Σε μια εποχή όπου η ενημέρωση συχνά περιορίζεται σε τίτλους και σύντομα βίντεο, οι νέοι καλούνται να διαμορφώσουν άποψη μέσα από αλγορίθμους και γρήγορη κατανάλωση περιεχομένου. Η κριτική ανάγνωση των ειδήσεων δεν αποτελεί πλέον πολυτέλεια, αλλά απαραίτητη δεξιότητα για τη σύγχρονη ζωή.
Η συνεχής ροή πληροφοριών και η ταχύτητα με την οποία εξελίσσεται η επικοινωνία δημιουργούν μια γενιά που συχνά αποφεύγει την ουσιαστική ενημέρωση. Ωστόσο, η δημοκρατία απαιτεί πολίτες που κατανοούν, διακρίνουν και γνωρίζουν σε βάθος.
Στο πλαίσιο αυτό, το πρόγραμμα «Καλλιεργώντας Κριτικούς Αναγνώστες», που υλοποιείται από το Υπουργείο Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού σε συνεργασία με τη Γενική Γραμματεία Επικοινωνίας και Ενημέρωσης και το Εργαστήριο Ειρηνευτικής Δημοσιογραφίας (Peace Journalism Lab) του Τμήματος Δημοσιογραφίας και ΜΜΕ του ΑΠΘ, επιχειρεί να φέρει την ενημέρωση ξανά στο επίκεντρο της σχολικής ζωής.
Το συγκεκριμένο πρόγραμμα διακρίνεται για τον καινοτόμο χαρακτήρα του, καθώς συνδέει εκπαιδευτικούς και δημοσιογράφους με κοινό στόχο τη διαμόρφωση κριτικά σκεπτόμενων πολιτών. Ενσωματώνει τον ειδησεογραφικό γραμματισμό στην πολιτειακή αγωγή και τη συμμετοχή στα κοινά, προσφέροντας στα σχολεία ένα σύγχρονο παιδαγωγικό εργαλείο που υπερβαίνει τα παραδοσιακά μαθήματα.
Με τη συμμετοχή των μαθητών στο πρόγραμμα, ενισχύονται δεξιότητες όπως η αναγνώριση προκαταλήψεων, η σύγκριση πηγών και η κατανόηση των προθέσεων πίσω από τις ειδήσεις. Η χρήση των ψηφιακών μέσων γίνεται με υπευθυνότητα και δημιουργικότητα, μετατρέποντας την πληροφορία σε γνώση και τη γνώση σε πράξη.
Σε ένα περιβάλλον όπου η παραπληροφόρηση και οι ψευδείς ειδήσεις επηρεάζουν τον δημόσιο διάλογο, η ικανότητα κριτικής αξιολόγησης της ενημέρωσης αποτελεί θεμέλιο για την ανάπτυξη δημοκρατικής συνείδησης.
Η πρωτοβουλία του Εργαστηρίου Ειρηνευτικής Δημοσιογραφίας του ΑΠΘ απαντά στο ερώτημα της επανασύνδεσης των μέσων ενημέρωσης με τους νέους. Μέσα από το πρόγραμμα, η δημοσιογραφία παύει να είναι «εξωτερική» προς το σχολείο και γίνεται συμμέτοχος στη διαμόρφωση των μελλοντικών πολιτών και αναγνωστών.
Εκπαιδευτικοί, δημοσιογράφοι και μαθητές συνεργάζονται για να δημιουργήσουν ένα νέο μοντέλο εκπαίδευσης, όπου ο ψηφιακός γραμματισμός συνδυάζεται με τον δημοκρατικό στοχασμό. Η εκπαίδευση μετατρέπεται σε χώρο ενεργής πολιτειότητας, δίνοντας στους νέους τα απαραίτητα εργαλεία για να προβληματιστούν και να συμμετέχουν ουσιαστικά στην κοινωνία.
Το πρώτο βήμα προς αυτή την κατεύθυνση είναι η ενημέρωση, όχι ως απλή πληροφορία, αλλά ως βαθιά κατανόηση του κόσμου.