Στη δίνη της πανδημίας και της έλλειψης εκτιμήσεων για τις τιμές των ακινήτων στροβιλίζεται ο σχεδιασμός του οικονομικού επιτελείου για την αναπροσαρμογή των αντικειμενικών αξιών των ακινήτων
Το ζοφερό σκηνικό στην οικονομία, η αβεβαιότητα για την πορεία της επιδημιολογικής κρίσης και το γεγονός ότι για 1.233 περιοχές δεν υπάρχουν εκτιμήσεις βάζουν μέχρι νεωτέρας σε «καραντίνα» τη διαδικασία ευθυγράμμισης των τιμών της εφορίας με τις εμπορικές.
Από το πρώτο έλεγχο των υπηρεσιών του υπουργείου Οικονομικών στις εισηγήσεις με τις τιμές των ακινήτων που είχαν καταθέσει οι ιδιώτες εκτιμητές διαπιστώθηκε ότι δεν υπήρχαν τιμές για 1.233 περιοχές σε όλη τη χώρα. Έτσι, το υπουργείο Οικονομικών υποχρεώθηκε σε συμπληρωματική πρόσκληση στους εκτιμητές δίνοντας νέα προθεσμία, έως τις 30 Νοεμβρίου, για να υποβάλλουν εκτιμήσεις για τις συγκεκριμένες περιοχές.
Οι 1.233 «ορφανές» περιοχές εκτείνονται από την Αττική (Νέα Φιλαδέλφεια, Βάρη, Νέα Μάκρη, Λυκόβρυση, Παλαιό Φάληρο, Βουλιαγμένη, 2ο Δημοτικό Διαμέρισμα της Αθήνας) και τη Θεσσαλονίκη έως την Πελοπόννησο. Η προθεσμία που πήραν οι εκτιμητές για να ολοκληρώσουν το έργο τους λήγει σε 22 ημέρες, ωστόσο μετά το δεύτερο πανελλαδικό lockdown, θα πρέπει να θεωρείται βέβαιη η παράταση, καθώς οι αυτοψίες ουσιαστικά απαγορεύονται, ενώ και η αναζήτηση συγκριτικών στοιχείων καθίσταται ακόμα πιο δύσκολη.
Τα ακίνητα - κλειδιά για τον προσδιορισμό των τιμών από τους εκτιμητές είναι:
1) Νεόδμητο πλήρως αποπερατωμένο διαμέρισμα 1ου ορόφου, καθαρής επιφάνειας 80-100 τ.μ. ή νεόδμητη πλήρως αποπερατωμένη κατοικία με συνολική καθαρή επιφάνεια κύριων χώρων 100-120 τ.μ. ανοιγμένη στον 1ο όροφο με τα ακόλουθα επιμέρους χαρακτηριστικά:
- Πρόσοψη σε ένα μόνο δρόμο ή σε κοινόχρηστο γενικά χώρο
- Συμβατικός τύπος κατασκευής (οπλισμένο σκυρόδεμα με τοιχοποιία από οπτοπλινθοδομές)
- Καλή ποιότητα κατασκευής
- Άριστο βαθμό συντήρησης (νεόδμητο)
- Δίχως αποθηκευτικό χώρο και θέση στάθμευσης
- Σε οικοδομή με ανελκυστήρα και αυτόνομη θέρμανση
- Δίχως ιδιαίτερη θέα
- Σε συνήθη θέση της περιοχής
- Δίχως λοιπά χαρακτηριστικά αναφορικά με τον εξοπλισμό
2) Οικόπεδο άρτιο και οικοδομήσιμο στην εκάστοτε ζώνη, με την επιτρεπόμενη χρήση γης, σε συνήθη θέση, πρόσοψη σε ένα μόνο δρόμο και Συντελεστή Εμπορικότητας (Σ.Ε) ίσο με μονάδα (1,0).
Η μεθοδολογία της αποτίμησης
Σύμφωνα με τις οδηγίες του υπουργείου Οικονομικών, οι εκτιμητές εφαρμόζουν ως κύρια μέθοδο τη συγκριτική μέθοδο, η οποία βασίζεται σε ήδη πραγματοποιημένες συναλλαγές ή ζητούμενες τιμές για άλλα ακίνητα με παρόμοια χαρακτηριστικά με το ενδεικτικό ακίνητο αναφοράς, κάνοντας τις κατάλληλες προσαρμογές. Η εν λόγω μέθοδος δύναται να χρησιμοποιηθεί για τον προσδιορισμό της τιμής εκκίνησης και της αξίας οικοπέδου.
Σε περίπτωση έλλειψης ικανοποιητικών στοιχείων πραγματικών συναλλαγών, οι εκτιμητές θα πρέπει χρησιμοποιούν και τις εξής επιλογές προσέγγισης αξίας κατά την ευχέρεια και την κρίση τους:
α) Τη μέθοδο εισοδήματος, η οποία βασίζεται στον υπολογισμό της αξίας κάθε ακινήτου από την κεφαλαιοποιημένη αξία του εκτιμώμενου εισοδήματος, υπό την προϋπόθεση της ύπαρξης αγοράς με εισοδήματα (μισθωτικές αξίες) αντίστοιχα του υπό εκτίμηση ακινήτου. Σημαντικοί παράγοντες στην εφαρμογή της μεθόδου είναι οι πραγματοποιημένες ή ζητούμενες μισθωτικές αξίες για άλλα ακίνητα με παρόμοια χαρακτηριστικά με το εκτιμώμενο κάνοντας τις κατάλληλες προσαρμογές, καθώς και το ετήσιο επιτόκιο κεφαλαιοποίησης ή απόδοση, με τεκμηριωμένη αιτιολόγηση. Η εν λόγω μέθοδος δύναται να χρησιμοποιηθεί για τον προσδιορισμό της τιμής εκκίνησης και της αξίας οικοπέδου.
β) Τη μέθοδο αποσβεσμένου κόστους αντικατάστασης, η οποία βασίζεται στον υπολογισμό της αξίας του εκτιμώμενου ακινήτου, με βάση το κόστος αναπαραγωγής/αντικατάστασής του. Η εν λόγω μέθοδος δύναται να χρησιμοποιηθεί για τον προσδιορισμό της τιμής εκκίνησης.
γ) Την υπολειμματική μέθοδο ή μέθοδο βέλτιστης αξιοποίησης, η οποία χρησιμοποιείται για τον προσδιορισμό της αξίας οικοπέδου, ελλείψει εύρεσης συγκριτικών στοιχείων οικοπέδων στην περιοχή, αλλά με διαθέσιμα στοιχεία πώλησης ή μίσθωσης του ακινήτου που θα προκύψει μετά τη θεωρητική βέλτιστη αξιοποίηση του οικοπέδου. Η εν λόγω μέθοδος βασίζεται στον υπολογισμό της αξίας του εκτιμώμενου ακινήτου, μέσω της δυναμικής που διαθέτει για περαιτέρω αξιοποίηση.
Επισημαίνεται ότι σύμφωνα με την έκθεση της Κομισιόν το έργο της συλλογής δεδομένων για τον καθορισμό των νέων τιμών ζώνης θα έχει ολοκληρωθεί έως το τέλος του έτους, ενώ η συμφωνημένη περαιτέρω επέκταση του υφιστάμενου συστήματος ζώνης αξίας σε ολόκληρη τη χώρα θα πρέπει να αντιμετωπιστεί κατά τη διάρκεια του επόμενου έτους με μια προγραμματισμένη προθεσμία στα μέσα του 2021.
Τι θα γίνει με τον ΕΝΦΙΑ
Η κυβέρνηση δεν έχει ανοίξει τα χαρτιά της για το αν θα ισχύσει η εξαγγελία του πρωθυπουργού για περαιτέρω μείωση του ΕΝΦΙΑ κατά 8%-10% μεσοσταθμικά, ενώ αποφεύγει να σχολιάσει την πρόταση της επιτροπής Πισσαρίδη για κατάργηση του συμπληρωματικού ΕΝΦΙΑ που καταβάλλουν περισσότεροι από 500.000 ιδιοκτήτες ακινήτων με κτίσματα και οικόπεδα εντός σχεδίου αντικειμενικής αξίας άνω των 250.000 ευρώ.
Μεσοσταθμική μείωση 8%-10% στον ΕΝΦΙΑ σημαίνει ότι σε κάποιες περιπτώσεις οι μειώσεις θα φθάσουν στο 20%, σε άλλες θα κινηθούν στα επίπεδα 10%-12% και σε άλλες θα είναι χαμηλότερες από 5% έως 8%. Στις περιοχές που θα καταγραφούν μεγάλες αυξήσεις στις τιμές ζώνης καθώς και σε πολλές από τις 3.000 περιοχές που θα ενταχθούν για πρώτη φορά στο αντικειμενικό σύστημα, ο ΕΝΦΙΑ του 2021 θα μειωθεί ελάχιστα. Αντίθετα σε περιοχές όπου οι αντικειμενικές αξίες είναι υψηλότερες από τις εμπορικές η έκπτωση θα φθάσει το 10%-12%.
Πού αυξάνεται η φορολογική επιβάρυνση
Πάντως η νέα μείωση του ΕΝΦΙΑ θα περιορίσει και δεν θα αντισταθμίσει τις φορολογικές επιβαρύνσεις από την αύξηση των αντικειμενικών αξιών σε πολλές περιοχές της χώρας όπου η ψαλίδα μεταξύ των τιμών της εφορίας και των εμπορικών παραμένει μεγάλη.
Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις παραγόντων της κτηματαγοράς με την αναπροσαρμογή των αντικειμενικών τιμών αύξηση φόρου θα προκύψει για τους φορολογούμενους που έχουν στη κατοχή τους ακίνητα σε συνοικίες του κέντρου της Αθήνας (Εξάρχεια, Κυψέλη, Πατήσια, Ευελπίδων, Κουκάκι, Κολωνάκι, Αμπελόκηποι, Παγκράτι, Ιλίσια, Σύνταγμα, Χίλτον κ.α) σε περιοχές των νότιων προαστίων (παραλιακή ζώνη Γλυφάδας, Βούλας, Βουλιαγμένης και Ελληνικού) στο Πειραιά, στα δυτικά προάστια και «λαϊκές» συνοικίες (Νίκαια, Αιγάλεω και Περιστέρι κ.α) και σε περιοχές της Θεσσαλονίκης.
Επίσης υψηλότερος θα είναι ο φόρος σε νησιά και τουριστικές περιοχές που θα ενταχθούν για πρώτη φορά στο αντικειμενικό σύστημα (Μύκονος, Σαντορίνη, Κέρκυρα κ.α) καθώς και σε ακριβές περιοχές στην Αττική που βρίσκονται δεν έχουν ενταχθεί στο σχέδιο πόλης.
Ακολουθήστε το Business Daily στο Google news 
