Πώς σαρώνει τραπεζικούς λογαριασμούς το νέο BANCAPP της εφορίας

Εκατομμύρια τραπεζικοί λογαριασμοί φυσικών και νομικών προσώπων έχουν μπει στο στόχαστρο των φορολογικών αρχών, με τη χρήση του νέου υπερόπλου της ΑΑΔΕ, το οποίο από τις αρχές Ιανουαρίου σκανάρει όλες τις κινήσεις τους. Πρόκειται για το «Σύστημα Αυτοματοποιημένου Ελέγχου Προσαύξησης Περιουσίας» (Bank Account Nexus Crosscheck APPplication ή BANCAPP) το οποίο αυτοματοποίησε τη διαδικασία παροχής στοιχείων και πληροφοριών που αφορούν σε ελεγχόμενα φυσικά και νομικά πρόσωπα.

Ειδικότερα, μέσω του BANCAPP συλλέγονται και αξιοποιούνται τα δεδομένα του αρχείου χρηματοπιστωτικών προϊόντων και αναλυτικών χρηματοπιστωτικών συναλλαγών, των κινήσεων τραπεζικών λογαριασμών, λογαριασμών πληρωμών και λοιπών χρηματοοικονομικών προϊόντων και αναλυτικών χρηματοπιστωτικών συναλλαγών των ΑΦΜ για τα οποία έχει εκδοθεί εντολή ελέγχου στο ΟΠΣ ELENXIS. Ο έλεγχος αφορά τόσο σε καταθέσεις, ρέπος, ασφαλιστικά προϊόντα, παράγωγα, μετοχές όσο και σε δάνεια και σε θυρίδες.

Με το νέο σύστημα διευκολύνονται οι φορολογικοί έλεγχοι, καθώς η εφορία εντοπίζει άμεσα τυχόν δυσαναλογία μεταξύ των δηλώσεων φόρου εισοδήματος των προηγούμενων ετών, με την κίνηση των τραπεζικών λογαριασμών του ελεγχόμενου την ίδια περίοδο και αναλόγως βεβαιώνει φόρους, πρόστιμα και προσαυξήσεις. Όπως αναφέρει η σχετική απόφαση του διοικητή της ΑΑΔΕ, Γιώργου Πιτσιλή, το BANCAPP, σύμφωνα με συγκεκριμένες προδιαγραφές, επιταχύνει τη διαδικασία του ελέγχου, προσδιορίζοντας την φορολογητέα ύλη κατ’ έτος, για κάθε ελεγχόμενο ΑΦΜ.

Εφόσον βρεθούν καταθέσεις ή άλλα χρηματοοικονομικά στοιχεία, η αξία των οποίων είναι υψηλότερη από τα δηλωθέντα εισοδήματα επιβάλλεται φόρος 33% επί της διαφοράς. Εάν συνυπολογιστούν και τα αναλογούντα πρόστιμα και οι προσαυξήσεις, το συνολικό ποσό που καλείται να πληρώσει ο ελεγχόμενος είναι συνήθως άνω του 50% του ποσού, που θεωρείται «προσαύξηση περιουσίας». Όπως διευκρινίζει η Διεύθυνση Επίλυσης Διαφορών της ΑΑΔΕ, σε περίπτωση διαπίστωσης προσαύξησης, η προσαύξηση αυτή δεν υπόκειται σε φορολογία, εφόσον ο φορολογούμενος αποδείξει την πραγματική πηγή αυτής, καθώς επίσης και ότι αυτή είτε έχει υπαχθεί σε νόμιμη φορολογία, είτε απαλλάσσεται από τον φόρο σύμφωνα με ειδικές διατάξεις.

Πώς λειτουργεί το BANCAPP

Ακόμη και με τα προηγούμενα συστήματα παρακολούθησης των τραπεζικών λογαριασμών, οι φορολογικοί έλεγχοι μέσω των καταθέσεων είναι συνεχείς και χιλιάδες είναι οι φορολογούμενου που προσφεύγουν στη Διεύθυνση Επίλυσης Διαφορών, αμφισβητώντας τις διαπιστώσεις της εφορίας και, αν δεν δικαιωθούν, ακολουθούν προσφυγές στα φορολογικά δικαστήρια.

Με το νέο σύστημα ελέγχων οι έλεγχοι θα είναι πιο στοχοποιημένοι και ακριβείς ενώ οι τράπεζες υποχρεούνται να κοινοποιούν συγκεκριμένα στοιχεία.

Ειδικότερα μέσω του BANCAPP συλλέγονται και αξιοποιούνται, από την ΑΑΔΕ, τα δεδομένα του αρχείου χρηματοπιστωτικών προϊόντων και αναλυτικών χρηματοπιστωτικών συναλλαγών, των κινήσεων τραπεζικών λογαριασμών, λογαριασμών πληρωμών και λοιπών χρηματοοικονομικών προϊόντων και αναλυτικών χρηματοπιστωτικών συναλλαγών των ΑΦΜ για τα οποία έχει εκδοθεί εντολή ελέγχου στο ΟΠΣ ELENXIS.

Τα βασικά του χαρακτηριστικά είναι τα ακόλουθα:

• Δεν υπάρχει τραπεζικό και επαγγελματικό απόρρητο έναντι του  BANCAPP. Τα αιτήματα άρσης αφορούν σε κάθε στοιχείο και πληροφορία για φυσικό ή νομικό πρόσωπο ή νομική οντότητα που τηρούνται στα πιστωτικά ιδρύματα.
• Για την υποβολή αιτήματος άρσης πρέπει να έχουν προηγηθεί όλες οι απαραίτητες διαδικασίες έγκρισης της άρσης του τραπεζικού απορρήτου που προβλέπονται για τις ελεγκτικές υπηρεσίες, με ευθύνη του Προϊσταμένου της εκάστοτε υπηρεσίας.
• Για τη δημιουργία και υποβολή αιτήματος είναι απαραίτητη η γνώση και συμπλήρωση του Αριθμού Φορολογικού Μητρώου (ΑΦΜ) του φυσικού ή νομικού προσώπου ή νομικής οντότητας για το οποίο πραγματοποιείται η άρση του τραπεζικού απορρήτου.
• Κάθε αίτημα, πρέπει να περιλαμβάνει επιπλέον πρόσθετα Στοιχεία Μητρώου που αφορούν στο φυσικό ή νομικό πρόσωπο ή νομική οντότητα για το οποίο υποβάλλεται το αίτημα (Ονοματεπώνυμο, Επωνυμία) και το ημερολογιακό διάστημα ελέγχου.
• Κάθε αίτημα ελέγχεται έτσι ώστε να αποφεύγονται ερωτήματα που έχουν ήδη απαντηθεί στο παρελθόν και διατηρούνται στο BANCAPP Αυτή η πρόσθετη λειτουργικότητα, μετασχηματίζει το ερώτημα, διασταυρώνοντας τις ημερομηνίες που έχουν ζητηθεί στο παρελθόν.
• Τα στοιχεία και οι πληροφορίες που διαβιβάζονται από τα πιστωτικά ιδρύματα στην ΑΑΔΕ, δύναται να ανατρέχουν στην τελευταία δεκαετία από την ημερομηνία υποβολής κάθε αιτήματος παροχής πληροφοριών προς το BANCAPP.
• Οι τράπεζες υποχρεούνται να απαντήσουν και να αποστείλουν τα στοιχεία εντός δύο (2) εργάσιμων ημερών, με εξαίρεση στις περιπτώσεις που το αίτημα καταλαμβάνει ελεγχόμενο διάστημα μεγαλύτερο των πέντε ετών οπότε και η αποστολή των αιτούμενων αρχείων διενεργείται εντός πέντε (5) εργάσιμων ημερών.
• Στις περιπτώσεις που, κατά τη διαδικασία της αυτοματοποιημένης πρόσβασης στο BANCAPP, από τις αρχές, υπηρεσίες και φορείς του Δημοσίου, ανακτηθούν στοιχεία και πληροφορίες που αφορούν πρόσωπα διαφορετικά από αυτά που περιλαμβάνονται στο αίτημά τους, αυτό δεν συνιστά παραβίαση του επαγγελματικού και τραπεζικού απορρήτου, καθώς και του απορρήτου των στοιχείων, σύμφωνα με τη νομοθεσία περί προστασίας προσωπικών δεδομένων. Οι αρχές, υπηρεσίες και φορείς του Δημοσίου υποχρεούνται να καταστρέφουν αμελλητί τα στοιχεία αυτά.
• Η επικοινωνία των αιτημάτων μεταξύ της ΑΑΔΕ και των πιστωτικών ιδρυμάτων διενεργείται μέσω των υποδομών της ΤΕΙΡΕΣΙΑΣ ΑΕ.

Τα 10+1 στοιχεία που στέλνουν οι τράπεζες

Οι τράπεζες κοινοποιούν στην ΑΑΔΕ στοιχεία για όλο το φάσμα των συναλλαγών των πελατών τους και συγκεκριμένα θα αποστέλλουν στοιχεία, εφόσον υπάρχουν, για τις ακόλουθες κατηγορίες:

1. Αδιευκρίνιστο (όταν δεν υπάρχει δυνατότητα ακριβούς κατηγορίας κατάταξης)
2. Καταθετικός λογαριασμός πρώτης ζήτησης
3. Καταθετικός προθεσμιακός λογαριασμός
4. Χορηγητικός λογαριασμός
5. Επενδυτικός λογαριασμός (παντός είδους χαρτοφυλάκια επενδυτικών προϊόντων και αξιογράφων, όπως αμοιβαία κεφάλαια, ομόλογα, μετοχές, τραπεζοασφάλιστρα, παράγωγα, Repos κ.λπ.)
6. Άλλος λογαριασμός
7. Πιστωτική Κάρτα
8. Τραπεζική Θυρίδα
9. Λογαριασμός Πληρωμών
10. Προπληρωμένη κάρτα (prepaid)
11. Ηλεκτρονικό πορτοφόλι

Ο χρόνος διατήρησης των δεδομένων του BANCAPP ορίζεται βάσει της προθεσμίας εντός της οποίας η Φορολογική Διοίκηση μπορεί να προβεί σε έκδοση πράξης διοικητικού, εκτιμώμενου ή διορθωτικού προσδιορισμού φόρου, δηλαδή 5 χρόνια, διάστημα που μπορεί να φτάσει και σε 10 χρόνια αν προκύψουν «συμπληρωματικά στοιχεία».