Σχεδόν ειλημμένη απόφαση θεωρείται η παράταση των αιτήσεων του τρέχοντος κύκλου του Εξοικονομώ που λήγει στις αρχές Φεβρουαρίου. Σύμφωνα με πληροφορίες, η ηγεσία του ΥΠΕΝ εξετάζει τη διάρκεια της παράτασης μετά τις 3 Φεβρουαρίου, ημερομηνία που αποτελεί την τυπική λήξη των αιτήσεων. Το πιθανότερο σενάριο θέλει την παράταση να διαρκεί 2 εβδομάδες, ωστόσο ανοιχτό είναι το ενδεχόμενο να διαρκέσει ακόμα περισσότερο ή να παραταθεί εκ νέου.
Μέχρι στιγμής το ενδιαφέρον για το πρόγραμμα είναι μεγάλο ενώ, πληροφορίες θέλουν να έχουν υποβληθεί πάνω από 45.000 αιτήσεις για το πρόγραμμα προϋπολογισμού 632 εκατ. ευρώ που προβλέπει υψηλότερες επιδοτήσεις για τους δικαιούχους από τις αρχικές αναφορές, προκειμένου να καλυφθεί το κόστος που προκαλεί η αύξηση των τιμών πρώτων υλών και μετάλλων εξαιτίας της διεθνούς κρίσης και με στόχευση στην ενεργειακή αναβάθμιση των κατοικιών σε χαμηλότερες ενεργειακές βαθμίδες.
Για να υπάρξει εκταμίευση των χρημάτων του προγράμματος για τις επιλέξιμες δαπάνες θα πρέπει να βεβαιώνεται ότι μέσα από τις επιλέξιμες παρεμβάσεις υπήρξε αύξηση της ενεργειακής κλάσης κατά τουλάχιστον τρεις βαθμίδες, όπως φαίνεται και στον παρακάτω πίνακα από τον Οδηγό του προγράμματος. Μέτρο που αποδεικνύει ότι το πρόγραμμα απευθύνεται πιο στοχευμένα σε αυτόν τον κύκλο σε κατοικίες παλαιότερες και σε ιδιοκτήτες χαμηλότερων εισοδημάτων. Άλλωστε σε αυτή την κατεύθυνση περιλαμβάνει ξεχωριστά κίνητρα για τη στήριξη των φτωχών και ευάλωτων νοικοκυριών με τη μορφή αυξημένου ποσοστού επιχορηγήσεων και χωριστού προϋπολογισμού 100 εκατομμυρίων ευρώ.
Στις μεγάλες αλλαγές φυσικά είναι και το τέλος της χρονικής προτεραιοποίησης των αιτήσεων, που είχε μετατρέψει τα προηγούμενα προγράμματα σε έναν ιδιότυπο αγώνα ταχύτητα. Ο χρόνος που θα δοθεί για αιτήσεις θεωρείται επαρκής, καθώς η πλατφόρμα θα μείνει ανοιχτή για 50 ημέρες.
Τα ποσοστά της επιδότησης προσδιορίζονται με βάση το εισόδημα και διαφοροποιούνται ανάλογα με τη χρήση της κατοικίας, δηλαδή αν πρόκειται για ιδιοκατοίκηση ή ενοικίαση. Έτσι, όπως φαίνεται στον πίνακα, το μεγαλύτερο ποσοστό επιδότησης, που φθάνει το 75%, θα λάβουν όσοι εντάσσονται στη χαμηλότερη εισοδηματική κατηγορία με οικογενειακό εισόδημα το 2020 κάτω από 10.000 ευρώ και για ακίνητα που βρίσκονται σε ιδιοκατοίκηση. Αντίθετα, το χαμηλότερο ποσοστό επιδότησης, 40%, θα λάβουν όσοι έχουν οικογενειακό εισόδημα που ξεπερνά τα 40.000 ευρώ και παραχωρούν ή ενοικιάζουν σε τρίτο πρόσωπο μια κατοικία.
Τα ποσοστά των επιδοτήσεων
Τι προβλέπει το πρόγραμμα
Στο «Νέο Εξοικονομώ» στα 50.000 υπολογίζονται τα νοικοκυριά που θα λάβουν τις επιδοτήσεις που θα ξεκινούν από το 40% και θα φτάνουν έως και το 75%, ανάλογα με το ατομικό ή οικογενειακό εισόδημα. Επίσης, το πρόγραμμα περιλαμβάνει ξεχωριστά κίνητρα για τη στήριξη των ευάλωτων νοικοκυριών με τη μορφή αυξημένου ποσοστού επιχορηγήσεων και χωριστού προϋπολογισμού 100 εκατομμυρίων ευρώ.
Για αιτήσεις μεμονωμένων διαμερισμάτων, μονοκατοικιών και διαμερισμάτων ως μέρος αίτησης σε Πολυκατοικία, το μέγιστο ποσοστό επιχορήγησης ανά εισοδηματική κατηγορία ορίζεται ως εξής:
- Ατομικό εισόδημα έως 5.000 ευρώ και οικογενειακό έως 10.000 ευρώ: το ποσοστό επιχορήγησης σε περιπτώσεις ιδιοκατοίκησης είναι 75% και σε περιπτώσεις ενοικίασης ή δωρεάν παραχώρησης είναι 40%.
- Ατομικό εισόδημα έως 10.000 ευρώ και οικογενειακό έως 20.000 ευρώ: το ποσοστό επιχορήγησης σε περιπτώσεις ιδιοκατοίκησης είναι 70% και σε περιπτώσεις ενοικίασης ή δωρεάν παραχώρησης είναι 40%.
- Ατομικό εισόδημα έως 20.000 ευρώ και οικογενειακό έως 30.000 ευρώ: το ποσοστό επιχορήγησης σε περιπτώσεις ιδιοκατοίκησης είναι 55% και σε περιπτώσεις ενοικίασης ή δωρεάν παραχώρησης είναι 40%.
- Ατομικό εισόδημα έως 30.000 ευρώ και οικογενειακό έως 40.000 ευρώ: το ποσοστό επιχορήγησης σε περιπτώσεις ιδιοκατοίκησης είναι 45% και σε περιπτώσεις ενοικίασης ή δωρεάν παραχώρησης είναι 40%.
- Ατομικό εισόδημα έως 50.000 ευρώ και οικογενειακό έως 60.000 ευρώ: το ποσοστό επιχορήγησης σε περιπτώσεις ιδιοκατοίκησης είναι 40% και σε περιπτώσεις ενοικίασης ή δωρεάν παραχώρησης είναι 40%.
Για αιτήσεις Πολυκατοικίας, όταν συμμετέχει το σύνολο των χιλιοστών της Πολυκατοικίας, προβλέπεται πρόσθετη επιχορήγηση (bonus) +10% στο προβλεπόμενο ποσοστό επιχορήγησης του κάθε συμμετέχοντος διαμερίσματος.
Για το υπόλοιπο ποσοστό έως το 100% του επιλέξιμου προϋπολογισμού παρεμβάσεων υφίσταται η δυνατότητα χορήγησης δανείου με επιδότηση επιτοκίου, στη βάση σχετικού αιτήματος του Ωφελούμενου.
Μία κατοικία, προκειμένου να κριθεί επιλέξιμη, πρέπει να πληροί τις ακόλουθες γενικές προϋποθέσεις:
- Υφίσταται νόμιμα.
- Δεν έχει κριθεί κατεδαφιστέα.
- Χρησιμοποιείται ως κύρια κατοικία.
- Έχει καταταχθεί βάσει του Πρώτου Πιστοποιητικού Ενεργειακής Απόδοσης (Α' Π.Ε.Α.) σε κατηγορία χαμηλότερη ή ίση της Γ.
- Επισημαίνεται ότι είναι απαραίτητο στη δήλωση φορολογίας εισοδήματος του ενοίκου (Ε1), εάν υπάρχει μίσθωση/δωρεάν παραχώρηση της κύριας κατοικίας και στην αναλυτική κατάσταση για τα μισθώματα ακίνητης περιουσίας (Ε2), καθώς και στη δήλωση στοιχείων ακινήτων (Ε9) να εμπεριέχεται πλήρως και ορθά ο αριθμός παροχής ηλεκτρικού ρεύματος του ακινήτου.
Οι παρεμβάσεις, που υποβάλλονται με την αίτηση για υπαγωγή στο Πρόγραμμα, προκύπτουν βάσει των συστάσεων του Ενεργειακού Επιθεωρητή και αφορούν αποκλειστικά στις ακόλουθες κατηγορίες επιλέξιμων παρεμβάσεων:
- Αντικατάσταση κουφωμάτων
- Τοποθέτηση / αναβάθμιση θερμομόνωσης
- Αναβάθμιση συστήματος θέρμανσης / ψύξης
- Σύστημα ZNX με χρήση Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ)
- Λοιπές Παρεμβάσεις Εξοικονόμησης (smart home, αναβάθμιση φωτισμού).
Μετά το πέρας υποβολής των αιτήσεων και μόνο για τις καταρχήν επιλέξιμες αιτήσεις, θα δίνεται προθεσμία 60 ημερών για την υποβολή Ηλεκτρονικής Ταυτότητας Κτιρίου / Αυτοτελούς Διηρημένης Ιδιοκτησίας. Εγκεκριμένες αιτήσεις για τις οποίες ο αιτών έχει επιλέξει ότι θα προχωρήσει σε υπαγωγή στο Πρόγραμμα με Δάνειο λαμβάνουν προθεσμία 120 ημερών για την έναρξη και ολοκλήρωση της διαδικασίας δανειοδότησης. Εντός της άνωθεν προθεσμίας θα πρέπει να υποβληθεί σε συνεργαζόμενη τράπεζα και να εγκριθεί αίτηση για δανειοδότηση. Εάν παρέλθει άπρακτο το άνω διάστημα, ο αιτών έχει την επιλογή να προχωρήσει με Ίδια Κεφάλαια.
Σε περίπτωση δανείου, η υπογραφή της δανειακής σύμβασης ολοκληρώνεται έως και 30 ημέρες από την έκδοση της απόφασης Υπαγωγής του έργου. Για τις προθεσμίες υλοποίησης του έργου προβλέπονται τα εξής:
- Εντός 120 ημερών από την Υπαγωγή της αίτησης, θα πρέπει να έχει ολοκληρωθεί κατ' ελάχιστον το 30% του επιλέξιμου Προϋπολογισμού.
- Εντός 365 ημερών από την Υπαγωγή της αίτησης, θα πρέπει να έχει ολοκληρωθεί το σύνολο του φυσικού και οικονομικού αντικειμένου.
Οι αιτήσεις χρηματοδότησης υποβάλλονται μόνον ηλεκτρονικά και υποχρεωτικά μέσω του πληροφοριακού συστήματος του επίσημου δικτυακού τόπου του Προγράμματος. Κατά το στάδιο υποβολής της αίτησης δεν απαιτείται προσκόμιση φυσικού φακέλου με δικαιολογητικά. Κατά τη συμπλήρωση της αίτησης γίνεται η διενέργεια αυτοματοποιημένων ηλεκτρονικών ελέγχων επιλεξιμότητας, η καταχώρηση των απαιτούμενων κατά περίπτωση δικαιολογητικών, η λήψη των ενεργειακών στοιχείων του Α' ΠΕΑ, η υποβολή της πρότασης με τα κόστη παρεμβάσεων και λοιπών δαπανών, και η αρχική δήλωση χρηματοδοτικού σχήματος.
Κατά την περίοδο υποβολής αιτήσεων, δίνεται το δικαίωμα ακύρωσης και επανυποβολής αίτησης. Μετά το πέρας της περιόδου υποβολής αιτήσεων, δεν επιτρέπεται η ακύρωση αίτησης. Με την υποβολή της αίτησης στο Πρόγραμμα γίνεται και η λήψη μοναδικού αριθμού πρωτοκόλλου και υπολογίζεται αυτόματα η συνολική Βαθμολογία της αίτησης, βάσει των κριτηρίων αξιολόγησης του Προγράμματος.
Επισημαίνεται ότι σε περίπτωση μεταβίβασης του ακινήτου, το δικαίωμα σε υποβληθείσα αίτηση στο Πρόγραμμα δεν μεταβιβάζεται (με εξαίρεση την περίπτωση αναγκαστικής μεταβίβασης ακινήτου λόγω αποβίωσης).