Έχοντας αποκτήσει ένα μέγεθος που κρίνει ότι μπορεί να οριοθετεί τις εξελίξεις και να συμβάλει καταλυτικά στη διαμόρφωση του τουριστικού εκτοπίσματος ολόκληρων περιοχών αν όχι χωρών, καθώς πλέον έχει καταστεί η μεγαλύτερη αεροπορική εταιρεία της Ευρώπης και στον κόσμο, μετά τις αμερικανικές, η ιρλανδική αεροπορική εταιρεία χαμηλού κόστους Ryanair, αποφάσισε αιφνιδιαστικά να κλείσει για τον χειμώνα τη βάση της στο Ελευθέριος Βενιζέλος.
Ουσιαστικά θα αποσύρει τα δύο αεροσκάφη που «έδεναν» στο ΔΑΑ όλο το χειμώνα, περιορίζει κάποια δρομολόγια, όμως θα συνεχίσει με δέκα δρομολόγια προς ελληνικούς προορισμούς όλο το χρόνο.
Στην ανακοίνωσή της, η Ryanair αναφέρεται στις προτάσεις που έχει καταθέσει στις ελληνικές αρχές χωρίς όπως ισχυρίζεται να έχει λάβει απάντηση. Μεταξύ αυτών, είναι και η «υπόσχεση» για διπλασιασμό των επισκεπτών που φέρνει στη χώρα μας από 5 σε 10 εκατ. μέσα στην επόμενη πενταετία, με περισσότερους από 2,5 εκατ. επιπλέον επιβάτες εκτός της θερινής αιχμής ετησίως, επιμηκύνοντας εμπράκτως την τουριστική σεζόν. Συνάμα, εκτιμά πως η πρότασή της θα αυξήσει τα τουριστικά έσοδα έως και 1 δισ. ευρώ ετησίως και θα δημιουργήσει 4.000 τοπικές θέσεις εργασίας.
Η αλήθεια είναι ότι η ιρλανδική εταιρεία έχει συμβάλει καταλυτικά στην άνθηση ολόκληρων τουριστικών περιοχών της χώρας μας τα τελευταία χρόνια, όπως η πόλη των Χανίων αλλά και πολλές άλλες τουριστικές περιοχές της Ελλάδας, οι οποίες συνδέθηκαν –για πρώτη φορά στην ιστορία– τόσο φθηνά και προσιτά οικονομικά με ευρωπαϊκές πρωτεύουσες.
Το όφελος για ολόκληρες περιοχές που βοηθήθηκαν να επικοινωνήσουν με εκατομμύρια Ευρωπαίους, είναι τεράστιο, δεν «ζυγίζεται» μόνο στα επίσημα τουριστικά έσοδα, αλλά συνέβαλε στην ανάπτυξη και στην απόκτηση βάθους σε ολόκληρη την οικονομική και κοινωνική δραστηριότητα αυτών των περιοχών.
Επίσης αλήθεια είναι ότι το Διεθνές Αεροδρόμιο Ελ. Βενιζέλος έχει βραβευτεί πολλάκις είτε ως κορυφαίο είτε ανάμεσα στα κορυφαία αεροδρόμια της Ευρώπης τα τελευταία είκοσι περίπου χρόνια που λειτουργεί. Είναι το κεντρικό αεροδρόμιο μιας χώρας, όπως η Ελλάδα, που αποτελεί ένα εκ των κορυφαίων τουριστικών brands του κόσμου. Εύλογα, λένε πολλοί, οι χρεώσεις του ΔΑΑ είναι πολύ υψηλές.
Φέτος στο ΔΑΑ «πετούν» πάνω από 65 αεροπορικές εταιρείες, αγγίζοντας το ρεκόρ του 2019 σε αριθμό εταιρειών, όμως σε αριθμό πτήσεων και χωρών που έρχονται προς την Ελλάδα, φέτος καταγράφεται ρεκόρ. Άλλωστε, εννέα καθημερινές πτήσεις από την Αμερική ουδέποτε υπήρξαν ξανά στα σύγχρονα αεροπορικά χρονικά της χώρας.
Από την πλευρά της όμως, η Ryanair λειτουργεί με ένα συγκεκριμένο επιχειρηματικό μοντέλο που χαρακτηρίζεται από πολύ χαμηλά ναύλα, καθώς είναι η πρώτη παγκοσμίως που «έσπασε» το ταμπού των υψηλών χρεώσεων στα εισιτήρια και άνοιξε ένα δρόμο μαζικότητας στη χρησιμοποίηση των αερομεταφορών από εκατοντάδες εκατομμύρια πολίτες στην Ευρώπη και αλλού, ακριβώς λόγω της «ίδρυσης» της κουλτούρας των αεροπορικών εταιρειών χαμηλού κόστους.
Το μοντέλο της εταιρείας βασίζεται στη μεγάλη συχνότητα των πτήσεων και στη μαζικότητα των μετακινήσεων, άρα εύλογα μπορεί να είναι βιώσιμο και να λειτουργήσει ανταποδοτικά μόνο όταν και οι υπόλοιπες χρεώσεις που συνδέονται με τα ταξίδια, λειτουργούν επίσης στο ίδιο πνεύμα. Αυτός είναι ο λόγος που συχνά – πυκνά, λειτουργεί σχεδόν… εκβιαστικά προς αεροδρόμια και χώρες ζητώντας χαμηλότερες χρεώσεις, δεδομένου ότι έχει αποδείξει έμπρακτα ότι μπορεί να κάνει τη διαφορά σε ολόκληρες τοποθεσίες.
Δεν είναι τυχαίο ότι την τελευταία 20ετία έχουν ξεπηδήσει δεκάδες αεροπορικές εταιρείες χαμηλού κόστους, ακολουθώντας ακριβώς την αγορά που άνοιξε η Ryanair, η οποία ιδρύθηκε το 1984 από τους Κρίστοφερ Ράιαν, Λίαμ Λόνεργκαν Τόνι Ράιαν (από τον οποίο πήρε το όνομά της), ενώ σήμερα πετά με περισσότερα από 450 αεροπλάνα τύπου Boeing 737-800, εκτελεί πάνω από 1.100 αεροπορικά δρομολόγια, ενώ απασχολεί πάνω από 11.000 εργαζόμενους.
Το ζήτημα λοιπόν της φυγής της Ryanair είναι σύνθετο και καθόλου μονοδιάστατο. Το ότι το ΔΑΑ έχει πολύ υψηλές χρεώσεις είναι μια πραγματικότητα, την οποία έχει επισημάνει πολλάκις στο παρελθόν και ο πρόεδρος και κύριος μέτοχος της Aegean Airlines Ευτύχης Βασιλάκης. Το αν αυτές οι χρεώσεις είναι ρεαλιστικές και ανταγωνιστικές μέσα στην ελεύθερη διεθνή αεροπορική αγορά, το μαρτυρούν τα ρεκόρ που κάνει το αεροδρόμιο, το οποίο ήδη βρίσκεται σε master plan επέκτασης, ώστε να μπορεί να δεχτεί έως 26 εκατ. επιβάτες από 22 εκατ. που είναι το τωρινό «ταβάνι».
Το management του ΔΑΑ αποφασίζει για τις χρεώσεις πώλησης των υπηρεσιών του, ζυγίζοντας όλα τα δεδομένα και αναλόγως η αεροπορική κοινότητα, αγοράζει τις υπηρεσίες του.
Η Ryanair από την πλευρά της, δικαίως επιζητά χρεώσεις που να κινούνται στη φιλοσοφία που λειτουργεί (πολύ επιτυχημένα) η ίδια τόσα χρόνια, ενώ έχει διαμορφώσει ένα εκτόπισμα που μπορεί να κάνει τη διαφορά. Άλλωστε, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι στο ΔΑΑ προσγειώνονται και πολλές άλλες εταιρείες χαμηλού κόστους, όπως Easyjet, Volotea, Wizz και Scoot, οι οποίες επιβαρύνονται με τις ίδιες χρεώσεις.
Η ιρλανδική εταιρεία συνηθίζει να λειτουργεί εκβιαστικά και να λαμβάνει αιφνιδιαστικές αποφάσεις ακόμη και σε μια νύχτα, κόβοντας περιοχές, αεροδρόμια και προορισμούς για τους οποίους έχουν ήδη γίνει κρατήσεις. Αυτό συνεπάγεται ιδιαίτερη πίεση αλλά και αναστάτωση στους τοπικούς φορείς αλλά και στα αεροδρόμια
Λειτουργώντας «καταδρομικά», μπαίνει σε αγορές που παρουσιάζουν καλύτερο και πιο βιώσιμο περιθώριο κέρδους, αλλά το ίδιο αιφνιδιαστικά επανέρχεται σε περιοχές όπου κρίνει ότι η ζήτηση είναι τέτοια που αντισταθμίζει το αυξημένο κόστος, κάτι που έχει γίνει με την περίπτωση των Χανίων. Σημειώνεται πως φέτος, πριν αποχωρήσει από το ΔΑΑ, η ιρλανδική εταιρεία είχε προχωρήσει στο κλείσιμο των βάσεών της σε Όσλο και Φρανκφούρτη.
Η απώλεια μεριδίων στην Αθήνα
Κύκλοι πάντως της εγχώριας αεροπορικής αγοράς, σημειώνουν πως στην απόφαση της ιρλανδικής εταιρείας να «σηκώσει» τα δύο μόνιμα αεροσκάφη της από το ΔΑΑ συνέβαλε το γεγονός ότι, στη διετία της πανδημίας, έχασε τη 2η θέση στο αεροδρόμιο. Ενώ έως το 2019 είχε μερίδιο 15-16%, ευρισκόμενη πίσω από την Aegean Airlines, πλέον έχει πέσει στο 8% και τούτο διότι αναρριχήθηκε σημαντικά η ελληνική Sky Express που από το 2,5% το ’19 πλέον έχει φτάσει στο 13%, ύστερα από τις πολλαπλές επενδύσεις που έκανε μέσα στην πανδημία, εκμεταλλευόμενη τις πεσμένες τιμές καινούριων αεροσκαφών. Θυμίζουμε πως την τελευταία διετία η Sky Exrpess αγόρασε έξι Airbus A320neo, ένα Airbus A320ceo και έξι ATR 72-600, αναβαθμίζοντας ριζικά το πτητικό της εκτόπισμα, βγαίνοντας με αξιώσεις και σε δημοφιλή δρομολόγια του εξωτερικού. Η Aegean Airlines παραμένει κυρίαρχη με 40%.
Η Ryanair θα κλείσει την ελληνική βάση στις 29 Οκτωβρίου και πλέον θα περιορίσει τη διαθέσιμη χωρητικότητα στην Αθήνα κατά σχεδόν 60%. Πάντως, τον χειμώνα θα συνεχιστούν κανονικά δέκα δρομολόγια με προορισμούς σε Δουβλίνο, Λονδίνο, Βρυξέλλες, Μιλάνο, Μπολόνια, Ρώμη (Φιουμιτσίνο), Βουδαπέστη, Κατοβίτσε, Βιέννη και Μάλτα, αλλά δεν θα σταθμεύουν τα αεροσκάφη στο Ελ. Βενιζέλος.
Επίσης, η Ryanair σταματά και κάποια «άγονα» δρομολόγια, μεταξύ των οποίων Κατάνια, Άκαμπα, Βρότσλαβ, τα οποία από το 2019 και για τρία χρόνια το ΔΑΑ επιδοτούσε μέσα από ένα ειδικό πρόγραμμα κινήτρων με 15 ευρώ ανά επιβάτη. Το πρόγραμμα έληξε φέτος και σύντομα ετοιμάζεται καινούριο.
Πρόκειται για τις λεγόμενες «niche markets» γραμμές, που αφορούν δευτερεύοντες και μη δημοφιλείς προορισμούς, οι οποίοι δεν εξυπηρετούνται από κάποιον άλλο αερομεταφορέα. Η Ryanair αξιοποίησε αυτό το μπόνους, καθώς την τελευταία τριετία τα 25 από τα 38 δρομολόγιά της από το ΔΑΑ ήταν αυτής της κατηγορίας.
Πάντως, σύμφωνα με πληροφορίες το ΔΑΑ ετοιμάζει νέο πρόγραμμα κινήτρων σε συνεννόηση και συνεργασία με την πολιτεία, στο πλαίσιο και της προσπάθειας επιμήκυνσης της τουριστικής σεζόν, που είναι ένας κεντρικός στρατηγικός στόχος, ώστε να «απλώσει» το αποτύπωμα της αγοράς του τουρισμού. Αυτό το πρόγραμμα θα περιλαμβάνει παροχή κινήτρων σε αεροπορικές εταιρείες και tour operators για να συνεχίζουν και τους πιο κρύους μήνες τη δραστηριότητά τους στη χώρα μας.
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news 
