Με μία συνεχή ροή εξελίξεων συνεχίζεται αμείωτη η αγωνία γύρω από το ζήτημα μίας πιθανής διακοπής των ροών φυσικού αερίου από τη Μόσχα προς τις ευρωπαϊκές χώρες. Τα χθεσινά νέα για τη διακοπή των προμηθειών προς Πολωνία και Βουλγαρία δείχνουν ότι η Ρωσία δεν μπλοφάρει, ενώ τώρα το ενδιαφέρον στρέφεται στην έκτακτη σύνοδο των υπουργών Ενέργειας την ΕΕ, την προσεχή Δευτέρα 2 Μαΐου.
Ειδικότερα, όπως έγινε γνωστό χτες το βράδυ, η γαλλική προεδρία του ευρωπαϊκού συμβουλίου ανακοίνωσε τη διεξαγωγή έκτακτης συνάντησης των υπουργών Ενέργειας τη Δευτέρα 2 Μαΐου στη σκιά των εξελίξεων που αφορούν στις πληρωμές των συμβολαίων προμήθειας φυσικού αερίου από την Ρωσία.
Σύμφωνα με παρατηρητές στις Βρυξέλλες, η έκτακτη συνεδρίαση κρίθηκε απολύτως αναγκαία, καθώς είναι ορατός ο κίνδυνος διχασμού της Ευρώπης, με ορισμένες κυβερνήσεις και εταιρείες να αποδέχονται τους ρωσικούς όρους για πληρωμές σε ρούβλια.
Η Ρωσία διέκοψε τις προμήθειες φυσικού αερίου προς την Πολωνία και τη Βουλγαρία από χθες σε μία κίνηση που είναι ενδεικτική της κλιμάκωσης της αντιπαράθεσης μεταξύ Μόσχας και Ευρώπης για τον ενεργειακό εφοδιασμό και τον πόλεμο στην Ουκρανία. Η Μόσχα εκπληρώνει την απειλή να σταματήσει τις ροές φυσικού αερίου προς τις χώρες που αρνούνται τη νέα απαίτηση του Πούτιν να πληρώνουν τα συμβόλαια φυσικού αερίου σε ρούβλια.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει απορρίψει την κίνηση κατ' αρχήν, αλλά τώρα οι προθεσμίες πληρωμών αρχίζουν να λήγουν, οι κυβερνήσεις σε όλη την Ευρώπη πρέπει να αποφασίσουν αν θα επιμείνουν στην άρνηση των ρωσικών όρων, με κίνδυνο διακοπής της τροφοδοσίας, ή ενδεχομένως θα αναζητήσουν κάποια συμβιβαστική λύση που θα μπορούσε να γίνει αποδεκτή από τους Ρώσους.
Σε δηλώσεις της χθες η πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα Φον ντερ Λάιεν σημείωσε ότι η Ευρώπη είναι προετοιμασμένη απέναντι στον εκβιασμό της Ρωσίας, ενώ αναφερόμενη στις πληρωμές σε ρούβλια είπε ότι αυτό συνιστά παραβίαση των κυρώσεων κατά της Μόσχας. «Περίπου το 97% όλων των συμβολαίων προβλέπουν πληρωμές σε δολάρια ή ευρώ. Είναι ξεκάθαρο ότι το αίτημα της Ρωσίας να πληρωθεί σε ρούβλια είναι μονομερής απόφαση και δεν συνάδει με τα συμβόλαια. Οι εταιρείες με τέτοια συμβόλαια δεν θα πρέπει να ενδώσουν στις απαιτήσεις της Ρωσίας, κάτι τέτοιο θα ήταν παραβίαση των κυρώσεων με υψηλό κίνδυνο για τις εταιρείες», τόνισε και υπογράμμισε ότι ακολουθεί σύντομα και έκτο πακέτο κυρώσεων που θα περιλαμβάνει και το πετρέλαιο.
Παρά την αύξηση της έντασης στη σχέση με τη Ρωσία, δεν έχει εξανεμισθεί εντελώς η προσδοκία για μια συμβιβαστική λύση, βάσει της οποίας οι ευρωπαϊκές εταιρείες θα ανοίξουν μεν λογαριασμούς σε συνάλλαγμα στην Gazprombank για να καταθέτουν ευρώ ή δολάρια, χωρίς όμως να ανοίξουν και τον δεύτερο λογαριασμό, σε ρούβλια, που απαιτούν οι Ρώσοι, κάτι που θα παραβίαζε τις ευρωπαϊκές κυρώσεις, όπως έχει κρίνει η Κομισιόν. Κρίσιμο τεστ για το αν μπορεί να βρεθεί μια ισορροπία σε αυτή τη βάση εκτιμάται ότι θα αποτελέσουν οι πληρωμές που είναι προγραμματισμένες να γίνουν από τη Γερμανία, τον μεγαλύτερο καταναλωτή ρωσικού φυσικού αερίου.
Την ίδια ώρα, η Ευρωπαϊκή Ένωση φαίνεται ότι καταλήγει, με σύμφωνη γνώμη και της Γερμανίας, σε μια απόφαση για την επιβολή κυρώσεων στο ρωσικό πετρέλαιο. Η Γερμανία υποστηρίζει τη σταδιακή απαγόρευση του ρωσικού πετρελαίου, σύμφωνα με δημοσίευμα του Bloomberg. Παρά τις έντονες αντιδράσεις του στην αρχή, το Βερολίνο θα υποστήριζε μια σταδιακή διακοπή των προμηθειών του πετρελαίου αντί για ορισμένες από τις άλλες επιλογές που έχουν συζητηθεί, όπως η επιβολή ανώτατου ορίου τιμών.
Η νέα στάση της Γερμανίας σηματοδοτεί μια σημαντική αλλαγή για μια χώρα που μόλις πριν από λίγες εβδομάδες υποστήριζε ότι οποιαδήποτε τέτοια κίνηση στον ενεργειακό εφοδιασμό θα έβλαπτε την Ευρώπη περισσότερο από τη Ρωσία. Είναι επίσης ένα μήνυμα ότι η Γερμανία αισθάνεται πολύ πιο έτοιμη να αξιοποιήσει εναλλακτικές πηγές για την προμήθεια πετρελαίου, έχοντας ήδη μειώσει σημαντικά τις εισαγωγές ρωσικού αργού μέσα σε λίγες εβδομάδες.
Σε ετοιμότητα η κυβέρνηση για την ενεργειακή επάρκεια
Μιλώντας χθες στο ρ/σ ”Σκάι 100,3” ο υφυπουργός παρά τω πρωθυπουργώ και κυβερνητικός εκπρόσωπος, Γιάννης Οικονόμου ανέφερε ότι υπάρχει ετοιμότητα για κάθε πιθανή εξέλιξη και συντονισμός με τους εταίρους μας, αλλά και ότι στην παρούσα φάση δεν συντρέχει λόγος ανησυχίας. Όπως είπε, για τη χώρα μας αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει κάποιο θέμα ασφάλειας στον εφοδιασμό, υπάρχει ομαλή ροή εφοδιασμού.
«Η χώρα έχει συμβόλαια προμήθειας, και το Δημόσιο και οι ιδιώτες, με την Gazprom, που λήγουν στο τέλος του 2026. Είναι αρκετά πιο μακροχρόνια τα συμβόλαιά μας, δηλαδή, από εκείνα των χωρών που παρατηρήθηκε το πρόβλημα», είπε και αναφέρθηκε στις εναλλακτικές πηγές τροφοδοσίας που εξετάζονται: «Έχουμε επεξεργαστεί το προηγούμενο διάστημα εναλλακτικές που έχουν να κάνουν με διάφορες πηγές τροφοδοσίας. Πρώτα απ' όλα, τη μεγιστοποίηση της αξιοποίησης των εγκαταστάσεων στη Ρεβυθούσα. Πήγε εκεί πρόσφατα ο πρωθυπουργός και ενημερώθηκε, για τις δυνατότητες που υπάρχουν. Δεύτερον, την αύξηση της προμήθειας LNG. Ήδη οι πάροχοι, ο μεγαλύτερος, η ΔΕΠΑ, αλλά και οι υπόλοιποι πάροχοι, όσο πληθαίνουν οι πιθανότητες να έχουμε προβλήματα, διερευνούν κάθε δυνατότητα».
«Αυτό που είναι σαφές», τόνισε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, «είναι ότι αν η Ρωσία μας κόψει το φυσικό αέριο, ας πούμε στις 20, 21/5, η χώρα έχει λάβει τα μέτρα της έτσι ώστε να μην κατεβάσουμε τον διακόπτη. Δεν υπάρχει περίπτωση να κατεβάσουμε τον διακόπτη. Δεν υπάρχει περίπτωση να αιφνιδιαστούμε προς την κατεύθυνση αυτή. Στόχος μας είναι να μην διαταραχθεί ο εφοδιασμός στο διηνεκές. Όχι μόνο για έναν ή για δύο μήνες. Προσπαθούμε να έχουμε εναλλακτικές πηγές, έτσι ώστε να συνεχίσει κανονικά να λειτουργεί η εφοδιαστική αλυσίδα, κυρίως στους θερινούς μήνες για την τουριστική περίοδο, να μην έχουμε διακοπές και να μην έχουμε προβλήματα στη λειτουργία μας».
Στροφή στο LNG
Από τις πρώτες εναλλακτικές κινήσεις της ΕΕ ήταν η επιπλέον στόχευση στην αύξηση των προμηθειών υγροποιημένου φυσικού αερίου από εναλλακτικούς προμηθευτές. Όπως αναφέρει η ένωση φορέων εκμετάλλευσης υποδομών φυσικού αερίου της Ευρώπης (GIE) η διαφοροποίηση των δρόμων και των πηγών εφοδιασμού είναι απαραίτητη τώρα περισσότερο από ποτέ και οι τερματικοί σταθμοί LNG διαδραματίζουν ζωτικό ρόλο. Στις επικαιροποιημένες προβλέψεις της ένωσης είναι ο στόχος των 3.000 TWh από LNG έως το 2030.
«Οι τερματικοί σταθμοί LNG διαδραματίζουν ουσιαστικό ρόλο στην ενίσχυση της ασφάλειας του εφοδιασμού φυσικού αερίου στην Ευρώπη: προσφέρουν πρόσβαση στην παγκόσμια αγορά φυσικού αερίου, προσφέροντας επομένως επιλογές για ευρεία διαφοροποίηση των πηγών και των οδών εφοδιασμού», δήλωσε ο Αρνό Μπιξ, πρόεδρος της GLE. «Μέχρι το 2030, μπορούν να παρέχουν εισαγωγές άνω των 3.000 TWh ετησίως, καλύπτοντας την εκτιμώμενη ζήτηση εισαγωγών αερίου της ΕΕ», πρόσθεσε.
Επί του παρόντος, στην ΕΕ λειτουργούν 21 τερματικοί σταθμοί μεγάλης κλίμακας, συμπεριλαμβανομένων χερσαίων και υπεράκτιων και η εισαγωγική ικανότητα είναι περίπου 1.920 TWh ετησίως με επιπλέον 200 TWh ετησίως υπό κατασκευή. Οι 16 χερσαίοι μεγάλης κλίμακας τερματικοί σταθμοί καλύπτουν το μεγαλύτερο μέρος της χωρητικότητας εισαγωγής, ενώ οι 5 πλωτές μονάδες αποθήκευσης και επαναεριοποίησης (FSRU) και άλλοι υπεράκτιοι τύποι καλύπτουν το υπόλοιπο.
Στην Ελλάδα λειτουργεί ο Τερματικός Σταθμός της Ρεβυθούσας ήδη από το 1999 ενώ τώρα σχεδιάζεται η προσθήκη μίας επιπλέον πλωτής πλατφόρμας. Υπό κατασκευή είναι και το FSRU της Αλεξανδρούπολης, ενώ στους σχεδιασμούς είναι ακόμα άλλα τρία έργα.
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news 
