«Πονοκέφαλο» προκαλούν στον κατασκευαστικό κλάδο οι αυξήσεις έως και 75% στις τιμές των βασικών δομικών υλικών. Καθώς η πανδημία και η έλλειψη πρώτων υλών έχουν οδηγήσει σε εκτόξευση τιμών, οι εργοληπτικές επιχειρήσεις κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου, επειδή καλούνται να ολοκληρώσουν συμβάσεις που αντί να τους προσφέρουν κέρδη ενδέχεται να φέρουν ζημιές και να τις οδηγήσουν σε «ασφυξία».
Οι πέντε εργοληπτικές οργανώσεις της χώρας ΣΤΕΑΤ, ΠΕΣΕΔΕ, ΣΑΤΕ, ΠΕΔΜΗΕΔΕ, ΠΕΔΜΕΔΕ τονίζουν πως το πρόβλημα της σημαντικής αύξησης των τιμών υλικών που είναι αναγκαία για την υλοποίηση δημοσίων έργων είναι πανευρωπαϊκό και δεν δείχνει σημάδια αποκλιμάκωσης, αλλά αντιθέτως εντείνεται και προειδοποιούν πως κινδυνεύουν χιλιάδες θέσεις εργασίας αλλά και η ολοκλήρωση σημαντικών δημόσιων διαγωνισμών.
Με επιστολή που έστειλαν στον υπουργό Υποδομών και Μεταφορών, Κ. Καραμανλή καθώς και προς τον Γενικό Γραμματέα Υποδομών Γιώργο Καραγιάννη οι εργοληπτικές οργανώσεις αναφέρουν πως έχει καταγραφεί ιδιαίτερα σημαντική αύξηση στις τιμές βασικών υλικών και καλούν την κυβέρνηση να αποδεχθεί αναθεωρήσεις στους προϋπολογισμούς των έργων, ώστε να καλυφθούν αυτές οι ανατιμήσεις και να ολοκληρωθούν ομαλά τα έργα.
Η επιστολή των εργοληπτικών οργανώσεων
«Οι παραπάνω Φορείς των Εργοληπτικών Επιχειρήσεων, εκπροσωπούμε το σύνολο των Τεχνικών Επιχειρήσεων της Χώρας, που δραστηριοποιούνται στον τομέα των Δημοσίων Έργων.
Με μία σειρά επιστολών μας από τις αρχές του έτους, σας έχουμε ενημερώσει για την σημαντική αύξηση των τιμών υλικών αναγκαίων για την υλοποίηση των δημοσίων έργων, που συντελείται σε πανευρωπαϊκό επίπεδο από το καλοκαίρι του 2020. Έχει καταγραφεί ιδιαίτερα σημαντική αύξηση στις τιμές βασικών υλικών, όπως τα μέταλλα (σίδηρος, χαλκός αλουμίνιο), τα πλαστικά (PVC, πολυαιθυλένιο κλπ.), το πετρέλαιο και τα παράγωγά του (κυρίως καύσιμα και ασφαλτικά).
Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι στα παρακάτω υλικά έχουν προκύψει, το τελευταίο εξάμηνο, αυξήσεις της τάξεως από +15% έως + 75% :
- Τσιμέντο χύδην και σε σάκκους
- Μονωτικά υλικά
- Οικοδομικός σίδηρος
- Έτοιμα επιχρίσματα
- Μορφοσίδηρος
- Κόλλες διαφόρων ειδών
- Σιδηροσωλήνες
- Χρώματα
- Σιδηρά εξαρτήματα διάφορα
- Ασφαλτόπανα
- Ξυλεία πριστή
- Εποξειδικά (εφαρμογή στα β. δάπεδα)
- Ξυλεία πελεκητή
- Κόλλα πλακιδίων
- Αλουμίνια και εξαρτήματά τους
- Μεμβράνες συνθετικές
- Πλαστικές σωλήνες και εξαρτήματα
- Στηθαία ασφαλείας από χάλυβα
- Τζάμια
- Πινακίδες σήμανσης, κολωνάκια κλπ.
- Καλώδια ηλεκτρολογικά
Ως αποτέλεσμα, οι εργοληπτικές επιχειρήσεις καλούνται να ολοκληρώσουν συμβάσεις, που κοστολογήθηκαν και συμβασιοποιήθηκαν σε προγενέστερο χρόνο, χωρίς να έχουν την δυνατότητα να απορροφήσουν τις αυξήσεις αυτές και νομοτελειακά οδηγούνται σε οικονομική ασφυξία και αδυναμία ολοκλήρωσης των έργων. Όπως αντιλαμβάνεστε, δεν είναι δυνατόν να ανταποκριθεί ο εργοληπτικός κόσμος στο νέο οικονομικό περιβάλλον που έχει διαμορφωθεί κυρίως λόγω των επιπτώσεων της πανδημίας του Covid-19 στην παγκόσμια αγορά.
Στο σημείο αυτό, θα θέλαμε να σας υπενθυμίσουμε ότι, ο κατασκευαστικός κλάδος και όλες οι εργοληπτικές επιχειρήσεις παρέμειναν ενεργές καθ' όλη τη διάρκεια της υγειονομικής κρίσης, συνεισφέροντας σημαντικά στην στήριξη της εθνικής μας οικονομίας σε μία τόσο κρίσιμη για την χώρα μας περίοδο.
Το φαινόμενο αυτό, που παρατηρείται σε πανευρωπαϊκό επίπεδο, δεν φαίνεται να αποκλιμακώνεται, αλλά αντιθέτως εντείνεται. Για τον λόγο αυτό, και υπό τις ανωτέρω προβλέψεις επιβάλλεται ο ορισμός συντελεστών αναθεώρησης για την έν τινι μέτρω κάλυψη των σημαντικών μεταβολών και αυξήσεων, που έχουν επέλθει στις τιμές των βασικών υλικών όπως εξάλλου προβλέπεται από την Νομοθεσία.
Με δεδομένο ότι, η πλήρης λειτουργία του Εθνικού Συστήματος Τιμολόγησης Τεχνικών Έργων και Τεχνικών Προδιαγραφών – που θα αντιμετωπίσει οριστικά τέτοια φαινόμενα σφοδρών μεταβολών του οικονομικού περιβάλλοντος - θα απαιτήσει σημαντικό χρόνο, ο ορισμός συντελεστών αναθεώρησης μπορεί, σύμφωνα με προβλέψεις του νόμου, να γίνει με μόνη την απόφαση του υπουργού Υποδομών και μεταφορών, που εκδίδεται με μόνη την διαπίστωση «μεγάλης απόκλισης από τις τιμές του τριμήνου δημοπράτησης» από τις αρμόδιες υπηρεσίες της Γενικής Γραμματείας Υποδομών. Ως, δε, αρμόδια υπηρεσία μπορεί να θεωρηθεί η Επιτροπή Διαπίστωσης Τιμών Δημοσίων Έργων.
Οι εργοληπτικές οργανώσεις παρακαλούμε τον υπουργό να πάρει άμεσα όλα τα απαραίτητα μέτρα για να συνεχιστεί η απρόσκοπτη υλοποίηση των έργων και να εξασφαλισθεί η βιωσιμότητα των αναδόχων επιχειρήσεων, ώστε να μην διακυβευτεί η εργασία χιλιάδων εργαζομένων, η ολοκλήρωση σημαντικών δημόσιων έργων και η εθνική προσπάθεια για ανάκαμψη.
Καινοτόμα εργαλεία για τα έργα υποδομής
Εξάλλου, πολλά αναμένεται να αλλάξουν στον κατασκευαστικό κλάδο, με την είσοδο νέων ψηφιακών εργαλείων. Ο υπουργός Υποδομών και Μεταφορών Κ. Καραμανλής ανέφερε στο πλαίσιο των εργασιών του Delphi Economic Forum την εφαρμογή του εργαλείου Building Information Model (BIM).
Όπως επισήμανε ο υπουργός, προγράμματα αυτού του είδους είναι προαπαιτούμενο για τη συμμετοχή σε δημόσιους διαγωνισμούς σε αρκετές ευρωπαϊκές χώρες και εκτίμησε ότι σύντομα δεν αποκλείεται ακόμη και η ίδια η καταβολή ευρωπαϊκών κονδυλίων να συνδέεται με τη χρήση των BIM.
Υπογράμμισε επίσης πως πρέπει μία ο ιδιωτικός τομέας να επενδύσει στην προώθηση των BIM αλλά και να προετοιμαστούν οι υπηρεσίες του Δημοσίου, αναφέροντας πως «η διαδικασία των BIM είναι μέρος του Ταμείου Ανάκαμψης και εμείς ως Υπουργείο θα κινηθούμε με πολύ μεγάλα βήματα, έτσι ώστε στα επόμενα πολύ μεγάλα σημαντικά έργα να χρησιμοποιηθεί, τόσο από τον ιδιωτικό τομέα όσο και από τις δημόσιες υπηρεσίες, αυτή η καινοτόμος πλατφόρμα».
Στόχος του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών είναι η πλατφόρμα των ΒΙΜ να χρησιμοποιηθεί άμεσα στη Γραμμή 4 του Μετρό της Αθήνας, όπως έχει γίνει και στο Μετρό του Παρισιού.
Σύμφωνα με το Υπουργείο, τα οφέλη των BIM για την Ελλάδα, είναι:
- Καλύπτουν το κενό ανάμεσα στο μελετητή και τον κατασκευαστή του έργου.
- Συνεισφέρουν στην εξοικονόμηση σημαντικών πόρων σε ό,τι αφορά το τελικό κόστος των έργων, που έχει πληρώσει ακριβά η Ελλάδα.
- Επιτυγχάνουν τη μεγαλύτερη δυνατή οικονομία υλικών, που συνεπάγεται εξοικονόμηση κόστους αλλά και προστασία του περιβάλλοντος.
- Δίνουν τη δυνατότητα χρηστής διαχείρισης και συστηματικής παρακολούθησης των έργων καθ’ όλη τη διάρκεια ζωής τους. Και σε αυτό το θέμα παρουσιάζονται σημαντικά προβλήματα στην Ελλάδα, σημείωσε ο κ. Καραμανλής.
- Ιδιαίτερα στη σημερινή εποχή, μπορούν να βοηθήσουν ώστε οι προϋπολογισμοί των έργων να γίνουν πολύ πιο ρεαλιστικοί. Και γενικότερα μπορούν να δώσουν την δυνατότητα στις αναθέτουσες αρχές να μπορούν να περιορίσουν την σπατάλη.
- Θα προσελκύσουν ταλαντούχους νέους και αυτή η τάση μπορεί να αποτελέσει ένα ακόμα βήμα προς την ίαση της ανοιχτής πληγής του brain drain.»