Χάλυβας, υδρογόνο, γεωργία... Η μετάβαση στην πράσινη ενέργεια καθυστερεί σε πάρα πολλούς τομείς που εκπέμπουν μεγάλες ποσότητες διοξειδίου του άνθρακα, επισημαίνεται σε ετήσια έκθεση, που άρχισε να συντάσσεται μετά την COP26, και οι συντάκτες της ζητούν από τα κράτη μεγαλύτερη συνεργασία πάνω στο θέμα αυτό.
Περίπου 48 χώρες δεσμεύτηκαν στην διάσκεψη για το κλίμα του 2021 να συνεργαστούν για να καταστήσουν περισσότερο προσβάσιμες τις πράσινες τεχνολογίες στους τομείς που βρίσκονται μεταξύ αυτών που έχουν τις μεγαλύτερες εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου: ηλεκτρισμός, χερσαίες μεταφορές, χάλυβας, υδρογόνο, γεωργία, και από φέτος, κατασκευές και τσιμέντο.
Ωστόσο τη χρονιά «που πέρασε υπήρξε μόνον μέτρια πρόοδος προς την κατεύθυνση μιας πιο ισχυρής διεθνούς συνεργασίας στους τομείς όπου θα ήταν περισσότερο απαραίτητη», επισημαίνεται στην δεύτερη ετήσια έκθεση που συντάχθηκε υπό την αιγίδα του Διεθνούς Οργανισμού Ενέργειας.
«Μια αυξημένη διεθνής συνεργασία στους τομείς αυτούς θα ήταν ζωτικής σημασίας για να επιτευχθεί» ο περιορισμός της ανόδου της θερμοκρασίας στον 1,5 βαθμό Κελσίου συγκριτικά με τα προβιομηχανικά επίπεδα. Οι επτά αυτοί τομείς αντιπροσωπεύουν πάνω από το 60% των εκπομπών των αερίων που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου.
Στην πραγματικότητα τεχνολογίες αναπτύσσονται με πρωτοφανή ρυθμό: ηλεκτροκίνητα αυτοκίνητα (18% των πωλήσεων ιδιωτικής χρήσης οχημάτων το 2023, αλλά αυτές επικεντρώνονται στην ΕΕ, την Κίνα και τις ΗΠΑ), φωτοβολταϊκοί συλλέκτες, αντλίες θερμότητας κλπ. Η επένδυση στις καθαρές πηγές ενέργειας ξεπερνά πλέον τις δαπάνες στα ορυκτά καύσιμα.
Αλλά σε άλλους τομείς «η μετάβαση δεν γίνεται αρκετά γρήγορα», επισημαίνεται στην έκθεση, στην οποία αναφέρονται οι τομείς του χάλυβα, του υδρογόνου και της γεωργίας.
«Οι κυβερνήσεις οφείλουν να ενισχύσουν την συνεργασία τους σε σημαντικά σημεία: τους κανόνες και τις ρυθμίσεις, την τεχνική και χρηματοδοτική υποστήριξη, την έρευνα και την ανάπτυξη, την δημιουργία αγορών, προκειμένου να βάλουμε μπροστά την τουρμπίνα», υπογραμμίζουν ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας, η Διεθνής Υπηρεσία για τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας και οι υψηλόβαθμοι εκπρόσωποι των COP27 και COP28.
Στην γεωργία για παράδειγμα, η πρόοδος ήταν «ελάχιστη» όσον αφορά τους κανόνες, τις χρηματοδοτήσεις και τις εμπορικές σχέσεις και τελικά οι εκπομπές εξακολουθούν να έχουν ανοδική πορεία.
Στον τομέα του χάλυβα, ανακοινώθηκαν εργοστάσια χαμηλών εκπομπών άνθρακα, αλλά αυτό απέχει πολύ από τον στόχο των 100 εκατομμυρίων τόνων ετησίως που απαιτείται να επιτευχθεί ως το 2030. Η πρόοδος που έγινε ήταν «μέτρια», με ταμεία οικονομικής και τεχνικής υποστήριξης στις αναπτυσσόμενες χώρες, συμπεραίνουν οι συντάκτες της έκθεσης, οι οποίοι ζητούν την υποστήριξη της ζήτησης και την ανταλλαγή το ταχύτερο δυνατό των νέων τεχνογνωσιών.
«Χρειάζεται αυξημένη πολιτική δέσμευση, για να περάσουμε από μορφές ευέλικτης συνεργασίας --για παράδειγμα την ανταλλαγή σωστών πρακτικών-- σε πιο απτές μορφές, όπως μια ευθυγράμμιση των κανόνων», υπογραμμίζουν.
Σύμφωνα με τον Μαχμούντ Μοχιελντίν, υψηλόβαθμο εκπρόσωπο του ΟΗΕ για το Κλίμα στην COP27, «πρέπει να δούμε περισσότερες συλλογικές προσπάθειες για την ζήτηση, τις επενδύσεις και την ευθυγράμμιση του διεθνούς εμπορίου σε μια δίκαιη μετάβαση».