Με τέσσερα ανοιχτά ζητήματα της λειτουργίας της αγοράς ηλεκτρικού ρεύματος θα έρθει αντιμέτωπη η νέα πολιτική ηγεσία του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας μετά τις εκλογές και τη σύσταση της νέας κυβέρνησης.
Το πρώτο και κύριο ζήτημα αφορά στην ίδια τη λειτουργία της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας. Όπως είναι γνωστό, από την 1η Αυγούστου του 2022 έως και τα τέλη του Ιουνίου 2023 ισχύουν τα έκτακτα μέτρα που αφορούν στην αναστολή της ρήτρας αναπροσαρμογής και στην υποχρέωση των παρόχων να ανακοινώνουν τις τιμές των ανταγωνιστικών χρεώσεών τους στις 20 κάθε μήνα για τον επόμενο, στην ελεύθερη μετακίνηση των καταναλωτών ανάμεσα στις εταιρείες, στην καταβολή κρατικών επιδοτήσεων στους καταναλωτές και στο πλαφόν στις τιμές χονδρεμπορικής αγοράς με την ανάκτηση των υπερεσόδων των παραγωγών.
Ήδη έχει γίνει γνωστή η παράταση έως τον Σεπτέμβριο των έκτακτων μέτρων για τον έλεγχο των τιμών της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας. Σύμφωνα με πληροφορίες, η κυβέρνηση προχωρά στη λήψη αυτής της απόφασης με δεδομένη την περίοδο των εκλογών αλλά και το ενδεχόμενο μη σχηματισμού κυβέρνησης μετά την 21η Μαΐου, επιδιώκοντας να τους καταναλωτές έναντι πιθανών αναταράξεων στις τιμές ενέργειας.
Αυτό σημαίνει πως για τους επόμενους τέσσερις μήνες θα διατηρηθούν σε ισχύ ο μηχανισμός ανάκτησης εσόδων στη χονδρεμπορική αγορά και η αναστολή της ρήτρας αναπροσαρμογής στους λογαριασμούς του ηλεκτρικού ρεύματος. Παράλληλα, θα συνεχίσουν οι επιδοτήσεις των λογαριασμών ηλεκτρικού ρεύματος ενώ οι καταναλωτές θα συνεχίσουν να μετακινούνται ελεύθερα, χωρίς οικονομική επιβάρυνση προμηθευτές. Υπενθυμίζεται πως ήδη έχουν ανακοινωθεί οι επιδοτήσεις για τον Ιούνιο.
Το ΥΠΕΝ είχε ήδη στείλει επιστολή στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή ζητώντας να διατηρηθεί το μοντέλο αυτό έως και το τέλος του έτους. Και αυτό γιατί, όπως έχει υποστηρίξει ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κώστας Σκρέκας, η ενεργειακή κρίση δεν έχει ακόμα τελειώσει και στο πλαίσιο αυτό είναι απαραίτητο να διατηρηθεί το «τείχος» προστασίας στην κοινωνία από τις διακυμάνσεις της αγοράς.
Σε κάθε περίπτωση, δεν έχει φανεί ακόμα κατά πόσο το μέτρο της ελεύθερης μετακίνησης των καταναλωτών έχει αποδώσει έως σήμερα, καθώς εντέλει οι μετακινήσεις το 2022 έμειναν στα ίδια περίπου επίπεδα με το 2021 (το νέο μοντέλο λειτουργίας της αγοράς πρόσθεσε, δηλαδή, μόνο 33.000 μετακινήσεις καταναλωτών σε νέο προμηθευτή), οι εταιρείες έχουν ήδη δείξει τη «δυσφορία» τους προς το μοντέλο των ανακοινώσεων των ανταγωνιστικών χρεώσεων στις 20 κάθε μήνα.
«Το σημερινό πλαίσιο οριζόντιας ρύθμισης της αγοράς ποινολογεί τους πιο ανταγωνιστικούς στην αγορά», υποστήριξε σε πρόσφατο ενεργειακό συνέδριο ο γενικός διευθυντής της nrg, κ. Αναστάσιος Λωσταράκος, και υπογράμμισε την ανάγκη να αρθούν άμεσα τα έκτακτα μέτρα τόσο σε εθνικό όσο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Τόνισε, δε, πως το σύστημα των επιδοτήσεων στη λιανική, αν και βοηθητικό προς τον καταναλωτή, δυσχεραίνει τον ανταγωνισμό στην αγορά και απαξιώνει την επιχειρηματική πρωτοβουλία.
«Υπάρχει ανάγκη να επανέλθει η αγορά σε μία κανονικότητα και να ενισχυθεί ο ανταγωνισμός», σημείωσε ο Ιωάννης Μητρόπουλος, πρόεδρος ΕΣΠΕΝ και γενικός διευθυντής της Φυσικό Αέριο – Ελληνική Εταιρεία Ενέργειας, ώστε να μπορούν οι προμηθευτές να ανταγωνιστούν και σε άλλα επίπεδα, κάτι που θα βοηθήσει την αγορά.
Στο ίδιο μήκος κύματος και ο διευθύνων σύμβουλος της VOLTERRA, κ. Πάνος Νίκου, που σχολιάζοντας την αποτελεσματικότητα των μέτρων τόνισε το νέο αυτό μοντέλο επέφερε μεγάλο ρίσκο και απώλειες για την αγορά ενώ, παράλληλα, ενέτεινε και τη δυσπιστία των καταναλωτών.
Ενεργειακός τουρισμός
Σε ανοιχτή πληγή για τους παρόχους του ηλεκτρικού ρεύματος έχει μετατραπεί το φαινόμενο των «ενεργειακών τουριστών» με το συνολικό «φέσι» στην αγορά να προσεγγίζει τα 400 εκατ. ευρώ. ‘Όπως σημείωσε πρόσφατα ο Ιωάννης Μητρόπουλος, Διευθύνων Σύμβουλος της «Φυσικό Αέριο Ελληνική Εταιρεία Ενέργειας» και πρόεδρος του ΕΣΠΕΝ, μόνο στη Φυσικό Αέριο Εταιρεία Ενέργειας το 50% των ληξιπρόθεσμων οφειλών προέρχεται από «ενεργειακούς τουρίστες».
Έως σήμερα έχει πραγματοποιηθεί σειρά διαβουλεύσεων των εμπλεκόμενων φορέων με το ΥΠΕΝ με αντικείμενο την αναθεώρηση του Κώδικα Προμήθειας χωρίς να έχει υπάρξει κάποιο αποτέλεσμα. Οι πάροχοι ζητούν να επανενεργοποιηθεί το Άρθρο 42 στον Κώδικα Προμήθειας προκειμένου να έχουν τη δυνατότητα να προβούν σε διακοπή ηλεκτροδότησης πρώην πελατών τους που έχουν αφήσει «φέσια» ακόμα και αν έχουν ήδη πάει σε άλλη εταιρεία. οποίοι έχουν στο μεταξύ μετακινηθεί σε άλλο πάροχο.
Ο ΕΣΠΕΝ έχει ήδη προτείνει την επιβολή του μέτρου του «Ενεργειακού Τειρεσία» προκειμένου να υπάρξει ένα σύστημα που θα μπορεί να εξασφαλίζει την ενημέρωση μεταξύ των εταιρειών αναφορικά με τις ανεξόφλητες οφειλές και το ύψος των χρεών των «κόκκινων» καταναλωτών.
Ο πονοκέφαλος των 35kVA
Σε νέο πρόβλημα για την αγορά που θα πρέπει να λύσει το υπουργείο έχει αναδειχθεί και το ζήτημα των επιδοτήσεων των επιχειρήσεων έως 35kVA. Πρόκειται για τις επιδοτήσεις που δόθηκαν σε ΜμΕ με απόφαση του ΥΠΕΝ χωρίς, ωστόσο, να έχει κλειδώσει το πρόγραμμα από τις Βρυξέλλες. Έτσι, τελικά οι επιχειρήσεις ρεύματος χρεώθηκαν με 600 εκατ. ευρώ προκειμένου να προχωρήσουν στις επιδοτήσεις προς τους πελάτες, χωρίς να έχουν λάβει όλα τα χρήματα από το ΤΕΜ ενώ, ταυτόχρονα, πολλοί από τους επιδοτούμενους καλούνται να επιστρέψουν τα χρήματα πίσω καθώς ήταν δικαιούχοι και άλλων προγραμμάτων ενίσχυσης.
Παράλληλα, ο «κλήρος» πέφτει στις ίδιες τις εταιρείες για να συλλέξουν τις δηλώσεις των επιχειρήσεων που έλαβαν τις επιδοτήσεις για να διασταυρωθεί ποιες πρέπει να επιστρέψουν τις επιδοτήσεις. Η αγορά υπολογίζει, ωστόσο πως θα είναι δύσκολο να ολοκληρωθεί αυτό το έργο με αυτό τον τρόπο. Είναι ενδεικτικό ότι έως σήμερα μόνο μία εταιρεία έχει καταφέρει να συλλέξει το 10% των απαιτούμενων υπογραφών.
Έκτακτη εισφορά στη λιανική
Σε αναμονή έχει μείνει και η ενεργοποίηση του μηχανισμού μηχανισμός ανάκτησης των υπερεσόδων των προμηθευτών που είχε ανακοινώσει το ΥΠΕΝ πριν από το τέλος του 2022. Με τις μέρες να μετράνε αντίστροφα για τις εκλογές της 21ης Μαίου, παραμένει αμφίβολο κατά πόσο θα έχει προλάβει να εκδοθεί η Κοινή Απόφαση των υπουργών Οικονομικών και Περιβάλλοντος και Ενέργειας που παρουσιάζει τη μεθοδολογία προσδιορισμού της έκτακτης εισφοράς. Το ΥΠΕΝ είχει προτείνει την εισφορά 25 ευρώ ανά Μεγαβατώρα, πρόταση που φαίνεται πως έχει αποδεχτεί η ΡΑΑΕΥ.
Η αγορά αναμένει στο μεταξύ τις εξελίξεις χωρίς καλές διαθέσεις. Είναι χαρακτηριστικό πως ο Ιωάννης Μητρόπουλος, πρόεδρος ΕΣΠΕΝ και γενικός διευθυντής της Φυσικό Αέριο – Ελληνική Εταιρεία Ενέργειας ανέφερε πρόσφατα πως το μέτρο της έκτακτης εισφοράς 25 ευρώ ανά Μεγαβατώρα στη λιανική στο πλαίσιο του μηχανισμού ανάκτησης των υπερεσόδων των προμηθευτών που ακόμα δεν έχει τεθεί σε εφαρμογή θα μειώσει την κερδοφορία των εταιρειών κατά ένα τρίτο.
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news 
