Την έναρξη ενός μαραθωνίου διαπραγματεύσεων με τους Ευρωπαίους εταίρους για την οικονομική πολιτική του 2022, πρώτης χρονιάς μετά τη διετία των έκτακτων συνθηκών της πανδημίας, αλλά και για τους δημοσιονομικούς στόχους των επόμενων ετών, σηματοδοτεί η σημερινή επίσκεψη στην Αθήνα του προέδρου του Eurogroup, Πάσκαλ Ντόνοχιου.
Ο Ιρλανδός υπουργός Οικονομικών θα είναι ομιλητής σε εκδήλωση του Economist με θέμα τις προτεραιότητες της Ελλάδας στη μετά την πανδημία εποχή και θα έχει συναντήσεις με τον πρωθυπουργό, Κυριάκο Μητσοτάκη και τον υπουργό Οικονομικών, Χρήστο Σταϊκούρα, όπου θα συζητηθούν τα επίκαιρα θέματα οικονομικής πολιτικής στην Ελλάδα και την ευρωζώνη.
Η κυβέρνηση επιδιώκει να εξασφαλίσει την υποστήριξη του Ιρλανδού αξιωματούχου στον σχεδιασμό της επόμενης ημέρες μετά την πανδημία, ο οποίος συμπίπτει χρονικά με την είσοδο της χώρας στην τελική ευθεία για την έξοδο από το καθεστώς ενισχυμένης μεταμνημονιακής εποπτείας, στο οποίο βρίσκεται από το καλοκαίρι του 2018, όταν επιτεύχθηκε η συμφωνία για τον τερματισμό του τρίτου μνημονίου. Από τον Ιούνιο του 2022, η Ελλάδα θα πρέπει να περάσει σε κανονικό καθεστώς εποπτείας, όπως και οι άλλες χώρες που έχουν εφαρμόσει προγράμματα, όπως η Ιρλανδία, η Πορτογαλία και η Κύπρος.
Το μεγάλο «αγκάθι» σε αυτή την πορεία είναι ο μεσοπρόθεσμος δημοσιονομικός στόχος. Η κυβέρνηση θεωρεί -και επιδιώκει να καταστήσει τον πρόεδρο του Eurogroup κοινωνό αυτού του προβληματισμού- ότι η πανδημία έχει αλλάξει εντελώς τους «κανόνες παιχνιδιού» στον σχεδιασμό της οικονομικής πολιτικής και πρέπει πλέον να δοθεί έμφαση στην ανασυγκρότηση μετά την κρίση και όχι στη δημοσιονομική πειθαρχία.
Σε αυτό το πλαίσιο, η Αθήνα επιδιώκει να αναθεωρηθεί ο μεσοπρόθεσμος στόχος για τα πρωτογενή πλεονάσματα, ο οποίος έχει τεθεί από το 2018 στο υψηλό επίπεδο του 2,2% του ΑΕΠ ετησίως κατά μέσο όρο. Η ελληνική πλευρά θα προσπαθήσει, στη διαπραγμάτευση που ανοίγει τώρα με ορίζοντα το καλοκαίρι του 2022, να μειωθεί κάτω από το 2% ο μεσοπρόθεσμος στόχος, ώστε να απελευθερωθεί δημοσιονομικός χώρος για να εφαρμόσει την πολιτική της, που περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, τη μόνιμη μείωση φόρων και ασφαλιστικών εισφορών για να υποστηριχθεί η ανάκαμψη.
Η κυβέρνηση, στο πλαίσιο του αναθεωρημένου Μεσοπρόθεσμου Προγράμματος, προέβλεψε ότι ο στόχος για το 2,2% θα εκπληρωθεί τα επόμενα χρόνια, στέλνοντας το μήνυμα ότι είναι αποφασισμένη να τηρήσει τις δεσμεύσεις που απορρέουν από την προηγούμενη συμφωνία με τους Ευρωπαίους. Παράλληλα, όμως, «χτίζει» συμμαχίες που θα επιτρέψουν να αποδεσμευθεί από αυτόν τον στόχο και να χαλαρώσει τα επόμενα χρόνια η δημοσιονομική πολιτική.
Σημαντικά επιχειρήματα που ενισχύουν τη θέση της κυβέρνησης σε αυτή τη συζήτηση δίνει η αλλαγή του πλαισίου εντός του οποίου θα γίνει η συζήτηση για τη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους:
- Αφενός, η μεγάλη αναπτυξιακή επιτάχυνση που αναμένεται τα επόμενα χρόνια, με ισχυρή ώθηση από τους πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης, θα επιτρέψει στην Ελλάδα να βελτιώσει τη σχέση χρέους προς ΑΕΠ από την πλευρά του παρονομαστή, δηλαδή μέσω της μεγέθυνσης της οικονομικής δραστηριότητας. Έτσι, περιορίζεται η ανάγκη μείωσης του χρέους από τη δημοσιονομική πλευρά.
- Αφετέρου, η Ελλάδα, όπως και οι υπόλοιπες χώρες της ευρωζώνης, θα έχει μεγάλα οφέλη από τη χαλαρή πολιτική της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, η οποία θα διατηρηθεί για μεγάλη χρονική περίοδο, όπως φαίνεται και από τις χθεσινές ανακοινώσεις του συμβουλίου της ΕΚΤ. Έτσι, και από αυτή την πλευρά περιορίζονται οι ανάγκες για πολύ υψηλά πρωτογενή πλεονάσματα.
Η Αθήνα θα χρειασθεί την υποστήριξη του προέδρου του Eurogroup και στη συζήτηση που θα ανοίξει το φθινόπωρο, στο πλαίσιο της επόμενης αξιολόγησης της οικονομίας από τους Θεσμούς, για την οικονομική πολιτική του 2022. Όπως έχει γράψει το Business Daily, με τα σημερινά δεδομένα οι Θεσμοί έχουν στείλει το μήνυμα ότι δεν θα πρέπει να μονιμοποιηθούν οι τέσσερις προσωρινές φοροελαφρύνσεις, τις οποίες είχε παρουσιάσει στο υπουργικό συμβούλιο ο Χρ. Σταϊκούρας, ξεκαθαρίζοντας ότι θα γίνουν μόνιμες μόνο εάν υπάρξει ο απαιτούμενος δημοσιονομικός χώρος.
Αυτές οι ελαφρύνσεις είναι η αναστολή καταβολής ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης στον ιδιωτικό τομέα για το 2021 και το 2022, η επιπλέον μείωση – κατά 3 ποσοστιαίες μονάδες – των ασφαλιστικών εισφορών των μισθωτών του ιδιωτικού τομέα για το 2021 και το 2022, η μείωση του ΦΠΑ στις μεταφορές, στον καφέ και τα μη αλκοολούχα ποτά, στους κινηματογράφους και τις θεατρικές παραστάσεις και η μείωση του ΦΠΑ στο τουριστικό πακέτο.
Τα στοιχεία από την εκτέλεση του προϋπολογισμού τον Ιούνιο, που έδειξαν ότι η επανεκκίνηση της οικονομίας έχει επιτρέψει μικρές υπερβάσεις στους αρχικούς στόχους, κρατούν ζωντανές τις προσδοκίες ότι στη συζήτηση που θα γίνει από τον Σεπτέμβριο η κυβέρνηση θα έχει επιχειρήματα για να «ανάψουν πράσινο», τελικά, οι Θεσμοί σε μόνιμες φοροελαφρύνσεις από το 2022.
Ο Πασκάλ Ντόνοχιου, έχοντας και ο ίδιος εμπειρία από την εφαρμογή μνημονίων στην Ιρλανδία, είναι το κατάλληλο πρόσωπο για να διευκολύνει την προώθηση των ελληνικών θέσεων στο Eurogroup, όπου αναμένεται ότι, αμέσως μετά τη λήξη των ειδικών συνθηκών που δημιούργησε η πανδημία, οι δημοσιονομικά αυστηρές χώρες του Βορρά θα αρχίσουν να ανεβάζουν την πίεση για μείωση των ελλειμμάτων και του πρόσθετου χρέους που έχει αφήσει πίσω της η πανδημία -στην Ελλάδα αυξήθηκε κατά 14,5 δισ. ευρώ, σύμφωνα με χθεσινή ανακοίνωση της Eurostat.
Πάντως, το μήνυμα που έχει στείλει στις κυβερνήσεις της ευρωζώνης ο κ. Ντόνοχιου είναι ότι το αμέσως επόμενο διάστημα «το ταξίδι της επιστροφής στις λογικές οικονομικές αποφάσεις και στην μείωση του δανεισμού θα ξεκινήσει». Το ζητούμενο για τον κ. Σταϊκούρα είναι να γίνει το ταξίδι επιστροφής χωρίς μεγάλη βιασύνη και απότομη προσαρμογή, ώστε να υπάρχει και τα επόμενα χρόνια αρκετός δημοσιονομικός χώρος για να υποστηριχθεί το αναπτυξιακό άλμα της οικονομίας.
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news 
