Σημαντική αύξηση σημειώθηκε εντός του 2022 στη διείσδυση των ΑΠΕ στο ενεργειακό σύστημα της χώρας. Είναι ενδεικτικό ότι μέσα στη χρονιά που πέρασε ο ΑΔΜΗΕ εξέδωσε σχεδόν διπλάσιες Οριστικές Προσφορές Σύνδεσης έργων ΑΠΕ σε σχέση με το 2021, που αντιστοιχούν σχεδόν στο ένα τέταρτο του συνολικού κατειλημμένου ηλεκτρικού χώρου.
Ειδικότερα, ο κατειλημμένος ηλεκτρικός χώρος από εν λειτουργία ΑΠΕ και από ΑΠΕ με οριστικές προσφορές σύνδεσης σε ισχύ το 2022 έφθασε στα 23,4 GW. Την ίδια χρονιά, ο ΑΔΜΗΕ χορήγησε Οριστικές Προσφορές Σύνδεσης 5,7 GW που αντιστοιχεί σε 2.129 σταθμούς. Πρόκειται για ένα «άλμα» 90% συγκριτικά με το προηγούμενο έτος που είχαν δοθεί ΟΠΣ που αντιστοιχούσαν σε 3 GW ή 1.346 σταθμούς.
Η αυξημένη κινητικότητα σε σχετικές αιτήσεις είχε φανεί ήδη από τις αρχές του 2022. Πιο αναλυτικά, από τις αρχές του 2021 έως και την άνοιξη του 2022 –σε μόλις 15 μήνες δηλαδή- είχε υπάρξει έκρηξη νέων αιτημάτων σύνδεσης ΑΠΕ που έφθασαν τα 19,3 GW, αριθμός σχεδόν ίσος με τον έως τότε κατειλημμένο χώρο (19,6 GW). Με τον αυξητικό αυτό ρυθμό να συνεχίζεται και τους επόμενους μήνες. Είναι χαρακτηριστικό το γεγονός ότι οι σχετικές αιτήσεις έφθασαν τα 22,7 GW έως το τέλος του πρώτου εξαμήνου του 2022. Δηλαδή, αυξήθηκαν κατά 3 GW μέσα σε μόλις ένα τρίμηνο.
«Έμφραγμα» στο δίκτυο από βαλτωμένα έργα
Σε «βραχνά» για την προώθηση της διείσδυσης των έργων ΑΠΕ έχουν αναδειχθεί οι «βαλτωμένες» επενδύσεις, για τις οποίες έχουν γίνει αιτήματα σύνδεσης αλλά δεν ολοκληρώνονται. Μάλιστα, σύμφωνα με πληροφορίες, τα τρία τέταρτα των έργων που έχουν λάβει ΟΠΣ από τον ΑΔΜΗΕ παραμένουν «παγωμένα», καθώς δεν έχουν προχωρήσει στο επόμενο βήμα αδειοδότησης και απλώς καταλαμβάνουν χώρο στο σύστημα μεταφοράς, έναντι άλλων επενδύσεων που δεν μπορούν να προχωρήσουν στη θέση τους. Ήδη το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας προετοιμάζει νομοσχέδιο με στόχο να περιορίσει τη «ζημιά» που κάνουν στο σύστημα τα «βαλτωμένα» έργα ΑΠΕ, θέτοντας συγκεκριμένα χρονικά πλαίσια και να διευκολύνει, έτσι, επενδύσεις που έχουν τη δυναμική υλοποίησης.
Ένα βασικό μέτρο που προκρίνεται είναι η θέσπιση χρονικού ορίου τριών μηνών από την ψήφιση του νομοσχεδίου για τα έργα που έχουν πάρει οριστική προσφορά σύνδεσης έως και τις 31 Δεκεμβρίου 2020, προκειμένου να προχωρήσουν σε αίτηση για σύμβαση σύνδεσης. Παράλληλα, για εκείνα που προχώρησαν σε αυτό το βήμα εντός της προηγούμενης διετίας το διάστημα θα είναι 6 μήνες ενώ, τέλος, τον έναν χρόνο θα φθάνει το περιθώριο για τα έργα που θα παίρνουν όρους σύνδεσης από φέτος.
Παράλληλα, εντοπίζοντας καθυστέρηση στην αύξηση της διείσδυσης των ΑΠΕ στο ελληνικό ενεργειακό σύστημα, η πρόσφατη έκθεση του ΟΟΣΑ τόνισε το «έμφραγμα» στο δίκτυο και ο Οργανισμός συστήνει την αύξηση των σχετικών έργων για την αναβάθμιση και επέκταση του δικτύου μεταφοράς ηλεκτρικού ρεύματος.
Μιλώντας πρόσφατα στο Business Daily, ο Αναπληρωτής Καθηγητής στο ΕΜΠ και Τομεάρχης Ενέργειας στο ΠΑΣΟΚ – Κίνημα Αλλαγής, Χάρης Δούκας χαρακτήρισε τα ηλεκτρικά δίκτυα ως μία «βραδυφλεγή βόμβα» που δεν επιτρέπει την αύξηση της διείσδυσης των ΑΠΕ στο ενεργειακό μείγμα, ενώ σημείωσε ότι οι ρυθμοί που ακολουθούνται στην προώθηση των έργων από τους Διαχειριστές είναι πάρα πολύ αργοί και δεν συνάδουν με την εποχή και τις ανάγκες της, ενώ υπογράμμιζε ότι η μειωμένη ανάπτυξη των δικτύων εξυπηρετεί τους λίγους και ισχυρούς, που έχουν προνομιακή πρόσβαση στον ηλεκτρικό χώρο, και «χτυπάει» τους απλούς πολίτες πλήττοντας την ενεργειακή δημοκρατία.
Πώς προχωρούν τα έργα αναβάθμισης του δικτύου
Ο ΑΔΜΗΕ «τρέχει» ένα επενδυτικό πρόγραμμα δισεκατομμυρίων, με ορίζοντα το 2030, προκειμένου να αυξήσει τον διαθέσιμο ηλεκτρικό χώρο για ενσωμάτωση ΑΠΕ από 18 GW σήμερα σε 28 GW. Παράλληλα, εκτός των εγχώριων έργων, ο ΑΔΜΗΕ ενισχύει και το δίκτυο των διεθνών διασυνδέσεων με τη Βουλγαρία και την Ιταλία και συμμετέχει στα δύο μεγάλα έργα σύνδεσης της Ελλάδας-Κύπρου-Ισραήλ και Ελλάδας-Αιγύπτου.
Σε ό,τι αφορά στις εγχώριες ηλεκτρικές διασυνδέσεις, εντός του 2022, το περασμένο καλοκαίρι ολοκληρώθηκε η διασύνδεση Σκιάθου – Εύβοιας και πλέον προσφέρει αυξημένη ενεργειακή ασφάλεια στη Σκιάθο και τις βόρειες Σποράδες συνολικά. Παράλληλα, ολοκληρώθηκε η κατασκευή του Ανατολικού Διαδρόμου, η Γραμμή Μεταφοράς 400 kV μεταξύ ΚΥΤ Μεγαλόπολης και ΚΥΤ Κορίνθου και στα τέλη του περασμένου έτους έλαβε τα πρώτα φορτία το νέο ΚΥΤ Κορίνθου.
Μέσα στο 2023 αναμένεται να έχουν ολοκληρωθεί τέσσερα ακόμα μεγάλα έργα:
- Ο Δυτικός Διάδρομος: Η νέα Γραμμή Μεταφοράς 400 kV μεταξύ ΚΥΤ Μεγαλόπολης και ΚΥΤ Πάτρας: Αφορά στη Γραμμή Μεταφοράς που θα συνδέσει το ΚΥΤ Μεγαλόπολης με το ΚΥΤ Πάτρας. Για το εναπομείναν τμήμα της Γραμμής που βρίσκεται υπό κατασκευή στην περιοχή των Καλαβρύτων, το έργο προχωρά με εναλλακτική όδευση και θα ολοκληρωθεί μέσα στο πρώτο τρίμηνο του 2023.
- Η αναβάθμιση καλωδιακής διασύνδεσης Ζακύνθου-Κυλλήνης: Η πλήρης αναβάθμιση της πεπαλαιωμένης καλωδιακής σύνδεσης 150 kV μεταξύ Κυλλήνης και Ζακύνθου βρίσκεται σε φάση κατασκευής και γίνονται προσπάθειες το έργο έχει να ολοκληρωθεί ακόμη και πριν τη θερινή περίοδο. Ο προϋπολογισμός του έργου ανέρχεται σε 25 εκατ. ευρώ και εντάσσεται στο πλαίσιο ενός ευρύτερου προγράμματος για τον εκσυγχρονισμό των υποδομών μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας στα νησιά του Ιονίου, συνολικού ύψους περίπου 100 εκατ. ευρώ.
- Η ανακατασκευή ΚΥΤ Κουμουνδούρου: Οι εργασίες ανακατασκευής του ΚΥΤ Κουμουνδούρου Αττικής βρίσκονται σε εξέλιξη με την πρώτη φάση του έργου να αναμένεται να ολοκληρωθεί το 2023. Το έργο -μαζί με Γραμμή Μεταφοράς Κόρινθος-Κουμουνδούρος- έχει ενταχθεί στο Ταμείο Ανάκαμψης για χρηματοδότηση ύψους 30,1 εκατ. ευρώ.
- Η ηλεκτρική διασύνδεση Νάξου-Σαντορίνης: Το πρώτο σκέλος της τέταρτης φάσης της ηλεκτρικής διασύνδεσης των Κυκλάδων βρίσκεται υπό κατασκευή και αναμένεται να έχει ολοκληρωθεί έως το επόμενο φθινώπορο. Έως σήμερα, έχει ποντιστεί το ηλεκτρικό καλώδιο μεταξύ Σαντορίνης και Νάξου και βρίσκονται σε εξέλιξη οι εργασίες ανέγερσης του Υποσταθμού Υψηλής Τάσης στη Σαντορίνη. Η Δ’ Φάση της ηλεκτρικής διασύνδεσης Κυκλάδων έχει ενταχθεί στο Ταμείο Ανάκαμψης για χρηματοδότηση ύψους 165 εκατ. ευρώ ενώ συγχρηματοδοτείται και από πόρους της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων.
Το 2024 αναμένεται να ολοκληρωθούν δύο μεγάλα έργα: η ηλεκτρική διασύνδεση Κρήτης-Αττικής και η Δ’ Φάση διασύνδεσης των Κυκλάδων. Σε ό,τι αφορά στη διασύνδεση Κρήτης-Αττικής, μετά την πόντιση τμήματος μήκους 170 χλμ. του πρώτου καλωδίου (ανατολικός πόλος) και του συνόλου των καλωδίων των οπτικών ινών (συνολικού μήκους 670 χλμ.) το 2021, εντός του 2022 ξεκίνησε η εγκατάσταση των χερσαίων καλωδίων στην πλευρά της Αττικής καθώς και οι εργασίες κατασκευής των βασικών κτηρίων των Σταθμών Μετατροπής στα δύο άκρα της διασύνδεσης (Ασπρόπυργος Αττικής και Δαμάστα Ηρακλείου). Τον Ιανουάριο του 2023, ο φορέας υλοποίησης του έργου και θυγατρική εταιρεία του ΑΔΜΗΕ, Αριάδνη Interconnection, ολοκλήρωσε τις εργασίες πόντισης για το δεύτερο ηλεκτρικό καλώδιο (δυτικός πόλος) συνολικού μήκους 370 χλμ. και τον Μάρτιο θα ολοκληρωθεί η εγκατάσταση του τελευταίου τμήματος του ανατολικού πόλου, με το οποίο πρακτικά τελειώνει το υποθαλάσσιο τμήμα της διασύνδεσης.
Σε ό,τι αφορά στην ολοκλήρωση της τέταρτης και τελευταίας φάσης της ηλεκτρικής διασύνδεσης των Κυκλάδων με τα νησιά Φολέγανδρο, Μήλο και Σέριφο, οι ανάδοχοι των καλωδιακών τμημάτων έχουν ήδη οριστεί ενώ έχουν αναδειχθεί οι μειοδότες και για τους Υποσταθμούς Υψηλής Τάσης που θα κατασκευαστούν στα νησιά.
Σύμφωνα με τον προγραμματισμό εντός του 2025 θα έχει συνδεθεί το έργο σύνδεσης του ΚΥΤ Κορίνθου με το ΚΥΤ Κουμουνδούρου. Για το έργο αυτό ο σχετικός διαγωνισμός προκηρύχθηκε στο τέλος του 2022 και βρίσκεται σε εξέλιξη.
Έως το 2028 θα έχουν διασυνδεθεί με το ηπειρωτικό σύστημα, μέσω Κορίνθου τα νησιά Κω, Ρόδος. Ο εκτιμώμενος προϋπολογισμός για το έργο συνολικά ανέρχεται στο 1,5 δισ. ευρώ. Παράλληλα, αναμένεται να έχει ολοκληρωθεί η νέα Γραμμή Μεταφοράς 400 kV μεταξύ ΚΥΤ Φιλίππων και ΚΥΤ Νέας Σάντας μήκους 140 χλμ. που θα ενισχύσει τη μεταφορική ικανότητα του Συστήματος στο ανατολικό σύνορο της χώρας και θα αναβαθμίσει την ικανότητα απορρόφησης ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ και συμβατικές μονάδες στην περιοχή.
Εντός του 2028- 2029 αναμένεται να έχει ολοκληρωθεί η ηλεκτρική διασύνδεση των νησιών του ΒΑ Αιγαίου στην Υψηλή Τάση που περιλαμβάνει τα νησιά Λήμνο, Λέσβο, Σκύρο, Χίο και Σάμο και πρόκειται να πραγματοποιηθεί σε τρεις φάσεις με εκτιμώμενο προϋπολογισμό τα 936 εκατ. ευρώ.
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news 
