Με την αποκατάσταση της σταθερότητας, την οικονομία σε ισχυρή ανάπτυξη, τα εταιρικά κέρδη σε επίπεδα ρεκόρ, τις αμοιβές των CEO να έχουν εκτιναχτεί και την αξία των μετοχών στο Χρηματιστήριο να έχει πολλαπλασιαστεί, οι πλούσιοι της χώρας έχουν γίνει κατά πολύ πλουσιότεροι τα τελευταία χρόνια. Αυτό το ξέρει πολύ καλά ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης εξού και στην ομιλία του στη ΔΕΘ έθεσε ως στόχο να αυξηθούν σημαντικά οι ιδιωτικές χορηγίες για την ενίσχυση των κτιριακών υποδομών των σχολείων, σημειώνοντας με έμφαση ότι «και οι πλούσιοι αυτής της χώρας έχει έρθει η ώρα να επωμιστούν μεγαλύτερο μερίδιο ευθυνών στην ανασυγκρότηση της πατρίδας, όπως άλλωστε το έκαναν όλοι οι μεγάλοι ευεργέτες του παρελθόντος».
-- Διότι μέχρι τώρα αρκετοί πλούσιοι επιχειρηματίες σφυρίζουν αδιάφορα, αν και έχουν ευεργετηθεί τα μέγιστα από το κράτος, τόσο άμεσα, με τα μέτρα στήριξης για την αντιμετώπιση της πανδημίας, όσο και έμμεσα μέσω των γενναιόδωρων όρων του Ταμείου Ανάκαμψης. Μάλιστα, ορισμένοι όπως η Aegean και ο κ. Βασιλάκης κάνουν business με την κρατική βοήθεια. Διότι η Aegean επέστρεψε λιγότερα περίπου 35 εκατ. ευρώ από την άμεση κρατική επιχορήγηση που είχε λάβει (έλαβε 120 εκατ. ευρώ και επέστρεψε 85 εκατ.) παρά το γεγονός ότι οι επιπτώσεις από την πανδημία ήταν τελικώς πολύ μικρότερες για την εταιρεία τα μεγέθη της οποίας διαμορφώνονται σε επίπεδα ρεκόρ.
-- Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι ο μηχανισμός ανάκτησης της επιχορήγησης που δόθηκε στην Aegean ήταν κακοσχεδιασμένος, καθώς δεν υπάρχει καμία δικαιολογία για μια εταιρεία που ανακάμπτει τόσο γρήγορα από την πανδημία και καταφανώς δεν είχε ανάγκη τόσα κεφάλαια (εξού και η διανομή μερίσματος αλλά και η πρόσφατη εξαγορά), να μην επιστρέφει το σύνολο της κρατικής επιχορήγησης. Και μάλιστα σε μια χώρα βαθύτατα τραυματισμένη από την κρίση, που δυσκολεύεται να συντηρήσει τα σχολεία, με τον πρωθυπουργό να ζητά – παρακαλά τους πλούσιους να συμβάλουν με περισσότερες σχετικές χορηγίες.
-- Σημειώνεται ότι στην Aegean το κράτος εκτός της άμεσης επιχορήγησης επωμίστηκε και σημαντικό μέρος της μισθοδοσίας των εργαζομένων της εταιρείας στην πανδημία.
Ο ΣΕΒ υπέρ του Ντράγκι
Σαν μια πολύτιμη ανάσα σε ένα ασφυκτικό περιβάλλον υποδέχεται η ευρωπαϊκή βιομηχανία την Έκθεση Ντράγκι για την ανταγωνιστικότητα και στον ΣΕΒ δεν κρύβουν την ικανοποίησή τους για τις προτάσεις του Ιταλού κεντρικού τραπεζίτη. Οι προτάσεις Ντράγκι είναι ακριβώς αυτό που περίμενε, σε μια πολύ δύσκολη περίοδο, η ευρωπαϊκή βιομηχανία, που πιέζεται από την ενεργειακή κρίση και βλέπει τις ΗΠΑ και την Κίνα να στηρίζουν με θεμιτά και αθέμιτα μέσα τις βιομηχανίες τους. Ο Μάριο Ντράγκι προτείνει στην Ευρώπη όχι μόνο να προχωρήσει σε μεγάλες επενδύσεις, αλλά και να στηρίξει τη βιομηχανία, αναθεωρώντας την πολιτική για τον ανταγωνισμό που υιοθετήθηκε σε άλλες εποχές, όταν έπρεπε να τεθούν αυστηρά όρια στην κρατική στήριξη και να αποτραπεί η δημιουργία μονοπωλίων στην ευρωπαϊκή αγορά. Ο ΣΕΒ υποδέχτηκε με θερμά λόγια την Έκθεση, σημειώνοντας ότι «χαιρετίζει την Έκθεση Draghi για το μέλλον της ευρωπαϊκής ανταγωνιστικότητας και για μία Ευρώπη που με ρεαλισμό, θα μεριμνά για την ευημερία των πολιτών της, θα στηρίζει τις επιχειρήσεις της, θα φροντίζει για το περιβάλλον, και θα παρέχει ίσες ευκαιρίες. Η ευρωπαϊκή ανταγωνιστική υστέρηση αποτελεί μια δύσκολη πραγματικότητα που οι ευρωπαϊκές και ελληνικές επιχειρήσεις βιώνουν τα τελευταία χρόνια. Η Έκθεση τονίζει την άμεση ανάγκη μεγάλης επενδυτικής κινητοποίησης προκειμένου να αντιστραφεί αυτή η πτωτική πορεία.Η δημοσίευση της Έκθεσης, που όλοι στην Ευρώπη περιμέναμε εδώ και καιρό, ελπίζουμε να αποτελέσει τη βάση για μια βιομηχανική στρατηγική με όραμα και θαρραλέες πολιτικές που θα επιτρέψει στην Ευρώπη να παραμείνει ανταγωνιστική απέναντι στους μεγάλους και διαρκώς εξελισσόμενους παγκόσμιους ανταγωνιστές της».
Το τέλος της Φιερατέξ
Τίτλοι τέλους για τη Φιερατέξ, αφού η χθεσινή ετήσια γενική συνέλευση ενέκρινε τις διαδικασίες σχετικά με την αίτηση πτώχευσης που υπέβαλε η διοίκηση, την ώρα που οι 100 εργαζόμενοι της κλωστοϋφαντουργίας είναι σε καθεστώς διαθεσιμότητας. Η εταιρεία δημοσίευσε και τον ισολογισμό του 2023, όπου όλοι οι δείκτες έχουν χειροτερέψει. Οι καθαρές ζημιές ανήλθαν σε 5,3 εκατ. ευρώ και οι σωρευτικές ζημιές σε 17,1 εκατ. ευρώ. Ζημιογόνο ήταν και το EBITDA κατά 4,65 εκατ. ευρώ. Η εταιρεία χρωστά στον ΕΦΚΑ 821.000 ευρώ (τα 795.000 ευρώ ληξιπρόθεσμα), στις τράπεζες 5,14 εκατ. ευρώ (τα 1,9 εκατ. ληξιπρόθεσμα) και στο Ελληνικό Δημόσιο 459.000 ευρώ (τα 234.000 ευρώ ληξιπρόθεσμα). Ο ορκωτός επισημαίνει πως «από τον έλεγχο δεν κατέστη δυνατό να ληφθούν επαρκή ελεγκτικά τεκμήρια ως προς την ύπαρξη επιχειρηματικού πλάνου και ταμειακών ροών που να υποστηρίζουν την αξιολόγηση της εταιρείας αναφορικά με τη συνέχιση της δραστηριότητας».
Επένδυση 650 εκατ. στο αεροδρόμιο
Στενεύουν τα περιθώρια για τις επεκτάσεις του αεροδρομίου της Αθήνας. Οι ουρές στα γκισέ παραμένουν στις αρχές του φθινοπώρου, τα πάρκινγκ είναι ασφυκτικά γεμάτα, το ίδιο καφέ και εστιατόρια. Ως τα τέλη Αυγούστου, είχαν περάσει από το «Ελευθέριος Βενιζέλος» 21,26 εκατ. επιβάτες, δηλαδή 13,9% περισσότεροι από το ίδιο διάστημα πέρσι. Τα όρια των υποδομών του αεροδρομίου έχουν ξεπεραστεί προ πολλού. Το 2023 ξεπέρασε τους 28 εκατ. επιβάτες, όταν η δυναμικότητά του είναι 26 εκατ., επιβεβαιώνοντας όσους έλεγαν από το 2022 ότι η πρώτη επέκταση είχε ήδη αργήσει. Είναι πια προφανές ότι οι δύο πρώτες φάσεις για να φτάσει τους 33 εκατ. επιβάτες κι εν συνεχεία τους 40 εκατ. πρέπει να πάνε μαζί. Τουλάχιστον σε επίπεδο σχεδιασμού έχει μπει μπροστά. Στις 10 Οκτωβρίου, ο ΔΑΑ περιμένει προσφορές για τον project manager του 33MAP, μία επένδυση 650 εκατ. ευρώ. Αναμένεται μάλιστα συνωστισμός εταιρειών συμβούλων - μηχανικών από Ελλάδα και εξωτερικό για το συμβόλαιο των 30 εκατ. ευρώ.
Soft landing στις τιμές κατοικιών
Προς soft landing κινείται η αγορά ακινήτων στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη. Όχι όμως και στο υπόλοιπο της χώρας όπου παρατηρείται μια διόρθωση τιμών που θα μπορούσε να ερμηνευτεί ως κάτι πιο ανησυχητικό. Σύμφωνα με στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδας για την αγορά διαμερισμάτων που δημοσιεύθηκαν χθες συνεχίζεται η άνοδος των τιμών στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη, αν και με χαμηλότερους ρυθμούς. Συγκεκριμένα, στην Αθήνα η άνοδος των τιμών για το β΄τρίμηνο ανήλθε στο 9,1%, έναντι του 9,5% το προηγούμενο τρίμηνο. Στην συμπρωτεύουσα εμφανίστηκε μια παρόμοια τάση με τις τιμές να αυξάνονται κατά 12,1% (12,8% το β’ τρίμηνο). Ενδιαφέρον, ωστόσο, παρουσιάζει η εικόνα στις υπόλοιπες πόλεις της χώρας. Εκεί η επιβράδυνση ήταν μεγαλύτερη και, μάλιστα, από τις μεγαλύτερες που έχουμε δει τον τελευταίο καιρό. Το β’ τρίμηνο οι τιμές στις άλλες πόλεις αυξήθηκαν κατά 7,3%, έναντι αύξησης της τάξεως του 11,2% το α΄τρίμηνο και 14,3% το το δ΄ τρίμηνο του 2023. Δηλαδή, σε πόλεις όπως η Πάτρα, το Ηράκλειο και ο Βόλος, το αγοραστικό ενδιαφέρον (που οδηγεί τις τιμές υψηλότερα) φαίνεται να μειώθηκε απότομα. Από αγορά που είχε υπερθερμανθεί, φαίνεται ότι πέφτει απότομα η «θερμοκρασία». Για πολλούς πρόκειται για μια αναγκαία διόρθωση. Παίρνει μια ανάσα η αγορά, συγκεντρώνει δυνάμεις. Σύμφωνοι. Ωστόσο, οι μεγάλες διορθώσεις παραπέμπουν και σε φούσκες. Παραπέμπουν σε εγκλωβισμένους επενδυτές και αγορές με χαμηλή ρευστότητα. Γενικότερα, η ελληνική αγορά ακινήτων δεν έχει τα χαρακτηριστικά μιας φούσκας. Όμως, η απότομη επιβράδυνση στις τιμές των διαμερισμάτων των πόλεων μπορεί να κρύβει μια αρνητική έκπληξη. Κάτι που θα γίνει πιο σαφές το επόμενο διάστημα.
Επεισοδιακή συνεδρίαση στα ΕΑΣ
Σε μια άκρως επεισοδιακή συνεδρίαση του Διοικητικού Συμβουλίου ολοκληρώθηκε χθες η διαδικασία για τη σύσταση της κοινοπραξίας ανάμεσα στα Ελληνικά Αμυντικά Συστήματα (ΕΑΣ) και την σλοβακική MSM Export. Την ώρα που οι φήμες φουντώνουν για αποχώρηση του διευθύνοντος συμβούλου Νίκου Κωστόπουλου και χωρίς την συμμετοχή του εκπροσώπου των εργαζομένων Γιάννη Σαράντη το ΔΣ ψήφισε τη συμφωνία δημιουργίας κοινής εταιρείας. Η εν λόγω συμφωνία, από την αρχή είχε βρει αντίθετους τους εργαζόμενους της εταιρείας, που χθες πραγματοποίησαν κατάληψη στα γραφεία της Διοίκησης προκειμένου να εμποδίσουν τη διεξαγωγή του ΔΣ. Σημειώνεται ότι τα ΕΑΣ είναι μια εταιρεία που παίζει πολύ σημαντικό ρόλο στην άμυνα της χώρας, ως παραγωγός των πυρομαχικών του Στρατού και εκφράζεται προβληματισμός για την έμμεση ιδιωτικοποίηση της παραγωγής. Το παράδοξο της υπόθεσης είναι ότι η ONEX του Πάνου Ξενοκώστα, στις αρχές Ιουλίου, κατέθεσε πρόταση συνεργασίας με τα ΕΑΣ, την οποία όμως η εταιρεία δεν μπήκε καν στον κόπο να εξετάσει. Μάλιστα η συγκεκριμένη πρόταση φέρεται να αφορά την έναρξη γραμμής παραγωγής στο πλαίσιο κατασκευής 1.000.000 βλημάτων πυροβολικού διαμετρήματος 155 χλστ. σε διάστημα πέντε ετών, για κάλυψη αναγκών του Στρατού των ΗΠΑ και άλλων χωρών εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης, καθώς και την παραγωγή επιπλέον ποσότητας βλημάτων πυροβολικού και άλλων πυρομαχικών.
Κόλαφος στην Google
Ήταν μια ιστορική απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου, που οι ειδικοί λένε ότι θα συμβάλει στην αναχαίτιση πρακτικών από τους αμερικανικούς τεχνολογικούς κολοσσούς, οι οποίες είναι αντίθετες στη νομοθεσία για τον ανταγωνισμό και ζημιώνουν μικρότερες επιχειρήσεις και τους καταναλωτές. Αναφερόμαστε, βεβαίως, στη χθεσινή απόφαση, με την οποία έγινε δεκτή η ορθότητα της απόφασης της Κομισιόν να επιβάλει στην Google το 2017 το μεγαλύτερο, έως τότε, πρόστιμο για παράβαση των κανόνων για τον ανταγωνισμό, ύψους 2,4 δισ. ευρώ (στο μεταξύ, την πρώτη θέση έχει πάρει ένα άλλο πρόστιμο στην Google, ύψους 4,3 δισ.). Αυτό που διαπίστωσε η Κομισιόν, κατόπιν καταγγελίας της βρετανικής εταιρείας Foundem, το 2009, όταν η Βρετανία ήταν ακόμη μέλος της ΕΕ, έχει ευρύτερη σημασία για τις πρακτικές που ακολουθεί η Google, που έχει το πλεονέκτημα της κυριαρχίας στις μηχανές αναζήτησης. Διαπιστώθηκε ότι η μηχανή αναζήτησης της Google, που έχει δεσπόζουσα θέση σε αυτό τον τομέα, έβγαζε στις αναζητήσεις για συγκρίσεις τιμών σε διάφορα προϊόντα αποτελέσματα που προέρχονταν κατά προτεραιότητα από την αντίστοιχη υπηρεσία της Google, αφήνοντας σε δεύτερη μοίρα τους μικρότερους ανταγωνιστές. Το δικαστήριο απέρριψε οριστικά και πλήρως τα επιχειρήματα της Google, που είχε προσβάλει την απόφαση της Κομισιόν και η Google δήλωσε «απογοητευμένη» από την απόφαση. Έτσι, δημιουργείται για το μέλλον ένα πολύ σημαντικό δεδικασμένο, την ώρα που εκκρεμούν σε εθνικά δικαστήρια της ΕΕ αγωγές κατά της Google για αποζημιώσεις.
-- Αξίζει να σημειωθεί ότι ήδη η αρχική απόφαση της Κομισιόν, παρότι η Google την αμφισβήτησε, έχει δημιουργήσει αποτελέσματα υπέρ της καλύτερης λειτουργίας του ανταγωνισμού. Όπως αναφέρει ο αμερικανικός κολοσσός, «ήδη από το 2017 προχωρήσαμε σε αλλαγές προκειμένου να συμμορφωθούμε με την απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Η προσέγγισή μας λειτουργεί με επιτυχία εδώ και περισσότερα από επτά χρόνια, παράγοντας δισεκατομμύρια κλικ για πάνω από 800 υπηρεσίες σύγκρισης αγορών».
Η Κύπρος και οι Αμερικανοί
Ένα βήμα συνεργασίας με τις ΗΠΑ, που σε άλλες εποχές ίσως να ήταν αδιανόητο, έκανε η Λευκωσία. Τα υπουργεία Άμυνας των δύο χωρών κατέληξαν σε έναν Οδικό Χάρτη Αμυντικής Συνεργασίας για την περίοδο 2024 - 2029, που δεν περιλαμβάνει μόνο τα λεγόμενα "soft" θέματα πολιτικής, όπως η διαχείριση ανθρωπιστικών κρίσεων, αλλά έχει και ορισμένα πιο «αιχμηρά». Όπως αναφέρεται σε σχετική κοινή ανακοίνωση, η αμυντική συνεργασία θα επεκταθεί και στην «αντιμετώπιση της κακοήθους επιρροής και την οικοδόμηση διαλειτουργικότητας μεταξύ των στρατιωτικών δυνάμεων». Για όσους δεν γνωρίζουν τους κώδικες επικοινωνίας του αμερικανικού Πενταγώνου, η έννοια της «κακοήθους επιρροής» αφορά ενέργειες υβριδικού πολέμου, για τις οποίες βεβαίως οι πιο συνήθεις ύποπτοι είναι οι Ρώσοι. Όσο για τη «διαλειτουργικότητα μεταξύ των στρατιωτικών δυνάμεων», είναι μια έννοια που μάλλον θα πρέπει να προβληματίζει τους Τούρκους. Σε κάθε περίπτωση, η κίνηση του προέδρου Χριστοδουλίδη είναι αρκετά τολμηρή και ενδιαφέρουσα.
Οι τηλεπικοινωνίες ξέμειναν από προσωπικό
Η ένταση του ανταγωνισμού και οι αυξανόμενες επενδύσεις έχουν δημιουργήσει ένα μομέντουμ στην αγορά τηλεπικοινωνιών με τις εταιρείες να αναζητούν εργαζομένους με το… τουφέκι, καθώς οι ελλείψεις είναι πολλές. Πηγές της αγοράς αναφέρουν πως «βρίσκονται όλοι σε αναζήτηση εργαζομένων, σε όλες τις ειδικότητες, αλλά δεν βρίσκουμε».
Όπως αναφέρει η Manpower Group, στο τελευταίο τρίμηνο του 2024 που το 34% αναμένει να υπάρξουν αυξημένες προσλήψεις, ο πιο ανταγωνιστικός κλάδος στην Ελλάδα είναι οι υπηρεσίες επικοινωνίας, καθώς οι συνολικές προοπτικές απασχόλησης για τους Έλληνες εργοδότες στον κλάδο είναι 50%. Ο αριθμός αυτός αυξήθηκε κατά 63% από το προηγούμενο τρίμηνο και κατά 56% σε ετήσια βάση. Με δεδομένο ότι ετησίως «παράγουμε» 8.000-8.500 νέους επιστήμονες στους κλάδους ΤΠΕ, ενώ χρειαζόμαστε περί τους 15.000-16.000 και λαμβάνοντας υπόψη ότι στα συγκεκριμένα αντικείμενα σπουδών εισάγονται κάθε χρόνο 8.000-9.000 νέοι και αποφοιτούν οι μισοί, η παραγωγή ταλέντου είναι ίσως το πιο σοβαρό θέμα που αντιμετωπίζουν οι επιχειρήσεις, με την Vodafone να έχει προχωρήσει ήδη στην ίδρυση δυο Tech Hub σε Ηράκλειο και Θεσσαλονίκη για να προσελκύσει περισσότερο ταλέντο από τις σχολές στις πόλεις αυτές.
Καλά κρατούν οι απάτες στα κρυπτονομίσματα
Οι καταναλωτές έχασαν το 2023 περισσότερα από 5,6 δισ. δολάρια από απάτες που σχετίζονται με κρυπτονομίσματα, σύμφωνα με εκτίμηση του Ομοσπονδιακού Γραφείου Ερευνών των ΗΠΑ. Πρόκειται για αύξηση 45% σε σύγκριση με το 2022. Όπως αναφέρει σε έκθεσή του το FBI Internet Crime Complaint Center το 2023 έλαβε σχεδόν 69.500 καταγγελίες από καταναλωτές τόσο των ΗΠΑ όσο και διεθνών. Ενώ ο αριθμός των καταγγελιών που σχετίζονται με κρυπτονομίσματα αντιπροσώπευε περίπου το 10% του συνολικού αριθμού των καταγγελιών για οικονομική απάτη, οι σχετικές απώλειες ανήλθαν σχεδόν στο 50% των συνολικών απωλειών, σύμφωνα με την έκθεση. Υπενθυμίζεται, άλλωστε, ότι μετά τη «βουτιά» για την αγορά κρυπτονομισμάτων το 2023, οι τιμές τους άρχισαν να ανεβαίνουν πέρυσι και ως εκ τούτου έγιναν πιο ελκυστικά και για παρανομίες. Το Bitcoin υπερδιπλασιάστηκε πέρυσι και έχει αυξηθεί κατά περίπου 35% το 2024.
Η πλατίνα παραμένει υπό πίεση
Η αγορά πλατίνας αναμένεται να παρουσιάσει το μεγαλύτερο ετήσιο έλλειμμά της εδώ και τουλάχιστον μια δεκαετία, αλλά η τιμή της δεν φαίνεται να πτοείται από αυτήν την προοπτική. Η απότομη αύξηση των τοποθετήσεων από τα χρηματιστηριακά κεφάλαια και η ισχυρή αύξηση της κινεζικής ζήτησης για μεγάλες ράβδους προβλέπεται ότι θα συμβάλουν στη δημιουργία ελλείμματος άνω του 1 εκατ. ουγκιών το 2024, σύμφωνα με την τριμηνιαία έκθεση του Παγκόσμιου Συμβουλίου Επενδύσεων Πλατίνας. Πέρυσι το αντίστοιχο έλλειμα είχε φθάσει στις 731.000 ουγκιές. Η τιμή του πολυτίμου μετάλλου έχει υποχωρήσει 30% από το ιστορικό υψηλό που έφθασε στις αρχές του 2021, όμως, παρά το έλλειμμα δεν μοιάζει ικανή να αντιδράσει ανοδικά. Η συνολική ζήτηση πλατίνας προβλέπεται να αυξηθεί σε 8,12 εκατ. ουγκιές φέτος, βοηθούμενη επίσης από την αύξηση κατά 7% αυτής από τον κλάδο των κοσμημάτων. Εν τω μεταξύ, η συνολική παραγωγή προβλέπεται να μειωθεί κατά 2% σε 5,51 εκατ. ουγκιές καθώς οι δραστηριότητες στη Νότια Αφρική αναδιαρθρώνονται και η παραγωγή μειώνεται στη Ρωσία.
Αποποίηση Ευθύνης: Το περιεχόμενο και οι πληροφορίες της στήλης παρέχονται αποκλειστικά και μόνο για ενημερωτικούς σκοπούς και σε καμία περίπτωση δεν μπορούν να εκληφθούν ως συμβουλή, πρόταση, προσφορά για αγορά ή πώληση κινητών αξιών, ούτε ως προτροπή για την πραγματοποίηση οποιασδήποτε μορφής επένδυσης. Δεν υφίσταται ουδεμία ευθύνη της ιστοσελίδας για τυχόν επενδυτικές και λοιπές αποφάσεις που θα ληφθούν με βάση τις πληροφορίες αυτές.