Ένα βουνό πλέον των 1.800 αιτήσεων που εκκρεμούν στα συρτάρια της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας, επισκιάζει εδώ και χρόνια την αγορά των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας.
Οι κάτοχοί τους δεσμεύουν πολύτιμο ηλεκτρικό χώρο στα δίκτυα, χωρίς καμία επίπτωση για όσο διάστημα δεν τον αξιοποιούν. Σωρευτικά οι 1.800 και πλέον αυτές αιτήσεις αθροίζουν μια απίστευτη ισχύ 29 GW, δηλαδή ίση με πάνω από τρεις φορές τις νέες επενδύσεις σε ΑΠΕ που προβλέπεται να γίνουν στην Ελλάδα μέχρι το 2030, συνολικής δυναμικότητας 9 GW!
Αρκεί να σκεφτεί κανείς ότι ακόμη και σήμερα η ΡΑΕ αξιολογεί αιτήσεις του 2018. Και ότι τα βήματα που απαιτούνται από την ημέρα λήψης της άδειας παραγωγής μέχρι και την σύμβαση πώλησης του ηλεκτρικού ρεύματος φτάνουν τα… 29!
Τα περιθώρια απλοποίησης και επιτάχυνσης επομένως είναι μεγάλα. Το νέο μοντέλο που εισάγει το νομοσχέδιο του υπ. Περιβάλλοντος & Ενέργειας προβλέπει δραστική μείωση στους χρόνους αδειοδοτήσεων. Αντικαθιστά την Άδεια Παραγωγής με τη Βεβαίωση Παραγωγού Ηλεκτρικής Ενέργειας, χωρίς να απαιτείται όπως σήμερα έκδοση απόφασης της… Ολομέλειας της ΡΑΕ! Η βεβαίωση θα προκύπτει μετά από μια σύντομη και αυτοματοποιημένη διαδικασία ελέγχου της αίτησης, με μείωση στο ελάχιστο των απαιτούμενων δικαιολογητικών.
Το κυριότερο όμως είναι αυτό το νέο αδειοδοτικό πλαίσιο θα αφορά τόσο τις νέες αιτήσεις όσο και τις 1.800 και πλέον που εκκρεμούν, προκειμένου η εκκαθάριση των συσσωρευμένων φακέλων να γίνει σε χρονικό διάστημα λίγων μηνών.
Το υπουργείο δεσμεύεται ότι τη νέα αυτή διαδικασία αδειοδότησης θα υποστηρίξει το νέο Ηλεκτρονικό Μητρώο ΑΠΕ. Ένα σύστημα που θα είναι διασυνδεδεμένο με τα πληροφοριακά συστήματα των άλλων εμπλεκόμενων φορέων (πχ υπηρεσίες Περιβάλλοντος) όπως και τους Διαχειριστές Δικτύων (ΔΕΔΔΗΕ, ΑΔΜΗΕ). Στο μεσοδιάστημα και προκειμένου να εκκαθαριστούν ταχύτερα οι συσσωρευμένες αιτήσεις, θα αναβαθμιστεί το υφιστάμενο πληροφοριακό σύστημα της ΡΑΕ.
Ελαφρύνσεις αλλά και υποχρεώσεις
Ακριβώς όμως για να μην επαναληφθούν τα φαινόμενα του παρελθόντος, οι κάτοχοι της βεβαίωσης θα πρέπει και αυτοί από την πλευρά τους να τηρούν συγκεκριμένα χρονικά ορόσημα.
Όσο «γρήγορα» αποκτούν το δικαίωμα για παραγωγή ενέργειας από σταθμούς ΑΠΕ, άλλο τόσο «γρήγορα» θα το χάνουν αν δεν προχωρούν την ωρίμανση του έργου τους. Η παρέμβαση θα συνοδεύει και θα λειτουργεί παράλληλα με την απλοποίηση στην περιβαλλοντική αδειοδότηση. Εν προκειμένω ο επενδυτής θα υποχρεούται να υποβάλει Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ) εντός 6 μηνών από την ημέρα που έλαβε την βεβαίωση.
Αν του ζητηθούν συμπληρωματικά στοιχεία, υποχρεούται επίσης να τα δώσει εντός 6 μηνών. Στην ίδια λογική με τα παραπάνω, από την στιγμή ο επενδυτής που θα παίρνει την Άδεια Έγκρισης Περιβαλλοντικών Ορών (ΑΕΠΟ), θα υποχρεούται άμεσα, δηλαδή εντός 2 μηνών, να αιτηθεί οριστική προσφορά σύνδεσης. Ολες αυτές οι διευκολύνσεις δεν αφορούν τα λεγόμενα «ειδικά έργα», όπως τα αιολικά με υποθαλάσσια ηλεκτρική διασύνδεση ή τα ιδιαιτέρως μεγάλα projects AΠΕ, τα οποία ακριβώς λόγω συνθετότητας και πολυπλοκότητας θα συνεχίσουν να αξιολογούνται με βάση συγκεκριμένα κριτήρια.
Τα παραπάνω είναι μόνο η αρχή. Ακολουθούν σύντομα και άλλες παρεμβάσεις στα επόμενα στάδια της διαδικασίας μέχρι τη σύμβαση πώλησης του ηλεκτρικού ρεύματος. Στόχος είναι στο τέλος του 2021 οι επενδύσεις σε ΑΠΕ να αδειοδοτούνται σε 2 χρόνια (+1 για εξαιρετικές περιστάσεις), αντί για μέχρι και οκτώ, όπως συνέβαινε ως τώρα.
Σήμερα για να πάρει κάποιος άδεια παραγωγής από την Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας θέλει 3-4 χρόνια για τα φωτοβολταϊκά και 6-8 χρόνια για τα αιολικά. Μόνο για την άδεια παραγωγής, το πρώτο στάδιο της διαδικασίας, χρειάζονται 18-24 μήνες μέχρι αυτή να εκδοθεί από τη ΡΑΕ (και με απόφαση Ολομέλειας). Τα δύο αυτά χρόνια, μόνο με την την αντικατάσταση της άδειας παραγωγής από την απλή βεβαίωση, μειώνονται σε μερικές εβδομάδες…