Πολύ κοντά σε μία ευρωπαϊκή οδηγία που θα διασφαλίζει την τήρηση κανόνων δεοντολογίας σε όλο το μήκος της εφοδιαστικής αλυσίδας της βιομηχανίας ένδυσης βρίσκεται η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Η αποκάλυψη των ακραίων συνθηκών εκμετάλλευσης εργαζόμενων στην παραγωγή ρούχων και υποδημάτων, εντός κι εκτός ευρωπαϊκών συνόρων τους τελευταίους μήνες, καθώς και τα αλλεπάλληλα δημοσιεύματα σχετικά με την δυσμενή επίπτωση που είχαν οι ακυρώσεις παραγγελιών τεραστίων ποσοτήτων ενδυμάτων στις ζωές εργαζόμενων σε εργοστάσια τρίτων χωρών, όπως το Μπανγκλαντές, η Ινδία αλλά και περιοχές της Κίνας, υποχρέωσαν τους Ευρωπαίους αξιωματούχους να αναζητήσουν βιώσιμες λύσεις για τη βιομηχανία συνολικά.
Επικεφαλής της προσπάθειας είναι ο Raphael Glucksmann, αντιπρόεδρος της επιτροπής για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Συντονίζοντας αρχικά μία εκστρατεία ενημέρωσης των Ευρωπαίων πολιτών σχετικά με το θέμα μέσω των κοινωνικών δικτύων ήδη από τον περασμένο Σεπτέμβριο, ο Glucksmann επιδιώκει να φθάσει στην ψήφιση ενός πανευρωπαϊκού νόμου που θα καθιστά υποχρεωτική για όλες τις επιχειρήσεις της βιομηχανίας ένδυσης με έδρα την ΕΕ την διενέργεια due diligence κατά μήκος της εφοδιαστικής τους αλυσίδας.
Συγκεκριμένα, οι ίδιες θα αναλαμβάνουν την ευθύνη τήρησης μίας σειράς συγκεκριμένων κανόνων προστασίας του συνόλου των δικαιωμάτων των εργαζομένων και του περιβάλλοντος, τόσο σε ό,τι αφορά τις εγκαταστάσεις τους που διατηρούν επί ευρωπαϊκού εδάφους, όσο όμως και των προμηθευτών τους, σε οποιοδήποτε σημείο του πλανήτη κι αν βρίσκονται. Μάλιστα, εταιρείες που εδρεύουν στις Ηνωμένες Πολιτείες αλλά διατηρούν υποκαταστήματα στην ΕΕ θα δύνανται να υφίστανται ποινές εάν δεν συμμορφώνονται με την σχεδιαζόμενη νομοθεσία.
Το ιδιαίτερα αυστηρό πλαίσιο της επιδιωκόμενης νομοθέτησης κρίνεται αναγκαίο στην παρούσα φάση, καθώς, η κρίση που η πανδημία έχει προκαλέσει αποκάλυψε με τον πιο εύγλωττο τρόπο ότι πρωτοβουλίες που βασίζονται σε εθελοντική βάση απλά δεν αποδίδουν. Έτσι, οι επιχειρήσεις θα είναι επί της ουσίας αναγκασμένες να αποδείξουν την αθωότητα τους, ενώ σε περίπτωση που διαπιστώνεται οποιαδήποτε παραβίαση των συμφωνηθέντων κανόνων, αυτή θα επιλύεται ενώπιον του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου, ακόμη κι αν οι προμηθευτές των ευρωπαϊκών εταιρειών βρίσκονται σε άλλη ήπειρο, μία ειδοποιός διαφορά υψηλής αξίας σε σχέση με ό,τι συμβαίνει σήμερα.
Καταναγκαστική εργασία στην Κίνα
Το ζήτημα της καταπάτησης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων ήρθε πρόσφατα ξανά στην επιφάνεια εξαιτίας των αποκαλύψεων καταναγκαστικής εργασίας για την μειονότητα των Ουιγούρων, στην περιοχή της Xinjang, στην δυτική Κίνα. Συγκεκριμένα, τουλάχιστον 82 μεγάλες εταιρείες της βιομηχανίας ένδυσης φέρονται να έχουν συνάψει -εν γνώσει τους ή μη- συμφωνίες συνεργασίας με προμηθευτές που εκμεταλλεύονται την συγκεκριμένη μειονότητα, μεταξύ των οποίων οι Adidas, Lacoste, Nike και Zara, από τις οποίες τώρα Ευρωπαίοι αξιωματούχοι ζητούν εξηγήσεις.
Είναι χαρακτηριστικό το γεγονός πάντως ότι, εν μέρει εξαιτίας και της ανάδειξης του παράγοντα υπερεξάρτησης των ευρωπαϊκών εταιρειών από την Κίνα, διαπιστώνεται ευρεία συναίνεση μεταξύ των κρατών-μελών της ΕΕ για την προώθηση των συγκεκριμένων αυστηρότερων διατάξεων, με την ψηφοφορία επί του σχετικού νομοσχεδίου να προγραμματίζεται για τον προσεχή Δεκέμβριο, υπό την προϋπόθεση βέβαια ότι δεν θα υπάρξει κάποια έκτακτη κατάσταση λόγω πανδημίας.
Σημειώνεται ότι το θέμα των ακυρώσεων των παραγγελιών από μεγάλες φίρμες ένδυσης αναμένεται να απασχολήσει τη βιομηχανία και κατά το τρίτο τρίμηνο του έτους, σύμφωνα με το 100% των ερωτηθέντων σε πρόσφατη έρευνα της αμερικανικής Ομοσπονδίας Μόδας. Επιπλέον, το 40% του δείγματος δεν αποκλείει το ενδεχόμενο οι ακυρώσεις να διαρκέσουν μέχρι και το τέλος του 2020. Κατόπιν αυτών, η Μοοdy’s προβλέπει πτώση των λειτουργικών εσόδων για τον κλάδο ένδυσης κατά 25% με 30% φέτος, μη αναμένοντας επιστροφή για τις επιχειρήσεις σε λειτουργική κερδοφορία προ του 2022.