Η παλαιστινιακή οικονομία, μία από τις πλέον αδύναμες στον πλανήτη, αναμένεται να επηρεαστεί περαιτέρω από την πολεμική κρίση που έχει ξεσπάσει με το Ισραήλ. Τα πρόσφατα και εν εξελίξει γεγονότα αναμένεται να ανακόψουν την, έστω και μικρή, πορεία ανάκαμψης που είχε διαφανεί την τελευταία διετία μετά τον περιορισμό της πανδημίας κορονοϊού.
Κατά το 2022, το πραγματικό ΑΕΠ αυξήθηκε κατά 3,9% σε σύγκριση με το 2021, όταν και είχε αυξηθεί κατά 7%, σε σύγκριση με το 2020. Η συνολική αποτίμηση του ονομαστικού ΑΕΠ το 2022 ήταν περί τα 19,1 δισ. δολάρια, αριθμός που κατατάσσει την παλαιστινιακή οικονομία μόλις στην 121η θέση σε παγκόσμιο επίπεδο.
Το ονομαστικό κατά κεφαλήν ΑΕΠ σημείωσε αύξηση κατά 3,4% το 2022 σε σύγκριση με το 2021 (3,789 δολ. έναντι 3,663 δολάρια το 2021). Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της Παγκόσμιας Τράπεζας, το 1/3 του πληθυσμού ζούσε κάτω από το όριο της φτώχειας το 2022, ενώ το ποσοστό ανεργίας μειώθηκε από το 26,4% το 2021 σε 24,4% το 2022.
Η παλαιστινιακή οικονομία, η οποία εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τις παγκόσμιες δωρεές διαθέτει ένα τεράστιο δημόσιο τομέα ο οποίος τετραπλασιάστηκε μεταξύ 1995 και 2021 (από 51 χιλιάδες το 2021 είχε φτάσει τις 208 χιλιάδες) και ξεπερνάει το 1/5 του συνολικού εργατικού δυναμικού της χώρας (1,03 εκατ.). Αξίζει να σημειωθεί ότι περίπου 145 χιλιάδες Παλαιστίνιοι εργάζονται στο Ισραήλ, κάτι που αποτελεί σημαντική πηγή εσόδων για χιλιάδες νοικοκυριά στη Δυτική Όχθη κυρίως και δευτερευόντως στην Λωρίδα της Γάζας. Πρόκειται κυρίως για εποχικούς εργάτες που προσλαμβάνονται με ειδικές άδειες στο Ισραήλ και απασχολούνται κατά κύριο λόγο σε οικοδομικές και αγροτικές εργασίες.
Ο όγκος των επενδύσεων στα ελεγχόμενα από την Παλαιστινιακή Αρχή εδάφη της Δυτικής Όχθης και στη Λωρίδα της Γάζας είναι πολύ χαμηλός (περί το 25% του ΑΕΠ κατά μέσο όρο) και με την πλειοψηφία αυτών να κατευθύνονται σε μη παραγωγικούς τομείς. Οι Άμεσες Ξένες Επενδύσεις παραμένουν από τις χαμηλότερες παγκοσμίως, με μόλις 1% του ΑΕΠ κατά μέσο όρο.
Αξίζει να σημειωθεί ότι η οικονομία της Λωρίδας της Γάζας βρίσκεται σε αισθητά χειρότερη κατάσταση απ’ αυτή της Δυτικής Όχθης, καθώς εκτιμάται ότι συνεισφέρει μόλις το 18% στο συνολικό ΑΕΠ (συνεισφορά που έχει περικοπεί στο ήμισυ σε βάθος των τελευταίων τριών δεκαετιών). Η Λωρίδα της Γάζας έχει υποστεί ραγδαία αποβιομηχανοποίηση, ενώ εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από εξωτερικές ροές κεφαλαίων. Παράλληλα, το ποσοστό ανεργίας έχει εκτιναχθεί στο 45%.
Οι εμπορικές συναλλαγές Παλαιστίνης - Ελλάδας
Σύμφωνα με στοιχεία του Γραφείου Οικονομικών και Εμπορικών Υποθέσεων της ελληνικής πρεσβείας στο Τελ Αβίβ, από όπου προέρχονται και τα περισσότερα από τα παραπάνω στοιχεία, οι διμερείς εμπορικές σχέσεις της Παλαιστίνης με την Ελλάδα παραμένουν αμελητέες.
Οι εισαγωγές από την Παλαιστίνη το 2022 σημείωσαν καθίζηση σε σύγκριση με το 2021. Συγκεκριμένα περιορίστηκαν σε μόλις 80 χιλιάδες ευρώ έναντι 319 χιλιάδων ευρώ την προηγούμενη χρήση. Ο μοναδικός κωδικός που κατεγράφη ήταν αυτός των καρπών και φρούτων.
Αντίθετα οι ελληνικές εξαγωγές προς την Παλαιστίνη, αν και χαμηλές σε απόλυτο μέγεθος, παρουσίασαν υπερδιπλασιασμό. Συγκεκριμένα από τα 779 χιλ. ευρώ το 2021 διαμορφώθηκαν στα 1,96 εκατ. ευρώ το 2022. Οι σημαντικότερες ελληνικές εξαγωγές αφορούσαν προϊόντα ξυρίσματος, καλλωπισμού, αρώματα και λοιπά συναφή είδη, σοκολατούχα παρασκευάσματα και πλαστικά.