Στην αυτοπαραγωγή στράφηκαν οι πολίτες εντός του 2022 για την κάλυψη των ενεργειακών τους αναγκών, είτε μέσα από την αυτοπαραγωγή σε ατομικό επίπεδο είτε μέσα από τη συλλογική αυτοπαραγωγή αξιοποιώντας τις ενεργειακές κοινότητες, προκειμένου να αντιμετωπίσουν τις «τσουχτερές» τιμές.
Είναι ενδεικτικό ότι τα αιτήματα αυτοπαραγωγής από ενεργειακές κοινότητες υπερ-πενταπλασιάστηκαν μέσα σε διάστημα 12 μηνών, ωστόσο, σχεδόν μία στις δύο αιτήσεις εικονικού ενεργειακού συμψηφισμού απορρίπτεται από τον ΔΕΔΔΗΕ λόγω έλλειψης χώρου στο δίκτυο. Για ανάγκη στήριξης από την πολιτεία κάνουν λόγο οι φορείς ενώ στο υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας σχεδιάζουν νέα προγράμματα για την ενίσχυση και προώθηση των ενεργειακών κοινοτήτων.
Η ισχύς των αιτήσεων για έργα εικονικού ενεργειακού συμψηφισμού (virtual net metering) από ενεργειακές κοινότητες εκτοξεύθηκε κατά 360% και διαμορφώθηκε από 18.9 MW τον Νοέμβριο του 2021 σε 86.9 MW τον Νοέμβριο του 2022, ενώ η ισχύς των αιτήσεων για έργα εικονικού ενεργειακού συμψηφισμού συνολικά (από ενεργειακές κοινότητες και άλλους φορείς) αυξήθηκε αντίστοιχα από 90.78 MW σε 218.18 MW (+140.3%). Στο κομμάτι της ατομικής αυτοπαραγωγής, οι σχετικές αιτήσεις αυξήθηκαν κατά 199,5% από 260.27 MW τον Νοέμβριο του 2021 σε 779.4 MW τον Νοέμβριο του 2022.
Τα παραπάνω είναι μόνο ορισμένα από τα ευρήματα της ανασκόπησης με τίτλο «Οι ενεργειακές κοινότητες στην Ελλάδα και τις λιγνιτικές περιοχές #3» του The Green Tank που παρουσιάζει τις εξελίξεις για τις ενεργειακές κοινότητες με βάση τα τελευταία δεδομένα του Γενικού Εμπορικού Μητρώου (ΓΕΜΗ) και του Διαχειριστή του Ελληνικού Δικτύου Διανομής Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΔΕΔΔΗΕ) για τον Νοέμβριο του 2022.
Όπως αναφέρεται, ο αριθμός των ενεργειακών κοινοτήτων σημείωσε τον Νοέμβριο του 2022 αύξηση 36% συγκριτικά με τον Νοέμβριο 2021 με 1,406 ενεργές ενεργειακές κοινότητες και έργα συνολικής εγκατεστημένης ισχύος 802.71 MW. Σημαντικό μερίδιο ανήκει στις λιγνιτικές περιοχές της Δυτικής Μακεδονίας όπου βρίσκονται 261 ενεργειακές κοινότητες και λειτουργούν συνολικά 101 έργα ισχύος 63.03 MW. Αντιθέτως, η δυναμική των ενεργειακών κοινοτήτων στην Περιφερειακή Ενότητα Αρκαδίας είναι σαφώς ασθενέστερη. Συνολικά έως τον Νοέμβριο του 2022 είχαν ιδρυθεί 21 ενεργειακές κοινότητες στην Αρκαδία, και μόλις 2 από αυτές στη Μεγαλόπολη, ενώ λειτουργούσαν 9 έργα ενεργειακών κοινοτήτων ισχύος 5.29 MW.
Στην αποκόμιση κερδών από την πώληση ηλεκτρικής ενέργειας στο δίκτυο και όχι για την κάλυψη ιδίων ενεργειακών αναγκών φαίνεται πως στοχεύουν οι περισσότερες εν ενεργεία ενεργειακές κοινότητες. Όπως επισημαίνεται, τα περισσότερα έργα ενεργειακών κοινοτήτων πωλούν την παραγόμενη ενέργεια στο δίκτυο χαμηλής και μέσης τάσης. Τον Νοέμβριο του 2022 καταγράφονται 799.54 MW εγκατεστημένης ισχύος τέτοιων έργων ΑΠΕ στην επικράτεια, με αύξηση 71.4% σε σχέση με τον Νοέμβριο του 2021 (466.5 MW). Την ίδια στιγμή, η εγκατεστημένη ισχύς έργων ΑΠΕ εικονικού ενεργειακού συμψηφισμού από ενεργειακές κοινότητες, που αποσκοπούν στην κάλυψη των αναγκών των πολιτών σε ηλεκτρική ενέργεια, είναι πολύ μικρότερη, μόλις 3.17 MW.
«Αγκάθι» τα δίκτυα
Το σημαντικότερο πρόβλημα παραμένει η έλλειψη διαθέσιμου ηλεκτρικού χώρου για έργα ενεργειακών κοινοτήτων. Τον Νοέμβριο 2022, το 46.6% και το 49% των αιτήσεων σύνδεσης στη χαμηλή - μέση τάση και στον εικονικό ενεργειακό συμψηφισμό αντίστοιχα έχει απορριφθεί από τον ΔΕΔΔΗΕ λόγω έλλειψης ηλεκτρικού χώρου.
Πιο αναλυτικά, το ποσοστό όλων των έργων ΑΠΕ ενεργειακών κοινοτήτων που έχουν ήδη ηλεκτριστεί είναι χαμηλό αναδεικνύοντας το πρόβλημα επαρκούς ηλεκτρικού χώρου στο δίκτυό (802.71 MW επί συνόλου αιτημάτων ισχύος 4,754.2 MW). Ειδικά, όμως, στα έργα ενεργειακού εικονικού συμψηφισμού από ενεργειακές κοινότητες το ποσοστό της ηλεκτρισμένης ισχύος είναι μόλις 3,6% (3,17 MW επί συνόλου 86,99 MW), και πολύ χαμηλότερα από το αντίστοιχο για έργα ενεργειακών κοινοτήτων στη χαμηλή και μέση τάση (17.1% ό 799.5 MW επί συνόλου 4,667.2 MW).
Μάλιστα, πρόκειται για ένα πρόβλημα που εντάθηκε μέσα στο 2022. Ειδικότερα, οι αιτήσεις έργων εικονικού ενεργειακού συμψηφισμού από ενεργειακές κοινότητες που απορρίφθηκαν από τον ΔΕΔΔΗΕ λόγω αδυναμίας σύνδεσης αυξήθηκαν από 4 τον Νοέμβριο του 2021 σε 72 τον Νοέμβριο του 2022, ποσοστό 49% των αιτήσεων για το 2022. Αντίστοιχα οι αιτήσεις που απορρίφθηκαν στη χαμηλή – μέση τάση αυξήθηκαν από 2,137 επί συνόλου 5,370 (39.7%%) τον Νοέμβριο του 2021 σε 2,735 επί συνόλου 5,867 (46.6%) τον Νοέμβριο του 2022.
Ανάγκη χρηματοδοτικής ενίσχυσης
«Η αξιοποίηση των διαθέσιμων πόρων της νέας προγραμματικής περιόδου 2021 - 2027, του Πράσινου Ταμείου και του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, καθώς και η διασφάλιση ηλεκτρικού χώρου είναι τα αναγκαία μέτρα που οφείλει να λάβει η Πολιτεία για να ενισχύσει τη συμμετοχή των πολιτών στην ενεργειακή μετάβαση και να τους στηρίξει στην αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης», δήλωσε η Ιωάννα Θεοδοσίου, συνεργάτιδα πολιτικής του Green Tank τονίζοντας πως η προτεραιότητα πρέπει να δοθεί στα έργα αυτοπαραγωγής των ενεργειακών κοινοτήτων πολιτών μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα.
Ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κώστας Σκρέκας έχει ήδη προαναγγείλει την κατάθεση νομοσχεδίου μέσα στις επόμενες εβδομάδες που θα δίνει τη δυνατότητα δημιουργίας επαγγελματικών ενεργειακών κοινοτήτων που θα μπορούν να εγκαταστήσουν ΑΠΕ, να συνδέονται κατευθείαν στην υψηλή τάση και να εγκαθιστούν συστήματα με μπαταρίες, επομένως να πετυχαίνουν και χαμηλότερο ενεργειακό κόστος. Παράλληλα, το ΥΠΕΝ έχει ανακοινώσει και τη δημιουργία ενός χρηματοδοτικού προγράμματος ύψους 100 εκατ. ευρώ για ενεργειακές κοινότητες των δήμων προκειμένου να μειώσουν το κόστος της ενεργειακής κατανάλωσης του δήμου και να στηρίξουν ευάλωτους καταναλωτές.
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news 
