδοφορίας, αύξηση μερισμάτων και υπεραξίες. Αυτό το βλέπουμε στο ελληνικό χρηματιστήριο να συμβαίνει τα τελευταία χρόνια.
- Πάντως, με αφορμή αυτό που μόλις αναφέρατε, πρέπει να πούμε ότι την περίοδο αυτή της άνθησης του χρηματιστηρίου τα τελευταία χρόνια, οι νέες εισαγωγές και τα placement των τραπεζών δεν πήγαν πολύ καλά.
Είναι λογικό όταν επενδύει κάποιος σε μια μετοχή μέσω μιας αύξησης κεφαλαίου να περιμένει γρήγορα μια καλή απόδοση. Όμως είναι μικρό το χρονικό διάστημα για να πούμε αν τελικά οι νέες εισαγωγές και τα placements πήγαν καλά ή όχι. Καταλαβαίνω ότι οποίος μπαίνει σε ένα placement ή μια αύξηση θα ήθελε να δει από τον επόμενο μήνα μια πολύ δυνατή απόδοση. Αλλά οι επενδύσεις στο χρηματιστήριο πρέπει να είναι μακροπρόθεσμου χαρακτήρα. Δηλαδή επενδύεις σε μια εταιρία που βλέπεις ότι έχει καλά θεμελιώδη μεγέθη, ότι έχει προοπτικές ανάπτυξης, ότι βγάζει τα κέρδη που πρέπει, ανταμείβει τους μετόχους της με μερίσματα. Και αυτό απαιτεί χρόνο. Πρέπει να πούμε ότι στις αγορές δεν υπάρχουν βεβαιότητες. Στην πορεία του χρόνου βλέπουμε σκαμπανεβάσματα που πολλές φορές οφείλονται σε εξωγενείς παράγοντες, αβεβαιότητας και κινδύνους.
Ta placements και η κόπωση της αγοράς
- Η κόπωση που παρατηρούμε στο χρηματιστήριο από το καλοκαίρι και μετά μπορεί να οφείλεται και στα placement που έχουν πραγματοποιηθεί και τις αυξήσεις κεφαλαίου;
Ναι, το πιστεύω. Το πιστεύω διότι η ελληνική αγορά είναι συγκεκριμένη. Οι ξένοι επενδυτές που θέλουν να βάλουν τα χρήματά τους στην ελληνική αγορά, και να πούμε εδώ ότι ένας ξένος επενδυτής δεν επενδύει μόνο στην Ελλάδα έχει να επιλέξει από εκατοντάδες αγορές σε όλο τον κόσμο. Οπότε το ποσό των κεφαλαίων που έχουν οι ξένοι επενδυτές για να επενδύσουν στην Ελλάδα είναι συγκεκριμένο. Τα placements των τραπεζών πράγματι απορρόφησαν ένα ποσό αυτών των χρημάτων, με αποτέλεσμα να μειωθεί η ζήτηση για τις υπόλοιπες ελληνικές μετοχές.
- Οι ξένοι πώς βλέπουν πλέον την Ελλάδα μετά τη μεγάλη περιπέτεια που περάσαμε με την κρίση;
Η Ελλάδα είναι μια ελκυστική αγορά. Από θέμα αποτιμήσεων σε επαφές που έχουμε με ξένους επενδυτές κανείς δεν λέει ότι είναι μια ακριβή αγορά. Απεναντίας, είναι μια αγορά με χαμηλές -σχετικά με τις άλλες αγορές- αποτιμήσεις. Αυτό το οποίο θέλουν να δουν οι επενδυτές είναι σταθερότητα και συνέχεια στα αποτελέσματα των εταιρειών. Ότι δεν είναι απλώς μια καλή διετία - τριετία. Όσο επαναλαμβάνονται κάθε χρονιά τα αποτελέσματα των εταιρειών και βελτιώνονται, τόσο το καλύτερο για να προσελκύουμε ξένους επενδυτές.
Ελκυστικές αποτιμήσεις - ποιοι κλάδοι ξεχωρίζουν
- Τελευταία πάντως είδαμε κάποιες εκθέσεις ξένων οίκων που θέτουν κάποια σημεία προβληματισμού.
Ναι, τις διάβασα κι εγώ. Κοιτάξτε ο Γενικός Δείκτης είναι στις 1.400 μονάδες. Είναι στα επίπεδα που ήταν πριν 10 χρόνια. Παρά τη μεγάλη πρόοδο που έχει σημειώσει η χώρα από το 2014. Το 2007 λίγο πριν την παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση ήμασταν κοντά στις 5.000 μονάδες. Ο S&P στις ΗΠΑ ήταν το 2008 στις 1.600 μονάδες, τώρα είναι στις 6.000. Ο DAX, που λέμε πως η Γερμανία έχει τα προβλήματά της και δεν αναπτύσσεται πολύ, ήταν κοντά στις 7.000 μονάδες και τώρα είναι στις 20.000. Βλέπουμε ότι και οι αμερικανικές αλλά και οι ευρωπαϊκές αγορές έχουν φτάσει στα επίπεδα προ της κρίσης του 2008 και τα έχουν ξεπεράσει. Και η Ελλάδα έχει μείνει ακόμα στα επίπεδα του 2014. Τι θέλω να πω; Εγώ θεωρώ πως έχουμε ακόμα πολύ δρόμο μπροστά μας, θετικό δρόμο. Για να μην παρεξηγηθώ, δεν λέω ότι θα φτάσουμε στα επίπεδα προ κρίσης που ο δείκτης ήταν στις 5.000 μονάδες, αλλά εδώ που είμαστε και με βάση τις αποτιμήσεις, έχουμε καλό δρόμο μπροστά μας. Πιστεύω για τα επόμενα χρόνια θα δούμε θετικές επιδόσεις από το ελληνικό χρηματιστήριο, υπό την προϋπόθεση βέβαια ότι δεν έχουμε ανατροπές ή άλλες απρόβλεπτες καταστάσεις.
- Εσείς, σαν Alpha Finance, ποιους κλάδους θεωρείτε πιο ενδιαφέροντες και ελκυστικούς επενδυτικά;
Τράπεζες πρωτίστως, η ενέργεια έχει πολύ ενδιαφέρον, ο τομέας του real estate επίσης. Κοιτάζουμε -και οι ξένοι έχουν δείξει ενδιαφέρον- το κομμάτι των υπηρεσιών του τουρισμού καθώς και τον κλάδο των διυλιστηρίων που έχει πολύ καλές, ποιοτικές εταιρείες. Αλλά και ο κλάδος της βιομηχανίας έχει πολύ καλές εταιρίες.
- Είμαστε λίγες βδομάδες πριν ολοκληρώσουμε το 2024, οπότε θα ήθελα να σας ζητήσω να μας κάνετε μια πρόβλεψη για το 2025. Τόσο για την Ελλάδα όσο και το εξωτερικό.
Το μόνο βέβαιο είναι πως, ό,τι και να σας πω, σε 12 μήνες από τώρα θα έχουν συμβεί πράγματα που δεν θα μπορούσαμε να προβλέψουμε. Φαίνεται πως τουλάχιστον στα γεωπολιτικά τη χρονιά που έρχεται πάμε προς μία ύφεση των εντάσεων. Πρόσφατα είχαμε και τη συμφωνία στο Λίβανο. Αν έρθει αυτή η ύφεση των εντάσεων και στον πόλεμο στην Ουκρανία, κάτι περιμένουν οι αγορές, θα είναι σίγουρα θετικό. Υπάρχει ένα ερωτηματικό για τον τομέα της τεχνολογίας στην Αμερική, εάν θα μπορέσει, με τα αποτελέσματα που φέρνει να δικαιολογήσει τις υψηλές αποτιμήσεις, γιατί είναι ιστορικά υψηλές οι αποτιμήσεις που έχουν αυτές οι εταιρείες. Υπάρχει η προσδοκία για τις μετοχικές αγορές ότι θα δούμε μια κλαδική ανακατανομή των επενδύσεων, με στροφή από τον τεχνολογικό κλάδο σε επενδύσεις αξίας, στην παραδοσιακή οικονομία, κάτι που θα είναι πολύ καλό για την Ελλάδα αλλά και την Ευρώπη. Για την Ελλάδα θα περίμενα να αναβαθμιστούμε, έστω και προς το τέλος του έτους, σε ανεπτυγμένη αγορά. Θα περίμενα και άλλες εταιρείες να μπουν στο χρηματιστήριο. Να δούμε επίσης περισσότερα μακροπρόθεσμα θεσμικά χαρτοφυλάκια στην εγχώρια αγορά. Δεν θέλω να κάνω προβλέψεις, αλλά πιστεύω ότι θα έχουμε μια καλή χρηματιστηριακή χρονιά.
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news 
