«Βουτιά» 40,4% του ελλείμματος τρεχουσών συναλλαγών χάρη στον τουρισμό

Η εξαιρετική πορεία του ελληνικού τουρισμού αλλά και η μεγαλύτερη μείωση των εισαγωγών έναντι των εξαγωγών οδήγησαν σε μεγάλη υποχώρηση το έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών στο 10μηνο του έτους, καθώς έφθασε στα 8,7 δισ. ευρώ από 14,1 δισ. ευρώ που ήταν στο αντίστοιχο διάστημα του 2022. 

Σύμφωνα με τα στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα η Τράπεζα της Ελλάδος αναφορικά με την πορεία του τουρισμού στο 10μηνο, οι αφίξεις μη κατοίκων ταξιδιωτών αυξήθηκαν κατά 17% και οι σχετικές εισπράξεις κατά 14,7% σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2022, ενώ παράλληλα οι εξαγωγές υποχώρησαν 6,5%, αλλά η πτώση των εισαγωγών ήταν ακόμη πιο επιθετική, καθώς μειώθηκαν κατά 11,5%. 

Ισοζύγιο Τρεχουσών Συναλλαγών

Τον Οκτώβριο του 2023, το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών μειώθηκε περίπου κατά το ήμισυ σε σχέση με τον Οκτώβριο του 2022 και διαμορφώθηκε σε 1,4 δισεκ. ευρώ.

Η μείωση του ελλείμματος του ισοζυγίου αγαθών οφείλεται στη μεγαλύτερη μείωση των εισαγωγών έναντι των εξαγωγών. Οι εξαγωγές μειώθηκαν κατά 8,7% σε τρέχουσες τιμές ( 3,9% σε σταθερές τιμές) και οι εισαγωγές μειώθηκαν κατά 17,2% σε τρέχουσες τιμές (-6,1% σε σταθερές τιμές).

Ειδικότερα, οι εξαγωγές αγαθών χωρίς καύσιμα παρουσίασαν μείωση κατά 5,8% σε τρέχουσες τιμές (-7,6% σε σταθερές τιμές), ενώ οι εισαγωγές αγαθών χωρίς καύσιμα μειώθηκαν κατά 3,4% σε τρέχουσες τιμές (-3,1% σε σταθερές τιμές).

Η αύξηση του πλεονάσματος του ισοζυγίου υπηρεσιών οφείλεται κυρίως στη βελτίωση του ταξιδιωτικού ισοζυγίου και, σε μικρότερο βαθμό, των ισοζυγίων μεταφορών και λοιπών υπηρεσιών. Οι αφίξεις μη κατοίκων ταξιδιωτών αυξήθηκαν κατά 14,0% και οι σχετικές εισπράξεις κατά 10,2% σε σχέση με τον Οκτώβριο του 2022.

Το έλλειμμα του ισοζυγίου πρωτογενών εισοδημάτων αυξήθηκε σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα του 2022, κυρίως λόγω της αύξησης των καθαρών πληρωμών για τόκους, μερίσματα και κέρδη. Το έλλειμμα του ισοζυγίου δευτερογενών εισοδημάτων αυξήθηκε, σε σχέση με τον Οκτώβριο του 2022, λόγω της αύξησης των καθαρών πληρωμών στον τομέα της γενικής κυβέρνησης. 

Την περίοδο Ιανουαρίου-Οκτωβρίου 2023, το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών μειώθηκε κατά 5,9 δισεκ. ευρώ σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2022 και διαμορφώθηκε σε 8,7 δισεκ. ευρώ.

Η μείωση του ελλείμματος του ισοζυγίου αγαθών οφείλεται στη μεγαλύτερη μείωση των εισαγωγών έναντι των εξαγωγών. Οι εξαγωγές παρουσίασαν μείωση κατά 6,5% σε τρέχουσες τιμές (-2,4% σε σταθερές τιμές), ενώ οι εισαγωγές κατέγραψαν μείωση κατά 11,5% σε τρέχουσες τιμές (-4,0% σε σταθερές τιμές). Ειδικότερα, σε τρέχουσες τιμές οι εξαγωγές αγαθών χωρίς καύσιμα παρουσίασαν οριακή μείωση κατά 0,4%, ενώ οι αντίστοιχες εισαγωγές μειώθηκαν κατά 2,4% ( 4,7% και -4,0% σε σταθερές τιμές αντίστοιχα).

Η βελτίωση του πλεονάσματος του ισοζυγίου υπηρεσιών οφείλεται στη βελτίωση πρωτίστως του ταξιδιωτικού ισοζυγίου και δευτερευόντως του ισοζυγίου λοιπών υπηρεσιών, η οποία αντισταθμίστηκε εν μέρει από την επιδείνωση του ισοζυγίου μεταφορών. Οι αφίξεις μη κατοίκων ταξιδιωτών αυξήθηκαν κατά 17% και οι σχετικές εισπράξεις κατά 14,7% σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2022.

Το έλλειμμα του ισοζυγίου πρωτογενών εισοδημάτων επιδεινώθηκε έναντι της αντίστοιχης περιόδου του 2022, λόγω της αύξησης των καθαρών πληρωμών για τόκους, μερίσματα και κέρδη, που αντισταθμίστηκε σε κάποιο βαθμό από την άνοδο των καθαρών εισπράξεων από λοιπά πρωτογενή εισοδήματα. Το ισοζύγιο δευτερογενών εισοδημάτων κατέγραψε πλεόνασμα έναντι ελλείμματος την ίδια περίοδο του 2022, κυρίως λόγω της καταγραφής καθαρών εισπράξεων έναντι καθαρών πληρωμών στον τομέα της γενικής κυβέρνησης και, σε μικρότερο βαθμό, λόγω της αύξησης των καθαρών εισπράξεων στους λοιπούς, εκτός της γενικής κυβέρνησης, τομείς.

Ισοζύγιο Κεφαλαίων

Τον Οκτώβριο του 2023, το ισοζύγιο κεφαλαίων κατέγραψε έλλειμμα έναντι πλεονάσματος τον αντίστοιχο μήνα του 2022 και διαμορφώθηκε σε 29,6 εκατ. ευρώ, κυρίως λόγω της καταγραφής καθαρών πληρωμών, έναντι καθαρών εισπράξεων, στους λοιπούς, εκτός της γενικής κυβέρνησης, τομείς της οικονομίας. 

Την περίοδο Ιανουαρίου-Οκτωβρίου 2023, το πλεόνασμα του ισοζυγίου κεφαλαίων μειώθηκε σε σχέση με την ίδια περίοδο του 2022 και διαμορφώθηκε σε 2,0 δισεκ. ευρώ, κυρίως λόγω της μείωσης των καθαρών εισπράξεων στους λοιπούς, εκτός της γενικής κυβέρνησης, τομείς της οικονομίας.

Συνολικό Ισοζύγιο Τρεχουσών Συναλλαγών και Κεφαλαίων

Τον Οκτώβριο του 2023, το έλλειμμα του συνολικού ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών και κεφαλαίων (το οποίο αντιστοιχεί στις ανάγκες της οικονομίας για χρηματοδότηση από το εξωτερικό) μειώθηκε και διαμορφώθηκε σε 1,5 δισεκ. ευρώ. 

Την περίοδο Ιανουαρίου-Οκτωβρίου 2023, το έλλειμμα του συνολικού ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών και κεφαλαίων μειώθηκε σημαντικά σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2022 και διαμορφώθηκε σε 6,7 δισεκ. ευρώ.

Ισοζύγιο Χρηματοοικονομικών Συναλλαγών

Τον Οκτώβριο του 2023, στην κατηγορία των άμεσων επενδύσεων, οι απαιτήσεις των κατοίκων έναντι του εξωτερικού κατέγραψαν αύξηση κατά 1,9 δισεκ. ευρώ, με κυριότερη συναλλαγή την εξαγορά της Enel Romania (Ρουμανία) από τη Δημόσια Επιχείρηση Ηλεκτρισμού (ΔΕΗ) Α.Ε., ενώ οι υποχρεώσεις των κατοίκων έναντι του εξωτερικού αυξήθηκαν κατά 256,4 εκατ. ευρώ, χωρίς αξιοσημείωτες συναλλαγές.

Στις επενδύσεις χαρτοφυλακίου, η μείωση των απαιτήσεων των κατοίκων έναντι του εξωτερικού αντανακλά σχεδόν εξ ολοκλήρου τη μείωση κατά 2,2 δισεκ. ευρώ των τοποθετήσεών τους σε ομόλογα και έντοκα γραμμάτια του εξωτερικού. Η μικρή αύξηση των υποχρεώσεών τους οφείλεται στην αύξηση κατά 222,0 εκατ. ευρώ των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε μετοχές ελληνικών επιχειρήσεων, η οποία σε μεγάλο βαθμό αντισταθμίστηκε από τη μείωση κατά 207,0 εκατ. ευρώ των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε ελληνικά ομόλογα και έντοκα γραμμάτια. 

Στην κατηγορία των λοιπών επενδύσεων καταγράφηκε μείωση των απαιτήσεων των κατοίκων έναντι του εξωτερικού, λόγω της μείωσης κατά 1,6 δισεκ. ευρώ των τοποθετήσεων κατοίκων σε καταθέσεις και repos στο εξωτερικό, η οποία αντισταθμίστηκε εν μέρει από τη στατιστική προσαρμογή που συνδέεται με την έκδοση τραπεζογραμματίων (κατά 514,0 εκατ. ευρώ). Η μείωση των υποχρεώσεών τους αντανακλά πρωτίστως τη μείωση κατά 451,0 εκατ. ευρώ των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε καταθέσεις και repos στην Ελλάδα (περιλαμβάνεται και ο λογαριασμός TARGET) και δευτερευόντως τη μείωση κατά 287,8 εκατ. ευρώ των δανειακών υποχρεώσεών τους προς μη κατοίκους, οι οποίες αντισταθμίστηκαν σε κάποιο βαθμό από τη στατιστική προσαρμογή που συνδέεται με την έκδοση τραπεζογραμματίων (κατά 514,0 εκατ. ευρώ). 

Την περίοδο Ιανουαρίου-Οκτωβρίου 2023, στην κατηγορία των άμεσων επενδύσεων, οι απαιτήσεις των κατοίκων έναντι του εξωτερικού σημείωσαν αύξηση κατά 2,8 δισεκ. ευρώ και οι υποχρεώσεις των κατοίκων έναντι του εξωτερικού, που αντιστοιχούν σε άμεσες επενδύσεις μη κατοίκων στην Ελλάδα, κατέγραψαν αύξηση κατά 4,1 δισεκ. ευρώ.

Στις επενδύσεις χαρτοφυλακίου, η αύξηση των απαιτήσεων των κατοίκων έναντι του εξωτερικού οφείλεται σχεδόν εξ ολοκλήρου στην άνοδο κατά 4,7 δισεκ. ευρώ των τοποθετήσεων κατοίκων σε ομόλογα και έντοκα γραμμάτια του εξωτερικού. Η αύξηση των υποχρεώσεών τους αντανακλά κυρίως την αύξηση κατά 4,1 δισεκ. ευρώ των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε ελληνικά ομόλογα και έντοκα γραμμάτια, που αντισταθμίστηκε μερικώς από τη μείωση κατά 137,0 εκατ. ευρώ των τοποθετήσεών τους σε ελληνικές μετοχές. 

Στην κατηγορία των λοιπών επενδύσεων, η μείωση των απαιτήσεων των κατοίκων έναντι του εξωτερικού οφείλεται στη μείωση κατά 6,5 δισεκ. ευρώ των τοποθετήσεων κατοίκων σε καταθέσεις και repos στο εξωτερικό, η οποία αντισταθμίστηκε μερικώς από τη στατιστική προσαρμογή που συνδέεται με την έκδοση τραπεζογραμματίων (κατά 4,2 δισεκ. ευρώ) και, σε μικρότερο βαθμό, από την αύξηση κατά 429,7 εκατ. ευρώ της χορήγησης δανείων σε μη κατοίκους από εγχώρια χρηματοπιστωτικά ιδρύματα. Η αύξηση των υποχρεώσεών τους συνδέεται με τη στατιστική προσαρμογή σχετικά με την έκδοση τραπεζογραμματίων (κατά 4,2 δισεκ. ευρώ), η οποία αντισταθμίστηκε εν μέρει από τη μείωση κατά 1,6 δισεκ. ευρώ των δανειακών υποχρεώσεών τους προς μη κατοίκους και, σε μικρότερο βαθμό, από τη μείωση κατά 838,0 εκατ. ευρώ των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε καταθέσεις και repos στην Ελλάδα (περιλαμβάνεται και ο λογαριασμός TARGET).

Στο τέλος Οκτωβρίου του 2023, τα συναλλαγματικά διαθέσιμα της χώρας διαμορφώθηκαν σε 12,3 δισεκ. ευρώ, έναντι 11,1 δισεκ. ευρώ στο τέλος Οκτωβρίου του 2022. 

ΙΣΟΖΥΓΙΟ ΠΛΗΡΩΜΩΝ (εκατ. ευρώ)