Με ακροδεξιά ρητορική και θεωρίες συνωμοσίας που παραπέμπουν σε αντισημιτισμό επιτέθηκε ο βασικός μέτοχος του Twitter και της Tesla, Ίλον Μασκ στον γνωστό διαχειριστή κεφαλαίων Τζορτζ Σόρος, μετά την απόφασή του να πουλήσει μετοχές της Tesla.
«Θέλει να διαβρώσει τον ίδιο τον ιστό του πολιτισμού. Ο Σόρος μισεί την ανθρωπότητα», ανέφερε ο Μασκ στο Twitter τη Δευτέρα, συγκρίνοντας τον δισεκατομμυριούχο επενδυτή, φιλάνθρωπο και υποστηρικτή των Δημοκρατικών με τον Magneto, διάσημο κακό των X-Men, που επίσης είχε επιβιώσει από τους Ναζί στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Απαντώντας σε άλλο tweet θέλησε να… ξεδιαλύνει στο κοινό τις «πραγματικές προθέσεις» του μεγαλοεπενδυτή, που έχει βρεθεί στο στόχαστρο ακροδεξιών και συνωμοσιολόγων παγκοσμίως. «Υποθέτετε ότι είναι καλές προθέσεις. Δεν είναι. Θέλει να διαβρώσει τον ίδιο τον ιστό του πολιτισμού. Ο Σόρος μισεί την ανθρωπότητα», έγραψε στο Twitter απαντώντας σε μήνυμα χρήστη του Twitter, ο οποίος είχε σημειώσει ότι ο Σόρος «δέχεται ασταμάτητες επιθέσεις για τις καλές προθέσεις του, τις οποίες κάποιοι Αμερικανοί θεωρούν κακές μόνο και μόνο επειδή διαφωνούν με τις πολιτικές του πεποιθήσεις».
Από τότε που ο Μασκ ανέλαβε το Twitter το περασμένο φθινόπωρο, το δίκτυο κοινωνικής δικτύωσης γνώρισε απότομη πτώση των διαφημιστικών εσόδων, καθώς εμπορικά σήματα και εταιρείες αξιολόγησαν τις αλλαγές στην πλατφόρμα και ορισμένοι κατήγγειλαν τον νέο ιδιοκτήτη του.
Στην πραγματικότητα, τη φετινή χρονιά ο Μασκ έχει πουλήσει πολύ περισσότερες μετοχές της Tesla σε σχέση με τον Σόρος, του οποίου η επένδυση στην εταιρεία ήταν μικρή σε σχέση με το συνολικό επενδυτικό του χαρτοφυλάκιο. Οι δημοσιευμένες ανακοινώσεις στην Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς δείχνουν ότι αγόρασε 89.600 μετοχές προσαρμοσμένες στο split το δεύτερο τρίμηνο του 2022 και τις διατήρησε μέχρι το τρίτο τρίμηνο, πριν αγοράσει επιπλέον 242.000 μετοχές τους τελευταίους τρεις μήνες του 2022.
Αλλά πούλησε ολόκληρο το μερίδιό του κάποια στιγμή κατά τους τρεις πρώτους μήνες του τρέχοντος έτους, σύμφωνα με την τελευταία του ανακοίνωση την περασμένη εβδομάδα. Από την πλευρά του, ο Μασκ πούλησε 22 εκατ. μετοχές της Tesla τον Δεκέμβριο, την ώρα που το Twitter βρισκόταν σε κρίση και προσπαθούσε να αντλήσει χρηματοδότηση για το σχέδιο διάσωσής του.
Ο Σόρος στο στόχαστρο των ακροδεξιών παγκοσμίως
Ο Ουγγροεβραίος Τζόρτζ Σόρος είναι εδώ και χρόνια στόχος των συνωμοσιολόγων, των ακροδεξιών και των αντισημιτών. Το Open Secrets, το οποίο παρακολουθεί τις δωρεές σε πολιτικούς, δείχνει ότι συνεισέφερε 50 εκατ. δολάρια στο Democracy PAC II Superpac τον Νοέμβριο και 125 εκατ. δολάρια το φθινόπωρο του 2022.
Είναι επίσης ιδρυτής και ο κύριος χρηματοδότης του Open Society Foundations, που επικεντρώνεται σε θέματα για τη δικαιοσύνη, τη δημοκρατική διακυβέρνηση και τα ανθρώπινα δικαιώματα. Έχει προκαλέσει την οργή ορισμένων αυταρχικών καθεστώτων, συμπεριλαμβανομένου του Βίκτορ Όρμπαν, πρωθυπουργού της Ουγγαρίας. Ο Όρμπαν είναι σύμμαχος του Ρώσου προέδρου Βλαντίμιρ Πούτιν, και δεν είναι λίγες οι φορές που έχει συγκεντρώσει κριτική για την αυταρχική πολιτική του.
Οι επιθέσεις κατά του Σόρος έχουν αυξηθεί τα τελευταία χρόνια παράλληλα με την ευρύτερη αύξηση των περιστατικών αντισημιτικών επιθέσεων. Η εβραϊκή μη κυβερνητική οργάνωση ADL (Anti-Defamation League) δήλωσε ότι τα αντισημιτικά περιστατικά στις ΗΠΑ έφτασαν πέρυσι στο υψηλότερο επίπεδο από τότε που άρχισε να τα καταγράφει, το 1979.
Πολλοί Ρεπουμπλικάνοι έχουν δηλώσει την στήριξη τους σε αυταρχικούς ηγέτες όπως ο Ορμπάν, για τη στάση τους απέναντι στον Σόρος. Ο πρώην πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ επιτέθηκε στον εισαγγελέα της Νέας Υόρκης Άλβιν Μπραγκ επειδή άσκησε ποινικές διώξεις κατά του Τραμπ και έσπευσε να επισημάνει ότι ο Μπραγκ είχε λάβει προεκλογική υποστήριξη από τον Σόρος.
Τα tweet του Μασκ προκάλεσαν την αντίδραση του Ντέιβιντ Κέι, πρώην ειδικού εισηγητή του ΟΗΕ για την ελευθερία της έκφρασης. Ο Κέι υποστήριξε πως ο Μασκ προώθησε αντισημιτικούς ισχυρισμούς που συχνά συνδέονται με τον Σόρος. «Το Twitter υπό τον Μασκ φέρνει: εκδοχές της ελευθερίας του λόγου επιπέδου δημοτικού σχολείου, κουίσλινγκ απέναντι στις κυβερνητικές απαιτήσεις, αντισημιτισμό με δόλωμα τον Σόρος, εξτρεμισμό της 2ης τροπολογίας –και όλα αυτά μόνο στον δικό του λογαριασμό», ανέφερε.
Διχασμός Εβραίων για τον Μάσκ
Στο Ισραήλ, οι δηλώσεις Μασκ έχουν προκαλέσει διχασμό μεταξύ αξιωματούχων και οργανώσεων. Το ισραηλινό υπουργείο Εξωτερικών σημείωσε ότι οι αντισημιτικές θεωρίες συνωμοσίας και οι Εβραίοι έγιναν trend στην πλατφόρμα «μετά από ένα tweet που βρωμούσε αντισημιτισμό από τον ιδιοκτήτη και διευθύνοντα σύμβουλο του κοινωνικού δικτύου, Ίλον Μασκ».
Ο Τεντ Ντόιτς, διευθύνων σύμβουλος της Αμερικανικής Εβραϊκής Επιτροπής, χαρακτήρισε τα σχόλια του Μασκ «τα Πρωτόκολλα των Σοφών της Σιών για την εποχή του διαδικτύου», κάνοντας αναφορά στο διαβόητο πλαστό έγγραφο που κατηγορεί τους Εβραίους ότι συνωμοτούν για την αποδυνάμωση του παγκόσμιου πολιτισμού.
Ο Τζόναθαν Γκρίνμπλατ, διευθύνων σύμβουλος της Anti-Defamation League, επέκρινε το σχόλιο του Μασκ και δήλωσε ότι «θα ενθαρρύνει τους εξτρεμιστές».
«Ο Σόρος συχνά προβάλλεται από την ακροδεξιά, με αντισημιτικά τροπάρια, ως η πηγή των παγκόσμιων προβλημάτων», έγραψε ο Greenblat στο Twitter. «Το να βλέπουμε τον Ίλον Μασκ, ανεξάρτητα από την πρόθεσή του, να τροφοδοτεί αυτές τις ιδέες -παρομοιάζοντάς τον ως Εβραίο υπερκακοποιό και υποστηρίζοντας ότι ο Σόρος "μισεί την ανθρωπότητα" - δεν είναι απλώς ανησυχητικό, είναι επικίνδυνο: θα ενθαρρύνει εξτρεμιστές που ήδη επινοούν αντιεβραϊκές συνωμοσίες και έχουν προσπαθήσει να επιτεθούν στον Σόρος και στις εβραϊκές κοινότητες ως αποτέλεσμα».
Σε απάντηση στο tweet του Greenblatt, ο Μασκ απάντησε με τα δικά του tweets. Σε ένα από αυτά, ο Μασκ ανέφερε: «Έι, σταμάτα να με δυσφημίζεις» και στο δεύτερο, είπε: «Η ADL θα έπρεπε απλά να αφήσει το "Α"».
Αντιθέτως ο ακροδεξιός Ισραηλινός υπουργός Διασποράς, Αμικάι Τσίκλι, που είναι επιφορτισμένος με την καταπολέμηση του αντισημιτισμού υπερασπίστηκε τον διευθύνοντα σύμβουλο του Twitter, λέγοντας ότι το Ισραήλ δεν θεωρεί αντισημιτική την πρόσφατη σύγκριση που έκανε ο μεγιστάνας της τεχνολογίας.
Ειδικότερα, την Πέμπτη ο Ισραηλινός υπουργός, έγραψε στο Twitter πως «ως υπουργός του Ισραήλ που είναι επιφορτισμένος με την καταπολέμηση του αντισημιτισμού, θα ήθελα να διευκρινίσω ότι η ισραηλινή κυβέρνηση και η συντριπτική πλειοψηφία των Ισραηλινών πολιτών βλέπουν τον Ίλον Μάσκ ως έναν εκπληκτικό επιχειρηματία και ένα πρότυπο».
Πρόσθεσε επίσης ότι «η κριτική στον Σόρος -ο οποίος χρηματοδοτεί τις πιο εχθρικές οργανώσεις προς τον εβραϊκό λαό και το κράτος του Ισραήλ- κάθε άλλο παρά αντισημιτισμός είναι, το αντίθετο μάλιστα!».
Η αντίθεση αναδεικνύει τον διχασμό απόψεων και στο Ισραήλ για τον Σόρος, με κάποιους να λένε ότι οι επικριτές του χρησιμοποιούν κλασικά αντισημιτικά τροπάρια για να τον απονομιμοποιήσουν και ορισμένους ακροδεξιούς να λένε ότι η φιλελεύθερη πολιτική του προκαλεί ζημιά στο Ισραήλ και στον εβραϊκό λαό.
Προβληματισμός για την άνοδο της ακροδεξιάς ρητορικής στο Twitter
Ο Μασκ έχει δεχθεί επικρίσεις από τότε που ανέλαβε το Twitter επειδή επέτρεψε σε ναζιστές να επιστρέψουν στην πλατφόρμα κοινωνικής δικτύωσης, στο πλαίσιο μιας ευρύτερης, μαζικής απεμπλοκής λογαριασμών που είχαν ανασταλεί προηγουμένως, λόγω της δηλωμένης πολιτικής του για την υποστήριξη της «ελευθερίας του λόγου». Μεταξύ αυτών που επέτρεψε να επιστρέψουν στο Twitter ήταν ο Άντριου Άνγκλιν, ένας αυτοαποκαλούμενος λευκός ρατσιστής που ίδρυσε τον νεοναζιστικό ιστότοπο The Daily Stormer.
Μελέτες της ADL και του Center for Countering Digital Hate διαπίστωσαν ότι ο όγκος της ρητορικής μίσους στο Twitter αυξήθηκε δραματικά μετά την ανάληψη της πλατφόρμας από τον Μασκ. Από την πλευρά του, ο Μασκ χαρακτήρισε τις αναφορές των δύο ομάδων παρακολούθησης «εντελώς ψευδείς», υποστηρίζοντας ότι οι «εντυπώσεις ρητορικής μίσους», ή οι αριθμοί που έχει προβληθεί ένα tweet που περιέχει ρητορική μίσους, «συνεχίζουν να μειώνονται» σε σχέση με τις πρώτες ημέρες που ήταν ιδιοκτήτης της εταιρείας.
Ο Μασκ, ο οποίος έχει σχεδόν 140 εκατομμύρια ακολούθους στο Twitter, έχει συχνά ενισχύσει τη δεξιά ρητορική στην πλατφόρμα κοινωνικής δικτύωσης και ορισμένες θεωρίες συνωμοσίας, συμπεριλαμβανομένου ενός αβάσιμου ισχυρισμού γύρω από τη βίαιη επίθεση εναντίον του Πολ Πελόζι, του συζύγου της πρώην προέδρου της Βουλής των Αντιπροσώπων Νάνσι Πελόζι, ενώ έχει εξαπολύσει προσωπικές επιθέσεις σε όποιον τον επικρίνει.