Στην υπογραφή Μνημονίου που θέτει τις βάσεις για την δημιουργία ενός Ευρωπαϊκού Ομίλου Εδαφικής Συνεργασίας (ΕΟΕΣ), με βάση τους κανονισμούς του Συμβουλίου της ΕΕ, προχώρησαν σήμερα στην Πρέσπα οι δήμαρχοι, Πρεσπών Γιώργος Στεργίου, Ρέσεν Βόρειας Μακεδονίας Jiovan Tozievski, και από την Αλβανία οι δήμαρχοι των δήμων Πούστετς και Ντεβόλ Pali Kolefski και Eduard Duro.
Το Μνημόνιο θέτει τις βάσεις για την ενίσχυση της συνεργασίας σε τομείς όπως η βιώσιμη ανάπτυξη, η προστασία του περιβάλλοντος, η διατήρηση της βιοποικιλότητας και της πολιτιστικής κληρονομιάς. Οι στόχοι που περιλαμβάνονται στα άρθρα του Μνημονίου αφορούν τη βελτίωση της ποιότητας ζωής των κατοίκων, τη συλλογική διαχείριση φυσικών και πολιτιστικών πόρων και την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της κλιματικής κρίσης στην ακριτική Πρέσπα. Με την ίδρυση και λειτουργία του ΕΟΕΣ Πρεσπών τα τέσσερα μέρη που συνυπογράφουν το μνημόνιο αποσκοπούν:
- στην ανάδειξη της περιοχής ως ενιαίου τουριστικού προορισμού με βάση τον μοναδικό φυσικό και πολιτιστικό πλούτο.
- στην προώθηση της επιχειρηματικότητας, με ιδιαίτερη έμφαση, τον τουρισμό, τον πολιτισμό, το διασυνοριακό εμπόριο και συνέργειες μεταξύ επιχειρήσεων, επιχειρηματικών ενώσεων και άλλων σχετικών οργανισμών στην ευρύτερη περιοχή.
Επίσης τα μέρη συμφωνούν στην προώθηση τοπικών πρωτοβουλιών στους τομείς της απασχόλησης, της ισότητας των φύλων, της εκπαίδευσης και της ενσωμάτωσης των διασυνοριακών αγορών εργασίας καθώς και στην εκτέλεση έργων που θα ευθυγραμμίζονται με την περιφερειακή ανάπτυξη της Πρέσπας.
Οι τέσσερις δήμαρχοι συμφωνούν ότι με την λειτουργία του ο νέος διακρατικός και διασυνοριακός θεσμός της Πρέσπας «θα διαδραματίσει κεντρικό ρόλο στην υλοποίηση προγραμμάτων διασυνοριακής συνεργασίας της ΕΕ ενεργώντας ως επικεφαλής δικαιούχος στο πρόγραμμα Interreg της ΕΕ». Για την επίτευξη των παραπάνω στόχων οι τέσσερις δήμοι συμφωνούν «να προχωρήσουν από κοινού στην διοργάνωση διαλέξεων, ενημερωτικών εκδηλώσεων και συζητήσεων αλλά και στην εκπόνηση μελετών για την αναβάθμιση του περιβάλλοντος της περιοχής».
Το Μνημόνιο περιλαμβάνει τον οδικό χάρτη για την ίδρυση Ευρωπαϊκού Ομίλου Εδαφικής Συνεργασίας (ΕΟΕΣ) Πρέπων ενώ η νομική υπόσταση του ομίλου επιτρέπει στα μέλη του να ξεπεράσουν διοικητικά και νομικά εμπόδια και την ίδια στιγμή θα τους προσφέρει την δυνατότητα υλοποίησης κοινών έργων.
Στην τελετή υπογραφής του μνημονίου παραβρέθηκε ο Πρέσβης της Ευρωπαϊκής Ένωσης στα Σκόπια Μιχάλης Ρόκας ο οποίος στο σύντομο χαιρετισμό του τόνισε ότι «ο Όμιλος Εδαφικής Συνεργασίας είναι το πρώτο σχέδιο που υλοποιείται στην περιοχή των Βαλκανίων», επισημαίνοντας ότι μέχρι σήμερα βρίσκονται σε λειτουργία σε όλη την Ευρώπη 5 ΕΟΕΣ «φέρνοντας σημαντικά αποτελέσματα για τις περιοχές και τους κατοίκους τους». Σχολίασε με θέρμη το γεγονός της ουσιαστικής σχέσης που έχουν αναπτύξει εδώ και πολλά χρόνια οι τέσσερις δήμαρχοι των περιοχών που βρίσκονται στην λεκάνη της Πρέσπας δηλώνοντας ότι «διαπιστώνω με χαρά ότι όλοι εσείς, είστε διατιθέμενοι να προωθήσετε την συνεργασία για το καλό των πολιτών σας και να κάνετε πράξη αυτά που πρεσβεύει η ΕΕ φέρνοντας πιο κοντά λαούς με διαφορετικές κουλτούρες και γνώσεις».
Ο οικοδεσπότης της διακρατικής συνάντησης δήμαρχος Πρεσπών Γιώργος Στεργίου ανέφερε ότι «καταφέραμε με το πάρκο Πρεσπών να δημιουργήσουμε την πρώτη διασυνοριακή προστατευόμενη περιοχή στα Βαλκάνια και με την σημερινή μας πρωτοβουλία που αποσκοπεί στην δημιουργία του πρώτου Βαλκανικού ΕΟΕΣ να καταστήσουμε την περιοχή μας πρότυπο καινοτόμου διασυνοριακής συνεργασίας και βιώσιμης περιφερειακής ανάπτυξης για την ευρύτερη περιοχή». Συνέχισε λέγοντας ότι «δεσμευόμαστε ότι με την δημιουργία του Ευρωπαϊκού Όμιλου Εδαφικής Συνεργασίας Πρεσπών θα συνεργαστούμε για την προστασία της κοινής μας κληρονομιάς και τη δημιουργία νέων ευκαιριών ευημερίας και στις τρεις πλευρές των συνόρων».
Η διασυνοριακή συνεργασία και το μέλλον της Πρέσπας φαίνεται ότι βρίσκεται ψηλά στις προτεραιότητες της κοινής γνώμης των χωρών που γειτνιάζουν με την λίμνη κι αυτό φάνηκε από την ευρεία παρουσία δημοσιογράφων και τηλεοπτικών συνεργείων που κατέγραψαν την τριεθνή συνάντηση και υπογραφή του μνημονίου.
Μετά το πέρας της διαδικασίας ο πρέσβης της Ευρωπαϊκής Ένωσης στα Σκόπια Μιχάλης Ρόκας συνοδευόμενος από τους τέσσερις δημάρχους πραγματοποίησε συμβολική επίσκεψη στην νέα συνοριακή διάβαση στον Λαιμό, έργο που χρηματοδοτείται από το διασυνοριακό πρόγραμμα Interreg Ελλάδας - Βόρειας Μακεδονίας. Την ενημέρωση στον κ. Ρόκα για το έργο από την πλευρά της Βόρειας Μακεδονίας έκανε ο δήμαρχος του Ρέσεν Jiovan Tozievski και από την ελληνική πλευρά η κα Βούλα Χριστοπούλου, συντονίστρια του Έργου και Προϊσταμένη Τμήματος Ευρωπαϊκών Προγραμμάτων της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας.
Ο κ. Ρόκας δήλωσε στο ΑΠΕ ΜΠΕ ότι «το συγκεκριμένο έργο είναι στρατηγικής σημασίας, θα βοηθήσει την διέλευση πολιτών και επισκεπτών με αποτέλεσμα οι δύο λαοί να έρθουν πιο κοντά». Υπογράμμισε ότι «η λειτουργία της συνοριακής διάβασης εκτός των θετικών οικονομικών μέτρων και της συμβολής της στην ευημερία των τοπικών κοινωνιών θα συμβάλλει και σε θέματα περιβαλλοντικής προστασίας της λεκάνης της Πρέσπας».