Wood: Το «βαρίδι» της ακρίβειας απειλή για την ελληνική οικονομία

«Καμπανάκι» για την πορεία της ελληνικής οικονομίας κρούει ο επενδυτικός οίκος Wood σε έκθεσή του, καθώς τονίζει ότι η ακρίβεια πλήττει τις καταναλωτικές δαπάνες, με αποτέλεσμα να υπάρχει ο κίνδυνος να υποβαθμίσει την εκτίμησή του για την ανάπτυξη, την οποία αυτή τη στιγμή τοποθετεί στο 2,8% για το 2024. 

Σε έκθεσή του αναφέρει ότι σύμφωνα με τα προσωρινά στοιχεία που ανακοίνωσε η ΕΛΣΤΑΤ, ο κύκλος εργασιών στο λιανικό εμπόριο μειώθηκε κατά 3,8% σε ετήσια βάση τον Φεβρουάριο και κατά 9,8% σε ετήσια βάση σε όρους όγκου. Η κατανομή δείχνει αδυναμία σε όλες τις κατηγορίες, μεταξύ άλλων στα καύσιμα (μείωση 11% σε ετήσια βάση σε όρους αξίας και -9,8% σε όρους όγκου) και στα τρόφιμα (-2,6% σε ετήσια βάση σε όρους αξίας, -8% σε όρους όγκου). 

Τα αποτελέσματα αυτά αναδεικνύουν ότι η Ελλάδα υστερεί σε σχέση με την ευρωζώνη αλλά και την Κεντρική Ευρώπη, συνολικά όσον αφορά την πορεία ανάκαμψης των δαπανών, διότι, στις χώρες αυτές, τα τελευταία στοιχεία δείχνουν ότι, για τα αναγκαία είδη, η ζήτηση έχει ανακάμψει- και, σε ορισμένες χώρες, οι δαπάνες διακριτικής ευχέρειας παρουσιάζουν δειλά σημάδια βελτίωσης:  

• Πρώτον, η Ελλάδα δημοσιεύει στοιχεία για την κατανάλωση ένα μήνα αργότερα από άλλες ευρωπαϊκές χώρες: έτσι, ενώ, για την υπόλοιπη Ευρώπη, τα στοιχεία του Μαρτίου δημοσιεύθηκαν την περασμένη εβδομάδα- στην Ελλάδα, τα τελευταία αποτελέσματα αναφέρονται στον Φεβρουάριο και ένας μήνας σε αυτή τη διαδικασία της καταναλωτικής αναζωογόνησης μπορεί να κάνει μεγάλη διαφορά στην αντίληψη για το πού βρισκόμαστε, ιδίως δεδομένου ότι, φέτος, το Πάσχα έπεσε σε διαφορετικό μήνα σε σχέση με το 2023 (για τους Καθολικούς, ήταν τον Μάρτιο, έναντι Απριλίου το 2023- για τους Ορθόδοξους, ήταν τον Μάιο αντί για τον Απρίλιο)
• Δεύτερον, οι έρευνες για την κατανάλωση δείχνουν ότι οι δείκτες εμπιστοσύνης δυσκολεύονται να κινηθούν ανοδικά από την άνοιξη του περασμένου έτους στην ΕΕ, παρά το γεγονός ότι το ποσοστό ανεργίας παραμένει σταθερό ή μειώνεται, και αυτό το παράδοξο είναι πιο έντονο στην Ελλάδα. Οι καταναλωτές αναφέρουν πολύ μικρή βελτίωση στον πληθωρισμό και αυτό σημαίνει ότι, παρόλο που ο επίσημος πληθωρισμός στην Ελλάδα ήταν 3,2% σε ετήσια βάση τον Μάρτιο, οι έρευνες δείχνουν ότι τα νοικοκυριά αισθάνονται πιθανώς ότι ο πραγματικός πληθωρισμός στην αγορά είναι τριπλάσιο. Τον Απρίλιο, οι καταναλωτές ανέφεραν σημαντική βελτίωση της κατάστασης της οικονομίας και των αποταμιεύσεών τους, αλλά, μέχρι τον Μάρτιο, οι έρευνες ανέφεραν πολύ μικρή βελτίωση της οικονομικής τους κατάστασης και της οικονομίας συνολικά. Αυτό συμβαίνει παρά τη σταθερή μείωση της ανεργίας και τους ιστορικά χαμηλούς φόβους για μελλοντική ανεργία
• Τρίτον, υπάρχει μεγάλο χάσμα μεταξύ της αντίληψης των όσων φαίνεται να συμβαίνουν και της πραγματικότητας για τη συντριπτική πλειοψηφία των καταναλωτών. 

Η αγορά εργασίας

Επιφανειακά, η αγορά εργασίας στην Ελλάδα είναι πολύ ισχυρή. Το ποσοστό ανεργίας συνεχίζει να μειώνεται κάθε μήνα, φθάνοντας στο 10,4% τον Μάρτιο, από 28% το 2013. Ο κατώτατος μισθός έχει αυξηθεί σωρευτικά κατά 41,6% από το 2018 και σήμερα ανέρχεται στα 830 ευρώ/μήνα.

Ωστόσο, η προσαρμογή αυτή πιθανώς υπερεκτιμά τα πραγματικά χρήματα που λαμβάνουν τα άτομα με τον κατώτατο μισθό, δεδομένου ότι η φοροδιαφυγή από τις υποχρεώσεις κοινωνικής ασφάλισης παραμένει συχνή. Επιπλέον, οι διαπραγματεύσεις για τις εθνικές συμβάσεις τα τελευταία δύο χρόνια αποκαλύπτουν υψηλό βαθμό συμφωνιών χωρίς αυξήσεις μισθών, γεγονός που σημαίνει ότι οι καταναλωτές χάνουν αγοραστική δύναμη από τους μισθούς τους και από τις αποταμιεύσεις τους, οι οποίες εξακολουθούν να βρίσκονται πολύ συχνά σε μετρητά. 

Σύμφωνα με τα στοιχεία της Τράπεζα της Ελλάδος κατά το 2μηνο Ιανουαρίου - Φεβρουαρίου, υπογράφηκαν 37 νέες επιχειρησιακές συμβάσεις, που κάλυπταν 31.862 εργαζόμενους- από αυτές, 16 συμβάσεις προέβλεπαν αυξήσεις μισθών, ενώ οι υπόλοιπες δεν προέβλεπαν καμία μισθολογική αλλαγή. Τον Ιανουάριο - Δεκέμβριο 2023, υπογράφηκαν 209 νέες συμφωνίες σε επίπεδο επιχείρησης, που κάλυπταν 137.179 εργαζόμενους- από αυτές, 59 συμφωνίες προέβλεπαν αυξήσεις μισθών, ενώ οι υπόλοιπες δεν προέβλεπαν καμία μισθολογική αλλαγή. 
Τον Ιανουάριο - Δεκέμβριο του 2022, είχαν υπογραφεί 217 νέες συμφωνίες σε επίπεδο επιχείρησης, οι οποίες κάλυπταν 168.472 εργαζόμενους- από αυτές, οι 80 προέβλεπαν αυξήσεις μισθών, ενώ οι υπόλοιπες δεν προέβλεπαν καμία μισθολογική αλλαγή. 

Σύμφωνα με τη Wood φαίνεται να υπάρχει μια ήπια βελτίωση στην καταναλωτική πίστη, σε συνδυασμό με την προσωρινή αύξηση της εμπιστοσύνης που αναφέρθηκε τον Απρίλιο και αυτό οδηγεί τον οίκο στο να αναμένει βελτίωση το 2ο τρίμηνο. 

«Ωστόσο, όσον αφορά το μέγεθος των κερδών και τον ρυθμό της ανάκαμψης, έως ότου δούμε σημαντικές βελτιώσεις στον αντιληπτό πληθωρισμό μεταξύ των νοικοκυριών, η ομαλοποίηση της κατανάλωσης φαίνεται απρόσιτη. Όσον αφορά τον αντίκτυπο στο ΑΕΠ, φαίνεται εύλογο ότι, το 1ο τρίμηνο του 2024, η κατανάλωση συρρικνώθηκε σε τριμηνιαία βάση, μετά από μια ζωηρή ανάκαμψη κατά 1,4% σε τριμηνιαία βάση σε πραγματικούς όρους το 4ο τρίμηνο του προηγούμενου έτους, συνεχίζοντας την επέκτασή της το 2ο τρίμηνο του 2024. Για το ΑΕΠ, είναι δύσκολο να εκτιμηθούν οι προοπτικές επί του παρόντος, καθώς διαμορφώνεται σε μεγάλο βαθμό από τις επενδύσεις, οι οποίες είναι δυσκολότερο να παρακολουθούνται σε μηνιαία βάση. Η εκτίμησή μας για επέκταση του πραγματικού ΑΕΠ κατά 2,8% φέτος αντιμετωπίζει σημαντικούς καθοδικούς κινδύνους, λόγω της αργής ανάκαμψης της κατανάλωσης», τονίζεται χαρακτηριστικά στην έκθεση.