Ο υπουργός Εσωτερικών, Θοδωρής Λιβάνιος, μιλώντας στη γενική συνέλευση της Ένωσης Περιφερειών Ελλάδας (ΕΝΠΕ), αναφέρθηκε στην ολοκλήρωση του νέου Κώδικα της Αυτοδιοίκησης, τονίζοντας πως η διαδικασία βρίσκεται στο τελικό στάδιο και καλύπτει μια σημαντική ανάγκη της τοπικής διακυβέρνησης.
Σύμφωνα με τον κ. Λιβάνιο, τις επόμενες ημέρες η Κεντρική Ένωση Δήμων Ελλάδας (ΚΕΔΕ) και η ΕΝΠΕ θα λάβουν το πλήρες σχέδιο του νέου Ενιαίου Κώδικα Τοπικής Αυτοδιοίκησης, πριν αυτό τεθεί σε δημόσια διαβούλευση και πριν αποσταλεί στα συναρμόδια υπουργεία για έλεγχο. Το νομοσχέδιο περιλαμβάνει περισσότερα από 1.000 άρθρα και άνω των 1.800 σελίδων, οργανωμένο σε πέντε βιβλία που καλύπτουν κάθε πτυχή της καθημερινότητας και του στρατηγικού σχεδιασμού των δήμων και των περιφερειών.
Μεταξύ των βασικών αλλαγών, προβλέπεται η τροποποίηση του εκλογικού νόμου για την τοπική αυτοδιοίκηση, με ανάδειξη δημάρχων και περιφερειαρχών από τον πρώτο γύρο. Επίσης, θα πραγματοποιηθεί σαφής καταγραφή και διαχωρισμός αρμοδιοτήτων, με έμφαση σε ζητήματα όπως ο καθαρισμός ρεμάτων και το οδικό δίκτυο. Παράλληλα, προβλέπεται επικαιροποίηση του νομοθετικού πλαισίου για τον έλεγχο των εκλογικών δαπανών και αλλαγές στη διακυβέρνηση των ΟΤΑ.
Ο κ. Λιβάνιος επισήμανε ότι στόχος είναι μια αυτοδιοίκηση με ξεκάθαρους πόρους, αρμοδιότητες και ρόλο, προσθέτοντας ότι οι περιφέρειες θα αποκτήσουν θεσμικό πλαίσιο μετά από 15 χρόνια λειτουργίας.
Ο υπουργός Εσωτερικών σχολίασε την πρόταση του προέδρου του ΠΑΣΟΚ, Νίκου Ανδρουλάκη, σχετικά με την πιλοτική παραχώρηση των εσόδων του ΕΝΦΙΑ στους δήμους. Υπογράμμισε ότι ένα τέτοιο μέτρο θα ενίσχυε σημαντικά τα έσοδα μεγάλων, πυκνοδομημένων δήμων, ενώ μικροί, κυρίως ορεινοί δήμοι, θα υφίσταντο απώλειες, καθώς σε 15 μήνες ο ΕΝΦΙΑ θα καταργηθεί για οικισμούς κάτω των 1.500 κατοίκων.
Αναφορικά με την πρόταση για μητροπολιτική διακυβέρνηση σε Πάτρα και Ηράκλειο, ο κ. Λιβάνιος σημείωσε ότι οι πόλεις αυτές έχουν ήδη αποκτήσει μητροπολιτικό χαρακτήρα από το 2010, λόγω των συνενώσεων των πολεοδομικών συγκροτημάτων τους σε ενιαίους δήμους.
Αλλαγές στον εκλογικό νόμο και αντιδράσεις
Στην κριτική που άσκησε ο δήμαρχος Αθηναίων, Χάρης Δούκας, για την αλλαγή του εκλογικού νόμου, ο κ. Λιβάνιος απάντησε ότι είναι αυτονόητη υποχρέωση της κυβέρνησης να νομοθετεί για την αντιμετώπιση προβλημάτων. Έθεσε το ερώτημα αν θεωρείται ισχυρός ένας δήμαρχος ή περιφερειάρχης που εκλέγεται από μόλις το 13% των εγγεγραμμένων ψηφοφόρων.
Σχετικά με την κατάργηση του δεύτερου γύρου στις αυτοδιοικητικές εκλογές, ο υπουργός διερωτήθηκε κατά πόσο είναι λογικό το αποτέλεσμα ενός δήμου ή περιφέρειας να εξαρτάται από τη διεξαγωγή δεύτερου γύρου την ίδια ημέρα. Τόνισε ότι το προτεινόμενο εκλογικό σύστημα ακολουθεί το παράδειγμα του Λονδίνου, όπου ο Σαντίκ Καν εκλέχθηκε δήμαρχος με πλειοψηφικό σύστημα, καθώς το προηγούμενο είχε κριθεί ως υπερβολικά αναλογικό.