Έχοντας αναπτύξει τις εργασίες τους, περνώντας δια πυρός και στη διάρκεια της δεκαετούς κρίσης της ελληνικής οικονομίας, οι Έλληνες εξαγωγείς φαίνεται ότι επιδεικνύουν ανθεκτικότητα στην κρίση του κορονοϊού. Τον Ιούνιο, κρίσιμο μήνα ανοίγματος της οικονομίας, οι εξαγωγές -εκτός πετρελαιοειδών- κατέγραψαν ενθαρρυντική αύξηση, ενώ η Alpha Bank σημειώνει την πρόβλεψη των εξαγωγικών επιχειρήσεων, που ερωτήθηκαν σχετικά από την ΕΛΣΤΑΤ, για αύξηση των εξαγωγών φέτος κατά 2%, παρά τη μείωση που σημειώθηκε το πρώτο εξάμηνο.
Όπως ανέφερε χθες ο ΣΕΒΕ, οι ελληνικές εξαγωγές αυξήθηκαν κατά 6,5% έναντι του αντίστοιχου περσινού μήνα και ξεπέρασαν τα 2 δισ. ευρώ. Μάλιστα, χάρη στη μείωση των εισαγωγών κατά 9,2%, το έλλειμμα του εμπορικού ισοζυγίου μειώθηκε κατά 10,3%, στα 1,4 δισ. ευρώ.
Όπως σημειώνει σε σχετική ανάλυσή της η Alpha Bank, σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα (Απρίλιος-Μάιος 2020) που διεξήχθη από την ΕΛΣΤΑΤ, στο πλαίσιο της οποίας αντλήθηκαν στοιχεία από αντιπροσωπευτικό υποσύνολο των ελληνικών εξαγωγικών επιχειρήσεων, η εκτίμηση για την ετήσια μεταβολή των εξαγωγών αγαθών το 2020 διαμορφώνεται σε +2%. Η συγκεκριμένη πρόβλεψη που ουσιαστικά αντανακλά τις προσδοκίες των επιχειρήσεων για διατήρηση της ανθεκτικότητας των εξαγωγών και ήπια ανάκαμψή τους, εν μέσω της αναμενόμενης επιβράδυνσης του διεθνούς εμπορίου, υπολείπεται σημαντικά της πρώτης εκτίμησης της ίδιας έρευνας (Νοέμβριος-Δεκέμβριος 2020), η οποία είχε διαμορφωθεί σε +9%.
Ουσιαστικά, δηλαδή, οι εξαγωγικές επιχειρήσεις περιμένουν ότι το 2020 δεν θα είναι όσο καλή χρονιά αναμενόταν αρχικά, με σχεδόν διψήφιο ποσοστό αύξησης των εξαγωγών, αλλά εκτιμούν ότι το δεύτερο εξάμηνο θα καταφέρουν να καλύψουν τις απώλειες του πρώτου εξαμήνου και να φθάσουν σε μια, έστω μικρή, ετήσια αύξηση των εξαγωγών.
Μεταξύ άλλων, οι αναλυτές της Alpha Bank αναφέρουν ότι:
- Οι εξαγωγές αγαθών έχουν ιδιαίτερη βαρύτητα για το εξωτερικό εμπόριο της χώρας μας, αφού αντιπροσωπεύουν περίπου το 45% των συνολικών εξαγωγών αγαθών και υπηρεσιών και το 17,3% του ΑΕΠ το 2019, ενώ ο ρόλος τους θεωρείται καταλυτικός για την ανάκαμψη της Ελληνικής Οικονομίας από το επόμενο έτος.
- Καθ’ όλη τη διάρκεια της προηγούμενης δεκαετίας, οι εξαγωγές των αγαθών παρουσίασαν έντονη μεταβλητότητα, λόγω της οικονομικής κρίσης και των διακυμάνσεων του όγκου του διεθνούς εμπορίου. Το 2017 και 2018, σε συνάρτηση με την ήπια ανάκαμψη της εγχώριας οικονομίας, σημείωσαν έντονα θετικούς, ετήσιους ρυθμούς μεταβολής (13,9% και 15,5% αντίστοιχα).
- Το 2019, οι εξαγωγές αγαθών επέδειξαν ανθεκτικότητα (ετήσια αύξηση: +0,2%) στις τάσεις επιβράδυνσης της παγκόσμιας ανάπτυξης, καθώς η Ελληνική Οικονομία διατήρησε το πλεονέκτημα της ανάκτησης της ανταγωνιστικότητας κόστους και τιμών, που σημειώθηκε την περίοδο μετά το 2010, αφενός μέσω της πολιτικής εσωτερικής υποτίμησης και αφετέρου μέσω των μεταρρυθμίσεων που ενίσχυσαν την ευελιξία στην αγορά εργασίας.
- Η πορεία των εξαγωγών αγαθών το 2020, θα εξαρτηθεί από το βαθμό ανάκαμψης κατά το δεύτερο εξάμηνο, της παγκόσμιας οικονομίας και ιδιαίτερα της οικονομίας της Ευρωζώνης, η οποία αποτελεί τη σημαντικότερη εξαγωγική αγορά για τα ελληνικά αγαθά.
- Η εξάπλωση της πανδημίας αποτέλεσε ανασχετικό παράγοντα με αρνητικές επιπτώσεις στις εξαγωγές αγαθών, γεγονός που αποτυπώνεται, ήδη, στην οριακή, ετήσια υποχώρηση κατά το πρώτο τρίμηνο του 2020 (-0,6%), έναντι ήπιας αύξησης κατά το τέταρτο τρίμηνο του 2019 (+1,0%).
- Η κλιμάκωση της πανδημικής κρίσης, κατά τους πρώτους μήνες του 2020, η διάσπαση της διεθνούς εφοδιαστικής αλυσίδας και η επιβράδυνση του παγκόσμιου εμπορίου είχαν αρνητικό αντίκτυπο στο εξαγωγικό εμπόριο αγαθών της χώρας μας.
- Όπως φαίνεται στο γράφημα, τα αποτελέσματα της μειωμένης εξωτερικής ζήτησης μετριάσθηκαν από τη χαμηλή εισοδηματική ελαστικότητα που χαρακτηρίζει τα κυριότερα εξαγόμενα προϊόντα, όπως τα φάρμακα και τα αγροτικά αγαθά (τρόφιμα, καπνά κλπ.). Αντιθέτως, η πανδημία είχε έντονη πτωτική επίδραση σε προϊόντα που συνιστούν σημαντικούς κρίκους των παγκόσμιων εφοδιαστικών αλυσίδων ή δεν είναι αγαθά πρώτης ανάγκης, όπως ορυκτά καύσιμα, βαμβάκι, σίδηρος και χάλυβας, μηχανές και συσκευές, ενδύματα, πλαστικές ύλες κλπ.
Εξαγωγές αγαθών το πρώτο πεντάμηνο του 2020: Οι καλύτερες και χειρότερες επιδόσεις (εκατ. ευρώ)
- H παραδοσιακή διάρθρωση των εμπορικών μας εταίρων δεν μεταβλήθηκε, καθώς χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης όπως η Ιταλία, η Γερμανία, η Κύπρος, η Βουλγαρία, η Γαλλία κ.ά. κατατάσσονται στις πρώτες θέσεις σε όρους αξίας εξαγωγών. Το ενδιαφέρον εστιάζεται στις ετήσιες ποσοστιαίες μεταβολές των εξαγωγών αγαθών, καθώς αυτές συμβαδίζουν, ως ένα βαθμό, με το μέγεθος του υγειονομικού πλήγματος και το συνεπαγόμενο βάθος της ύφεσης που κατέγραψαν οι επιμέρους χώρες, κατά το πρώτο πεντάμηνο.
- Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα της Ιταλίας η οποία δέχθηκε σοβαρό οικονομικό πλήγμα (ΑΕΠ 1ου τριμήνου 2020: -5,5% και ΑΕΠ 2ου τριμήνου 2020: -17,3%, σε ετήσια βάση) και η οποία είναι ο πρώτος εξαγωγικός μας προορισμός. Η ετήσια πτώση των ελληνικών εξαγωγών αγαθών προς αυτή τη χώρα άγγιξε το 12% το πρώτο πεντάμηνο του 2020.
- Αντιθέτως, προς τη Γερμανία, η οποία κατέγραψε σχετικά μικρότερη συρρίκνωση του αντίστοιχου ΑΕΠ (ΑΕΠ 1ου τριμήνου 2020: -2,2% και ΑΕΠ 2ου τριμήνου 2020: -11,7%, σε ετήσια βάση), οι εξαγωγές μας σημείωσαν ετήσια αύξηση κατά 11,4%, ενώ, παραδόξως, εντυπωσιακή ήταν και η αντίστοιχη αύξηση προς τη Γαλλία (+28,6%), παρά το γεγονός ότι η υποχώρηση του ΑΕΠ της ήταν πολύ έντονη (ΑΕΠ 1ου τριμήνου 2020: -5,7% και ΑΕΠ 2ου τριμήνου 2020: -19,0%, σε ετήσια βάση).