Τέλη κυκλοφορίας και σε «καθαρά» Ι.Χ.: Τι σχεδιάζει το υπ. Οικονομικών

Σαρωτικές αλλαγές στα τέλη κυκλοφορίας των επιβατικών αυτοκινήτων Ι.Χ. δρομολογεί το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, με το βασικό σενάριο να προβλέπει την κατάργηση της πλήρους απαλλαγής ορισμένων κατηγοριών «καθαρών» οχημάτων.

Οι αλλαγές θα αφορούν μόνο στα τέλη κυκλοφορίας των επιβατικών ιδιωτικής χρήσης (ΕΙΧ) αυτοκινήτων και όχι των επαγγελματικών (φορτηγών, λεωφορείων) και των μοτοσυκλετών.

Κεντρικός στόχος των αλλαγών είναι η αύξηση των κρατικών εσόδων από τα ετήσια τέλη κυκλοφορίας, καθώς διαπιστώνεται ότι, ενώ προστίθενται 150.000 – 200.000 αυτοκίνητα κάθε χρόνο, εντούτοις οι εισπράξεις παραμένουν παγωμένες ή ακόμα και μειώνονται.

Για παράδειγμα, το 2022 οι εισπράξεις από τα τέλη κυκλοφορίας είχαν ανέλθει σε 1,23 δισ. ευρώ και την ίδια χρονιά κυκλοφόρησαν καινούργια και εισαγόμενα μεταχειρισμένα 175.535 επιβατικά αυτοκίνητα. Το 2023, χωρίς καμία μεταβολή στο ποσά των τελών, το Δημόσιο εισέπραξε 1,22 δισ. ευρώ, ενώ στο στόλο των Ι.Χ. επιβατικών αυτοκινήτων προστέθηκαν επιπλέον 204.856 καινούργια και εισαγόμενα μεταχειρισμένα.

Για το 2024 η πρόβλεψη του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών είναι για την είσπραξη 1,2 δισ. ευρώ, παρότι στο οκτάμηνο Ιανουαρίου – Αυγούστου έχουν ήδη πωληθεί 150.202 αυτοκίνητα, καινούργια και εισαγόμενα μεταχειρισμένα.

Η μείωση των εισπραττόμενων τελών αποδίδεται στις απαλλαγές των καινούργιων αυτοκινήτων από τα τέλη κυκλοφορίας, ειδικά των ηλεκτρικών, των υβριδικών και των «καθαρών» που εκπέμπουν ρύπους μέχρι ένα όριο, τα οποία (εν μέρει) αντικαθιστούν οχήματα παλαιάς τεχνολογίας, που πληρώνουν υψηλά τέλη, αλλά αποσύρονται της κυκλοφορίας.

Η αναμόρφωση

Το ισοζύγιο των συγκεκριμένων αγορών και αποσύρσεων είναι σε βάρος του δημόσιου ταμείου, καθώς διαπιστώνεται πως, ενώ αυξάνεται ο στόλος των αυτοκινήτων, τα έσοδα μειώνονται και χρειάζεται παρέμβαση.

Στο πλαίσιο αυτό, και προκειμένου να αντληθούν νέα έσοδα, η πολιτική ηγεσία του ΥΠΕΘΟ δρομολόγησε ήδη την αλλαγή του τρόπου υπολογισμού των τελών κυκλοφορίας, εισάγοντας και νέες παραμέτρους και όχι μόνο τον κυβισμό και την περιβαλλοντική επιβάρυνση.

Το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, από τον περασμένο Μάρτιο έχει ήδη συγκροτήσει 8μελή επιτροπή, απαρτιζόμενη από στελέχη του υπουργείου Οικονομικών, της ΑΑΔΕ και έναν εκπρόσωπο των ασφαλιστικών εταιρειών, προκειμένου να εισηγηθεί αλλαγές στο σύστημα των τελών κυκλοφορίας.

Σύμφωνα με τη σχετική απόφαση, «έργο της Επιτροπής είναι η αναμόρφωση και επικαιροποίηση του πλαισίου των τελών κυκλοφορίας των ΕΙΧ, η διατύπωση απόψεων σχετικά με κανονιστικές και νομοθετικές ρυθμίσεις, η επεξεργασία και μελέτη των νέων τεχνολογικών οικονομικών, κοινωνικών και περιβαλλοντολογικών εξελίξεων καθώς και των όρων, προϋποθέσεων και κριτηρίων διαμόρφωσης του κόστους των τελών».

Επίσης, η απόφαση αναφέρει ότι «η ομάδα εργασίας θα επεξεργαστεί εναλλακτικά σενάρια κοστολόγησης και θα υποβάλλει προτάσεις αναμόρφωσης των τελών κυκλοφορίας».

Η ηγεσία του ΥΠΕΘΟ αναμένει το πόρισμα μέχρι τις αρχές Οκτωβρίου, ώστε οι αλλαγές να εφαρμοστούν για τα τέλη κυκλοφορίας του έτους 2025, που θα πληρωθούν μέχρι το τέλος του ερχόμενου Δεκεμβρίου. Περίπτωση για να αναβληθεί η εφαρμογή τους για το 2026 υπάρχει μόνο εάν διαπιστωθεί πως δεν επαρκεί ο χρόνος για την υλοποίηση των αλλαγών, αλλά αυτό θα σημάνει νέα απώλεια εσόδων.

Μαχαίρι στις απαλλαγές

Σύμφωνα με πληροφορίες, οι αλλαγές που εξετάζει η επιτροπή είναι οι ακόλουθες:

• Η πλήρης απαλλαγή από τα τέλη κυκλοφορίας διατηρείται μόνο για τα αμιγώς ηλεκτρικά αυτοκίνητα.
• Τα υβριδικά χωρίζονται σε κατηγορίες και θα πληρώνουν τέλη ανάλογα με την κατηγορία ως «ήπια υβριδικά ή mild hybrid», ως πλήρως υβριδικά (full hybrid) και Mild Hybrid λειτουργεί κυρίως με τον κινητήρα εσωτερικής καύσης, ενώ διαθέτει έναν μικρό ηλεκτρικό κινητήρα για να τον βοηθά στις χαμηλές στροφές ή κατά τις περιόδους που το αυτοκίνητο είναι σε κατάσταση ακινησίας. Το ποσό θα καθορίζεται ανάλογα με τους εκπεμπόμενους ρύπους, αλλά θα είναι πολύ χαμηλότερο σε σχέση με τα αμιγώς βενζινοκίνητα ή πετρελαιοκίνητα.
• Για τα ΙΧΕ που έχουν μόνο κινητήρες εσωτερικής καύσης (βενζίνη, πετρέλαιο), οι συντελεστές διαμόρφωσης των τελών θα αυξηθούν.

Τι ισχύει σήμερα

Τα τέλη κυκλοφορίας μέχρι και φέτος υπολογίζονται με διαφορετικές «ταχύτητες» και συγκεκριμένα:

1. Για τα αυτοκίνητα με άδεια κυκλοφορίας έως τις 30 Οκτωβρίου 2010, υπολογίζονται με μοναδικό κριτήριο τον κυβισμό και αποτελούν την πολυπληθέστερη ομάδα, καθώς ανέρχονται σε 4.400.000. Το πιθανότερο είναι να μην αλλάξουν, διότι είναι ήδη υψηλά ή να αυξηθούν ελαφρά.
2. Για τα αυτοκίνητα με άδεια κυκλοφορίας από 1η Νοεμβρίου 2010 έως και 31 Δεκεμβρίου 2020 απαλλάσσονται εκείνα που εκπέμπουν έως 90 γραμμάρια CO2 ενώ το ποσό των τελών κλιμακώνεται ανάλογα με τον όγκο του CO2. Η απαλλαγή θα αντικατασταθεί με ένα «συμβολικό» τέλος και θα γίνουν αναπροσαρμογές και στους συντελεστές υπολογισμού των τελών για εκείνα που εκπέμπουν περισσότερους ρύπους.
3. Για τα αυτοκίνητα με άδεια κυκλοφορίας από 1η Ιανουαρίου 2021 και μετά, απαλλάσσονται εκείνα που εκπέμπουν έως 122 γραμμάρια CO2 και ανάλογα με τους ρύπους το ποσό των τελών κλιμακώνεται αλλά είναι μικρότερη επιβάρυνση σε σχέση με εκείνα της προηγούμενης δεκαετίας (2010-2020). Και στην κατηγορία αυτή, προτείνεται η κατάργηση της ολοκληρωτικής απαλλαγής και η επιβολή ενός ελάχιστου τέλους και η αλλαγή της κλιμάκωσης υπολογισμού τους για εκείνα που εκπέμπουν περισσότερους ρύπους.