Ενισχύει τα εργασιακά δικαιώματα η ενσωμάτωση νέας κοινοτικής οδηγίας

Ευνοϊκές ρυθμίσεις για τους εργαζόμενους θα περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, νομοσχέδιο του υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, που αναμένεται να τεθεί σε δημόσια διαβούλευση το προσεχές χρονικό διάστημα. Σκοπός είναι, με τις διατάξεις, που επεξεργάζεται το υπουργείο, να ενσωματωθεί η ευρωπαϊκή οδηγία 2019/1152 «για διαφανείς και προβλέψιμους όρους εργασίας» στην εθνική μας νομοθεσία.

Με την οδηγία αυτή, παρέχονται εκτενέστερα και επικαιροποιημένα εργασιακά δικαιώματα και προστασία σε εκατομμύρια εργαζόμενους στην ΕΕ, ενώ οι εργαζόμενοι έχουν το δικαίωμα για πλήρη και έγκαιρη ενημέρωση σχετικά με τα ουσιώδη στοιχεία της σχέσης εργασίας τους, προκειμένου να διασφαλίζεται επαρκής βαθμός διαφάνειας και προβλεψιμότητας όσον αφορά τους όρους εργασίας τους.

Τα βασικά σημεία

Mε βάση τις διατάξεις της κοινοτικής οδηγίας, οι εργοδότες υποχρεούνται να ενημερώνουν εγκαίρως με γραπτό τρόπο ή ηλεκτρονικά τους εργαζομένους τους για τα ουσιώδη στοιχεία της σχέσης εργασίας τους, καθώς και για κάθε μεταβολή των εργασιακών όρων, ενώ, σε περίπτωση που το πρόγραμμα του χρόνου εργασίας είναι εξ ολοκλήρου ή ως επί το πλείστον μη προβλέψιμο, ο εργοδότης οφείλει να ενημερώσει τον εργαζόμενο σχετικά με:

1. την αρχή ότι το ωράριο εργασίας είναι μεταβλητό, τον αριθμό των εγγυημένων αμειβόμενων ωρών και την αμοιβή για την εργασία που εκτελείται επιπροσθέτως των εγγυημένων αυτών ωρών,
2. τις ώρες και τις ημέρες αναφοράς, εντός των οποίων ο εργαζόμενος μπορεί να κληθεί να εργαστεί και
3. την ελάχιστη περίοδο προειδοποίησης που πρέπει να λάβει ο εργαζόμενος, πριν από την έναρξη μίας ανάθεσης εργασίας.

Παράλληλα, η κοινοτική οδηγία προβλέπει μέγιστη διάρκεια για τη δοκιμαστική περίοδο εργασίας. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με την οδηγία, όταν η σχέση εργασίας υπόκειται σε δοκιμαστική περίοδο, όπως ορίζεται στην εθνική νομοθεσία ή πρακτική, πρέπει να διασφαλίζεται ότι η εν λόγω περίοδος δεν υπερβαίνει τους έξι μήνες. Όταν η σχέση εργασίας είναι ορισμένου χρόνου, πρέπει να διασφαλίζεται ότι η διάρκεια της δοκιμαστικής περιόδου είναι ανάλογη προς την αναμενόμενη διάρκεια της σύμβασης και τη φύση της εργασίας, ενώ, αν ανανεωθεί μία σύμβαση για την ίδια θέση και τα ίδια καθήκοντα, δεν απαιτείται νέα δοκιμαστική περίοδος για τη σχέση εργασίας.

Επίσης, υπάρχει η δυνατότητα, κατ' εξαίρεση, για δοκιμαστικές περιόδους μεγαλύτερης διάρκειας, στις περιπτώσεις που αυτό δικαιολογείται από τη φύση της εργασίας ή είναι προς το συμφέρον του εργαζομένου, ενώ, στις περιπτώσεις στις οποίες ο εργαζόμενος απουσίασε από την εργασία του κατά τη διάρκεια της δοκιμαστικής περιόδου, τα κράτη μέλη μπορούν να θεσπίσουν ανάλογη παράταση της αντίστοιχης περιόδου, σε συνάρτηση με τη διάρκεια της απουσίας. Μεταξύ άλλων, η κοινοτική οδηγία ορίζει ότι ο εργαζόμενος έχει τη δυνατότητα παράλληλης απασχόλησης, εκτός του ωραρίου εργασίας του.

Ειδικότερα, πρέπει να προβλεφθεί ότι ο εργοδότης δεν πρόκειται να απαγορεύσει σε εργαζόμενο να αναλάβει εργασία σε άλλους εργοδότες, εκτός του ωραρίου εργασίας που καθορίζεται με τον εν λόγω εργοδότη ή να επιφυλάξει δυσμενή μεταχείριση σε εργαζόμενο για τον λόγο αυτό. Ωστόσο, μπορούν να οριστούν προϋποθέσεις για τη χρήση των περιορισμών περί ασυμβίβαστου από εργοδότες για αντικειμενικούς λόγους.

Αναφορικά με την υποχρεωτική κατάρτιση, η κοινοτική οδηγία ορίζει ότι, όταν ο εργοδότης υποχρεούται από την ενωσιακή ή την εθνική νομοθεσία ή τις συλλογικές συμβάσεις να παρέχει κατάρτιση στον εργαζόμενο για την εκτέλεση της εργασίας για την οποία εργάζεται, η κατάρτιση αυτή παρέχεται δωρεάν στον εργαζόμενο, υπολογίζεται ως χρόνος εργασίας και, αν είναι δυνατόν, πραγματοποιείται κατά τη διάρκεια των ωρών εργασίας.