Μπορεί οι αγορές να εμφανίζονται βέβαιες ότι η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα θα προχωρήσει το 2024 σε μείωση επιτοκίων και μάλιστα γενναία, καθώς τα στοιχήματα μιλούν τα 100 μονάδες βάσης ή 1%, όμως, τα κορυφαία στελέχη της τράπεζας σπεύδουν να τις... προσγειώσουν και να υπογραμμίσουν ότι υπάρχουν μεγάλες πιθανότητες όχι μόνο να μην υπάρξουν μειώσεις επιτοκίων αλλά να ακολουθήσουν και νέες αυξήσεις.
Τη σκυτάλη των «γερακιών» ανέλαβε ο επικεφαλής της Κεντρικής Τράπεζας του Βελγίου και μέλος του διοικητικού συμβουλίου της ΕΚΤ, Πιερ Γουάνκ, ο οποίος σε δηλώσεις του υπογράμμισε, μεταξύ άλλων, ότι η ΕΚΤ ενδέχεται να χρειαστεί να αυξήσει εκ νέου το κόστος δανεισμού, εάν τα στοιχήματα των επενδυτών για νομισματική χαλάρωση υπονομεύσουν την πολιτική στάση του θεσμού.
«Είναι πρόβλημα αν όλοι πιστεύουν ότι θα μειώσουμε. Τότε έχουμε μια λιγότερο περιοριστική νομισματική πολιτική. Και δεν είμαι σίγουρος ότι τότε θα είναι αρκετά περιοριστική. Έτσι αυξάνεται ο κίνδυνος να πρέπει να διορθώσουμε προς την αντίθετη κατεύθυνση», σημείωσε χαρακτηριστικά.
Η ΕΚΤ άφησε αμετάβλητα τα επιτόκια τον περασμένο μήνα για πρώτη φορά στον κύκλο σύσφιξης, ενώ προειδοποίησε ότι πρέπει να παραμείνουν στα τρέχοντα επίπεδα - ρεκόρ για «επαρκές χρονικό διάστημα» ώστε να επιστρέψει ο πληθωρισμός στον στόχο του 2%. Ορισμένοι αξιωματούχοι έχουν επισημάνει ότι αυτό αποκλείει μια κίνηση το πρώτο εξάμηνο του επόμενου έτους.
Τα στοιχήματα της αγοράς για μελλοντικές μειώσεις στο κόστος δανεισμού ακολουθούν στοιχεία που έδειξαν ότι η ευρωζώνη δυσκολεύεται να αποκτήσει δυναμική και επιβραδύνει δραστικά τον πληθωρισμό. Ωστόσο, οι αξιωματούχοι εξακολουθούν να ανησυχούν για τις αυξήσεις των μισθών και ότι η σύγκρουση στη Μέση Ανατολή θα μπορούσε να στείλει και πάλι τις τιμές της ενέργειας υψηλότερα.
«Νομίζω ότι οι αγορές είναι σχετικά αισιόδοξες σήμερα ότι αποκλείουν το ενδεχόμενο να πρέπει να κάνουμε περισσότερα ή να παραμείνουμε στο 4% για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα», σημείωσε ο Βέλγος κεντρικός τραπεζίτης.
Οι τελευταίες οικονομικές προβλέψεις της ΕΚΤ βλέπουν πτώση στο 2% το δεύτερο εξάμηνο του 2025. Ο πληθωρισμός πιθανόν να αυξηθεί και πάλι στο μεταξύ λόγω της μεταβλητότητας στις τιμές της ενέργειας. Η κατάργηση της κρατικής βοήθειας για την αντιμετώπιση του υψηλού κόστους διαβίωσης σημαίνει επίσης ότι η πρόοδος από εδώ και πέρα θα είναι πιο αργή.
«Εάν καταλήξουμε στο συμπέρασμα ότι ο πληθωρισμός δεν μειώνεται αρκετά γρήγορα, θα το γνωστοποιήσουμε μέσω της πρόβλεψής μας και μέσω της επικοινωνίας μας. Εάν οι αγορές δεν συμπεράνουν από αυτό ότι θα είναι υψηλός για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, τότε θα πρέπει να χρησιμοποιήσουμε τα μέσα επιτοκίων μας και να αυξήσουμε τα επιτόκια για να φτάσουμε εκεί που θέλουμε να πάμε», προσέθεσε ο Γουάνκ.
Χάρη στις «πρόσφατες οριακά θετικές εκπλήξεις για τον πληθωρισμό», ο Βέλγος κεντρικός τραπεζίτης δεν προβλέπει αλλαγές στο κόστος δανεισμού στις επόμενες δύο συνεδριάσεις πολιτικής. «Αυτό μεταφέρει το ερώτημα στην επόμενη αβεβαιότητα: θα δούμε κάποια στιγμή κάποια αντίσταση στον πληθωρισμό στο 3% ή κάτι τέτοιο λόγω των μισθών; Αυτό είναι κάτι που δεν πρόκειται να γνωρίζουμε μέχρι τον Δεκέμβριο ή τον Ιανουάριο».