«Περισσότερες πιθανότητες υπάρχουν να αυξηθούν οι τιμές των γαλακτοκομικών προϊόντων τους επόμενους μήνες, παρά να μείνουν στα σημερινά τους επίπεδα. Για μείωση τιμών, ούτε λόγος να γίνεται», τονίζει ένας από τους κορυφαίους επιχειρηματίες του κλάδου της γαλακτοβιομηχανίας, μιλώντας προς το BD, σχετικά με τον θόρυβο που έχει προκληθεί από τις ανατιμήσεις του παστεριωμένου γάλακτος τους τελευταίους μήνες, αλλά και για τους ελέγχους του υπουργείου Ανάπτυξης που αφορούν στην υπερβολική κερδοφορία.
Όπως εξήγησε οι επικείμενες ανατιμήσεις θα είναι μικρές, πιθανόν στη διάρκεια του Νοεμβρίου, και θα κυμαίνονται από 2% ως και 4%. Η προσπάθεια που καταβλήθηκε στη διάρκεια των προηγουμένων μηνών για να μειωθούν οι τιμές παραγωγού τόσο του αγελαδινού όσο και του πρόβειου γάλακτος δεν είχαν τα αποτελέσματα που επιδίωκαν οι βιομηχανίες. Αν και το κλίμα στη βόρεια Ευρώπη είναι εντελώς διαφορετικό.
Πηγές της αγοράς μιλώντας προς το BD έλεγαν ότι η Νέα Ζηλανδία έχει ρίξει τις τιμές της πρώτης ύλης – γάλα σε σκόνη – και ο ανταγωνισμός που υφίστανται τα ευρωπαϊκά προϊόντα είτε σε τρίτες αγορές, όπως είναι π.χ. η Κίνα ή και στην ίδια την Ευρωπαϊκή Ένωση, πιέζει προς τα κάτω τις τιμές του γάλακτος. Στην Ολλανδία τον Σεπτέμβριο η τιμή του παραγωγού του αγελαδινού γάλακτος θα είναι μειωμένη κατά 2 λεπτά το κιλό -από 43,35 λεπτά μειώθηκε στα 41,35 λεπτά το κιλό.
Ωστόσο, στην Ελλάδα η τιμή παραγωγού παραμένει αρκετά υψηλότερη, ενώ η τιμή του τελικού προϊόντος ωθείται υψηλότερα από άλλα στοιχεία κόστους. Ο ίδιος παράγοντας έλεγε προς το BD ότι «κανείς δεν υπολογίζει τις επιπτώσεις που έχει η άνοδος των επιτοκίων, εγώ πληρώνω τρεις φορές ακριβότερα το κόστος του χρήματος το 2023 απ΄ ότι το 2021, από 2% - 2,5% που ήταν πριν από δύο χρόνια το επιτόκιο, εφέτος έχει ανέλθει στο 6%». Και προσθέτει χαρακτηριστικά, αναφερόμενος στο όριο που έχει θέσει το υπουργείο Ανάπτυξης σχετικά με το περιθώριο υπερβολικού κέρδους «η εταιρεία στο τελευταίο τετράμηνο του 2021 ήταν ζημιογόνα και τώρα εγώ τι πρέπει να κάνω, να μείνω σε εκείνα τα επίπεδα;».
Αναφορικά με τις τιμές παραγωγού της πρώτης ύλης ο ίδιος επεσήμανε ότι «σήμερα εμείς αγοράζουμε αγελαδινό γάλα στα 50 με 51 λεπτά το κιλό και παρ΄ ότι επιχειρήσαμε να μειώσουμε την τιμή του πρόβειου γάλακτος δεν το κατορθώσαμε, διότι υπήρχε κίνδυνος να χάσουμε κτηνοτρόφους και τελικά το αγοράζουμε στα 1,58 – 1,60 ευρώ το κιλό». Αλλά και το κόστος της ενέργειας δεν έχει μειωθεί σε σχέση με πέρυσι, ενώ το μεταφορικό κόστος, συνυπολογιζομένης της υψηλής τιμής των καυσίμων, παραμένει υψηλό, καταλήγει ο ίδιος επιχειρηματίας.
Εν τω μεταξύ, σε άρθρο που δημοσιεύεται στο ενημερωτικό δελτίο της Επιτροπής Ανταγωνισμού τονίζεται ότι υπάρχουν μειώσεις στις τιμές παραγωγού και στο κόστος ενέργειας, οι οποίες δεν έχουν μεταφερθεί στους καταναλωτές. Όπως αναφέρεται στο άρθρο του Αθ. Σταυρακούδη, εξωτερικού εμπειρογνώμονα στην Επιτροπή Ανταγωνισμού:
- Σε όλες τις χώρες της ΕΕ, και στην Ελλάδα, παρατηρήθηκε κατά το έτος 2022 μια μεγάλη αύξηση στις τιμές πώλησης γάλατος σε επίπεδο παραγωγού. Φυσικό επόμενο ήταν οι τιμές αυτές να επηρεάσουν την τιμή πώλησης του φρέσκου γάλατος στην λιανική αγορά και σχετικά γρήγορα να επηρεάσουν προς τα πάνω τις τιμές των γαλακτοκομικών προϊόντων.
- Η κορύφωση παρατηρείται στο τέλος του 2022, μεταξύ Νοεμβρίου και Δεκεμβρίου του 2022 ανάλογα με τη χώρα. Για παράδειγμα η (μέση) τιμή παραγωγού στην Ελλάδα το Νοέμβριο του 2022 ήταν 59,60 λεπτά ανά κιλό. Αξίζει να επισημανθεί πως οι τιμές γάλατος (τιμές παραγωγού) είναι σταθερά ψηλότερες από τον ευρωπαϊκό μέσο για τα τουλάχιστον τελευταία 20 έτη.
- Από τον Ιανουάριο του 2023 (Δεκέμβριο του 2022 για κάποιες χώρες) παρατηρείται μια σταθερή αποκλιμάκωση των τιμών γάλατος. Τα διαθέσιμα δεδομένα (έως και τον Ιούνιο του 2023) δείχνουν πως οι τιμές παραγωγού είτε πλησιάζουν τις αντίστοιχες τιμές Ιουνίου 2022 (Ιταλία, Ουγγαρία) είτε ήδη βρίσκονται σε χαμηλότερα επίπεδα (Ελλάδα, Ρουμανία, Σουηδία).
- Θα περίμενε λοιπόν κανείς η μείωση τιμής να μεταφερθεί σταδιακά από τον παραγωγό στον καταναλωτή. Κάτι τέτοιο δεν έχει παρατηρηθεί ακόμη. Είναι γνωστό από πολλές προηγούμενες μελέτες σε άλλες αγορές πως τέτοια μεταφορά τιμής δεν παρατηρείται με την ίδια ταχύτητα (οι τιμές ανεβαίνουν γρήγορα αλλά πέφτουν αργά) ούτε στο ίδιο μέγεθος (οι τιμές ανεβαίνουν πολύ αλλά πέφτουν λιγότερο).
- Ωστόσο η διατήρηση των υψηλών τιμών λιανικής πώλησης μάλλον φαίνεται ότι δεν είναι συμβατή ούτε με το κόστος πρώτων υλών ούτε και με το κόστος ενέργειας (που επίσης έχει μειωθεί μέσα στο 2023).
Είναι πιθανόν πως η τελευταία παρατήρηση υπονοεί ότι οσονούπω η Επιτροπή Ανταγωνισμού θα... ενδιαφερθεί για τον κλάδο των γαλακτοκομικών προϊόντων.
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news 
