Σε σωστή κατεύθυνση φαίνεται πως κινείται η χώρα στον τομέα της ενέργειας σύμφωνα με την 7η Έκθεση Ενισχυμένης Εποπτείας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την Ελλάδα που δόθηκε χθες στη δημοσιότητα, αλλά με αστερίσκους για τις καθυστερήσεις που έφερε η πανδημία στην εφαρμογή του target model και στις αποκρατικοποιήσεις.
Όπως σημειώνει η έκθεση, το μερίδιο της ΔΕΗ στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας βρίσκεται πια στο 67,7% καθώς οι καταναλωτές μπορούν να επιλέξουν ανάμεσα σε περισσότερους παρόχους σε σχέση με το παρελθόν, κάτι που πιέζει και τις τιμές σε χαμηλότερα επίπεδα. Ωστόσο, το ποσοστό αυτό, αν και αποτελεί βελτίωση από 73,5% πέρυσι, παραμένει ακόμα πολύ μακριά από τον στόχο του 50% για το τέλος του 2020. Οι τιμές της λιανικής είναι σχετικά χαμηλές σε ευρωπαϊκό επίπεδο. «Καμπανάκι» κρούει η έκθεση για τις ανεξόφλητες οφειλές προς τη ΔΕΗ, αν και επισημαίνει την αύξηση των εντολών για αποκοπές και τις τιτλοποιήσεις των ληξιπρόθεσμων.
Στον τομέα της χονδρικής εμπορίας, η έκθεση σημειώνει ότι οι τιμές, αν και υποχώρησαν κατά το α' εξάμηνο του έτους, παραμένουν οι υψηλότερες στην Ευρώπη και εκφράζεται η ελπίδα ότι αυτό θα αλλάξει με την εφαρμογή του Target Model. Όπως επισημαίνει η έκθεση, δικαιολογημένη λόγω των καθυστερήσεων που δημιούργησε η υγειονομική κρίση φαίνεται πως είναι η καθυστέρηση της έναρξης εφαρμογής του Target Model από την 17η Σεπτεμβρίου όπως ήταν αρχικά προγραμματισμένο για την 1η Νοεμβρίου, σύμφωνα με σχετική ανακοίνωση του Κ. Χατζηδάκη την περασμένη εβδομάδα.
«Η έναρξη του Target Model αποτελεί ένα τεράστιο βήμα στη δημιουργία μιας σύγχρονης αγοράς ενέργειας και θα ανοίξει το δρόμο για την Ελλάδα σε διασυνδέσεις με γειτονικές αγορές ηλεκτρικής ενέργειας στο εγγύς μέλλον», αναφέρει η έκθεση, ωστόσο οι συντάκτες υπογραμμίζουν τις θεσμικές και τεχνικές εκκρεμότητες που υπάρχουν, ενώ τονίζεται ότι μετά το go live θα υλοποιήσουν οι αρχές έναν μόνιμο μηχανισμό εποπτείας της νέας αγοράς.
Θετική μνεία γίνεται στο νομοσχέδιο για την ηλεκτροκίνηση. Σημειώνεται ότι «το φιλόδοξο νομοσχέδιο θέτει τα θεμέλια για την ανάπτυξη της εν λόγω αγοράς και των σχετικών υποδομών, για να επιτευχθούν οι στόχοι του Εθνικού Σχεδίου για την Ενέργεια και το Κλίμα». Είναι ιδιαίτερα θετικό το γεγονός ότι υπάρχει επενδυτικό ενδιαφέρον από ιδιώτες όπως επίσης και σχέδιο από τη ΔΕΗ για τη δημιουργία δικτύου φόρτισης. Θετικά κρίνεται επίσης και το πρόγραμμα επιδοτήσεων «ΚΙΝΟΥΜΑΙ ΗΛΕΚΤΡΙΚΑ».
Στο σωστό δρόμο η απολιγνιτοποίηση
Ειδική αναφορά γίνεται από τους συντάκτες της έκθεσης στο master plan για την απολιγνιτοποίηση όπου υπογραμμίζεται ότι τόσο τα σχετικά χρηματοδοτικά προγράμματα όσο και οι ευρωπαϊκοί πόροι μπορούν να βοηθήσουν τις λιγνιτικές περιοχές. Αναφορικά με το σχέδιο της ΔΕΗ για απόσυρση μονάδων σημειώνεται πως προχωρά εντός χρονοδιαγράμματος, ενώ για τις μονάδες που βγαίνουν εκτός παραγωγής εισάγεται περισσότερο το φυσικό αέριο στο ενεργειακό μείγμα.
Ανοιχτό αφήνει η έκθεση το ενδεχόμενο να υπάρξει ένα market test για την μονοπωλιακή πρόσβαση της ΔΕΗ στη λιγνιτική ηλεκτροπαραγωγή έως τα τέλη του 2020. Με αυτό οι ανταγωνίστριες εταιρείες θα μπορούν να έχουν πρόσβαση σε ένα ποσοστό της παραγωγής φορτίου βάσης. Θα πρέπει ωστόσο να διασφαλιστεί η διαφάνεια στην επιλογή και η πρόσβαση των μικρότερων παικτών αλλά και όλες οι λεπτομέρειες σχετικά με την υλοποίηση του σχήματος αυτού, τονίζει η Κομισιόν.
Ελλειμματικός ο Ειδικός Λογιαριασμός ΑΠΕ
Ως ανησυχητικό για το μέλλον της αγοράς των ΑΠΕ χαρακτηρίζει η έκθεση το γεγονός πώς ο ΕΛΑΠΕ είναι ελλειμματικός, κάτι που ωστόσο αποδίδεται στην πανδημία και στην υποχώρηση των τιμών ρεύματος και των εσόδων στον ΕΛΑΠΕ. Όπως σημειώνει όμως η έκθεση, η έναρξη των εργασιών για την ηλεκτρική διασύνδεση Κρήτης-Αττικής αναμένεται να συμβάλλει στη διείσδυση των ΑΠΕ.
Μεικτά πρόσημα για την πορεία των ιδιωτικοποιήσεων
Στο μέτωπο των ενεργειακών ιδιωτικοποιήσεων αναγνωρίζεται πως η πανδημία έχει οδηγήσει το πρόγραμμα σε καθυστερήσεις. Η έκθεση αναφέρει πως το Διοικητικό Συμβούλιο του ΤΑΙΠΕΔ προχωράει τη δεσμευτική φάση προσφορών για τις ΔΕΠΑ Εμπορίας και ΔΕΠΑ Υποδομών. Παράλληλα, ωστόσο, η έκθεση υπογραμμίζει ότι υπάρχουν εκκρεμότητες σε δικαστικό και διοικητικό επίπεδο για να προχωρήσουν οι δύο διαγωνισμοί για τις δύο εταιρείες. Η έκθεση σημειώνει, επίσης, ότι η πώληση ποσοστού των Ελληνικών Πετρελαίων αφέθηκε για αργότερα.