«Ανάσα» με εγγυημένα δάνεια σε πολύ μικρές επιχειρήσεις

Την απάντηση στο πιεστικό πρόβλημα ρευστότητας που αντιμετωπίζουν οι πολύ μικρές επιχειρήσεις αναζητεί το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης, σε συνεργασία με την Αναπτυξιακή Τράπεζα και τις εμπορικές τράπεζες, καθώς τα μέχρι στιγμής διαθέσιμα χρηματοδοτικά εργαλεία δεν έχουν καλύψει επαρκώς τις ανάγκες τους. Σε αυτό το πλαίσιο, εξετάζεται να ενεργοποιηθεί τον Οκτώβριο ένα νέο πρόγραμμα δανείων με εγγύηση του Δημοσίου, που θα απευθύνεται αποκλειστικά στις πολύ μικρές επιχειρήσεις.

Σύμφωνα με πληροφορίες, το νέο πρόγραμμα θα απευθύνεται στις επιχειρήσεις που ορίζονται με βάση τους κοινοτικούς κανόνες ως "micro" (πολύ μικρές) και είναι αυτές που απασχολούν λιγότερα από δέκα άτομα και έχουν κύκλο εργασιών και συνολικό ενεργητικό μικρότερο των 2 εκατ. ευρώ. Λόγω των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών της ελληνικής οικονομίας, σε αυτή την κατηγορία εντάσσεται ένα πολύ μεγάλο ποσοστό του συνόλου των μικρομεσαίων επιχειρήσεων και πρόκειται, κατά κανόνα, για επιχειρηματικές μονάδες οικογενειακού χαρακτήρα.

Το ποσό των δανείων που θα χορηγηθούν με τις κρατικές εγγυήσεις σε πολύ μικρές επιχειρήσεις δεν έχει προσδιορισθεί, αλλά εκτιμάται ότι θα πρέπει να ανέλθει τουλάχιστον σε 500 εκατ. ευρώ, ώστε να «πιάσει τόπο» το πρόγραμμα. Το ύψος των δανείων που θα χορηγηθούν με το νέο πρόγραμμα αναμένεται ότι θα υπολογίζεται με βάση το μισθολογικό κόστος ή τον κύκλο εργασιών του 2019, όπως έγινε και με τα άλλα προγράμματα του Ταμείου Εγγυοδοσίας της Αναπτυξιακής Τράπεζας, τα οποία χορηγούν δάνεια ίσα με το διπλάσιο του μισθολογικού κόστους ή το 25% του κύκλου εργασιών.

Το «λεπτό» σημείο στο νέο πρόγραμμα είναι το πώς θα ξεπερασθεί η βασική απαίτηση, που σχετίζεται και με κοινοτικούς κανονισμούς, να δίνονται εγγυημένα δάνεια μόνο στις επιχειρήσεις που πληρούν τα κριτήρια δανειοδότησης που εφαρμόζουν οι τράπεζες. Ο σχετικός κανόνας, που ίσχυσε στα δάνεια με κρατική εγγύηση κατά 80%, προβλέπει ότι επιλέξιμες είναι οι επιχειρήσεις που «κρίνονται πιστοληπτικά αποδεκτές σύμφωνα με την ισχύουσα πιστωτική πολιτική και τις εσωτερικές διαδικασίες των πιστωτικών ιδρυμάτων». Εφαρμόζοντας αυτό τον κανόνα, οι τράπεζες έθεσαν εκτός προγράμματος εγγυημένων δανείων τις περισσότερες πολύ μικρές επιχειρήσεις, λόγω της ασθενούς οικονομικής θέσης τους ή/και της αδιαφάνειας των οικονομικών τους στοιχείων.

Αυξημένες εγγυήσεις

Σύμφωνα με πληροφορίες, για να ξεπερασθεί αυτό το πρόβλημα, χωρίς βέβαια αυτό να σημαίνει ότι θα καταργηθούν εντελώς τα τραπεζικά κριτήρια χρηματοδότησης, εξετάζεται η αύξηση των κρατικών εγγυήσεων προς τις τράπεζες. Βασικό χαρακτηριστικό του νέου χρηματοδοτικού προγράμματος, ειδικότερα, θα είναι οι αυξημένες εγγυήσεις που θα προσφέρει το Δημόσιο, προκειμένου να «αμβλυνθούν» τα πιστοδοτικά κριτήρια που θέτουν οι τράπεζες αλλά και οι αυστηροί όροι του SSM (Ενιαίος Εποπτικός Μηχανισμός της ΕΚΤ).

Υπενθυμίζεται ότι τα δυο προηγούμενα προγράμματα εγγυοδοσίας προκάλεσαν πολλές «γκρίνιες», καθώς πολύ μεγάλος εταιριών που ενδιαφέρονταν για τα προγράμματα δεν πληρούσαν τους όρους χρηματοδότησης, κυρίως εξαιτίας της εξαιρετικά αδύναμης οικονομικής τους κατάστασης. Με τις αυξημένες εγγυήσεις, το πρόβλημα αυτό θα αντιμετωπιστεί και έτσι θα έχουν την ευκαιρία να δανειοδοτηθούν μικρές επιχειρήσεις με αδύναμους ισολογισμούς, οι οποίες βρίσκονται σε μεγάλη πίεση εξαιτίας της κρίσης. Σημειώνεται ότι με τις εγγυήσεις το ελληνικό Δημόσιο, δηλαδή ο φορολογούμενος, θα κληθεί να καλύψει τυχόν απώλειες των τραπεζών από δάνεια που δεν θα αποπληρωθούν.

Δεύτερος κύκλος εγγυημένων δανείων με έμφαση στις μικρομεσαίες

Σύμφωνα με πληροφορίες, οι εγγυήσεις για το πρόγραμμα δανείων για τις πολύ μικρές επιχειρήσεις δεν είναι νέες, αλλά θα αφαιρεθούν από το «πακέτο» εγγυήσεων του νέου προγράμματος της Αναπτυξιακής Τράπεζας, το οποίο αναμένεται να ενεργοποιηθεί το επόμενο διάστημα, το οποίο θα «μοιράσει» λιγότερα από τα 3,5 δισ. ευρώ που χορηγήθηκαν κατά τον πρώτο κύκλο. Στο δεύτερο κύκλο των εγγυημένων δανείων τη «μερίδα του λέοντος» των χρηματοδοτήσεων θα πάρουν οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις, σε αντίθεση με τον πρώτο, όπου ποσοστό άνω του 50% των δανείων είχαν κατευθυνθεί σε μεγάλες επιχειρήσεις. Εκτιμάται ότι το 80% των πιστώσεων θα κατευθυνθούν αυτή την φορά στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις.

Σε δεινή θέση οι μικρές επιχειρήσεις

Οι μικρές επιχειρήσεις έχουν περιέλθει σε δεινή θέση με τη νέα κρίση, όπως έδειξε και η τελευταία εξαμηνιαία σχετική έρευνα του ΙΜΕ ΓΣΕΒΕΕ, σύμφωνα με την οποία έχουν υποστεί μείωση του τζίρου σχεδόν στο μισό το α' εξάμηνο του έτους, ενώ σε μεγάλο ποσοστό δηλώνουν ότι ήδη δεν μπορούν να καλύψουν βασικές υποχρεώσεις ή δεν θα είναι στο άμεσο μέλλον σε θέση να τις καλύψουν. Σχεδόν μία στις τρεις μικρές επιχειρήσεις δηλώνουν στην έρευνα ότι είναι αμφίβολο αν θα συνεχίσουν τη δραστηριότητά τους, ενώ δύο στις τρεις θεωρούν αναποτελεσματικά τα μέτρα στήριξης που έχει λάβει ως τώρα η κυβέρνηση.